Mel B ka zbuluar dje se Spice Girls do të performojnë në maj në dasmën mbretërore të Princit Harry dhe Meghan Markle.
Këngëtarja e konfirmoi lajmin aksidentalisht në emisionin “The Real”.
“Njeh ndonjë që do të shkojë në dasmën mbretërore?”, e pyet njëra nga prezantueset Mel B, teksa kjo e fundit aprovon duke tundur kokën, transmeton tch.
Më pas, 42 vjeçarja ka zbuluar se Spice Girls në fakt do të jenë aty për të performuar./KultPlus.com
Shtëpia e Fellbahut në Suharekë, këtë të premte më 6 prill hap dyert për dy artistë të mirënjohur, të cilët do të prezantohen para publikut artdashës me një ekspozitë pikture.
Safet Spahiu dhe Bashkim Mexhiti, dy artistë me bagazh të pasur në fushën e artit pamor, do të sjellin përmes kapriçove të penelatave të tyre ndjeshmëri dhe larmi ngjyrash, emocione dhe perceptime delikate, shkruan KultPlus.
“Këto stile në këtë ekspozitë, shumë dallues mes tyre, përmbushin njëri-tjetrin, duke përforcuar mesazhin se në art nuk është e rëndësishme vetëm ajo që thua, por mënyra dhe stili se si e thua. Në këtë ekspozitë të përbashkët këta dy artistë kanë çka thonë dhe dinë si ta thonë”, thotë kuratori i ekspozitës, fotografi Osman Demiri.
Ekspozita do të hapet këtë të premte nga ora 18:00 ndërsa do të qëndroi e hapur deri më 15 prill. / KultPlus.com
Gili Hoxhaj
Duke zbritur shkallëve të Lapidariumit të Muzeut të Kosovës, sheh plot njerëz që janë mbledhur për të parë ekspozitën “sikur Hana”. Brendësia e Lapidariumit është e errët por drita është e mjaftueshme për të parë gjashtë fotografi të digjitalizuara e në formatin bardhë dhe zi. Nga larg ato të japin ndjesinë e pjesëve të ndryshme e të vjetra të Kosovës por nëse fotografitë shikohen nga afër, ideja kalon përtej kësaj. Ekspozita flet për një pjesë të rëndësishme të historisë së një gruaje, si dëshmi e fuqisë së saj në kohë, e si frymëzim për të nxjerrur edhe shumë rrëfime të tjera.
“Që të shkruhet një histori nuk mjafton që ajo të ndodhë. Gjurmët që le dhe interpretimi i narracionit janë tejet të rëndësishme për ta bërë vetë historinë. Kjo ekspozitë i bën të dukshme atributet e gruas që asnjëherë nuk i kemi shkruar e as thënë me zë”, është mbishkrimi i antropologes Zanita Halimi që qëndron në xhamat e Lapidariumit, e si i tillë është një ftesë për të zbuluar ekspozitën që u hap sonte e më shumë si një ftesë që kësaj historie t’i bashkohen edhe ato të tjerat që pa u treguar janë bërë pjesë e harresës.
Dia Morinën dhe Zgjim Zybën i ka bashkuar një personalitet i familjes së tyre.
Në trungun e tyre familjar, ata kanë një personalitet që i lidh dhe ky personalitet është një grua, rrëfimi për të cilën i ka fascinuar në çdo fjalë e ka bërë që ata ta ndjejnë praninë e saj edhe sot.
Duke qenë se prekim në atë pjesë të historisë familjare, kjo nënkupton që po flitet për një grua që e ka dëshmuar fuqinë e saj shumë dekada më herët.
“Lokja Hanë”, është katragjyshja e Dia Morinës dhe Zgjim Zybës. Ata janë rritur me rrëfimet për të, e këto rrëfime i sollën përmes një personaliteti tjetër që është Salë Zyba, zëri i së cilës dëgjohet në muze.
Fjalët e kësaj gruaje dëshmojnë për historinë e një gruaje tjetër, veprimtaria e së cilës ka lënë gjurmë të pashlyeshme në kujtesën e saj. Siç shprehet antropologia Zanita Halimi, përmes historisë së Lokes Hanë kuptojmë që ka edhe plot histori të grave të tjera që janë shquar për guximin, dijen, largpamësinë, thellësinë e mendimit për të zgjidhur situata të vështira jo vetëm të familjes por edhe me gjerë.
Drejtori i Muzeut të Kosovës – Skënder Boshtrakaj në ceremoninë hapëse të ekspozitës tha se kjo është më shumë se një ekspozitë e kthim mbrapa në histori, është një rrëfim personal dhe përfaqësues që e nxjerr në pah Loken Hanë dhe histori të shumë lokeve të tjera që kanë dhënë kontribut në jetën e tyre dhe jetën e të tjerëve edhe në rrethana të vështira.
“Ky është një rast i mirë që ta kthejmë vëmendjen tek disa histori të mbuluara nga harresa ndonjëherë edhe me injorancë dhe pse jo ta kthejmë vëmendjen tek gruaja. Unë nuk pritoj ta them se kjo dekadë e Pavarësisë së Kosovës e ka emrin Femër sepse kjo dekadë shënohet me suksesin e emrave të femrave”, u shpreh Boshtrakaj, i cili tha se kjo shërben edhe si thirrje që femrën ta lëmë të lirë që ta tregojë potencialin e saj.
Zanita Halimi tha se rezultati i kësaj ekspozite tregon më së miri se si mund të funksionojë aritisti së bashku me etnologun dhe antropologun që t’i zbardhin disa histori me të cilat rriten e nuk konsiderohen si të rëndësishme.
“Jemi rritur në vende me prirës të vendit, ku personalitetet kanë qenë gjithnjë burra dhe asnjëherë nuk kemi dëgjuar por ndonjë histori të dikujt që e ka përfaqësuar vendin dhe ka qenë grua. Kjo histori personale mund të shërbejë si thirrje që sa më shumë ngjarje të tilla të dokumentohen”, u shpreh antropologia Halimi.
Brenda Lapidariumit janë të vendosura gjashtë fotografi, të cilat përmbajnë nga një grua, të cilat qëllimisht janë rrethekuar. Fotografitë janë marrë nga arkivi i shtetit dhe janë digjitalizuar nga fotografi Arben Llapashtica. Arsyeja përse këto fotografi shpalosen në këtë ekspozitë është për të treguar se secila nga këto gra mund të ketë një histori që duhet shpalosur sot.
Lokja Hanë është katragjyshja e Die Morinës nga ana e nënës, e katragjyshja e Zgjim Zybës nga ana e babait. Dia e cila është rritur me historitë e një gruaje të fuqishme që i ka takuar një brezi të familjes së saj, e ka menduar shpesh publikimin e historisë së saj por duket që niveli artistik i Zgjimit ka qenë shtysa kryesore që kjo ekspozitë të shpaloset sonte në këtë format.
Rrëfimi i saj vjen përmes audios që mbesa e Lokës Hanë, 84 vjeçare, e sjellë përmes kujtesës së saj të freskët. Die Morina tregoi se rrëfimi i saj e tregon Loken Hanë si një grua që ka bërë tregëti.
“Ne jemi rritur me historitë si ara e Lokës Hanë, toka e Lokës Hanë dhe kjo audio që e kemi në ekspozitë, është mbesa e Lokës Hanë e që ne e thërrasim Halla Salë, që i ka 84 vjet dhe e ka kujtesën shumë të freskët sa i përket Lokes Hanë. Në bazë të asaj çfarë ajo e kujton atë, okja Hanë ka qenë një grua që ka bërë biznes, ka blerë arra në Pranverë dhe i ka shitur ato në një stinë kur ato kanë kushtuar me shtrenjtë dhe me ato para ka blerë mal”, tregoi Die Morina për KultPlus.
Tregëtia me arra nuk ka qenë e vetmja me të cilën Lokja Hanë është angazhuar, dhentë kanë shërbyer si një formë tjetër e tregtisë për të. Sipas rrëfimeve për të ajo ka blerë dhentë dhe ka përfituar edhe nga qumështi e leshi i tyre. Një pjesë e historisë së saj lidhet edhe me Kalin e Shalës, thuhet se ajo pjesën më të madhe të rrugëve i ka ecur me anë të atij kali. Kur ajo me kalin e saj kalonte nga fshati Grekoc i Suharekës në fshatin tjetër Bukosh, banorët e asaj anë kur i dëgjonin gjurmët e kalit në mbrëmje, e dinin që ajo ishte Lokja Hanë që po kthehej nga dita e saj e punës.
“Për kohën në të cilën ajo ka jetuar jo çdokush ka pasur kalë të shalës, e aq më pak një grua dhe me atë kalë ka shkuar nga Suhareka, aty ku është sot Brezovica, atje ajo ka shitur punën e saj që e ka bërë gjatë pranverës dhe gjatë kohës në të cilën ajo ka punuar”, u shpreh Die Morina.
Artisti Zgjim Zyba tregoi për instalacionin e audios i cili rrethohet me gjashtë zmadhues, e që e kanë refleksin e gjashtë fotografive, e këpucët e vendosura i përkasin fillimit të shekullit 20, kështu për të dëshmuar që gruaja ka qenë shtyllë e familjes.
“Ne si pasardhës jemi munduar që t’i tregojmë këto histori me anë të rrëfimit të hallës së babait tim, Salë Zyba e cila na ka inspiruar gjithnjë që përmes artit ta nxjerrim në pah rolin e grave”, tregoi Zyba.
Kjo ekspozitë do të jetë pjesë e koleksionit të ekspozitës bazë që është hapur në Muzeun e Kosovës për nderë të dhjetë vjetorit të Pavarësisë së Kosovës. / KultPlus.com
Alberina Haxhijaj
Rreze Kryeziu, muzikologe, sot ka promovuar në kryeqytet librin “Goca e Kaçanikut”.
Në kuadër të Festivalit DAM, Rrezja erdhi me një krijim të radhës, kësaj radhe të botuar në formë libri.
Opera e parë nacionale në Kosovë, “Goca e Kacanikut”, e kompozuar nga Rauf Dhomi, i ka lënë gjithmonë mbresa muzikologes Rreze Kryeziu. Një arsye për këtë është edhe fakti se pikërisht kjo vepër muzikore ka shërbyer për një studim më të detajuar për temën e saj të diplomës, në nivelin master.
Mirëpo ky punim i cili është cilësuar i guximshëm dhe serioz pikërisht nga mentorja e saj Stefanija Leskova Zelenkovska tashmë është botuar dhe gjendet edhe si libër.
“Mund të konstatoj se autorja Rreze Kryeziu Breznica e ka realizuar këtë libër me përgjegjësi dhe punë të madhe. Me rëndësi të veçantë janë pikëpamjet e argumentuara të saj estetiko-sociologjike për krijimin dhe shfaqjen e veprës operistike, duke parë rëndësinë e problematikës, posaçërisht të rëndësishme për zhvillimin e muzikës operistike dhe vërtetimin për nevojën apo rëndësinë e hapjes së shtëpisë së operës”, sqaroi tutje Stefanija Leskova Zelenkovska e cila i ftoi sidomos të rinjtë që të lexojnë librin pasi që përmban histori dhe fakte interesante të mbledhura.
Rreze Kryeziu Breznica tregoi se ky libër i dedikohet profesorit të saj Engjëll Berisha gjersa u shpreh se do të vazhdojë punën e saj për evidentimin e asaj se çfarë ka ndodhur dhe po vazhdon të ndodhë në komunitetin artistik në Kosovë.
“Ky libër që është botuar sot është shkruar para nëntë viteve dhe nuk kam dashur ta ndryshoj asnjë fjali. Për nëntë vite çdonjëri nga ne zhvillohet më shumë dhe shpesh herë mbesim të pakënaqur me atë që kemi bërë më herët. Mirëpo kjo isha unë, kaq kisha njohuri dhe aftësi në atë kohë dhe për këtë arsye e kam lënë ashtu siç ka qenë. Duke marrë parasysh se muzikologjia siç e dini është hapur vetëm një herë në kuadër të Fakultetit të Arteve dhe nga ajo herë kam diplomuar unë, nuk ka qenë aspak e lehtë që të vazhdoj udhëtimin tim si muzikologe, sidomos pas humbjes së profesorit tim Engjëll Berishës. Mirëpo sot jam këtu dhe këtë libër ia dedikoj profesorit dhe të rinjve, pra studentëve, duke dashur që kjo të ju shërbejë në të ardhmen”, tha ajo.
Libri shpalosë një rishikim të shkurtër historik mbi operat dhe kushtet e krijimet të tyre duke vënë theksin te opera “Goca e Kaçanikut”. Ky libër shpalos edhe mosekzistimin e kushteve për performancën e zhanrit të operës që është reflektuar negativisht në interesimin e kompozitorëve vendas, e që ka rezultuar me vetëm dy vepra me opus të një kompozitori, të krijuara në vitet 1972 dhe 1984. Pikërisht në këtë kontekst Rrezja bën edhe krahasime me veprat e para operistike dhe me formimin e shtëpive operistike te vendet fqinje.
Gjithashtu libri ofron edhe një pikëpamje mbi biografinë e kompozitorit Rauf Dhomi si dhe një studim pikërisht mbi veprën “Goca e Kaçanikut”. Analiza e veprës bazohet në materialet ekzistuese, partitura dhe ekstrakte të pianos, plus hulumtim të intervistave të realizuara të kompozitorit. / KultPlus.com
Shqiptar Oseku
110 000 njerëz u dëbuan me dhunë nga 740 vendbanime prej Nishit e teposhtê, për t’u sajuar ajo që Beogradi asokohe e quante zyrtarisht “Serbia e Re”. Pastrimi final u bë në dhjetor 1878, ku mijëra kufoma fëmijësh, pleqsh e grash mbushën hendeqet skaj rrugëve të golgotës. Midis tyre ishin dhe kufomat e nënës dhe katër vëllezërve e motrave minorene të gjyshit tim, dëbuar nga qyteza e Vranjës.
Gjyshi im, i vetmi mbijetues nga farefisi, u rrit në Gjakovë nga një tjetër familje ikanakësh që kish shpëtuar. Ai u mbiquajt Ahmet Muhaxheri, nga arab. “refugjat”, llagap të cilin plaku e mbajti gjer në vdekje. Këtē llagap e ruajnē sot edhe mijëra banorë tjerē nē Kosovē e Maqedoni, pasardhës të ikanakëve nga Serbia e Re.
Gjenocidi më 1877-1878 nisi ciklin e dhunës dhe urrejtjes mes dy popujve, që vazhdon gjer sot. Ajo që shokoi mediat e kohës ishte barbaria ndaj civilëve që kishin ndenjur mënjanë luftimeve. Aq shtazarak qe abuzimi i shqiptarëve sa kishte oficerë të lartë serbë që dhanë dorëheqje, midis tyre edhe një gjeneral i dekoruar ushtrie.
Shumë intelektualë serbë të kohës kishin paralajmëruar se krimi ndaj civilëve shqiptarë do të krijonte armiqësi shekullore mes fqinjësh. Por serbët u yshtën nga diplomacia ruse që të mos përsërisnin “gabimin” e Rusisë. Ato zona do të bëheshin “Kaukazi i Serbisë”, thuhej, ndaj më mirë të dëboheshin gjithë shqiptarët. Të sajohej Serbia e Re etnikisht homogjene, pa shqiptarë muslimanë.
Diplomacia ruse pērdori kartēn fetare në mënyrë shumē cinike. Ajo bindi Portën e Lartë të mos kërkonte kthim të ikanakëve në trojet e veta, me argumentin se këta “do ta forcojnë elementin musliman” në vilajetin e Kosovës. Në anën tjetër rusët bindën, madje financuan me kredi, kolonizimin serb të Serbisë së Re, “për të forcuar atje elementin kristian”. Rusia pra cyti qëllimshëm serbët kundër shqiptarëve, duke i zhytur dy palët në një det gjaku e urrejtje qindvjeçare, me kalkulimim e ftohtë se ky krim do ta lidhte Serbinë pas qerres ruse përgjithmonë.
Përdorimi i kartës fetare pruri ato resultate që kish menduar Rusia, deri në pikën e fundit.
Nishi, qyteti më i madh i trevave të Serbisë së Re, që para pastrimit etnik kish 40 përqind serbë, katër vjet më vonë kish 80 përqind serbë. Sot atje më nuk ka këmbë shqiptari.
Dëbimi i shqiptarëve muslimanë ngjalli urrejtje ndërfetare nē Kosovë, ka raste të dokumentuara kur u sulmuan vendbanime e faltore kristianësh ortodoksë, por edhe katolikë, që nuk kishin faj për krimet e shtetit serb.
Dhe Serbia mbeti e mbërthyer në detyra gjenocidale, e urryer dhe e përbuzur nga të gjithë fqinjët, këlysh i Rusisë në Ballkan edhe sot e kësaj dite.
Burimi: Stefanović, Djordje (2005). “Seeing the Albanians through Serbian eyes: The Inventors of the Tradition of Intolerance and their Critics, 1804-1939”.
Uta Ibrahimi, gruaja shqiptare që bëri historinë pasi u ngjit në Everest e në Manaslu, sonte po niset për në Himalaje.
Uta ka treguar se është në gjendje të mirë se dhe po e presin sfidat e radhës, 14 majat e Himalajave.
Ajo me anë të një statusi ka treguar më shumë detaje për rrugëtimin të cilin e nisi sonte.
Maja Lhoste 8,516 metra, maja e 4-të më e larta në botë, do të jetë maja e parë, synim i Utës.
Ja çfarë thotë më shumë Uta Ibrahimi.
Përsëri në Himalaje ~ pas ngjitjes historike të majës #Everest8848 dhe #Manaslu8163, sot po udhëtoj për Himalaje, në tentim për të ngjitur maja të tjera, në kuadër të projektit madhorë për ngjitjen e ’14 Majat e Himalayave’
Maja Lhoste 8,516 metra, maja e 4-të më e larta në botë, do të jetë maja e parë që do të tentoj të ngjitem në këtë ekspeditë.
Jam mirë fizikisht dhe psiqikisht. Gjithë këto muaj ushtrim intenzive, vrapim sindhe ushtrime në CrossFit Prishtina më japin besim që këtë herë do të provoj edhe një maje tjetër, menjëher pas ngjitjes në Lhotse, e që ky projekt varret prej përgjigjjeve prej donatorëve potencial.
Kjo ekspeditë u bë e mundur kryesisht falë përkrahjes financiare të donatorëve individualë, sponzorëve të ngushtë dhe njerëzve dashamirës e adhuresve të alpinizmit.
Si në çdo ekspeditë tjetër dhe këtë herë nisem me besim te plotë dhe më e përgatitur se asnjëherë, për të valuar flamurin e shtetit të Kosovës dhe atij të zemrës – Shqipërisë, në majat më te larta të rruzullit tokë.
Ngjitjet e mia janë ngjitjet e popullit tim. Nëpërmjet ekspeditave të mia promovoj shqiptarinë dhe malet tona. Si alpiniste femër dua të ngre vetëdijen edhe për çështjet gjinore në shoqërinë tonë. Dua të motivoj sa më shumë vajza që të arrijnë të ngjiten në male dhe maja.
Deri më tani ekspedita është mbështetur nga: 103 përkrahës në Platformën Kosova Ideas, Bonevet, Baruti, Ekipi i Agjencive të OKB-së në Kosovë- UNKT, Komuna e Gjilanit, Bashkia Tiranë, Gekos, Birra Puka, Kontakt shpk, Turkish Airlines, Butterfly Outdoor Adventure, Soma, Sonder, Villa Gërmia, Sofra dhe donacione të tjera të nga persona privat. Ndërkohë, për herë të parë një ekspeditë e tillë përkrahet nga Salomon, kompani internacionale e cila në mesin e shumë atletëve në botë, këtë herë, për herë të parë po përkrah atlet nga Kosova si dhe me shumë përkrahje nga gjithë komuniteti bjeshkatar nga gjithë shqiptaria!
Me dashni
Uta <3
Albin Kurti, lideri i Vetëvendosjes dhe pjesë e Kuvendit të Kosovës, sot e ka kujtuar 50 vjetorin e vrasjes së aktivistit Martin Luther King Jr.
Kurti me një status në Facebook ka treguar pak për Luther King Jr, por edhe ka treguar se ai nuk ishte vetëm aktivist, por edhe universalist, por universalen e ndihmonte të realizohej duke çliruar më së pari popullin dhe kombin e vet.
Ky është statusi i Kurtit për këtë përvjetor.
Pesëdhjetë vjet më parë në Memfis të Tenesisë u vra veprimtari i shquar i çlirimit dhe i barazisë, Martin Luther King Jr.
Shumë fjalë nderimi janë thënë e do të thuhen për M.L. King Jr., e unë nuk dëshiroj të zgjatem. Veçse dëshiroj të theksoj dy elemente.
Dr. King shpesh përmendet si udhëheqës i lëvizjes për të drejta të barabarta civile, në një kohë kur afro-amerikanët jetonin të diskriminuar edhe ligjërisht. Mirëpo, të drejtat formale afro-amerikanët i mbërritën në vitet 1964-65. Çfarë bëri Martin Luther King Jr. atëherë, a u ndal? A u mjaftua ai me abrogimin e ligjeve diskriminuese dhe me arritjen e të drejtave formale për popullin e tij? Jo.
Martin Luther King Jr. në atë kohë planifikoi hapin e dytë të lëvizjes së tij, atë të rrugës drejt barazisë shoqërore e ekonomike. Pra, ai nuk mbeti thjesht një aktivist i të drejtave njerëzore, në kuptimin e dikujt të depolitizuar apo apolitik. Jo, ai ishte thellësisht politik. Nuk ishte moralizues, ishte organizator. Një ditë para se të vdiste, ai ishte pjesëmarrës në grevat dhe protestat e punëtorëve të pastrimit në Memfis, që ishin kryesisht afro-amerikanë. Por ai nisi të organizohej gjithnjë e më shumë edhe bashkë me punëtorët e të papunët e bardhë. Nuk u kufizua në një çështje të ngushtë përfaqësimi të një komuniteti, por u angazhua gjerësisht në shoqëri.
Pra, edhe pse sot njerëzit lexojnë pak, është mirë të dihet se MLK nuk ka qenë figurë politike njëdimensionale.
Ai ka qenë aktivist i të drejtave civile, por edhe veprimtar politik radikal.
Ai ka qenë pacifist dhe ithtar i mosushtrimit të dhunës ndaj asnjë njeriu, mirëpo ai nuk i është bindur urdhrave të policisë për t’i ndalur marshimet paqësore që më pas kanë eskaluar në përplasje.
Ai ka qenë universalist, por universalen e ndihmonte të realizohej duke çliruar më së pari popullin dhe kombin e vet.
Ai ka qenë për të drejta formale e barazi ligjore, por kur e arriti këtë e vazhdoi betejën edhe për barazi përmbajtësore, shoqërore e ekonomike.
Ai ka qenë udhëheqës i afroamerikanëve, punoi e luftoi konkretisht për ta, por nuk kërkoi izolimin e tyre, përkundrazi punoi për ndërtimin e një lëvizjeje të shtresave të varfra, pavarësisht racës.
Ai ishte klerik i krishterë, që u frymëzua prej një besimtari hindu, siç ishte Gandhi, dhe bashkëpunoi me një mysliman, siç ishte Malcolm X. Dhe në lëvizjen e tij politike bashkëpunoi me njerëz të të gjitha feve e me ateistë. Ai nuk toleronte, ai bashkëpunonte. Bashkëpunimi ishte shumë më i mirë se toleranca.
E respektojmë kujtimin dhe traditën e Martin Luther King Jr., dhe e përkujtojmë me këtë citat të tijin: “Paqja nuk është thjesht mungesa e dhunës. Paqja është prania e drejtësisë”.
Poezi e Ndre MJEDËS, e vitit 1902, kur u arrestua dhe gati u internua në Anadoll nga qeveria e Stambollit për shkak të veprimtarisë së tij atdhetare.
I MBETUNI
Edhe shtaza po gazmohet,
Edhe bari mungullon;
N`shend natyra gjith po çohet,
Vec ti, i mjeri, po gjimon.
Kang`e valle tui bashkue
Shend prej gojet gjithkush qet;
Veç i vorfni tui dertue
Porsi i huej a n`gjinie t`vet.
Tui ankue per t`zeza t`veta
Për gjith derë tui lypë kërset;
Për të t`dhimtun kërkund s’gjeta:
Porsi i huej a n`katund t`vet.
Lodh` e unshëm, kur vjen nata,
N`prehën t`nanës me shkue kujton;
Edhe nana i diq e ngrata,
E kush t`vorfnin s`e ngushllon.
Bab`, oh! babë! sa herë ndo`j trimit
Do me i thanë tui derdhun lot;
Por për’ tene a fjalë trishtimit,
A nji fjalë që përmend kot.
Për dhe t`vet dalë n`ushtrie
Rrebtë qëndroi i jati e diq;
Sot i vorfni askund nji shpie,
Nji copë buk s’e gjen nder miq.
Ah! ti njomë, o njomë e mjera,
Dit` e natë qe po vajton:
Kund nder miq nuk t`çilet dera,
Kërkush vajin s t`a pajton.
Dit`e natë pa buk e shpie
Shkote i vorfni andej e këndej,
E prej t`pasunish zotnie
Një fjalë t`mirë kërkush s’ja kthej.
Ku ke babën me t`ndimue?
Ku ke nanën me derdhë lot?
Ty gjith robi t`ka harrue,
Kërkush s`do me t`dalun zot.
Tui rae bor, tui frye murrlani,
Mjet dy vorreve si`j lis,
Afër gropës që vet`e bani,
Djali i vorfën u molis.
Afër nanës u shtrue me fjetun,
Afër babës kërkoi pushim;
Kurgja t`ngritin s’ka me e gjetun,
T`xet e t`ftoftë s’kan me pas ndrrim.
Me njata që veç e doshin
Trupi i t`vocërrit pushoj;
E n`lumnie që ata po gzoshin
Shpirti i njomës fluturoj.
Alberina Haxhijaj
Koreografja Natalia Osipova pas realizimit të shfaqjes komedi “Vasha e Braktisur” është kthyer në Prishtinë për të sjellë shfaqjen “Carmen” së bashku me Trupën e Baletit të Kosovës , shkruan KultPlus.
Shfaqja ‘Carmen’, e kompozuar nga Georges Bizet, muzikën e të cilit do ta përdorë edhe Trupa e Baletit për premierën në Prishtinë, sjellë historinë e një ushtari në Spanjë i cili joshet nga ciganja Carmen. Në Prishtinë kjo histori dashurie vjen e rrethuar edhe nga dëshira për të qenë i lirë, një dëshirë kjo të cilën koreografja e ka hasur të kosovarët gjatë qëndrimit këtu.
Natalia Osipova tregoi se është shumë e lumtur që është rikthyer për herë të dytë në Teatrin Kombëtar të Kosovës si koreografe. Ajo ka treguar se gjatë kohës sa kishte qëndruar në Kosovë herën e parë kishte menduar se cila do të ishte mënyra më e mirë që të sjellte një shfaqje që do të përfaqësonte e përthekonte ndjenjat e saj për Kosovën dhe ndjenjat që i ka vënë re tek populli në Kosovë. Në këtë mënyrë koreografia e kësaj shfaqje është bazuar pikërisht në këto elemente.
“Tema e shfaqjes nuk është vetëm për dashurinë dhe as për Carmen, pasi në këtë shfaqje kam vendosur shumë ndjenja të lirisë të cilat përkojnë me situatën e popullit tuaj dhe shfaqen në jetën e secilit nga ne. Ne nuk jemi të mbyllur në kafaze edhe pse dekori i kësaj shfaqje janë kafazet të cilat prezantojnë burgun e jetës që po jetoni çdo ditë këtu. Sa më shumë që po e njoh popullin e Kosovës aq më shumë po ua jap gjithë dashurinë që kam, që ju të jeni më të lirë edhe pse jeni të pavarur”, është shprehu ajo duke theksuar kështu që ‘Carmen’ nuk shfaqë vetëm dashurinë por edhe lirinë, lëngimin për liri.
Drejtori i Baletit Kombëtar të Kosovës – Ahmet Brahimaj, u shpreh krenar për punën e trupës gjersa theksoi problemin me kanalizim që ka pasur teatri e që ka ndikuar edhe në mbarëvajtjen e shfaqjes.
“Kjo shfaqje ishte planifikuar më parë me koreografen . Ne po vijmë përsëri me ‘Carmen’ por kjo është më ndryshe pasi koreografja e ka kthyer atë në një shfaqje më moderne. I falenderoj të gjithë anëtarët e ekipit të kësaj shfaqjeje të cilët kanë punuar pa pushim. Ne kemi probleme të llojllojshme por këtë herë kemi pasur probleme me kanalizim, pastaj as ngrohja qendrore nuk po funksionon. Por ne nuk kemi pasur kohë për tu ndalë dhe as për të pritur për hapje të tenderëve. Ky ka qenë problem i komunës pasi që kanalizimi është bllokuar përballë teatrit”, u shpreh Brahimaj duke falënderuar ekipin pikërisht për shkak se kanë arritur që të realizojnë koreografinë e shfaqjes përkundër këtyre peripecive.
Balerina Teuta Krasniqi e cila do të luajë rolin ‘Carmen’ tregon se kjo shfaqje është teknikisht shumë e vështirë dhe është e veçantë pasi që pasqyron kërkesën për liri.
“Shfaqja e parë e realizuar me këtë koreografe ka pasur një stil krejt tjetër kurse kjo kërkon shumë disiplinë. Pastaj koreografja ka bërë diçka më të veçantë duke theksuar lirinë e popullit tonë por edhe të secilit person pasi që të gjithë kanë nevojë që të jenë të lirë. Gjithë kjo është bërë në një mënyrë më moderne dhe shfaqja është shumë dinamike”, tha ajo.
Kjo shfaqje ka qenë një përvojë mjaft e veçantë edhe për balerinin Kreshnik Musolli dhe për balerinin Sinan Kajtazi. Kajtazi i cili do të paraqitet në rolin e Don Jose theksoi se puna së bashku me koreografen e cila është me prejardhje nga Rusia dhe përfaqësuese e kësaj kulture edhe në Francë, ndikon në promovimin e punës së Trupës së Baletit edhe jashtë vendit.
Premiera e shfaqjes ‘Carmen’ do të jetë nesër mbrëma, me 5 prill, duke filluar nga ora 20:00 në Teatrin Kombëtar të Kosovës. / KultPlus.com
Të enjten më 5 prill në Prishtinë mbahet sesioni informativ lidhur me aplikimin për grante në fushën e kulturës që u lansua më 26 mars nga projekti „Kultura për ndryshim“.
Projekti “Kultura për ndryshim“ financohet nga BE dhe menaxhohet nga Zyra e BE-së në Kosovë, ndërsa zbatohet nga Qendra Multimedia dhe Goethe-Institut.
Thirrja për projekt propozimet është pjesë e projektit 3 vjeçar (2018-2021) “Kultura për ndryshim”, i cili synon të mbështesë forcimin e organizatave kulturore në mbarë Kosovën, në mënyrë që ata të jenë në gjendje të përkrahin ndryshimet shoqërore dhe zhvillimin njerëzor.
Thirrja e parë për propozime në fushën e kulturës ka për qëllim forcimin e sektorit kulturor në Kosovës përmes përkrahjes së projekteve kulturore të qëndrueshme si dhe përkrahjes së aktiviteteve të organizatave kulturore e artistëve që promovojnë kreativitetin, gjithë-përfshirjen sociale dhe bashkëpunimin kultutor lokal apo ndërkombëtar. Të drejtë aplikimi kanë organizatat kulturore në Kosovë, institucionet publike të kulturës dhe artistët individual.
Thirrja është e ndarë në 3 “lote”, apo fusha, të cilat dallojnë nga madhësia e granteve të ofruara. Konkretisht, lotët janë të ndara në grante deri 5,000 EUR, 10,000 EUR dhe 20,000 EUR. Afati për aplikim është 18 prill 2018.
Projekti “Kultura për Ndryshim” synon të rritë kapacitet dhe të forcon operatorët kulturorë në Kosovë përmes grant-dhënies dhe ngritjes së kapaciteteve të organizatave kulturore në Kosovë, duke mbështetur zhvillimin e kulturës në zonat jashtë kryeqytetit të Kosovës, dhe veçanërisht në mesin e operatorëve kulturorë që vijnë nga komunitetet e margjinalizuara. Projekti po ashtu do të mbështes operatorët kulturor nëpërmjet rrjetëzimit dhe promovimit që synojnë lidhjen e iniciativave Kosovare me bashkëpunuesit potencial brenda dhe jashtë Kosovës.
Për më shumë informata për ftesën për aplikim, vizitoni ueb faqen e Qendra Multimedia në www.qendra.org (ndër-faqen Kultura për Ndryshim). Dokumenti “Udhëzimet për Aplikantët” përmban informata më të hollësishme për procedurat e aplikimit dhe informata tjera, si dhe në faqen e Facebook të Qendrës Multimedia.
Për informata shtesë për projektin dhe thirrjen mund të kontaktoni Arif Muharremi në [email protected], apo nëpërmjet telefonit në +37744108737.
Sot bëhen 50 vite qëkur u vra Martin Luther King Jr në Memphis, Tennessee, shkruan KultPlus.
Data 4 prill 1968 shënoi fillimin e një periudhe pikëllimi e zemërimi në Amerikë. Bota e kujton si një nga figurat më të zëshme në histori, Marthin Luther King Jr, i cili kërkoi të drejtat bazike për njerëzit me ngjyrë në SHBA.
“I have a dream” apo në shqip “Unë kam një ëndërr” është titulli i fuqishëm i fjalimit madhështor të King, përmes të cilit la një thirrje e mesazh frymëzues i cili kujtohet edhe sot.
Më 1963 në marshin protestues në Washington ai i kërkonte SHBA-së që t’i jepte fund diskriminimit racor. Ai ishte zëri i 250 mijë protestuesve të cilët qëndronin në heshtje duke ndjerë çdo fjalë të këtij fjalimi, ndërsa brohoritnin fort pas çdo fjalie. / KultPlus.com
Alberina Haxhijaj
Dita e sotme e Festivalit DAM në Prishtinë i është dedikuar promovimit të librave duke sjellë kështu promovimin e librit “Virtuoziteti dhe muzikaliteti i jashtëzakonshëm përmes telave”, shkruar nga Mimoza Kurshumlia e që i kushtohet punës së artistit Astrit Stafaj.
Qëllimi i këtij libri është që të njihet më shumë ky artist i cili po shkëlqen në skenat shqiptare dhe më gjerë. Ai po ashtu njihet për një gjithëpërfshirje të instrumenteve me tela, nga ato klasike deri tek ato tradicionale e orientale.
Shkrimtarja e librit, Mimoza Kurshumlia, ka sjellë një vështrim mjaft të detajuar për aktivitetin dhe aftësitë interpretuese të Astritit. Ajo tregoi se libri është titulluar “Virtuoziteti dhe muzikaliteti i jashtëzakonshëm përmes telave”, pikërisht për shkak se ky artist është njohës dhe interpretues shumë i mirë i kësaj kategorie të instrumenteve, shkruan KultPlus.
“Libri i cili është punimi im i parë në vete përmban biografinë e një super talenti tonë në instrumente me tela, i cili shquhet edhe si multi-instrumentist në instrumente me tela të cilat i ka studiuar me shumë përkushtim”, tha autorja duke treguar se në këtë libër është paraqitur biografia e artistit duke përfshirë çmimet dhe mirënjohjet, por edhe historia e instrumenteve në të cilat ai luan, duke mos harruar edhe materiale të cilat i kanë shkruar kritikë të tjerë e gjithashtu edhe artikuj nga mediat e ndryshme. Në fund të librit është edhe një CD me interpretime nga vetë instrumentisti Stafaj.
Astrit Stafa i cili edhe ishte i pranishëm në promovim falënderoi Festivalin DAM për hapësirën që po u ofron të gjithë artistëve për të shpalosur muzikalitetin e tyre.
“Në ditët e sotme është mjaft e vështirë të merresh me art duke marrë parasysh se në çfarë kohe jemi duke jetuar. Megjithë këtë sa i përket librit mund të them se kjo ka qenë një nismë e mirë në organologjinë muzikore, pra të instrumenteve folklorike në përgjithësi. Kështu artistët e ri do të kenë mundësi që të shohin se në vendin e tyre ka pasur muzikantë të zotë, kompozitorë e kështu më radhë. Gjenerata jonë e ka marrë një rrugë shumë të drejtë, promovimin e artistëve sa janë gjallë, kështu ata i gëzojnë sukseset e tyre sa janë gjallë dhe jo pasi që të ndërrojnë jetë”, tha artisti për të cilin u promovua libri.
Më të përfunduar promovimi i librit, Astrit Stafa filloi të bënte atë që bënë më së miri. Ai solli një interpretim të shkurtër duke dëshmuar se interpretimin në instrument e merr si një detyrë e cila shërben për të dhuruar emocione, gjë e cila nuk mësohet në shkolla por lind dhe ndjehet përbrenda artistit. / KultPlus.com
Ervin Qafmolla
Viktima të diskriminimit në çmime, përndjekjes selektive nga policia, racizmit absurd, plaçkitjes dhe hajnisë sezonale nga parazitët e kësaj ane të kufirit, shqiptarët e Kosovës duhet ta bojkotojnë Shqipërinë këtë vit nëse u ka mbetur sadopak respekt për veten.
Shqipëria i merr kosovarët për të mirëqenë. Një pjesë e banorëve të saj sillen sikur pushuesit, vizitorët, sipërmarrësit apo edhe udhëtarët e rastësishëm nga Kosova duhet ta kenë për nder që vijnë këtu. Si rrjedhojë, është normale që kosovarët të keqtrajtohen me shërbim arrogant, çmime që me raste 10-fishohen, përçmim dhe përtallje apo edhe racizëm të shprehur haptas.
Ka arsye përse sillen kështu. Gjatë vitit 2017, Shqipërinë e vizituan mbi 1.7 milionë kosovarë. Si rrjedhojë, nga kjo anë e kufirit janë mësuar me para nga Kosova, të lehta dhe të garantuara çdo vit. Si rrjedhojë, tarifat vajtje-ardhje në rrugën arna-arna, prej 10 euro për veturat, 22.40 euro për autobusët dhe mikrobusët, 5 euro për motoçikletat (pa llogaritur 32.40 euro për kamionët e mesëm dhe 45 euro për të rëndët) përfaqësojnë një makineri që prodhon para.
Por, kjo tarifë rrugore, me gjasa më e larta në rajon, është në vetvete absurde duke qenë se për çdo litër karburant të blerë në Shqipëri paguhen 24 lekë ekstra si taksë qarkullimi. Ndaj dhe tarifa patriotike është vendosur pikërisht aty ku mjel më shumë, duke cenuar komunikimin rrugor mes dy vendeve, marrëdhëniet ekonomike dhe njerëzore. Ndaj dhe kosovarët duhet të kundërpërgjigjen.
Ata kanë shumë më tepër muskul për ta kontrolluar humorin e sivëllezërve të tyre nga kjo anë e kufirit. Mjafton të mos harrojnë se totali i vizitorëve të huaj në Shqipëri gjatë vitit që shkoi ishte 5.1 milionë. Kjo do të thotë se vizitorët nga Kosova përbënë rreth 33 për qind të totalit. Pra, në çdo të tre të huaj që vizituan vendin, një ishte nga Kosova.
Kjo do të thotë se duke mos ardhur në Shqipëri për pushime, por duke shkuar diku tjetër, pushuesi i mesëm kosovar ka ndikim të jashtëzakonshëm mbi të ardhurat, punësimin, investimet, mbi vetë ekonominë e Shqipërisë.
Ndaj, kjo është ora e hakmarrjes ndaj këtij vendimi të fundit, i cili tejkalon çdo poshtërim tjetër të konsumuar tashmë, dhe qëndron si gëlbazë mbi fytyrën e çdokujt prej jush që lini Kosovën për të pushuar në Shqipëri, apo për të kaluar këtu edhe një fundjavë të vetme.
Pas bllokadave tregtare të njëpasnjëshme, vonesat historike në projektet e përbashkëta dhe premtimeve populiste që ta fyejnë inteligjencën, qeveria e Shqipërisë tani ju vuri edhe një taksë patriotike.
Kjo është pështyma që merrni në surrat me komplimentet e Qeverisë së Shqipërisë dhe tregtarëve të karburanteve, vetëm sepse deshët “vëllezërit dhe motrat” tuaja. Por, të padenjë për këtë dashuri, këtë nostalgji patriotike, disa prej nesh do vazhdojnë t’ju përçmojnë, vjedhin, keqtrajtojnë dhe shpikin mënyra novatore për t’ju plaçkitur në mënyrë të ligjshme.
Në këtë pikë kthese, në këtë shpërthim të shëmtisë dhe hipokrizisë së çdo deklarate patriotike bërë nga një qeveri, ju duhet të kundërpërgjigjeni në mënyrën më pasive të mundshme – thjesht duke mos na vizituar – dhe duke falimentuar kështu arrogancën e një pjese të bregdetit shqiptar, si dhe duke dëmtuar lehtas edhe ekonominë e Shqipërisë në mënyrë që të ketë reflektim.
Sepse ne jemi popull i çuditshëm, që gjatë kemi qëndruar në diktaturën e tmerrshme të vetes, ndaj respektojmë vetëm forcën, nderojmë vetëm autoritetin, kuptojmë vetëm gjuhën e agresionit. Në emër të patriotizmit, duhet të na ushqeni këtë ilaç, në mënyrë që të na shpëtoni ne nga vetja dhe veten tuaj nga ne.
Dikush mund të thotë që nuk vlen të ndëshkohet një popull për gabimet e një pakice. E vërtetë, por ku ishte ky popull kur u vendos tarifa? Ku ishte kur hyri në fuqi? Sa prej Durrësit, Tiranës apo Vlorës shkuan t’u bashkohen protestave të banorëve të Kukësit? Sa bënë diçka kurdo dhe kudo? Ndaj, ne meritojmë gjithçka.
Kështu, kur në fillim të vitit që vjen të paraqiten statistikat për turizmin e Shqipëri dhe të rezultojë që vizitorët nga Kosova kanë qenë më pak se 800 mijë vetë, që të ardhurat nga turizmi kanë rënë me rreth 20 për qind, dhe që marifetçinjtë e vegjël në zonën e plazheve qendrore-veriore kanë falimentuar si mizat, vetëm atëherë do mësojmë t’ju respektojmë.
Shkoni në Ulqin ku ka gjithashtu shqiptarë, dhe ku besoj trajtimi është më i mirë se në Shqipëri. Ndëshkojeni arrogancën dhe arbitraritetin e këtij vendi për një vit që t’i vijnë mendtë për shumë të tjerë. Një sakrificë e vogël por me përfitime të mëdha dhe afatgjata.
Sigurisht që ‘patriotët’ e kurdisur nga zyrat përkatëse qeveritare, analistët e ulluqeve dhe folklorikët prozaikë që vërtisin kujtime nga ujërat e zeza ku janë larë pa e ditur, do nxitojnë ta quajnë tradhti kombëtare këtë ide. Por s’prish punë se tashmë na është trashur lëkura me akuza nga ata që e shesin atdheun për ndonjë honorar apo më keq, për ndonjë rrahje supesh.
Ndaj, duhet bërë gjëja e duhur. Bojkotojeni Shqipërinë këtë vit, në mënyrë që të gjithë këta mosmirënjohës nga kjo anë e kufirit, vitin që vjen t’ju shtrojnë qilimat e kuq dhe në nderin tuaj të derdhin rrugëve shampanjë dhe ahengje.
Le të vuajmë të gjithë nga pak sot që të mësojmë të respektohemi më shumë nesër. / Telegrafi / KultPlus.com
Gili Hoxhaj
Dam Festival mbrëmë solli dy koncerte brenda një nate. Pas shumë tingujsh të instrumentisteve vendore e zërave të solisteve të ansamblit vokal “Zanat”, në skenën e Amfiteatrit të Bibliotekës Universitare u ngjit dirigjenti Gregory Charette.
Për publikun i cili e ka përcjellur në vazhdimësi Festivalin “Dam” dhe koncertet e Filharmonisë së Kosovës, tashmë emri i dirigjentit amerikan nuk është i panjohur. Brenda këtij viti, ai ishte ndodhur dy herë përballë Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës, ku kishte dirigjuar lojën e tyre. Kësaj here ai ishte ulur pranë pianos, me anë të së cilës do t’i dhuronte më shumë se një orë lojë pianistike publikut të Dam Festivalit, i cili mbrëmë arriti natën e gjashtë koncertale. Ndriçimi në sallë shkonte duke u zbehur, për t’u përqendruar tek laramania e tingujve, që herë vinin me një ritëm më të ngadaltë e udhëtonin ngadalë brenda ambientit, për të vazhduar në disa çaste në lëvizje më të shpeshtuara, e tinguj më të gjallë.
Gregory Charette aktualisht punon si profesor në Konservatorin e Amsterdamit ndërsa shquhet si dirigjent i cili është thellësisht i përkushtuar në promovimin e muzikës së re. Ai është drejtor i kolektivit të muzikës bashkëkohore Oerknal. Përvoja e tij lidhet edhe si mjeshtër i dirigjimit orkestral në Holandë, gjë që ia ka mundësuar atij edhe bashkëpunimin me shumë orkestra të ndryshme profesionale në Holandë.
Ai interpretoi 11 etyde për piano të kompozitorit amerikan Philip Glass, muzika e të cilit ka pasur një ndikim të jashtëzakonshëm në fund të shekullit 20. Këto etyde, Glass i kishte kompozuar për vete ndërsa i kishte interpretuar në piano.
“Ai i shkroi këto etyde për piano, në mënyrë që t’i ushtronte, ato kanë mënyra të ndryshme te të shprehurit, disa janë më të gjalla e disa në mënyrë më medituese”, u shpreh Charette. Para se ta mbante koncertin, gjatë ditës Charette për studentët e muzikës mbajti një ligjëratë rreth Philip Glass dhe repertorit muzikor që ai krijoi. Shembull, ata që e kanë parë filmin “The Hours” kujtojnë mirë pjesët muzikore të cilat i ka krijuar Philip Glass.
Charette u shpreh për KultPlus se interpretimi në piano para publikut këtu, i dhuroi një ndjenë edhe më të afërt dhe një ndjeshmëri më të madhe. Ai tregoi përvojën e tij në këtë interpretim.
“Ne, në anglisht kemi një fjalë “pendesë”, kur ju duhet të pendoheni për gabimet e juaja, mendoj se çdo dirigjent duhet të interpretojë ashtu siç interpretova unë sonte sepse kur unë dirigjoj, unë kam para vetes disa muzikantë të mirë të cilët bëjnë të gjithë punën, e krejt çka unë bëj është t’u tregoj kur ata janë gabim, kështuqë për mua është një ndjeshmëri më e madhe dhe një frikë më e madhe”, tha kompozitori dhe dirigjenti Gregory Charette.
Ai tha se audienca këtu është gjithnjë e ngrohtë, ndërsa shtoi se shpreson që gjatë kësaj nate kanë arritur që përmes muzikës sado pak ta sfidojnë shijen e publikut, duke u ofruar diçka që është më ndryshe nga ajo çfarë ata janë mësuar ta dëgjojnë.
Duke qenë se dirigjenti Charette gjatë qëndrimit këtu po i ndjekë nga afër koncertet e DAM Festival, ai tregon për KultPlus se ky festival është i mrekullueshëm por që duhet të gëzojë edhe më shumë përkrahje për shkak të rëndësisë që ka për komunitetin në Kosovë.
“Ky festival është i mrekullueshëm, ajo çfarë bëjnë organizatorët është mbresëlënëse dhe ka nevojë për më shumë përkrahje sepse një festival si ky dhe Festivali i Filmit në Prizren janë dy mënyrat më të mira për t’i mbledhur njerëzit në Kosovë. Për shkak të liberalizimi të vizave lëvizja është shumë e vështirë kështu që organizime si këto janë më të vërtetë esenciale”, pohon Charette.
Festivali DAM do të vazhdojë rrugëtimin e tij muzikor me koncertin e radhës që do të mbahet këtë të diele, me datë 8 prill, ku publiku do të ketë mundësi të dëgjojë koncertin e korit “Hpd Slavulj” nga Kroacia.
Koncerti i radhës do të mbahet po ashtu në Amfiteatrin e Bibliotekës Universitare në Prishtinë. / KultPlus.com
Pas rastit të fundit të raportuar për ngacmim seksual në Fakultetin e Arteve në Universitetin e Prishtinës, menaxhmenti i UP-së sot ka konfirmuar se do të krijojë një grup punues për të luftuar këtë dukuri brenda universitetit.
Përmes një komunikate për media bëhet e ditur se, “menaxhmenti i Universitetit të Prishtinës ‘Hasan Prishtina’, ju informon se menjëherë pas raportimeve të para lidhur me dukurinë e ngacmimit seksual në UPHP, ne kemi ftuar stafin akademik nga programi për Studime dhe Hulumtime Gjinore në UPHP, që të formojmë një grup punues për trajtimin e kësaj dukurie”, transmeton Koha.net.
Më tutje në komunikatë thuhet se grupi punues në ditët në vijim do të dalë me plane konkrete për hartimin e politikave dhe planit të veprimit në adresimin dhe trajtimin e dukurisë së ngacmimit seksual në kuadër të Universitetit të Prishtinës “Hasan Prishtina”.
Po ashtu, në rendin e ditës të mbledhjes së Këshillit Drejtues të UPHP-së, paraparë për nesër në ora 15:00, pika 2 parasheh shqyrtimin e mekanizmave për adresimin dhe parandalimin e ngacmimeve seksuale. Pas mbledhjes, KD do të dalë me një komunikatë për media lidhur me këtë çështje. / KultPlus.com
“Mo i mësoni djemtë të rrinë duarkotë, mo u këndoni vetëm këngë trimash! Çupani, mo i merrni kocet ndërgojë, se jemi fëmra vetë! Jemi na që i bëjmë “burra për për të na rrahur bijat tona”. Mësojini evletërit t’u bëjnë pak hyzmet, se o xhane, nuk vetëm marrëm (nuse), po edhe japëm (çupa)! Jemi na, a të keqen unë, që rrisëm diejtë që nga barku e deri sa dalën në Udhën e Madhe! Bëjuni tok, o jetë, se po nuk deshëm njëra-tjatrën, xvarrë do na heqën e vërvitën, derisa të mbyllëm sytë! Jepuni sisë e mbillni respekt! Hë të keqen nëna!”
AFËRDITA THANASI
Saktësisht si sot, para 26 vitesh, është realizuar fotografia e tmerrshme në luftën e Bosnjës.
Ron Haviv ishte ai që e shkrepi.
Srdjan Golubovic, i njohur si DJ MAX, e godiste në kokë të vdekurën myslimane Tifa Sabanovic në rrugët e Bijeljina në Bosnjë.
Golubovic nuk është akuzuar asnjëherë dhe ndoshta po shëtitë nëpër rrugët e Beogradit pa qenë fajtor dhe i dënuar për krimin e bërë.
Fotografia mbetet ndër fotografitë më të tmerrshme që vijnë nga Lufta e Bosnjës.
Ron Haviv ishte paralajmëruar të mos fotografonte të vdekurit por megjithatë ai rrezikoi dhe pos këtij momenti, fotografi amerikan ka kapur edhe momente tjera me fokusin e aparatit.
RON HAVIV
TIME magazine, aty ku edhe u publikua fotografia, e ka vendosur atë në mesin e 100 fotografive më me influencë në botë, fotografi ikonike që ndryshuan botën. / KultPlus.com
Poezi nga FAN NOLI
Arratisur, syrgjynosur,
Raskapitur dhe katosur
Po vajtonj pa funt, pa shpresë,
Anës Elbës, anës Spree-së.
Ku e lam’ e ku na mbeti
Vaj-vatani e mjer-mileti
Anës detit i palarë,
Anës dritës i paparë,
Pranë sofrës i pangrënë,
Pranë dijes i panxënë,
Lakuriq dhe i dregosur,
Trup e shpirt i sakatosur?
Se ç’e shëmpnë derbederët,
Mercenarët dhe Bejlerët,
Se ç’e shtypnë jabanxhinjtë
Se ç’e shtrythnë fajdexhinjtë,
Se ç’e pren’ e se ç’e vranë,
Ç’e shkretuan anembanë,
Nënë thundrën e përdhunës
Anës Vjosës, anës Bunës!
Çirem, digjem i vrerosur,
Sakatosur, çarmatosur,
As i gjall’ as i varrosur,
Pres një shenj’ e pres një dritë,
Pres me vjet’ e pres me ditë,
Se ç’u tera, se ç’ u-mpaka,
Se ç’ u-çora, se ç’ u-mplaka,
Lark prej vatrës dhe prej punës,
Anës Rinit, anës Tunës.
Çakërdisur, batërdisur,
Përpëlitur dhe zalisur,
Endërronj pa funt, pa shpresë
Anës Elbës, anës Spree-së.
Dhe një zë vëngon nga lumi,
Më buçet, më zgjon nga gjumi,
Se mileti po gatitet,
Se tirani lebetitet,
Se pëlcet, kërcet furtuna,
Fryhet Vjosa, derdhet Buna,
Skuqet Semani dhe Drini,
Dridhet Beu dhe zengjini,
Se pas vdekjes ndriti jeta,
Dhe kudo gjëmon trumbeta:
Ngrehuni dhe bjeruni,
Korrini dhe shtypini,
Katundar’ e punëtorë,
Që nga Shkodra gjer në Vlorë!
Ky ilaç e ky kushtrim
Më bën djal’ e më bën trim,
Më jep forc’ e më jep shpresë,
Anës Elbë-s, anës Spree-së.
Se pas dimrit vjen një verë
Që do kthehemi një herë
Pranë vatrës, pranë punës,
Anës Vjosës, anës Bunës.
Arratisur, syrgjynosur,
Raskapitur e katosur
Brohorit me bes’ e shpresë
Anës Elbës, anës Spree-së.
Në kuadër të projektit “Shkolla dhe Filmi Dokumentar” DokuFest i fton të gjithë mësimdhënësit e Shkollave të Mesme të Larta të Kosovës që ligjerojnë lëndët: Sociologji, Psikologji, Edukatë Qytetare dhe Gjuhë Angleze, që të aplikojnë për punëtorinë që mbahet prej datës 19 deri më 22 prill 2018.
Qëllimi i punëtorisë është që të hartohen doracakë për çështje ndërkurrikulare për të facilituar procesin mësimor, përmes përdorimit të mjeteve audiovizuale që zhvillojnë mendimin kritik.Inkurajohen të aplikojnë mësimdhënësit që janë të gatshëm për bashkëpunim në adresimin e çështjeve ndërkurrikulare që përfshijnë edukimin qytetari demokratike, edukimi për paqe, edukimi për media, arsimi për zhvillim të qëndrueshëm, si dhe mësimdhënësit që aplikojnë forma të organizimit mësimor, që kanë për qëllim zhvillimin e vetëbesimit, iniciativës, zgjidhjen e problemeve dhe kreativitetin e nxënësve.
Afati i fundit për aplikim është 12 prill 2018./ KultPlus.com
Alberina Haxhijaj
Feride Rushiti sapo është nderuar me çmimin “Grua e Guximshme” nga Departamenti i SHBA-së. Kurse me t’u kthyer në Kosovë ajo është drejtuar për media nga memoriali “Heroinat” duke treguar se ky çmim është për të gjitha gratë e Kosovës, shkruan KultPlus.
E zgjedhur në mesin e grave të cilësuara si gra të guximshme nga Departamenti i SHBA-së Feride Rushiti është shprehur se ky çmim po ashtu ka ardhur si kurorëzim i punës 20-të vjeçare.
“Çmimin sigurisht që ia kam dedikuar grave por edhe viktimave të dhunës seksuale pasi që mendoj se bashkërisht me zërin e grave të tjera, qoftë politikane apo në shoqëri civile, aktiviste të të drejtave të njeriut por edhe atyre që shumë herë zëri i tyre ka qenë i padëgjuar, kam arritur këtë që kam arritur. Ato realisht edhe kanë qenë inspirim për mua dhe luftën time 20 vite me radhë në këtë fushë”, tha ajo.
Tutje Feride Rushiti e cila është edhe Drejtoreshë Ekzekutive e Qendrës Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarave të Torturës, tregoi se Kosova me ndarjen e pensioneve për viktimat e dhunës seksuale gjatë luftës ka bërë një hap pozitiv.
“Pensioni që do u ndahet, është shumë e rëndësishme që të përmendet, sepse nuk është pension që ua ndryshon jetën atyre. E kaluara e tyre nuk harrohet asnjëherë, madje shumë gra thonë se ne jetojmë të vdekura në mesin e të gjallëve. Kjo për shkak se nuk janë njohur nga shoqëria e familja për vite të tëra. Ky është një pension që dëshmon se shteti i njeh vuajtjet e tyre dhe të kaluarën. Kjo ka më së shumti rëndësi pasi që e largon fajësinë prej viktimës tek ai që e ka kryer dhunimin”, u shpreh ajo duke shtuar se është rritur numri i aplikuesve për pension për viktimat e dhunës seksuale gjatë luftës.
Ajo tregoi edhe për vizitën në SHBA ku programi ka qenë kryesisht i fokusuar në Washington D.C. Mirëpo, për të gjitha gratë të cilat kanë qenë pjesëmarrëse është organizuar edhe nga një program i veçantë, ku me ç’rast Rushiti ka kaluar një kohë edhe në Florida.
“Ka pasur shumë organizata joqeveritare, kryesisht organizata të cilat merren me dhunë në familje, me dhunë seksuale e po ashtu organizata që merren me drejtësinë tranzicionale, me të rinjtë të cilët kanë qenë në konflikt me ligjin dhe gjëra të tilla. Gjithë kjo është bërë për arsye që të vë kontakte dhe të shoh praktika të mira atje dhe se çfarë mundem të sjellë në Kosovë”, tha ajo duke treguar se ky ka qenë edhe një reflektim mbi punën që bënë dhe ato që duhet bërë edhe në të ardhmen.
Kjo është hera e tretë që një grua nga Kosova është fituese e këtij çmimi. Në vitin 2015, këtë çmim e kishte fituar Arbana Xharra, kurse në vitin 2008, këtë çmim e kishte fituar Valdete Idrizi. Memoriali “Heroinat” ju kushtohet përpjekjeve dhe vuajtjeve të femrave kosovare për liri në vitet 1998-1999./ KultPlus.com
Grupi i njohur Haliband sonte me performancë live në Rockuzinë.
Grupi Haliband u themelua në vitin 2002 nga Andin dhe Krenar Halimi. Në të njëjtin vit, grupi incizon këngën e parë të titulluar “I humbur në dhembjen e saj”, derisa e njëjta i prezantohet publikut me videoklip në vitin 2003.
Në vitin 2004, grupit i bashkëngjiten edhe basisti Agim Berisha dhe bateristi Petrit Riza. Në këtë formacion, Haliband fillon të performojë në kafiteri dhe klube të ndryshme në Kosovë dhe Shqipëri si Depo, Zebra, kafiteria e teatrit ODA, Charl’s Bar Tirana etj.
Pas performancave të ndryshme nëpër mbrëmje, Haliband vendos të hyjë në studio për incizime të reja, dhe brenda periudhës 2005 – 2007 incizohen këngët “Pamjet”, “Qyteti pa plan”, “Ti vjen dhe shkon”, “Rock N’ Roll”, “Hajt se bohet mire” dhe një këngë instrumentale. Të gjitha këto këngë bëhen pjesë e albumit të parë të grupit, i cili del në shitje në dhjetor të vitit 2007.
Që nga viti 2007, grupi fillon të bashkëpunojë me këngëtarin Besart Halimi dhe në këtë formacion paraqitet në mbrëmje dhe në koncerte të ndryshme brenda dhe jashtë Kosovës. Ky bashkëpunim zgjat rreth pesë vite, derisa për shkak të angazhimeve të ndryshme të anëtarëve të grupit, pas vitit 2015 Haliband paraqitet shumë më rrallë para publikut, për tu rikthyer prap në shtator të këtij viti me performancat në të vetmin lokal ne Kosovë ku luhet dhe ndëgjohet rock, në Rockuzinë, Prishtinë.
Performanca e tyre sonte në Rockuzinë, fillon nga ora 21:00.
Sot në ambientet e Bibliotekës Kombëtare të Kosovës “Pjetër Bogdani” është bërë hapja solemne e Zyrës së Sekretariatit për nderë të shënimit të vitit mbarë kombëtar të heroit Gjergj Kastriotit-Skënderbeut.
Në këtë hapje mori pjesë ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Kujtim Gashi.
Ministri Gashi tha se hapja e Zyrës së Sekretariatit u bë në kuadër të përgatitjeve që po bënë Qeveria e Republikës së Kosovës për shënimin e vitit mbarë kombëtar të heroit Gjergj Kastriotit-Skënderbeut. “Zyra e Sekretariatit do të ketë rolin e koordinimit dhe organizimit të të gjitha aktiviteteve të cilat do të zhvillohen me rastin e shënimit të vitit mbarë Kombëtar” tha ndër të tjera ministri Kujtim Gashi.
Ai po ashtu njoftoi se Këshilli Organizativ së shpejti do të bëjë publike agjendën shtetërore në të cilën do të jenë të përfshira të dy Qeveritë, ajo e Kosovës dhe e Shqipërisë./ KultPlus.com
Gili Hoxhaj
Festivali DAM, si në netët e tjera edhe në natën e gjashtë të tij publikut i solli përplot tinguj të instrumentistëve e solistëve vendor. Me instrumentistë të njohur të vendit filloi pjesa e parë e koncertit të mbrëmshëm që shënoi koncertin e parë recital të kompozitorit Artan Hasani.
Amfiteatri i Bibliotekës Universitare, për disa net radhazi është bërë adresë e tingujve nga instrumentistë të njohur që Dam-i i mbledh në këtë skenë. Ende pa zbritur shkallëve të sallës së madhe, dëgjohen tingujt e instrumentisteve që bëhen gati për t’i dhënë publikut një natë përplot muzikë. Kur futesh brenda në sallë, depërtimi tek ulëset është tejet i vështirë pasi që adhuruesit e muzikës klasike tashmë kanë zënë vendet e ulëseve të kësaj salle. Një pjesë e të pranishmëve në këmbë e të tjerë ulur së bashku futen në një rrugëtim muzikor të veprave të kompozitorit Hasani.
“The moon” e “The flying carpet”, ishin dy nga veprat e punuara nga Artan Hasani që mbrëmë erdhën nga instrumentistë të kuartetit harkor e kuarteti i klarinetave, të cilat hapën mbrëmjen koncertale. Këto vepra që publiku i shijoi mbrëmë ishin interpretuar më parë edhe në shumë vende të botës, ato kishin depërtuar në skenën e Amerikës, Tokios e Polonisë por për kompozitorin Hasani, ky ishte rasti i parë që t’i dëgjoi këto vepra për së afërmi, për çka edhe shprehet se i ka përjetuar një kënaqësi të jashtëzakonshme.
“Labyrinth” titullohet një nga veprat e tij që erdhi mbrëmë në Dam. Kjo vepër më parë ishte interpretuar edhe në Japoni nga “Flute Trio Fioritura”. Këtë vepër Hasani e kishte kompozuar para shtatë vitesh e si e tillë është interpretuar në versione të ndryshme por siç duket interpretimi i mbrëmshëm i ka lënë atij një përshtypje tejet të mirë. Kjo vepër mbrëmë erdhi përmes lojës së Artemida Qarri Haxhiaj në piano, Visar Mehmeti dhe Nina Shala në flaut. Vepra për oktet klarinetash që erdhi mbrëmë premierë për publikun e Prishtinës, është e shkruar për një nga klarinistet më të mira botërore, Barbara Borowicz e cila është edhe laureate e më shumë se 20 çmimeve kombëtare e ndërkombëtare.
Kompozitori Hasani shtoi se në veprat e tij përpiqet të gërshetoi të gjitha stilet me të cilat ka pasur mundësi që të njihet.
“Kam luajtur muzikë latine muzikë xhaz, jam profesor në shkollën e muzikës, kështu që në muzikën time jam përpjekur t’i gërshetoi të gjitha elementet e muzikës me të cilën kam pasur rast të njihem dhe t’i luaj por siç duket edhe publiku e pëlqeu dhe të gjithë patën mundësi ta gjejnë veten”, tha Hasani.
Derisa publiku po shijonte tingujt e parë të Avni Krasniqit në trumpetë, Bledar Bujupit në korno e Betim Krasniqit në trumbon, salla do të mbetej pa dritë, për shkak të ndërprerjes së rrymës. Por publiku nuk do të mbetej edhe pa tingujt që kjo natë kishte planifikuar t’u sjellë. Instrumentistët e tunxhit në skenë vazhduan lojën e tyre, duke e bërë që publiku në errësirë të përqendrohet tërësisht në ata tinguj. Dy nga organizatorët, me dritën ndriçuese të telefonave do të ngjiteshin në skenë për t’u dhënë dritë partiturave të instrumentistëve të cilët do ta vazhdonin lojën deri sa ndriçimi në sallë të kthehej përsëri.
Trumpetisti Avni Krasniqi tha për KultPlus se ata tashmë janë mësuar me vështirësi të ndryshme gjatë koncerteve por që mbrëmë kjo arriti kulmin, megjithatë thotë se duartrokitjet e mbështetja e publikut ishin ato që ndihmuan vazhdimin e lojës edhe në rrethana të tilla.
“Ne sikur jemi mësuar me situata të tilla dhe për fat me mbështetjen e publikut i cili ishte mjaft i madh në numër, e menaxhuam edhe atë situatë. Edhe pse në kushte të jashtëzakonshme, ne nuk e lëshuam skenën dhe vazhduam interpretimin nën ndriçimin e dritave të celularëve”, tha Krasniqi ndërsa shtoi se ky ishte dhe një mesazh që komuniteti muzikor, pa marr parasysh vështirësitë dhe sfidat, do të vazhdojnë pa ndalur punën në promovimin dhe ngritjen e kulturës në vend dhe jashtë vendit.
Pjesa e dytë e koncertit e gjeti sallën po ashtu të mbushur plot e që me duartrokitje pritën ansamblin vokal “Zanat”. Ky ansambël është formuar së fundmi me anëtaret e solistet e Filharmonisë së Kosovës. Ansambli i përbërë nga Adelina Thaçi- Meta, Elida Kryeziu- Hoti, Diellza Sylejmani, Arstina Kelmendi, Albana Piperku ka për qëllim ruajtjen dhe kultivimin e muzikës shqiptare. Zërat e tyre, të përcjellë nga Artan Hasani në piano sollën një interpretim të veçantë të veprave të njohura shqiptare “Nji lule”, “Fustanin që ta solla mbrëmë”, “Hapi sytë e zezë”, “Kaçurrelja”, “Ç’u mbush mali plot me rrush”, ishin veprat që njëra pas tjetrës erdhën e u pritën me emocion të njëjtë nga publiku. Hapësira e shkurtër mes interpretimit të tyre, përcillej me duartrokitje e çdo këngë ngjallte duartrokitjet e publikut sikur të ishte kënga e fundit. “Bjeri çiftelisë” e “Këngë moj buçit në male” erdhën fuqishëm e me një gjallëri muzikore duke e bërë publikun pjesë të saj me duartrokitje gjatë interpretimit. Ky ansambël i ri që mbrëmë solli prezantimin debutues dëshmoi që publiku do të mbetet akoma i etur për interpretime të tjera.
Njëra nga solistet e ansamblit, Adelina Thaçi- Meta tregoi për KultPlus se për këtë interpretim sonte atyre u është dashur shumë punë e përkushtim, ndërsa për ta sjellë këtë version të veprave, ajo tha se kanë përdorur edhe kreativitetin e tyre pasi që edhe i kanë aranzhuar vet këngët në mënyrë që t’i sjellin me aranzhmane tërësisht të ndryshme.
“Kemi pasur prova pa fund, fillimisht për zgjedhjen e repertuarit mandej ky repertuar është aranzhuar shumë herë në mënyra të ndryshme dhe ne për ta bërë dallimin është dashur ta punojmë dyfishim që të sjellim diçka por sa e ka atë sakrificën e kohës e ka gjithnjë edhe kënaqësinë pasi që sonte u shpërblyem nga duartrokitjet e publikut”, u shpreh Adelina Thaçi-Meta.
Festivali DAM, do të vazhdojë rrugëtimin e tij muzikor me koncertin e radhës që do të mbahet këtë të diele, më datë 8 prill ku publiku do të ketë mundësi të dëgjojë koncertin e korit “Hpd Slavulj” nga Kroacia. Koncerti i radhës do të mbahet po ashtu në Amfiteatrin e Bibliotekës Universitare në Prishtinë./ KultPlus.com
KultPlus ju sjellë këngën “Kur të jesh mërzitur shumë” e kënduar mrekullisht nga Ardit Gjebrea, teksti i së cilës është marrë nga poezia e shkrirë nga dora e të madhit Dritëro Agolli.
Këtu s’do të jem, do jem larguar;
Nën tokë i tretur si të tjerët,
Në kafenenë e preferuar
Nuk do më shohin kamarierët.
Dhe nëpër udhët ku kam ecur,
S’do ndihet kolla ime e thatë,
Dhe, kur në xham të fryje erë,
Do qash me erën dalëngadalë
Po kur të jesh mërzitur shumë.
Në raft të librave kërkomë,
Atje i fshehur do të jem unë,
Në ndonjë fjalë a ndonjë shkronjë
Mjafton që librin pak ta heqësh
Dhe unë do zbres, do vij pas teje;
Ti si dikur me mall do qeshësh,
Si një blerim pas një rrëkeje.
Dhe unë do zbres, do vij pas teje;
Do vij pas teje…