Religjioni është tentimi për ta marrë nën kontroll botën shqisore, në të cilën ne jemi të vendosur, nëpërmjet mendimit për botën e dëshiruar, të cilin e kemi zhvilluar brenda nesh si rezultat i nevojave tona biologjike dhe psiqike.
Por religjioni nuk mund të arrijë në fund të këtij synimi. Doktrinat e tij mbajnë brenda vetes vulën e kohës në të cilën u krijuan, ditët naive të fëmijërisë njerëzore. Ngushëllimet e tij nuk meritojnë besim.
Eksperienca na mëson se bota nuk është një qerdhe fëmijësh. Komandat etike, tek të cilat religjioni kërkon ta ngarkojë peshën e tij, kërkojnë edhe disa bazamente të tjera, për shkak se shoqëria njerëzore nuk mund të bëjë po ato, por është e rrezikshme shkrirja e bindjeve tek ato, pa besimin religjioz.
Nëse dikush tenton ta përcaktoj vendin e religjionit në evoluimin e njeriut, nuk duket më shumë përvetësim afatgjatë, se sa një paralele për tek neuroza, përmes së cilës individët e civilizuar duhet të kalojnë, gjatë rrugës së tyre nga fëmijëria tek pjekuria.
Alber Kamy (Albert Camus) ishte shkrimtari që dashuronte paqen dhe që njëkohësisht, kuptonte dhe pranonte pashmangshmërinë e luftës në periudha të caktuara, si fjala vjen, përballë nazistëve gjermanë. Por në vitin 1956, Kamyja, i cili vetëm një vit më vonë fitoi Nobelin në letërsi, i vendosi vetes një detyrë të pamundshme. Ai kërkoi të vendoste paqe mes dy atdheve të tij, Algjerisë, vendi ku lindi dhe u rrit dhe Francës, shtetit të cilit i përkiste.
Kjo ishte periudha kur shteti francez dhe një forcë rebele e njohur si Fronti Kombëtar për Çlirim të Algjerisë, ishin angazhuar në një betejë në të cilën, të dyja palët përdornin terrorin mbi popullsinë civile reciproke si mjet lufte. FKÇ kërkonte pavarësinë e Algjerisë ndërsa Franca, një fuqi dikur e madhe koloniale që po rrënohej, refuzonte me çdo kusht duke e quajtur Algjerinë France d’outre-mer (Thjeshtë Franca e përtej detit).
Sipas Kamysë, rebelimi i vërtetë mbart tension të lartë. Rebelimi mban fort qendrën morale, duke i bërë rezistencë shtypjes ndërsa paralelisht duke i rezistuar tendencës së vetë rebelit për të shtypur të tjerët.
Dhe ndërsa nacionalistët algjerianë dhe francezët bënin masakra të tmerrshme me vrasje të burrave, grave e fëmijëve siç ishte rasti i popullsisë koloniste franceze në një fshat ku u therën 100 njerëz nga frinjët arabë apo në politikën e “përgjegjësisë kolektive” djekur nga ushtria franceze dhe milicitë që vrisnin gra, burra e fëmijë. Nuk ishin vetëm algjerianët që po vdisnin, mendonte Kamyja, por vetë Algjeria.
Për këtë arsye, në pasdreken e së Dielës, më 22 Janar, pak pas orës 4, një Kamy nervoz u ngrit në podiumin e Cercle du Progrès, (Rrethi i Progresit), një ndërtesë nën pronësinë e myslimanëve në qendër të Algjerit. Lindur dhe rritur në një lagje punëtorësh të Algjerit, Kamyja ishte i ndarë mes dy botëve dramatikisht të ndryshme. Nga njëra anë ishte lidhja njerëzore me njerëzit dhe vendet e Algjerisë franceze; në anën tjetër, ai kishte një angazhim po aq të fortë për idealet e lirisë, barazisë dhe vëllazërisë të Francës republikane.
Fillimisht një gazetar investigues dhe më pas një shkrimtar dhe eseist karriera e të cilit u kurorëzua me Nobelin, Kamyja luftoi për zgjerimin e këtyre idealeve mes tetë milionë arabëve dhe berberëve që jetonin në sundimin e Francës. Dhe ndryshe nga shumë francezë të tjerë të Algjerisë, Kamyja ishte i tmerruar nga historia e disikriminimit de jure dhe de facto kundër arabëve dhe berberëve. Duke besuar se “Algjeria Franceze” mund të mbetej Franceze dhe njëkohësisht të bëhej demokratike, Kamyja këmbënguli që francezët e algjerisë dhe arabët ishin “të dënuar të jetonin bashkë.”
Por më 1956, frika ishte se në fakt ata ishin të dënuar të vrisnin njëri-tjetrin. Mundësia për gjakderdhje të pafund, ushqyer nga aktet e terrorizmit kundër popullsisë civile, ishte diçka e padurueshme. Algjeria, i tha ai një miku, “më është vënë në grykë.” Me një dozë po njësoj të lartë guximi dhe dëshpërimi, në fund të vitit 1955 Kamyja shkroi një seri opinioneshnë revistën L’Express në të cilat kërkonte një paqe për civilët. Një traktat mes Parisit dhe FKÇ-së dkej e pamundur: dhuna nuk kishte rrugëdalje. Por a mundeshin të dyja palët që së paku të binin dakord të kursenin civilët? Nëse kjo nuk ndodhte, argumentoi ai, “Algjeria shpejt do të jetë një vend ku banojnë vetëm vrasës dhe viktima. Vetëm të vdekurit do të jenë të pafajshëm.” Dhe i vetëdijshëm që kjo ishte tepër e dobët si përpjekje e kryer nga Parisi, Kamyja vendosi të flasë publikisht, me një rrezik të vet personal, në qytetin e tij të lindjes, Algjer.
Algjeria nga ana e saj po priste. Rreth 1,500 vetë u mblodhën për ta dëgjuar, francezë dhe myslimanë, intelektualë dhe tregtarë. Atmosfera ishte e tensionuar ndërsa një turmë kërcënuese kolonistësh francezë kundërshtonte takimin dhe ishte grumbulluar jashtë ndërtesës. Kamyja i tha audiencës se ishte detyra e tij, si francez i Algjerisë dhe si shkrimtar, “të bënte një thirrje të thjeshtë për humanizmin tonë.” Ai bëri thirrje për armëpushim ndaj civilëve.
“Nuk kam ardhur t’ju kërkoj të hiqni dorë nga çfarëdolloj bindjeje që keni,” i tha ai të pranishmëve. Pavarësisht se çfarë situatash historike, ideologjike apo politike ekzistojnë, “asnjë kauzë nuk e justifikon vdekjen e njerëzve të pavarur.”
Ai shtoi se nuk kishte iluzion se zgjidhja e situatës ishte e mundshme për momentin. Por ai i kërkoi pjesëmarrësve në konflikt “të heqin dorë nga ajo që e bën situatën të pafalshme, konkretisht, masakrimin e të pafajshmëve.”
Megjithatë masakrimi i të pafajshmëve vijoi edhe për gjashtë vite të tjera. Edhe ndërsa Kamyja nuk e kishte mbaruar ende fjalën, turma jashtë, e zemëruar nga “tradhëtia” që ai po i bënte Algjerisë Franceze, bëri thirrje për linçimin e tij. Por Kamyja refuzoi përballë këtij rreziku të largohej pa mbaruar çfarë kishte për të thënë. Ai arriti të shpëtojë nga ndihma e miqve.
Në javët që pasuan Kamyja zbuloi se fjalimi i tij nuk i kishte bërë përshtypje asnjërës prej palëve. Ai nuk foli më kurrë për Algjerinë. U desh një dekadë luftë pothuajse e pandërprerë që Franca të arrinte marrëveshje paqeje me Algjerinë. Por telashet nuk mbaruan me marrëveshjen e paqes.
Ekstremistët francezë vijuan të kërkonin luftë e madje tentuan atentate për të vrarë Charles de Gaulle, ai që nënshkroi paqen. Në Algjeri, pala fitimtare imponoi një qeveri me një parti që vijon të sundojë vendin me një nga diktaturat më të egra në planet.
Kamuja kuptonte se dhuna ishte e tjerrur në mënyrë të pandashme në mishin e jetës së përditshme. Megjithëse ai ishte pacifist, e kishte të qartë se dhuna, në çaste kritike kishte rëndësi thelbësore për të ruajtur humanizmin tonë. Ky ishte rasti i Gjermanisë hitleriane dhe arsyeja se pse Kamyja ishte një eksponent i fortë i rezistencës franceze. Në vitin 1943 ai iu drejtua një miku imagjinar gjerman që ishte bashkuar me nazizmin dhe nihilizmin. Në një ese ai shkroi: “ushtrimi i dhunës është më i natyrshëm për ty nga sa mendon. Por kërkohet një përpjekje shumë më e madhe të luftosh ndërkohë që e urren luftën.
Sipas Kamysë, Njeriu i Revoltuar ka për qëllim “t’i shërbejë drejtësisë dhe jo të shtojë padrejtësinë në gjendjen njerëzore dhe të këmbëngulë në përdorimin e gjuhës së thjeshtë në mënyrë që të mos shtojë gënjeshtrat në botë.”
Drejtori i Institutit Kombëtar të Shëndetit Publik, Naser Ramadani, ka shpjeguar për qytetarët nëse këtë vit do të lejohet mbajtja e ahengjeve të ndrshme familjare.
Ramadani thotë se asnjë ceremoni gëzimi ose morti nuk është ndaluar, por për shkak të ruajtjes së shëndetit të njerëzve, është rekomanduar mos mbajtja e tyre.
“Unë vetëm një gjë mund ta them tash që të kuptohet drejt. Asnjëherë askush në asnjë vend nuk ka ndaluar. Këto nuk janë ndalesa. Këto janë përkufizime të përkohshme të rrezikimit të jetës së njerëzve kudo qofshin ata në Kosovë apo në rruzullin tokësor. Askush nuk ka ndaluar, aq më tepër të ndalohen dasmat ose synetitë ose ceremonitë mortore., ahengjet, ditëlindjet apo çfarëdo qofshin tjetër. Asnjëherë dhe askush nuk ka pretendime të tilla, këto janë përkufizime për çështje humanitare, të shpëtimit të jetëve sepse nuk besoj se asnjë person, në këtë rast organizuesi i dasmave dhe ahengjeve nuk do të kishte pasur dëshirë të organizoj dasmë dhe aheng dhe t’i sëmuren njerëzit dhe çoftë larg edhe të vdes dikush”, tha Ramadani për RTV21.
Ramadani thotë se në kohën kur ende jemi në fazën e parë të sëmundjes dhe ka rrezik për një valë të dytë në vjeshtë, askush s’do të duhej të rrezikonte një tragjedi të mundshme, për shkak të një ahengu familjar.
Ne kemi pasur përvoja të hidhura por jo edhe te ne, që janë në dimensione të ndryshme se përvojat e hidhura kudo në botë. Por ne e dimë se edhe në botë ka pasur ceremoni të martesave të cilat janë bërë në kohë pandemie dhe nuk ka pasur kurrëfarë problemi. Krejt problemi i rekomandimeve që mundem me iu përmbajt njerëzit. Në momentin kur kushtet mundësojnë përmbajtjen e rekomandimeve që do të vazhdojnë fatkeqësisht në kohë të gjatë te ne dhe në botë, pasi po flitet për valën e dytë dhe kjo do të jetë një çështje tjetër, pasi tani jemi në valën e parë, por ndoshta, por nuk është e sigurt akoma, do të jetë gjatë stinës së dimrit. Pra në këto periudha kohore kur rreziku potencial i shpërthimit të ndonjë epidemie është me rrezik të marrjes së jetëve në këtë rast, askush prej neve nuk do të donte që të shkaktonte një tragjedi të llojit të vetë me një aheng të gëzimit”, shpjegoi Ramadani.
Kryetari i Prishtinës Shpend Ahmeti, në një postim në Facebook ka thënë se fëmijët me nevoja të veçanta duhet të jenë të lirë nga pengesat, dhe se ata duhet të përfshihen për t’u zhvilluar, shkruan KultPlus.
Çdo fëmijë duhet të jetë i lirë nga pengesat në jetën e përditshme, edhe ato fizike edhe ato emocionale. Nuk ka zhvillim pa përfshirje. Qyteti jonë ende ka shumë punë për largimin e pengesave dhe integrimin e fëmijëve me nevoja të veçanta. Falemnderit UNICEF Kosovo për fushatën që na kujton këtë prioritet. /KultPlus.com
Festivali “Sunny Hill” që gjallëron jetën kulturore shqiptare nuk do të mbahet në muajin gusht si pasojë e pandemisë së koronavirusit, shkruan KultPlus.
Në rrjetin social Facebook, organizatorët në faqen zyrtare e festivalit kanë publikuar një shkrim në të cilin theksohet se festivali nuk do të mbahet.
Ja postimi i plotë:
Të dashur miq, me zemër të thyer na duhet të konfirmojmë se festivali “Sunny Hill 2020” nuk do të mbahet në gusht për shkak të krizës nga pandemia covid-19. Shëndeti dhe siguria e pjesëmarrësve të festivalit, stafit, partnerëve, artistëve e miqve tanë është më me rëndësi për të gjithë neve.
Mezi presim të takohemi përsëri në gusht të vitit 2021 me shumë gjëra të reja që na presin. Lokacioni i ri, formimi më i mirë i artistëve, fushat, amfiteatri natyror etj.
Jemi të trishtuar që nuk do ta festojmë së bashku këtë verë, mezi presim të takohemi prapë vitin tjetër.
Deri atëherë, ju lusim që të kujdeseni për veten dhe njëri-tjetrin si dhe t’i ndiqni këshillat e autoriteteve shëndetësore gjatë gjithë kohës.
Ambasadori i Gjermanisë në Kosovë, Christian Heldt, sot i është bashkuar visa4children të zyrës së UNICEF-it në Kosovë. shkruan KultPlus.
Ambasadori gjerman sot është ulur në një karrike të vendosur në instalacionin e UNICEF-it duke mundësuar që për një kohë të jetë nën lëkurën e personave me aftësi të kufizuara.
Ky është një gjest i rrallë i bërë nga një diplomatë i lartë i huaj i akredituar në Kosovë, shkruan KultPlus.com
Përmbledhjen poetike ʺPrit edhe pakʺ, të clin ia kushtoi gruas së tij, poeti i mirënjohur i letërsisë shqipe, Dritëro Agolli, e botoi në 85- vjetorin e lindjes së tij. Ky vëllimi u botua një vit para së poeti të ikte në amshim.
Fakti që numri më i madh i veprave të tij është në poezi, tregon që Agolli , në radhë të parë, është një poet i lindur me një talent të jashtëzakonshëm, i cili tërë jetën i ka kushtuar shkrimtarisë së tij, prandaj preokupimi krijues i Agollit, i lidhur me poezinë ishte deri në ditët e fundit të jetës së tij.
Ky vëllim me poezi, i Dritëro Agollit, hapet me një shënim të autorit në hyrje të botimit, që titullohet ʺKullota e imagjinatësʺ dhe mban datën 16 janar 2014. Në fakt, shtë një parathënie kuptimplotë e Agollit, për ditët e fundit të pleqërisë, ku i thur vargje vdekjes, duke i thënë ʺPrit edhe pakʺ.
Poeti e shqipton me këto fjalë situatën shpirtërore dhe situatën krijuese:
Aspak s´e kisha menduar se do të botoja tani edhe një libër tjetër me vjersha në një kohë, kur i kam kaluar të 80-të vitet dhe kur, siç i thotë Noli Milto Sotir Gurrës ʺata andej nga varrezat po na e bëjnë me syʺ.[1]
Kjo përmbledhje poetike, përveç se është e pasur me poezi të shkëlqyera, ajo sjell edhe përjetime të bashkëshortes Sadijes, ku parathënia e librit është e shkruar nga ajo, për të cilën duhet vlerësuar lart përkushtimin e saj që për 53 vite i qëndroi pranë Agollit, duke e ndihmuar dhe qëndruar pranë, në çdo rast.
Në këtë vëllim të gjerë poetik gjejmë filozofinë e Dritëroit për jetën në të gjitha aspektet e saj: herë e përshkruar me një fill emocioni, herë me sarkazëm therëse, me shpesh gjejm lirizmin muzikor, kur shkruan për natyrën mjedisore apo shoqërore.
Poezitë e këtij autori e nxisin lexuesin të meditojë për ato që ka shkruar poeti i frymëzuar apo i inatosur me shoqërinë njerëzore, me dukuritë negative, që poetit nuk i pëlqejnë, kur shkruan me dashuri për gratë, për natyrën e vendit tonë me lumenj, përrenj, detra, por edhe me tokë të begatë, me male të larta të gjelbëruara apo të thata, me lugina e lëndina, për kafshët, të buta apo të egra, për shpendët, për insektet etj.
Paralajmërimin se këtë vëllim poetik Agolli ia ka kushtuar gruas, e bën që në fillim të librit, ku mes tjerash, i thotë: ʺE dashur Sadije, Të dua si jetën time, madje edhe më shumë, dëshiroj sinqerisht që unë të vdes dhe ti të jetosh”.[2]
Agolli në kuptimin më të plotë të fjalës është poet i dashurisë. Ai e sheh gruan e tij në dritën e përkushtimit të saj, por edhe si një burim energjie dhe nxitje për vargjet e tij. Ai e bën të përjetshme dashurinë për të, nëpërmjet vargjeve të cilat kanë aftësinë të përshkojnë kohët.
Pothuajse e gjithë krijimtaria e tij letrare, e sidomos në fushën e poezisë, qoftë edhe kur ka ngjyra dhimbjeje a dëshpërimi ajo përmban ʺcopëzaʺ dashurie, të cilat e pasurojnë edhe më shumë vargun e tij poetik.
Leximi i poezisë së Dritëro Agollit, shkruar dhe botuar përreth një harku gjysmëshekullor, vazhdimisht të jep idenë e një udhëtimi të vazhdueshëm, gjatë të cilit, jo vetëm poeti, por edhe lexuesi duket sikur përjeton, në të njëjtat nivele, ndryshueshmërinë e gjendjeve shpirtërore, dhimbjet, vuajtjet, gëzimet dhe brengat e krijuesit.
Agolli vë në dukje se shumë pak flitet për gratë, shumë pak u këndohet atyre, cilësive që ato kanë. Forcës së tyre të pakrahasueshme për të dhuruar mirësi e dashuri të pakufishme, qoftë edhe kur jeta është shumë e vështirë. Një forcë që natyra ua ka dhuruar: ʺNëna me fenerʺ Andej qiellit ngrihet e del/ me fener e shkreta nënëza ime/ Duke kërkuar Nënën Terezë…[3]
Autori në poezinë e tij dashurinë e sheh si një dukuri të detyrueshme në jetën e njeriut. Dashuria ndaj gruas në vargun e Dritëro Agollit shfaqet përmes një ekspresionizmi të drejtpërdrejtë, gjuhë të thjeshtë pa komplikime, si dhe me një emocionalitet të veçantë. Dashuria në poezinë e këtij autori shfaqet në domene të ndryshme, herë-herë paraqitet si dashuri e pastër ndaj gruas, herë si dashuri rinore e ndonjëherë me motive tjera, ku dashuria ndoshta nuk është në plan të parë, mirëpo përmes vështrimit të subjektit lirik,arrin që elementin e dashurisë ta bëjë bosht të poezisë së tij. Këtë e shohim në vargjet e poezisë se bukur ʺ Për dashurinëʺ
Një poezi, një lirikë e tillë e ndjeshme buron vetëm nga një shpirt i pastër, nga një zemër e gjerë e plot mirësi që ndien dhimbje e dashuri për njeriun. Poeti përmes figuracionit arrin që temën e dashurisë ta bëjë mjet për ta paraqitur botën subjektive të tij, duke shkruar poezi për gruan, për dashurinë rinore, trishtimet, raporti mashkull-femër etj.
ʺNë fillim të majitʺ – është poezia e radhës që Agolli vë në pah ngjyrat e bukura që na jep natyra konkretisht ngjyrat që na jep stina e pranverës. Poeti përshkruan lojën e vajzave, ngrohtësinë që jep flladi pranveror, madje me pasion flet edhe për ushqimet. Pra, Agolli gjithçka që bënte, pa dyshim, e bënte me pasion.Veçanërisht bota e gruas për poetin ishte preokupim tematik e motivor i cili qe i pranishëm në krijimtarinë e tij poetike, në vijimësi. Ne themi sikur të na fliste vetëm për një grua, por jo, ai na fliste për gratë, ato ishin gjithçka dhe dashuria që ai jetonte e bënte jetën e tij të veçantë. Poeti na tregon se në ç´rrethana ka dashur gratë, përshkruan vendet, si në vargjet:
Poeti na bën të qartë edhe për sjelljet e tij, sikur ishte njeri i sjellshëm dhe i kulturuar. Ai thotë se asnjëherë nuk i kam sharë gratë, e për këtë ato do të thonë seʺ isha poet i vërtetëʺ.
Agolli na jepet edhe si pasionant në kuzhinë, sikur adhuronte ushqimin dhe atë e bënte me dashuri, madje ashtu edhe e përshkruan. Poezia ʺFrigoriferi dhe Tiganiʺ fillon si e tillë, por kur mbizotëron gjuha figurative, atëherë edhe merr konotacion tjetër. Një shfaqje shpirtërore si detyrim i përhershëm, apo mund të marrim edhe si mesazh se ushqimi dhe dashuria duhet bërë me pasion.
Autori jo gjithmonë di të jetë i lumtur, sepse kemi raste kur ai shfaq edhe pikëllimin, gjendja shpirtërore ndikohet nga dhimbja që i japin momentit. Ky moment na jipet tek ʺVdekja e Kalitʺ, shohim zemërimin, dhembjen, trishtimin. Kali është një nga kafshët më të dashura, di të jetë mirënjohes dhe shpesh herë mik i mirë.
ʺIkja e vjershaveʺ – poezia është ndjenjë, është diçka që vjen pa pritur, vjen brenda nesh dhe na lë të mbushur pavarësisht boshllëkut të formuar në ne. Agolli e titullon ashtu sepse në vargje ai edhe e arsyeton, si në vargjet:
Vjersha nuk vdes, është ideja jonë ajo që merr kahje tjetër, nuk mund t´i japim gjallëri në varg. Ai vazhdon më tutje : “Përtojmë e dridhemi keq në acar/ të gjejmë pak letër/. Ndaj ëndrrat i nisën vjershat pa funeral/ në botën tjetër/, kur sytë tanë shuhen ngadalë”. Të jesh dembel do të thotë të humbasësh shumë, nga përtesa për të marrë një letër, fillojnë të sulmojnë ëndrrat dhe gjumi s´na lë në lojën e ndjenjave, fati mëshirohet me qetësinë që se ndjejmë më, por e përjetojmë me sy mbyllur.
Agolli është një ndër poetët tanë që më së shumti i ka kënduar vdekjes. Në vëllimet e botuara pas ´90 janë një sërë poezish lirike në të cilat poeti përshkruan ndjesitë kur përballet me vdekjen e pashmangshme. Edhe para ´90 ka shkruar poezi për vdekjen, mirëpo ajo është dhënë si një ndjenjë larg tij. Edhe atë, vdekjen e merr me një humor të lehtë.
Grija, e errëta do bëhën ngjyrat e tij, nata kohë e tij e preferuar për të cilën dhe gjatë së cilës shkruan. Janë një sërë poezish të cilat e kanë natën të shenjuar që në titull, për shembull, poezitë: ʺNjë zë nateʺ, ʺNëse netët janë të gjataʺ, ʺEcën ditët e netëtʺ, në këtë periudhë poeti do t’i këndojë viteve të rinisë që iku, të zhgënjimeve që i ofroi jeta, madje edhe vdekjes që e ndjente se po i ofrohet.
Poeti, madje shkruan edhe epitafin me katër vargje për vdekjen, duke deklaruar se nuk ka frikë nga ajo kur vjen natyrshëm, si për të gjitha qeniet njerëzore apo të natyrës, ku shprehet:
Marrëdhënia e jetës me vdekjen është një marrëdhënie që e shqetëson çdo shpirt poetik, por që e qetëson më pas ideja e mbijetesës përmes krijimit. Poeti e di se koha po i vjen të shkojë, por ai akoma s´është gati dhe këtij momenti i thur vargje në poezinë ʺPrit edhe pakʺ, si shprehje e dëshirës për të vazhduar të jetojë.
Vetë Agolli në parathënie shkruan: ʺPrit edhe pak që do të thotë se ende nuk e kam kullotur livadhinʺ,[8] pra dashuria e poetit për jetën është e madhe. Krijimi e bën të pavdekshëm shpirtin njerëzor dhe poezia të pavdekshëm poetin.
Aq universal është dashuria e Dritëroit për njerëzit dhe Tokën, si nën diktaturë, ashtu edhe në anarkinë e lirisë. Në këtë këndvështrim mund të lexohet poezia ʺShpërblimi i Tokësʺ:
Libri poetik ʺPrit edhe pakʺ është një prurje e re tekstuale në poezinë e sotme shqipe, e cila do të mbetet gjithmonë e freskët dhe vlera estetike në të ardhmen. Poezitë ʺPa ujëʺ dhe ʺNdjenja e frikësʺ përmbyllin në vetvete pikërisht këtë mevetësi poetike:
Dritëro Agolli është poeti i dhimbjes njerëzore. Poezia e tij njohu një ringjallje poetike në tri dekadat e fundit. Më vëllimin poetik ʺPrit edhe pakʺ, autori shpalli sfidën e tij të re të mjeshtërisë krijuese në kohën e lirisë.
Ai ishte dhe do të mbetet protagonist parësor i zhvillimeve më të avancuara poetike të fjalës shqipe, gjuhës shqipe, letërsisë dhe kulturës shqiptare, si dhe mendimit kombëtar.
Poetika agolliane është plot humor, plot dashuri, plot tipare njerëzore, plot thurje dhe oshtima, që vijnë sa nga realiteti i gjallë, i ngritur madhërishëm në art poetik, aq edhe nga fiksioni brilant dhe i papërsëritshëm në poezinë e sotme shqipe.
(Punimi është paraqitur në lëndën Letërsi aktuale shqipe, në nivelin e studimeve master, Degën e Letërsisë Shqipe, Fakulteti i Filologjisë, Prishtinë)/KultPlus.com
[1] Agolli, Dritëro: Prit edhe pak , Tiranë, Dritëro, 2016, f. 9.
[2] Agolli, Dritëro: Prit edhe pak , Tiranë, Dritëro, 2016, f. 11.
[3] Agolli, Dritëro: Prit edhe pak , Tiranë, Dritëro, 2016, f. 137.
[4] Agolli, Dritëro: Prit edhe pak , Tiranë, Dritëro, 2016, f. 19.
[5] Agolli, Dritëro: Prit edhe pak , Tiranë, Dritëro, 2016, f. 54.
[6] Agolli, Dritëro: Prit edhe pak , Tiranë, Dritëro, 2016, f. 95.
[7] Agolli, Dritëro: Prit edhe pak , Tiranë, Dritëro, 2016, f. 126.
[8] Agolli, Dritëro: Prit edhe pak , Tiranë, Dritëro, 2016, f. 10.
[9] Agolli, Dritëro: Prit edhe pak , Tiranë, Dritëro, 2016, f. 22.
[10] Agolli, Dritëro: Prit edhe pak , Tiranë, Dritëro, 2016, f. 87.
Zymi gjendet në mesin e Hasit dhe konsiderohet si qendra e Hasit të Kosovës. Etimologjia e emrit të vendit Zymit rrjedhë nga gjuha latine “Sumbi”, që në gjuhën shqipe do të thotë “Përhimët”, diçka që i përgjanë ngjyrës së Gurit. Zymi i ashtuquajtur edhe Zyma, njihet edhe si nga një vendbanim dardan i periudhës së hekurit, që në mes të fshatrave Ramaja të rajonit të Hasit e të Vlashnjës (në afërsi të Zhurit) të rajonit të Lumës, që megjithatë ato konsiderohen vendbanime të afërta me Zymit e sotëm.
Zymi përbëhet nga shtatë lagje (Voshi, Çollaku, Kërhani, Lumezi, Prekpali, Berisha dhe Tomëreci), që shtrihet në shtatë kodrina, ndryshe njihet edhe si Roma e Vogël, pasi që edhe Roma e Italisë shtrihet në shtatë kodrina (Palati, Avetin, Kapilotin, Keliusin, Viminalin, Eskvilin dhe Janikulin), që simbolizojnë shtatë mrekullitë e botës.
Fshati Zym i Hasit të Kosovës është i vendosur në shtatë kodra si qyteti i famshëm i Romës mund të numërojë shtatë mrekullitë e veta kulturore: më së pari; përmenden zymjanët në Betejën e Kosovës qysh në vitin 1389, së dyti një ndër hipotezat mbi origjinën e Gjergj Kastriotit thotë se ai ishte nga Hasi i Thatë, së treti nga Zymi ishin mirëfilli Pal Hasi dhe dinastia Bogdani (Ndre, Pjetër, Gjon e Lukë Bogdani), së katërti aty kanë shërbyer: Mëhill Suma, Lazër Lumezi, Ndue Bytyçi, Pjetër Mazrreku dhe ndër më të shquarit, Ipeshkvi dhe shkrimtari nga Gjakova, Gjon Nikollë Kazazi që kishte zbuluar në Romë “Mesharin” e Buzukut, së pesti në Zym të Hasit ka qenë strehuar Ipeshkiva Shkup-Prizren (1702-1725), kohë kur ajo u përfaqësua në Kuvendin e Arbërit (Mërqi, 1703) nga ipeshkvi Pjetër Karagjiqi dhe dy zymjanë, së gjashti, Gjeçovi i Kanunit të Lekë Dukagjinit dhe së shtati “Abetarja e Zymit”, kjo e fundit është si një fill vazhdimësie që unifikon kohërat dhe mrekullitë e Zymit.
Kur shfletojmë hartat e shkollave shqipe në trojet etnike shqiptare dhe historinë e letërsisë, ndër shkrimet e vjetra, padyshim se do të gjejmë edhe shkollën e Zymit. Hasi në përgjithësi e Zymi në veçanti në çdo periodë kohore ka krijuar një botë e një histori në vete me ç’rast ka mbajtur gjallë vetëdijen kombëtare e fetare si për punë edhe për veprimtari edukativo-arsimore në këtë mes duke krijuar një “oazë” specifike në vete.
Rruga e shkollës së Zymit është një odhiseadë duke formuar një përmendore edukative-arsimore, arsimtarët kanë punuar nëpër shumë shtëpi – shkolla dhe kanë formuar kullën apo përmendoren e shkollës së diturisë ku skaliten emrat e tyre me një histori të begatëshme.
Fundi i shekullit XIX dhe XX, do të karakterizohet nga përpjekjet e patriotëve shqiptarë për lëvrimin e gjuhës shqipe. Në rrethanat e sundimit osman kjo abetare ka vlerë, si njëra ndër abetaret e para në Kosovë. Në këtë periudhë ishte e domosdoshme, hartimi i ndonjë teksti mësimor, e në radhë të parë abetareve, kur popujt e tjerë të Ballkanit këtë problem e kishin më të zgjidhur kohë më parë, si grekët, rumunët, bullgarët. Ky evoluim erdhi me Naum Veqilharxhin, duke e botuar në vitin 1844 abetarën e cila u quajtë “Evetar”, që luajti një rol të rëndësishëm për mësim e gjuhës shqipe dhe u vazhdua me abetare të tjera të hartuara nga Konstandin Kristofordhi, Daut Boriçi, Shoqëria e Stambollit, si dhe u botuan disa gramatika për gjuhën shqipe. Gjithashtu, në vitin 1879 ishte miratuar alfabeti i Stambollit, ai i shoqërisë “Bashkimi”, më 1899 dhe në veri vazhdonte të përdorej alfabeti i autorëve të vjetër, në këto rrethana kulturore u botua edhe Abetarja e Zymit.
Abetarja e Zymit është më e vjetra në territorin e Kosovës, e cila është gjetur në Prizren me 20 maj 1900, ajo përmbante gjithsej 80 faqe me 33 shkronja dhe tinguj, duke e bërë abc-ja më e vjetër që ne e ruajmë sot. Abetarja i përket gjysëm shekullit XIX-të dhe është e realizuar me shkronjat latine dhe në një material shpjegues që e shoqërojnë këtë abetare të shaptilografuar, zbuluar se ajo i është dhuruar Lumo Skender nga profesor Luigj Shala, i cili e gjeti në Prizren me 20 maj 1900.
Abetarja e Zymit është shënuar në pllakë gjatë sundimin të Perandorisë Osmane, ky tekst ka vlerë si një ndër abetarët e para në Kosovë. Paralelisht me këtë dokument të hershëm në Arkivën e Republikës së Shqipërisë ruhen edhe dhjetëra abetare të tjera të përgatitura enkas për mësonjtoret e para. Një gjë e tillë dhe ajo që mban parathënien e Naim Frashërit apo një tjetër, e Lef Nosit e shtypur në Manastir në vitin 1911, tre vite pas Kongresit që u zhvillua në këtë qytet, që përcaktoi alfabetin e gjuhës shqipe.
Dorëshkrimi i Abetarës së Zymit është dhuruar nga profesor Luigj Shala, e që ruhet në arkvin shtetëtor të Republikës së Shqipërisë në Tiranë, e cila është botuar në ditën e Pashkëve të vitit 2013 nga Kisha Famullitare të “Ngritur të Zonjës së Bekuar në Qiell” në fshatin e Zymit në komunën e Prizrenit nën kujdesin e famulltarit Don Ndeu Ballabani dhe gazetarit Frrok Kristaj. Abetarja e Zymit është një vepër e rëndësishme për gjuhën dhe letërsinë shqipe, një dëshmi e kultivimit dhe përforcimit të identitetit e të orientimit të udhës drejt një të ardhme sa më të mirë të mundshme për popullin dhe trojet shqiptare, në mënyrë të veçantë kur kemi pastaj rrethana tejet të rënda të periudhës, sipas gjasave “Abetarja e Zymit”, është shkruar përkundër vështirësive aq mizore përgjatë sundimit otoman në trevat shqiptare, ka gjithsej 80 faqe të përmasave të zakonshme, por i mungojnë faqet e para, kështu që nuk i dihet autori i saj, ka një shënim me dorë Zym, 20 maj 1900. Supozohet se kjo Abetare është litografuar në Zym dhe se autori i saj mendohet të ketë qenë Lazer Lumezi, i cili njihej si “Lazer-Shkollari”.
Abetarja e Zymit nuk e ka të shënuar emrin e autorit apo shtëpinë botuese, që mund të jetë edhe ajo se në atë kohë tekstet e tilla në gjuhën shqipe ishin të ndaluara, ndaj për t’i shmangur ndjekjeve të pushtetit turko-osman dhe ndjekjeve te çarqeve kishtare të sllavëve apo grekëve, shpesh autorët vinin sigla të ndryshme ose pranonin të mbeteshin anonimë, sepse, ata ishin të kënaqur për arritjen e qëllimit të caktuar.
Karakteristika e Abetarës së Zymit është se është hartuar me alfabetin e Stambollit, pra me dialektin verior dhe se në alfabetin e saj nuk është gjithçka praktike për mësimin e gjuhës shqipe. Ky alfabet ka gjithsej 33 shkronja, zanorja ‘’Ë’’, nuk përfaqësohet fare dhe bashkëtinglloret e tjera, përdorën vetëm për Q (pra edhe për Ç), përkatësisht një GJ (edhe për XH) – gami në Xhami, që në pjesën veriore dhe viset shqiptare edhe ashtu pak apo aspak në të shqiptuar e të folur nuk i vërejnë dy tingujt nga këto shkronja. Abetarja e Zymit mbetët një thesar i trashëgimisë kulturore dhe vlerave historike e arsimore. Ajo paraqet një dëshmi të qartë për zhvillimin e arsimit të gjuhës shqipe në kushtet e pushtimit osman në periudhën pas Lidhjes së Prizrenit, në prag të Pavarësisë së Shqipërisë, si dhe për frymën patriotike që kishte procesi mësimor dhe tekstet e përgatitura nga kuadrot vendore, sidomos ata që njëherësh ishin meshtarë, mirëpo edhe gjithë ata që mbanin gjallë shkollën dhe gjuhën shqipe në Zym të Hasit.
Çfarë e karakterizojnë Abetarën e Zymit? Abetarja e Zymit ka një strukturë të veçantë, përveç shkronjave, jepen fjalë të ndara në rrokje ushtrime duke i përdorur fjalë të plota, në disa raste edhe fjali me ose pa lidhje kuptimore, njëra me tjetrën, por më shumë vlerë edukative ose me fjalë të urta, si “Djali i mir nderon prinden”, “Kush do shum, jet pa kurgj”, “Zoti vonon, por nuk harron”, “Mos rri kot, por puno”, “Bora asht e bardh”, “Shkollari msonfmit”, “Zefi asht një fmi i pastër”, “Kmishen edhe petka e tjera i madh dlir”, “Ftyren e lan për dit”, “Gjith shtati i bandrit prej paqllekut”…. “T’mendojshum-pak flas”, “T’bajmir, t’bahem i urt”, “Ujku ndrron qyme, por vesin jo”, “Fol pak e mir”, “I lum aj qi punon”. Autori i abetarës në shumë pak raste jep shembull fjalish të përbëra: “Përpara se me e fillue nji pun mir me menduem pak”. Siç e kanë vrejtur edhe ata studiues që kanë shënuar për këtë abetare, disa nga shembuj kanë jo vetëm karakter njohës, praktik dhe edukativ, por edhe patriotik si: “Niri e do vendin ku ka le”, “Un jam shqyptar, flas shqyp”, “Shqypnija asht e dashtuna atdheja jon”. Në këtë botim janë paraqitur edhe pak tekste të shkurtra që ilustrojnë shkronjën e dhënë.
Mendohet se alfabeti i Abetarës së Zymit të çon në gjurmët e alfabetit të Pjetër Bogdanit. Një dukuri të tillë besohet se lidhet jo thjesht në ngjashmërinë e shkronjave, që është një fakt real, por edhe nga vendlindja e Pjetër Bogdanit që ishte nga Hasi i Prizrenit dhe qëndrimi i tij në Prishtinë për 15 vjet ku e këtu e gjeti edhe vdekjen. Gjithashtu, alfabeti i Bogdani pati jehonë tek pasardhësit që e zbatuan me ndryshime të parëndësishme, si “Kuvendi i Arbënit”, “Gramatika e Da Leçes”, “Doktrina Kristiane” e Gjon Nikollë Kazazit dhe në fillim të krijimtarisë në përkthimet dhe ndonjë krijimi origjinal të Ndre Mjeda. Dhe kushdo që të jetë autori i kësaj abetareje, është ndikuar nga sistemi shkrimor i Pjetër Bogdanit, duke u përmendur edhe ata zymjanë si Shtjefën Gjeçovi.
Abetarja ka 32 shkronja, si dyfishon bashkëtingëllorën për (32+1), si kanë përgjithësisht autorë gegë të shekullit XX dhe së fundi alfabeti i shoqërisë “Bashkimi”, por, që një sistem alfabetik të shqipes nuk përfshihet.
Autorët e vjetër u mbështeten në alfabetin latin-italian, dukuri që e ndeshim edhe te abetarja e Zymit. Bogdani përdori vetëm tri shkronja të veçanta për dh-th, y dhe Z si dhe dyshkronjat greke ll dhe k. Edhe në abetaren e Zymit i kemi tri shkronja të veçanta për dh (th), kjo shkronjë tek të gjithë autorët e vjetër e stilizuar, e tillë paraqitet edhe në këtë abetare, shkronja “y” të abetarja e Zymit është një e 8 e mbyllur, por kur është e dorës ka edhe një vijë në kohë dhe një poshtë për t’u lidhur me shkronjat e tjera, “z” si dhe një shkronjë greke ll. Nuk dallohet grafikisht zanoren “ë”, e cila ose nuk pasqyrohet ose shënohet me “e”, si dhe me një grafemë paraqet dy tinguj-fonema, si “c” për “Ç” dhe “q” “g” për “gj” dhe “xh”. “z” për “c” dhe “x”. Ka tre dyshkronjës “gh” për “g”,“gn” për “nj”, si dhe dyfishon grafemën e posaçëm dhe për “th”.
Në abetarën e Zymit ndeshim edhe me disa emra gjeografikë, si Afrikë, Evropë, Shkup, Prizren dhe Zym, por edhe Shkodër, Bun, Drin. Autori nuk është i shtirë më tej në gjeografinë e vendit përmes shembujve që kanë dhënë, ku qëllimi nuk ka qenë të evidentojnë emra gjeografikë, por ka shënuar ato emra që mendojmë se nxënësit i kanë të njohur. Ky mund të jetë edhe një argument se autori i saj mund jetë nga ato zona.
Në Zymin e Hasit gjendet Lapidari i “Abetarës së Zymit”, në këtë lapidar, në rend të parë vendoset gramatika latinisht – shqip e Ndre Bogdanit vepër themelore e gjuhës shqipe, për të cilën thuhet se është zhdukur, por dëgjohen zëra se kjo gramatikë, gjendet dikund, këtu në territorin e Kosovës dhe në veprën “Çeta e Profetëve” të Pjetër Bogdanit i cili mbetet krijuesi i parë i modernës shqipe, odhiseadën (rrugën) e të cilit vazhdoi Anton Pashku (1937-1995) pa e anashkaluar edhe Pal Hasin.
Guri i lapidarit me mbishkrimin e “Abetarës së Zymit” u zbulua më 10 tetor 2007 që vet guri është një shkëmb shpatull – gjërë, me vija të lakuara e të kthyera, por i lidhur mirë si nyje. Kjo pamje tregon peripecitë historike shumë shekullore, rrugën e gjatë dhe zigzake, çdo vrragë tregon trysnitë e pushtueseve me simbole e shenja dalluese shumë karakteristike vertikale dhe horizontale të kohës. Njëherit, Guri Lapidar – stelë simbolizon relievin e vendit qëndrueshmërinë, pavdekësinë, kullën e vjetër prej gurit ku është mbajtur mësimi, forcën madhore, jetën në Gurin e Thatë të Hasit, betimin në gur, besën e pakthyeshme të popullit vendas, andaj edhe u kushtohet njerëzve të shenjt që bëjnë vepra poashtu të shenjta siç e botuan “Abetarën e Zymit”. Edhe “guri” ka fuqinë e një shenjti, pranë tij liheshin përkushtime (nezra). Njeriu në rrugë, pranë ndonjë “Guri të Shejtë” lënte “amanetin”, duke ia vënë mbi te një gur të vogël nga se nuk guxonte kush për ta prekur (marrë). Por, ka edhe atribute, si: Guri i Kufirit (mezhdës), Guri i Besës, Guri i Pendesës, i sullit (vendimit) dhe thuhet Shtëpi-Guri, Fjalë-Burri.
Më 22 maj 1813 u lind kompozitori, dirigjenti, kritiku i arti dhe dramaturgu gjerman, Richard Wagner. Ai ishte dhe mbeti një fenomen artistik, një shkundullimë e kijametshme e asajkohje dhe përmendje e njeriut si shkëndi në barutin e shpërthimeve. Të admiruarin e “të krisurve”, shtjellat e kritikës, rrapëllimat e kohës, do ta vendosnin, në Olimpin e Perëndive të muzikës dhe kompozit. Edhe pse lindi në një lagje hebraike të Leipzigut në shtetin e Saksonisë në Gjermani, ai u akuzua si antisemit.
Kjo damkë me gjas i’u hodh përsipër këtij shpërthimi drite si një mantel i rëndë dhe i zi anateme, vetëm e vetëm se muzika që ai kompozoi kishte një admirues të gabuar, Adolf Hitler.
Episode nga jeta
dhe vepra e kompozitorit
Wagner, fëmija ambicioz
Wagner ishte nëntë vjeç kur dëgjoi për herë të parë Freischut të Veberit. Kjo shfaqje i la mbresa aq të thella sa ai vendosi që të bëhej muzikant dhe të imitonte Veberin. E ëma, për të kënaqur dëshirën e tij, e çoi djalin te mjeshtri Human që të merrte mësime në piano. Kur e dëgjon Wagnerin që interpretoi plot me gabime mësuesi i inatosur tha:
– Kur të rritesh mund të bëhesh ç’të duash, po muzikant kurrë. Atëherë nëna e dërgoi te një mësues tjetër për të mësuar violinën. Por edhe ai i tha se ishte nxënësi më i keq që kishte.
– Si mund të bëhesh muzikant, – i tha e ëma, – kur nuk mund të mësosh dot asnjë instrument?
– Nuk ka rëndësi, – u përgjigj Wagner, – unë po të them që do të bëhem muzikant dhe ke për të parë se do të bëhem.
Kapriçot e moshës
Në rininë e tij Wagner nuk mendonte gjë tjetër veçse si të siguronte para për të luajtur me letra. Në darkë hynte në lokalin e lojës ku rrinte deri në mëngjes. Atje humbiste vazhdimisht. Nëna shqetësohej për qëndrimin e tij të padenjë dhe pikëllohej që i biri kthehej aq vonë në shtëpi. Një mbrëmje e ngarkoi të birin që t’i merrte pensionin. Me këto para ai luajti deri sa i humbi të gjitha, përveç një monedhe të vogël. E vuri edhe monedhën e fundit, por këtë herë fitoi. Fitoi edhe disa herë të tjera deri sa siguroi pensionin e nënës. Atëherë ai u betua se nuk do të luante më dhe e mbajti fjalën gjatë gjithë jetës.
I dashuruar pas kafshëve
Wagner i donte shumë kafshët. Në shtëpinë e tij kishte një kafaz të madh me majmunë. Shkonte vazhdimisht në kopsht për të vizatuar një buf. Kur shkruante thërriste:
– Ja natyra pa maska. Është e egër por e çiltër. Ky buf e ka kokën si të luanit.
Kur i tregonte mikut të tij për dashurinë e madhe që kishte për të, i thoshte:
– Unë ju kam në zemër midis gruas, luanit dhe qenit.
Fillesat e vështira
Më 1839 një poet dhe muzikant i ri gjerman u largua nga vendi i vet dhe shkoi në Francë për të shfaqur veprat e tij me një letër rekomandimi për drejtorin e operës së Parisit.
Në këtë letër shkruheshin vetëm këto fjalë: “I dashur mik, ma hiq qafe këtë budalla”.
Dhe ky “budalla” ishte vetë ai, Richard Wagner.
Vagneri për muzikën e Rosinit
Muzikën e Rosinit e nënçmonte dhe e quante pjesë për kitarë. Në vitet e fundit të jetës së tij ndërroi mendim:
Kur Wagner vajti në Venedik një mbrëmje u ul me familjen e tij në kafe “Floria” . Në mes të sheshit po luante banda. Në një çast pushimi Vagneri u ngrit, kaloi në mes të turmës që rrethonte ekzekutuesit u afrua te dirigjenti dhe tha:
– Jam Richard Wagner, – tha.
Mjeshtri i orkestrës, i befasuar nga ky prezantim u përkul me nderim të madh para muzikantit të shquar. Të gjithë orkestranët e rrethuan me admirim. Wagner u bëri atyre lavdërimet e rastit për interpretimin e mirë, që i habiti orkestranët.
– A mund të luani për mua sinfoninë “Laraska Vjedhacake”, – i pyeti Wagner.
– Mjeshtri u bë copë për të kënaqur Wagnerin.
Rosini për Wagner
Muzika vagneriane u vlerësua vonë jo vetëm nga publiku i gjerë, por edhe nga muzikantët e shquar. Rosini më 1865 thoshte:
– Nuk do të arrij kurrë ta kuptoj edhe sikur të rroj sa Noe.
Verdi për kryeveprën “Tristani dhe Izota”
Giuseppe Verdi e admironte shumë operën “Tristani dhe Izota” të Richard Wagner. Ai thoshte për të:
– Përpara kësaj ndërtese gjigande rri gjithnjë me tmerr dhe me habi, dhe nuk e kuptoj sesi mund të jetë e një njeriu kjo vepër. Akti i dytë është një prej veprave më madhështore të shpirtit njerëzor.
Muzikanti dhe nëpunësi i doganës
Roshi ishte një nëpunës i varfër i doganës që e donte shumë poezinë dhe të dielën, të vetmen ditë të lirë që kishte e kalonte duke bërë vjersha kur hyri në zyrën e tij, dëgjoi një të huaj gjerman që ankohej për vonesën në doganë. Roshi ndërhyri:
– Si ju quajnë? – e pyeti të huajin.
– Richard Wagner!
– Jam i lumtur, – u përgjigj Roshi, – që i shërbej një muzikanti të madh.
– Po si më njohët?
Si përgjigje ai nisi të këndojë disa pjesë nga “Tanhojzeri”.
– Ah, – ia bëri Wagner, – kjo është një shenjë e mirë. Nesër jeni i ftuar të hamë mëngjesin së bashku.
Muzikanti i madh dhe poeti i vogël u morën vesh kaq mirë sa ditën tjetër Wagner i dha Roshit detyrën që të përkthente frëngjisht “Tanhojzerin”.
Wagner dhe varri i tij
Wagner kishte sjellje të çuditshme dhe krejt të veçanta. Ai e ndërtoi vetë varrin e tij kur ishte gjallë. Varrin e ngriti në kopsht në pjesën e poshtme të shtëpisë dhe fare pranë saj. Kur kishte miq të ftuar në tryezë shpesh u fliste për varrin dhe për vdekjen e tij.
– Miqtë e mijë – thoshte ai, – edhe kur jeta na buzëqesh shumë, jemi gjithnjë pranë vdekjes. Kam dëshirë të madhe t’ju tregoj varrin tim.
Të gjithë të ftuarit shkonin për të vizituar varrin e tij. /KultPlus.com
Ministria e Arsimit dhe ajo e Shëndetësisë kanë vendosur se duhet të pritet vlerësimi i paraparë i fazës së dytë të luftimit të pandemisë së koronavirusit, deri në fund të muajit maj, për të marrë vendim për mbylljen e vitit shkollor dhe për rihapjen institucioneve edukative-arsimore publike e private.
Kjo u vendos në një takim që sot patën ministrja e Arsimit, Hykmete Bajrami, e shoqëruar nga zëvendësministrat dhe ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia, dhe drejtori i Institutit Kombëtar të Shëndetësisë Publike në Kosovë, Naser Ramadani. Aty ishte e pranishme edhe drejtoresha e Arsimit në Prishtinë, Shpresa Shala. Temë e diskutimit ishte zhvillimi i procesit arsimor në përmbyllje të vitit shkollor dhe të vitit akademik në kontekstin e pandemisë COVID-19.
“MAShTI kërkoi opinione dhe sugjerime nga MSh dhe IKShPK për një sërë aspektesh si përfundimi i vitit shkollor dhe akademik, provimi i maturës dhe testi i arritshmërisë, provimet në institucione të arsimit të lartë dhe çështja e institucioneve parashkollore përfshirë edhe mundësitë eventuale të rihapjes së institucioneve edukative-arsimore publike dhe private bazuar në trendet epidemiologjike”, thuhet në njoftim të Ministrisë së Arsimit.
Sipas njoftimit, palët janë dakorduar se duhet të “vazhdohet me qasjen e kujdesshme dhe me punën e deritanishme në menaxhimin e institucioneve dhe të procesit arsimor me qëllim të mbrojtjes së popullatës dhe luftimit të pandemisë COVID-19”.
“Pas trajtimit në hollësi të gjitha çështjeve relevante, u vlerësua se duhet pritur edhe vlerësimin e paraparë të fazës së dytë të luftimit të pandemisë deri në fund të muajit maj. Kjo analizë e institucioneve tona përgjegjëse për menaxhimin e kësaj emergjence do të tregojë për hapat e mëtejmë për menaxhimin më të mirë të aktiviteteve të parapara për përfundimin e vitit shkollor dhe organizimin më të mirë të mundshëm të testeve kombëtare. Ministri i Shëndetësisë dhe drejtori i IKShPK-së u zotuan se do të ofrojnë përkrahje për proceset e ardhshme në sektorin e arsimit. Palët, po ashtu, u dakorduan se kërkohet vazhdimi i mobilizimit dhe qasjes së angazhuari të gjithë Qeverisë dhe faktorëve arsimor, përfshirë drejtoritë komunale të arsimit dhe të menaxhmentit të shkollave për të menaxhuar si duhet fazën e ardhshme të Pandemisë Covid- 19”, përfundon komunikata e MASHTI-it.
Faza e dytë e lehtësimit të masave ndaj pandemisë ka filluar më 18 maj. E treta do të nisë më 1 qershor. Kur ishin publikuar masat, më 17 maj, Ministria e Shëndetësisë kishte bërë të ditur se në rivlerësim gjatë fazës së dytë do të jenë masat për parqet, ceremonitë fetare, tregjet, palestrat, qendrat e kujdesit dhe qendrat tregtare.
Në fazën e tretë është paraparë lejimi i qarkullimit të qytetarëve, lehtësimi i transportit urban dhe ndërurban, lejimi i taksive, gastronomive, e të ketë edhe Test të Maturës e Arritshmërisë, varësisht nga situata. Të enjten, kryetari i Prishtinës, Shpend Ahmeti, kërkoi rishikim të këtyre masave e intensifikim të rihapjes. /Koha.net /KultPlus.com
zemër s’po guxoj të mendoj në ty se veç të qeshurën tënde po ta mendoj kah krahu im i djathtë dhe shikimin me bisht të syrit që fluturon vrik si vremç i trembur posa vëren se është parë më bën të nisem këmbë për në botën tjetër atje ku sigurt ti do të vish
Kur jam në krahët e tu jam në fund të botës, kur jam në krahët e tu nuk ekziston gjë tjetër përveç teje, nga trupat tanë që afrohen dhe bashkohen lind ekstaza brenda nesh nga vdekja dhe dashuria.
Kur jam në krahët e tu shpirti im bëhet rebel, në krahët tu kur jam më kaplon zjarri i zemrës tënde.
Bredh e bredh i dehur dhe për ty ëndërroj me sy gjysmë të mbyllur, kam nevojë të jetoj gjatë kaq shumë dashuri ndiej brenda vetes…
Kur jam në krahët e tu shkrihem nga kënaqësia dhe dridhem si purtekë e ëndërroj kur ti natën vonë m’i thua në vesh ato fjalë që ndryshojnë jetën time.
Jam krejt i pushueshëm dhe i çlodhur në krahët e tu, jeta pezullohet dhe ikë nga toka për në një tjetër planet.
Sikur në ëndërr jetoj kur jam në krahët e tu, nuk kam lodhje as rraskapitje, vetëm buzëqesh ngrohtësia jote më siguron, Zoti im jam aq mirë.
Të lumtur të lumtur në delirium, nocionin e realitetit e humb mespërmes lotëve dhe qeshjeve, ti më bën ta zbuloj qiellin.
Në krahët e tu dua të jem derisa të agoi dita, në krahët e tu dua të qëndroj për dashurinë tonë të thellë deri në fund të botës deri atje ku nuk ka gjë tjetër përveç përjetësisë… /KultPlus.com
French-Armenian singer Charles Aznavour poses during a photo session in Paris on November 16, 2017. / AFP PHOTO / JOEL SAGET
Studentja shqiptare, Qëndresa Sahiti është një ndër 10 fitueset e Çmimit Kombëtar të Ekselencës për të diplomuarit e vitit 2020 në Kanada.
Përmes një postimi në rrjetet sociale bëhet e ditur se ajo është e sapo diplomuar me titull nderi nga dega e shkencave neurologjike, nga Dalhousie University, Kanada. Qëndresa sapo është çertifikuar dhe në “Udhëheqje Shkencore dhe Komunikim”.
Postimi i Qëndreses ne Facebook.
Sahiti është vlerësuar si një rast suksesi nga Shoqata për Arsimin e Lartë, si brezi i parë në Kanada. Ajo dhe familja e saj ishin fillimisht refugjatë në Australi, ndërsa me t’u kthyer në Kosovë, ata emigruan për në Kanada. Qendresa u rrit me vlerat e rëndësisë së komunitetit.
Ajo kontribuon në forcimin e lidhjeve në komunitetin e saj duke shërbyer si mentore dhe vullnetare në organizatat e shëndetësisë dhe avokatisë. /KultPlus.com
Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Prishtinë ka njoftuar se Departamenti amerikan i shtetit dhe USAID kanë ndarë edhe 500 mijë dollarë për Kosovën në luftën kundër pandemisë COVID-19.
Një lajm të tillë e ka dhënë vetë ambasadori amerikan, Philip Kosnett, në llogarinë zyrtare të Ambasadës së SHBA’së në twitter.
“Lajme shumë të mira: Kosova do të marrë edhe 500.000 dollarë shtesë nga Departamenti i Shtetit dhe USAID si ndihmë për të luftuar pandeminë. Së bashku ne mund të mposhtim COVID-19”, thuhet në njoftimin e ambasadës amerikane.
Kosnett ka thënë se që nga paraqitja e rastit të parë me COVID-19, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë ofruar ndihmë të vazhdueshme për Kosovën në luftën kundër pandemisë dhe për ata që kanë qenë në front me pandeminë./GazetaExpress/
Dukagjin Pupovci, ekspert i arsimit, është shprehur se ende është herët të flitet për hapjen e shkollave, ndonëse tashmë në Kosovë ka filluar zbutja e masave kundër pandemisë së koronavirusit.
Sipas tij për këtë temë duhet të flasin epidemiologët. Ai në një intervistë për Ekonomia Online, ka thënë në këtë situatë shkollat janë vatra potenciale të infeksionit dhe hapja e tyre në situatën e tanishme, mund të rezultonte me rritjen e numrit të rasteve të infektuarve me koronavirus.
“Sa i përket hapjes së shkollave kjo është një pyetje për epidemiologët sepse varet çfarë strategjie zgjedhin. Kosova ka zgjedhur strategjinë e ruajtjes nga infeksioni, për dallim nga disa vende që e kanë zgjedhur strategjinë e imunizimit kolektiv dhe ato nuk i kanë mbyllur fare”.
“Në këto kushte shkollat janë vatra potenciale të infeksionit dhe hapja e tyre në situatën e tanishme, mendoj se do të kishte rezultuar me rritjen e numrit të rasteve. Për këtë arsye të gjitha çfarë kam dëgjuar deri tani janë se shkollat nëse krijohen kushtet të hapen gjatë shtatorit, ndërsa gjatë muajit qershor të hapen për mbajtjen e provimeve të maturës dhe testeve të arritshmërisë, ku nxënësit mund të vijnë në numër më të vogël dhe të organizohen në klasa më të vogla e po ashtu të hapen edhe universitetet për mbajtjen e provimeve”.
“Po ashtu studentët duke qenë një popullacion më i rritur mund ta ruajnë distancën dhe ta ruajnë veten nga infeksioni. Për hapjen e shkollave duhet të flasin ekspertët e fushës, por nëse mendohet të mos përhapet infeksoni, mund të jetë pak herët të flitet për këtë punë”.
I pyetur se a është dashur që edhe Kosova të ndiqte shembullin e Shqipërisë dhe të hapte shkollat për maturantët, Pupovci ka thënë se atje pandemia ka filluar më herët dhe janë para nesh.
“Mësimi për maturantët tashmë ka përfunduar por edhe në Kosovë parashihet që maturantët dhe nxënësit e klasave të nënta të kenë akces në shkolla. Se a do të organizohet me ta ndonjë formë e përgatitjes së testit të maturës respektivisht testin e arritshmërisë nuk e di, por me siguri këtyre testeve do të ju nënshtrohen në shkolla me numër të më të vogël të nxënësve në klasë”.
“E njëjta gjë edhe për fakultet. Kjo do të ndodhë por do të ndodhë nëse shkojnë punët mirë pas datës dy qershor. në Shqipëri nuk e di a vazhdon ende mësimi por a e kanë përfunduar, por Shqipëria qëndron pak para nesh dhe pak para nesh ka filluar pandemia atje”.
Ndërkohë Popovci thotë se shkollat do të bënin mirë që gjatë muajit qershor të organizonin përgatitje për maturantët në mënyrë që këta nxënës të mobilizohen. Kjo sipas tij, do t’i ndihmonte shumë përgatitjes së tyre për Provimin e Maturës.
“Aq sa e kam përcjellur unë ministria ka thënë se nuk do të bijnë pyetje nga koha sa nxënësit kanë qenë në fëmijë, do të shmangen ato pyetje në test, por padyshim se ka pasur ndikime psikologjike tek nxënësit”.
Kjo situatë ka ndikuar dhe mund të ndodhë fare lehtë që një pjesë e tyre kanë qenë më pasiv gjatë kësaj periudhe pothuajse tre muaj bëhen dhe sigurisht që kjo mund të ndikojë në disponimin e tyre për t’iu nënshtruar testit por fakti që është shtyrë për fillimin e korrikut jep pak kohë që nxënësit të kthehen në normalitet”.
“Konsideroj që shkollat do të bënin mirë që gjatë muajit të organizonin përgatitje për maturantët në mënyrë që këta nxënës të mobilizohen me numër më të vogël të nxënësve por do t’i ndihmonte shumë përgatitjes së tyre për provimin e maturës dhe se ata pastaj duke marrë parasysh se materiali i zhvilluar prej 16 marsin nuk kanë arsye të jenë në një situatë të disfavorshme se në vitet e kaluara. Pra nëse arrijnë që gjatë qershorit t’i kthehen pak a shumë normalitetit”.
Ai ka folur edhe për mësimin në distancë. Sipas tij, vetë mbajtja e mësimit në distancë është një sukses.
“Fëmija është qenie sociale dhe të mësuarit e realizon në kontekst të caktuar pra nuk është njësoj sikur të mësosh në një klasë ku janë dy veta ose vet ose sikur në një klasë ku janë 15 20 25 ku ndërvepron me nxënësit e tjerë. Kjo është një arsye ku për moshat e vogla, shkollën fillore dhe të mese mësim në distancë nuk parashihet askund në botë përveç në ato zona ku fëmijët me të vërtetë nuk kanë qasje”.
“Prandaj jo Kosova por asnjë vend në botë nuk ka qenë i përgatitur për një situatë të tillë se do të ketë nevojë të organizohet mësimi në distancë. Sipas të dhënave të UNESCO-së mbi 90 për qind e nxënësve të botës janë në këtë gjendje, në të cilën ndodhen nxënësit e Kosovës”.
“Vetë fakti që është organizuar mësimi në distancë është një far suksesi. Është një far suksesi se e ka kompensuar në një masë atë pamundësinë e nxënësve që të shkojnë në klasë”.
Profesori Pupovci ka thënë se te mësimi online mbikëqyrja nga ana e mësimdhënësit është më e vogël dhe rritet roli i prindit.
“Tani te mësimi në distancë rrethanat janë të tjera, mbikëqyrja nga mësimdhënësit është më e vogël sepse nuk ka se si e mbikëqyr dhe roli i prindit është më i madh sepse prindi duhet ta ushtrojë atë detyrë në shtëpi. Kjo në të gjitha kontekstet nuk funksionon si duhet”.
“Ka mjedise ku prindërit thjeshtë nuk e kanë atë njohuri që ta ndihmojnë fëmijën dhe zakonisht në ato mjedise edhe komunikimi me mësimdhënësit është më i vështirë, zakonisht mungon teknologjia, mungon njohura për përdorimin e saj dhe kjo ndikon te nxënësit”.
“Për fat të mirë se kjo situatë nuk po zgjatë një shumë dy muaj tre dhe kjo mund të kompensohet plus mësimi në distancë e ka përmbushur një pjesë të boshllëkut që do të mund të krijohej tesk nxënësit po të mos shkonin fare në shkollë. për momentin nuk kemi siguri se nxënësi është lidhur dhe nuk e ka shkyçur kamerën. Mësimdhënësit kanë bërë përpjekje maksimale. E kemi një situatë pak të përmbysur në raport me atë që jemi mësuar dhe kjo normal që mund të le pasoja”.
Ministrja e Kulturës Elva Margariti ka folur për ndryshimet e reja që ka pësuar skena dhe ambientet e rinovuara në Teatrin Kombëtar të Operës dhe Baletit. Ndonëse na ndan vetëm pak kohë nga inaugurimi i këtij objekti, Margariti flet për skenën e re, akustikën e saj, sallat e instrumentiste edhe balerinëve, por edhe për pupulitin e shumëpërfolur.
Ndonëse pritjes së gjatë të artistëve të Teatrit Kombëtar të Operës dhe Baletit po i vjen fundi, ministrja e Kulturës Elva Margariti rrëfen për “Report tv” rikonstruksionin e institucionit 70-vjeçar. I nisur në janar të 2017-s, pas katër vitesh punë, ministrja ndalet tek skena e rikonceptuar me dy ballkonata, duke theksuar se si përmes teknologjisë bashkëkohore është siguruar akustika maksimale.
Sallat e reja për balerinët, instrumentistët edhe studiot e tyre, tashmë janë gati. Ndërsa, artistët janë ata që do të thonë fjalën e fundit për të rishikuar çdo problematike të hasur.
Inaugurimi i operës për të gjithë artdashësit do të bëhet në muajt në vijim, ndërsa projekti fillestar i rikonstruksionit është 1.2 miliardë lekë, për arritjen e standardeve bashkëkohore është përdorur edhe buxhet shtesë. / KultPlus.com
Ariana Grande dhe Lady Gaga dy mbretëresha të muzikës ‘pop’, të premten kanë publikuar projektin e tyre të ri muzikor.
Kënga të cilën ato e kanë titulluar ‘Rain on me’ shfaq dy vokale të kundërta të Ariana Grandes dhe Lady Gagas.
‘Rain on me’ është publikuar fillimisht pa klip nga dyshja, por vetëm për katër orë këngëtaret arritën mbi një milionë klikime në platformën e Youtube. / KultPlus.com
Në vazhdën e nënshkrimit të memorandumeve me federatat sportive edhe sot në Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, u nënshkruan memorandume bashkëpunimi edhe me dy federata sportive.
Memorandumet u nënshkruan me Federatën e Motoçiklizmit dhe me Federatën e Ragbit.
Ministrja Vlora Dumoshi, i nënshkroi memorandumet në emër të MKRS-së ndërsa për federatat firmën e vunë përfaqësuesit e federatave përkatëse. Këto memorandume bashkëpunimi u nënshkruan më qëllim të realizmit të objektivave dhe synimeve të këtyre federatave për vitin 2020.
Gjatë këtij takimi ministrja Dumoshi, dhe drejtuesit e federatave diskutuan për sfidat dhe problemet që kanë federatat, dhe gjithashtu ministrja tha se është e angazhuar që t’iu gjendet pranë sportistëve në këtë kohë të vështirë nëpër të cilën po kalojmë si pasojë e pandemisë.
“Jam jashtëzakonisht e përkushtuar që ta zhvillojmë sa më shumë infrastrukturën sportive në vend pasi që e dimë se sportistë janë ambasadorët më të mirë të vendit”, tha ministrja Dumoshi.
Ndërkaq përfaqësuesit e këtyre federatave falënderuan ministren Dumoshi për mbështetjen e vazhdueshme që po tregon për sportin në vendin tonë ata u shprehen të lumtur se me nënshkrimin e këtyre memorandumeve tani më do të kenë mundësi që të realizojnë në vazhdimësi objektivat dhe synimet e tyre për vitin 2020, duke theksuar se me kalimin e izolimit do të angazhohen maksimalisht të rikthehen fuqishëm në aktivitete edhe në gara. / KultPlus.com
Eqrem Çabej ka qenë një arsimtar, gjuhëtar dhe albanolog i shquar shqiptar. Më poshtë ju sjellim letrën që ai ua kishte kushtuar mësuesve, duke ua kujtuar që mësuesia është mision dhe se shembullin duhet ta japin përmes sjelljes së tyre.
Më poshtë letra dhe këshillat e Eqrem Çabejt për mësuesit.
Ju do të bëheni mësues. Mësuesia nuk është profesion, ajo është mision. Ju do të punoni për formimin e njeriut. Gabimet që mund të bëjnë profesionistët e ndryshëm, mund të korrigjohen me disa shpenzime, por gabimet që mund të bëni ju me nxënësit, janë të pakorrigjueshme. Po ta formosh shtrembër karakterin e një njeriu, është shumë, shumë e vështirë, në mos është e pamundur, ta ndreqësh atë. Ju duhet të edukoni përmes sjelljes suaj, përmes shembullit tuaj. Në rast se ju silleni keq, edhe sikur të mbani dhjetëra leksione morali, ose leksione për nevojën e sjelljes së mirë, nxënësit nuk do të përfitojnë asgjë, ata do të ndikohen kryesisht prej sjelljes suaj. Shembulli të bën ta ndjekësh njeriun.
• Kur punoni, punoni seriozisht dhe me ritmin e duhur. • Mos u merrni me muhabete gjatë punës. Kur të pushoni, pushoni vërtet. • Mos përzieni punën me pushimin dhe pushimin me punën. • Ata të cilët gjatë punës bëjnë muhabete dhe gjatë pushimit përpiqen të kryejnë ndonjë punë të mbetur në mes, nuk arrijnë rezultatet e duhura. • Mos jini kategorikë. • Gjithçka shikojeni me sy kritik. • Mos e konsideroni veten tepër të rinj dhe të paformuar për të shprehur dyshime, për të hapur diskutime, kur mendoni ndryshe. • Mos kini turp të pyesni për gjëra që nuk i keni të qarta • Gjërat e paqarta nuk mbahen mend. • Mos bëni asnjë punë shkel e shko. • Mos filloni të shkruani diçka pa e pasur të qartë në kokën tuaj. • Mos lini asnjë punë pa e përfunduar plotësisht dhe si duhet. • Mos merrni dhe mos lejoni t’ju marrin dinjitetin nëpër këmbë. • Jeta e njeriut është një fragment i planeve, dëshirave dhe ëndrrave të tij, prandaj kushtojuni planeve, dëshirave dhe ëndrrave tuaja më kryesore…. / KultPlus.com
Këngëtare, kompozitore, tekstshkruese dhe instrumentiste, Leonita Asllani u bë e njohur për publikun sidomos pas koncertit të saj të parë në Francë në vitin 2017. Ajo po vazhdon karrierën e saj kryesisht në Zvicër, por kësaj radhe na njofton për një tjetër sukses, shkruan KultPlus.
Së fundmi ajo ishte e ftuar në emisionin “Karaoke Stube” të cilin e drejton këngëtari i famshëm italian Pierro Esteriore, por ky prezantim doli të jetë me shumë fat për të sepse aty i erdhi edhe një ftesë e re, kësaj radhe për një film.
Asllani tashmë është bërë një nga aktoret e filmit fantastiko-komedi “Tourists and Aliens” që për producent ka aktorin, Angelo Borer, ndërsa regjisor Hendy Buchman. Pas këtij filmi ajo do të ketë një tjetër rol të gjatë në filmin “Torquemada’s curse” me po të njëjtit bashkëpunëtorë. Leonita ka treguar për KultPlus se si i erdhi ftesa nga Borer.
“Angelo Borer e kam takuar në emisionin e Piero Esteriore, Karaoke Stube Tv, ku ishte mysafir. Pastaj filluam që të bisedojmë, gjatë bisedës më pyeti se a më pëlqen aktrimi, dhe i tregova që kisha dëshirë të merrja pjesë në ndonjë film në të ardhmen por nuk e prita që gjërat të shkojnë në kaheje pozitive kaq shpejtë”, thotë ajo.
Filmi i metrazhit të shkurtë “Tourists and Aliens” është një komedi zvicerane dhe është duke u promovuar në shumë festivale të filmit në botë dhe sipas Leonitës, Netflix tashmë është interesuar për këtë film. “Në filmin “Tourists and Aliens” roli im është si një arkeologe e cila shkon në një vend për të hulumtuar disa fosile, është një rol më i vogël, por si rol i parë për mua është shumë domethënës dhe sfidues”.
Ndërsa filmi i dytë ku do të luaj Leonita është një film triler që quhet “Torquemada’s curse” ku ka një rol më të gjatë se në filmin e parë. Ky do të jetë një film triler, mister që bazohet në një histori të vërtetë Torquemada ekzistonte në të vërtetë në shekullin 1420 si një Inkuizitor i Madh në Spanjën.
“Në filmin “Torquemada’s curse” kam rolin e një luftëtares e cila lufton ndaj disa demonëve të cilët shfaqen në tokë për pushtimin e gjinisë femërore.” Filmi “Tourists and Aliens” pritet të përfundojë xhirimet në fund të muajit korrik, ndërsa “Torquemada’s curse” në fund të vitit 2020.
Aktori dhe producenti zviceran Angelo Borer po e promovon aktoren shqiptare në rrjetet e tij sociale dhe si duket janë të kënaqur me lojën e saj. “Raportet mes meje dhe producentit janë mjaftë të mira shpresoj se do ta përfundojmë filmin me një sukses të madh, atëherë mund të vazhdojmë dhe me filma të tjerë”, thotë Asllani.
Ky rrugëtim i ri për Leonitën është i mirëpritur, por mes këngës dhe aktrimit ajo nuk mund të zgjedhë.
“Realisht unë jam rritë në frymën e artit muzikor dhe vazhdoj të jem aktive në këtë profesion, është e vështirë të zgjedhë mes aktrimit dhe muzikës sepse të dyja janë eksperienca jetësore e që mua më përshtaten shumë dhe më sjellin suksese”, thotë për fund Leonita Asllani. / KultPlus.com
Ministri i Infrastrukturës dhe Ambientit, Lumir Abdixhiku si dhe kryetari i Komunës së Prishtinës, Shpend Ahmeti, nënshkruan sot marrëveshje bashkëpunimi për investime që do të transformojnë hyrjen e Prishtinës, shkruan KultPlus.
Sipas njoftimin të ministrit, do të ketë gjelbërime masive të rrethrrotullimit dhe ndërtimi i dy mbikalimeve për këmbësorë.
Për këto investime shumë shpejt do të hapet edhe thirrja për dizajn e ide.
Njoftimi i plotë i ministrit Lumir Abdixhiku:
Sot bashkë me Shpendin nënshkruam Marrëveshje Bashkëpunimi për investime që do të transformojnë Hyrjen e Prishtinës. Përveç rregullimeve të nisura në atë pjesë, do të vazhdojmë me gjelbërimin masiv të rrethrrotullimit dhe ndërtimin e dy mbikalimeve për këmbësorë. I pari do të lidhë lagjet në të dy anët e rrugës. I dyti, më i rëndësishmi, do të jetë edhe simbol hyrjeje në Kryeqytet. Për të do të angazhohen palët me interes, përfshirë dhe Shoqatën e Arkitektëve të Kosovës – për t’i dhënë Kryeqytetit një simbol të ri.
Thirrja për dizajn e ide do të publikohet shpejtë. Do të jetë mundësi e mirë për secilin krijues inxhinierik të lë një shenjë.
Diskutuam edhe projektet tona të përbashkëta, me theks të veçantë Rrugën A, Kolektorët si dhe zgjidhjen e shumëpritur për lidhje të rrethit të Fushë Kosovës me Lagjen Arbëri. / KultPlus.com
Ministrja e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Vlora Dumoshi, priti sot në takim shefin e UNICEF-it në Kosovë, Murat Sahin. Ministrja Dumoshi e falënderoi, Sahinin dhe zyrën e UNICEF-it në Kosovë për rolin që kanë luajtur për lehtësimin e menaxhimit të situatës me Covid-19, si dhe vlerësoi lartë dhe angazhimin e UNICEF-it në programe të ndryshme fuqizuese për të rinjtë e Kosovës, në veçanti.
Ajo theksoi se angazhimi i të rinjve dhe infrastruktura ligjore që garanton siguri, punë e aktivizëm të të rinjve në Kosovë duhet të jetë kruciale për institucionet e Kosovës. Ndër të tjera e përgëzoi edhe për iniciativën gjithëpërfshirëse #vizapërfëmijë, e cila përmes përkrahjes dhe thirrjeve për promovimin e politikave gjithëpërfshirëse, ka kontribuar për ambient të barabartë për çdo fëmijë.
Sahini, ndërkaq, e njoftoi Ministren Dumoshi për programet e UNICEF-i të cilat fokusohen në zhvillimin e hershëm të fëmijëve, në fuqizimin e rinisë dhe të fëmijëve me aftësi të kufizuara. Zyra e UNICEF-it në Kosovë që nga viti 2014 implementon programe dhe platforma për të rinj, si UPSHIFT, PODIUM, PONDER, KoVo dhe U-Report, të cilat fuqizojnë të rinjtë dhe i ndërtojnë shkathtësitë për punë dhe jetë.
Marrë parasysh situatën me Covid-19 dhe pasojat ekonomike e shoqërore që do të ketë për shoqërinë, pikë kyçe e këtij takimi ishte bashkëpunimi i mëtejmë i MKRS-së dhe UNICEF-it në lidhje me një program gjithëpërfshirës (Kosovo Generation Unlimited) për fuqizimin e rreth 10.000 të rinjve në Kosovë.
Ministrja Dumoshi u shpreh shumë pozitive dhe e lumtur që ajo si Ministre dhe MKRS do të jetë pjesë integrale e një programi të tillë, i cili e prek pikën më vitale të shoqërisë kosovare – rininë. MKRS dhe UNICEF bashkërisht në javët dhe muajt në vazhdim do të punojnë ngushtë që objektivat dhe informatat rreth këtij programi fuqizues ekonomik t’i bëjnë të çasshme për sa më shumë të rinj.
Ministrja Dumoshi dhe Sahini, u pajtuan që ky të jetë takimi i parë i cili do t’u paraprijë takimeve dhe punëtorive të tjera për bashkëpunim të mëtutjeshëm, në dizajnimin dhe jetësimin e kësaj nisme premtuese. / KultPlus.com
Nuk më intereson se çfarë bën Asambleja Kombëtare e Francës, për aq kohë nuk e bën këtë në rrugë duke frikësuar kuajt.
Ka shumë gjuhë që flasin, por shumë pak koka që mendojnë.
Bisedat e tavolinave dhe ato mes dy të dashuruarve e humbasin fokusin; ato të të dashuruarve janë mjegullnajë, ndërsa bisedat e tavolinave një tymnajë.
Muzika shpreh atë që s’mund të thuhet me fjalë, dhe që nuk mund të qëndrojë në heshtje.
Edhe nata më e errët do të përfundojë, dhe dielli do të lindë sërish.
Të duash një person tjetër, do të thotë të shohësh fytyrën e Zotit.
Disa mendime të caktuara janë përgjërime. Ka momente kur pavarësisht pozicionit të trupit, shpirti është gjunjëzuar.
Njerëzve nuk u mungon forca por vullneti.
Nëse flas, unë jam i dënuar. Nëse hesht, jam i mallkuar!
Ju më pyesni çfarë më detyron të flas? Një gjë e çuditshme: ndërgjegjja ime.
E ardhmja ka disa emra. Për të dobëtin, është e pamundur; për zemërlëshuarit, është e
e panjohur; por për trimat është ideali.
Ka gjithmonë më shumë mjerim në mesin e shtresave të ulëta të shoqërisë, se sa humanizëm tek shtresat e larta.
Nuk është e lehtë të qëndrosh i heshtur, kur vetë heshtja është një gënjeshtër.
Moda ka shkaktuar më shumë dëme sesa revolucionet.
Kur një grua është duke ju folur, dëgjojeni atë që thotë me sytë e saj.
Simptoma e parë e dashurisë tek një djalë i ri është druajtja; tek një vajzë guximi.
Luftë civile? Çfarë do të thotë kjo? A ka në fakt ndonjë luftë të huaj? A nuk luftohet çdo luftë ndërmjet njerëzve, mes vëllezërish?
Kur diktatura është një fakt, revolucioni bëhet një e drejtë.
Ekzistojnë baballarë që nuk i duan fëmijët e tyre; por s’ka asnjë gjysh që nuk e adhuron nipin e tij.
Një hije është e vështirë për t’u kapur për fyti dhe përplasur në tokë.
Të zhbësh gabimet nuk është e mjaftueshme; duhet të ndryshohen edhe zakonet. Stuhia ka kaluar, por era është ende atje.
Anglia ka dy libra, Biblën dhe Shekspirin. Anglia krijoi Shekspirin, por Bibla bëri Anglinë.
Një person me një sy është shumë më i paplotë se një njeri i verbër, pasi i pari e di se çfarë i mungon.
Të gjitha forcat në këtë botë, nuk janë aq të fuqishme sa një ide së cilës i ka ardhur koha.
Vështirësitë krijojnë burrat, ndërsa begatia monstrat.
Vetëm përmes vuajtjes, qeniet njerëzore bëhen engjëj. / KultPlus.com
Bukuritë e Mokrës janë të pafundme. Mokra është një nga 76 fshatrat më të bukur të rrethit të Pogradecit. Mes mijëra përrenjve, qindra fshatrave, dhjetëra liqeneve, krahina e mullinjve nga fshati Kozici në Shkumbin të lë pa frymë.
Natyra bujare nuk i ka kursyer asgjë Mokrës. Njerëz punëtorë, të dashur, mikpritës i gjen në çdo fshat të Mokrës. Pozita gjeografike pranë liqenit të Ohrit dhe kushtet klimaterike, e kanë favorizuar këtë krahinë që të popullohet që në kohët antike.
Fshatrat ‘flasin’ për shekuj histori, për sakrifica, e legjenda të rralla.Nga varret ilire të Selcës, rruga Egnatia, Gurët e Nuses, Ura e Golikut, e deri tek liqenet mahnitëse të Lukovës mbi Bishnicë, liqenet e Shën Marenës, Liqenet e Lenies. Mokra të qetëson shpirtin dhe mendjen.
“2 orë nga Tirana të presin pafundësi me bukuri dhe histori. Eja në Mokër”, është ftesa që bashkia Pogradec, i bën të gjithë qytetarëve, që këtë vit të vizitojnë dhe të kalojnë pushimet në fshatin me bukuri të veçanta. / atsh/ KultPlus.com
