Thesarin e Rivierës Shqiptare e ka konsideruar Ksamilin faqja e specializuar amerikane për turizmin thrillist.com.
”Ndoshta ju nuk e keni vënë Shqipërinë në krye të listës për pushimet e këtij viti sepse nuk keni parë Ksamilin”, shkruan ajo.
Plazhi i Ksamilit
”A është Shqipëria në krye të listës për pushimet verore? Ndoshta jo, por kjo vjen sepse ju nuk keni parë plazhin e Ksamilit”, shkruan thrillist.
”Ksamili është thesari i Rivierës Shqiptare, me rërë të bardhë, ujë të kaltër dhe tre ishuj. Mos harroni pajisjet për zhytje në ujë”, porosit faqja e specializuar amerikane për turizmin thrillist.com.
”Këtë muaj, shumë vende europiane filluan të lehtësojnë masat e izolimit dhe njoftuan se do të rihapen për turistët. Megjithatë, ndalimi i Europës për udhëtimet e huaja është zgjatur deri më 15 qershor dhe pjesa më e madhe e SHBA-së është pjesërisht ose plotësisht e mbyllur. Në normalitetin tonë të ri, është e vështirë të imagjinohet të bëjmë fotografi përgjatë lumit Sena ose të pimë xhin dhe tonik në Barcelonë”, shkruan thrillist.
”Për këtë arsye, po ju sjellim më të mirën e Europës. Gjithsej ekzistojnë 48 shtete në të gjithë këtë kontinent super të larmishëm, nga Islanda në veri deri në Qipro në jug dhe madje edhe deri në malet Urale në Rusi. Këtu janë vendet më të bukura. Ato duhet t’i shtoni në listën e vendeve për t’u vizituar”, shton ajo./ atsh/ KultPlus.com
Libraritë në Francë i kanë mbijetuar ardhjes së televizionit, qendrave tregtare dhe shitjeve në internet. Pastaj erdhi izolimi nga koronavirusi, një ndërprerje tetë javore e cila po kërcënon mbijetesën e disa dyqaneve.
Libraritë e Francës u lejuan të rihapeshin të hënën për herë të parë që nga 17 marsi teksa vendi filloi të lehtësojë masat e bllokimit të vendosura në vend për të ngadalësuar përhapjen e Covid-19. Pas pothuajse dy muaj izolimi, qeveria franceze po përpiqet të balancojë nevojën për të ringjallur ekonominë e përplasur me rrezikun e përhapjes së virusit vdekjeprurës. Në librarinë ICI në qendër të Parisit, vendosja e maskës është e detyrueshme dhe dezifektanti i duarve është i disponueshëm për të lejuar klientët të kapin cilindo libër që u tërheq vëmendjen. “Njerëzit janë të kujdesshëm për të mos i prekur shumë librat. Dhe ne u themi atyre që nëse prekin librat, duhet të përdorin xhel dezifektantë çdo herë,” tha bashkëthemeluesja Anne-Laure Vial për Reuters. “Njerëzit kanë ardhur për të rimbushur raftet e librave e tyre ose të blejnë dhurata për ata që nuk mundën të festonin ditëlindjet.”
Franca është një parajsë për bibliofilet. Kompanitë e mëdha që shesin libra ekzistojnë, por libraritë e pavarura janë një tiparë i kudondodhur i lagjeve pariziane.
Mbrojtja e kulturës Franca ka mbrojtur me xhelozi jetën e saj kulturore dhe institucionet për dekada. Nocioni francez i ‘l’exception kulturl’ tregon besimin se kultura kombëtare duhet të mbrohet nga forcat e tregut të lirë. Subvencionet, kuotat, mbështetja e të ardhurave dhe ulja e taksave ndihmojnë në promovimin e muzikës, kinemasë dhe letërsisë franceze. Ekziston gjithashtu një ligj që parandalon libraritë e mëdha dhe shitësit në internet që të ulin çmimet, në mënyrë që të mbrojnë shkrimtarët.
“Vështirësia vjen nëse nuk bëjmë shitje të mjaftueshëm për të mbuluar kostot tona,” tha Vial, i cili shqetësohet për një reagim të ngadaltë. “Ne duhet të rezistojmë për disa muaj.”
Qeveria është e vetëdijshme për rreziqet me të cilat libraritë përballen. “Ata kanë shumë fitime të pakta, dhe kështu mund të kenë probleme të gjejnë financat për të paguar kreditë,” tha Ministri i Financave Bruno Le Maire gjatë një vizite në një librari javën e kaluar. “Ne mund të kemi një sërë librarish të falimentuara. Kjo është pikërisht ajo që duam të shmangim.” /bota.al/ KultPlus.com
Nga uji që mbulon pjesën më të madhe të Tokës te oksigjeni, këtu janë disa gjëra të çuditshme rreth planetit tonë, që shkenca ende nuk i kupton plotësisht.
Nga vjen uji? Ai mbulon 70 përqind të sipërfaqes së Tokës dhe e fiton atë pseudonimin “planeti blu”. E megjithatë … prej nga ka ardhur?Shumica e shkencëtarëve besojnë se kur u formua Toka, ishte një planet i thatë dhe shkëmbor.
Teoria më popullore shkencore pohon se H2O arriti në formën e disa asteroideve të mëdha të mbushura me akull. Një tjetër sugjeron që uji në të vërtetë ka qenë rreth e rrotull që nga formimi i Tokës dhe se toka formuese e mbajti atë larg nga retë e gazit dhe pluhurit që formoi sistemin diellor.
Po oksigjeni? Një tjetër gjë që është provuar shumë e dobishme për krijesat që jetojnë në Tokë është oksigjeni i planetit.
Dhe ndërsa ne në të vërtetë e dimë se si u krijua – rreth 2.4 miliard vjet më parë, kur krijesat mikroskopike të quajtura cianobakteret lëshuan oksigjenin si produkt të mbeturinave, duke mbushur atmosferën me të.
Pas kësaj, niveli i oksigjenit në atmosferën e Tokës pati disa luhatje derisa më në fund u stabilizua rreth 540 milionë vjet më parë. Që atëherë, ajo ka mbetur në nivelin e frymëmarrjes që ne përjetojmë sot. Por çfarë e bëri atë të stabilizohet papritmas? Kjo mbetet një nga misteret më të mëdha shkencore rreth planetit tonë.
Çka e shkaktoi shpërthimin e kambrave? Jo, Shpërthimi i Kambrianit nuk ishte ai ai i Big Bang.
Ajo i referohet shpërthimit të jetës komplekse që ndodhi në Tokë rreth 540 milionë vjet më parë. Për pjesën më të madhe të historisë së Tokës më parë, jeta ishte përbërë kryesisht nga bakteret, eukariotet dhe bimët ultra-të thjeshta. Por në fillim të periudhës së Kambrias, evolucioni duket se i nënshtrohet një shtrirjeje të rritjes, dhe krijesat komplekse filluan të evoluoheshin në një formë që nuk u pa më parë. Papritmas, format e jetës kishin trurin, sytë dhe skeletet.
Shumica e krijesave të gjalla sot mund të gjurmojnë prejardhjen e tyre në periudhën e Kambrias. Disa shkencëtarë besojnë se Shpërthimi i Kambrianit ndodhi si rezultat i oksigjenit të lartpërmendur, i cili u stabilizua në të njëjtën kohë.
A do të jemi ndonjëherë në gjendje të parashikojmë tërmetet? Ne ende nuk kemi qenë në gjendje të dalim me një mënyrë për të parashikuar me saktësi tërmetet.
Ne me siguri mund të provojmë, por teknologjia jonë aktuale mund t’i parashikojë ato me saktësi sa një parashikim moti, dhe ne të gjithë e dimë se si funksionon kjo. Ne e dimë se tërmetet fillojnë kur shkëmbinjtë godasin nëntokë dhe dërgojnë valë sizmike drejt sipërfaqes, por nuk e kemi kuptuar pse ndodh apo si ta parashikojmë atë.
Kur filloi procesi i tektonikës së pllakave? Një pjesë e arsyes që parashikon tërmetet që është aq e vështirë për tu bëre, vjen nga fakti se ne nuk dimë shumë për procesin që i shkakton ata: tektonika e pllakave. Korja e Tokës përbëhet nga disa pllaka tektonike zhvendosëse. Sidoqoftë, shkencëtarët mund të spekulojnë se kur dhe si filloi procesi. Një pjesë e arsyes pse është kaq e vështirë për të zbuluar misteret prapa këtyre pllakave është sepse nuk ka pothuajse asnjë dëshmi gjeologjike të mbetur nga një kohë kaq e gjatë.
Çfarë ka brenda bërthamës së Tokës? Ka shumë më tepër nën Tokë sesa në sipërfaqen e saj; shumica e planetit sferik mbetet praktikisht i pashkelur.
Arsyeja për këtë, sigurisht, është se kushtet nën sipërfaqen e Tokës janë jo mikpritëse. Ne e dimë se shtresa nën kore, manteli, është i përbërë kryesisht nga shkëmbi solid silikat. Por zemra e planetit tonë mbetet një mister.
Çfarë ndodhi vërtet me dinosaurët?
Për miliona vjet, ata ishin sundimtarët e padiskutueshëm të botës prehistorike; mjerisht, sot ata nuk janë gjë tjetër përveç burimit të magjisë së muzeut dhe spektaklit kinematik. Çfarë, saktësisht, i bëri këto krijesa masive të përmbushnin fundin e tyre evolucionar 65 milionë vjet më parë? Ekzistojnë disa teori të përhapura: një sugjeron se një asteroid gjigant goditi Tokën. Tjetra sugjeron se ishte një seri katastrofike e shpërthimeve vullkanike. Sidoqoftë, në të dyja rastet, rezultati do të ishte mjaft i njëjtë: pluhuri dhe mbeturinat do të kishin bllokuar diellin, duke dëmtuar proceset jetësore si fotosinteza.
Temperatura e Tokës gjithashtu do të ishte rritur në mënyrë të rrezikshme për shkak të të gjitha gazeve serrë në atmosferë. Të dyja hipotezat e aktivitetit të asteroidit dhe vullkanit janë mbështetur nga zbulime të rëndësishme shkencore.
Si o formua Hëna? Shumë besojnë se hëna u formua për shkak të një përplasjeje midis Tokës dhe një protoplaneti pak më të vogël. Mostrat nga misioni Apollo, megjithatë, kanë treguar se përbërja kimike e hënës është shumë e ngjashme me atë të Tokës. Kjo sugjeron se hëna nuk mund të ketë qenë një trup i veçantë, por në të vërtetë u formua nga një pjesë e vetë planetit Tokë. Një teori e tretë, duke sugjeruar se hëna ishte një trup i veçantë që u tërhoq në orbitën e Tokës…
Si e mori Toka emrin? Ja një fakt: Toka është i vetmi planet në sistemin tonë diellor, emri i të cilit nuk vjen nga një zot romak apo grek.
Emri “Toka” vjen nga fjalët e vjetra angleze dhe gjermane për “tokë”, por askush nuk e di me siguri kur u krijua, ose nga kush. Teoria primare për pse emri i Tokës nuk vjen edhe nga mitologjia është se njerëzit e lashtë nuk ishin në dijeni se Toka ishte një planet si të gjithë të tjerët. Ata mendonin se planetet e tjerë ishin trupa qiellorë që rrotulloheshin rreth Tokës dhe i emëronin ato në përputhje me rrethanat. Megjithatë, nuk ka dëshmi konkrete për këtë teori.
Si u formuan kraterët siberianë? Këto kratere janë një nga misteret më të çuditshme të Tokës dhe më të fundit-gjeologjike. E vendosur në gadishullin Yamal të Rusisë dhe gadishullit Gydan, këto vrima masive të hapura u zbuluan në vitin 2014 dhe nuk kanë ndalur ndryshimin që prej asaj kohe. Ato janë rritur më shumë dhe më të shumtë. Shpjegimi më i zakonshëm sugjeron që ato vijnë nga flluska të gazit metan që shpërthen si nxehtësia siberiane nxehet, por kjo nuk mund të ndodhë. /syri/ KultPlus.com
Komuna e Prishtinës ka publikuar listën e përfituesve të thirrjes publike “Thirrja për Kulturë: festivale, muzikë, shoqëri kulturore artistike, mbështetje të aktiviteteve vjetore të organizatave dhe operatorëve kulturorë”.
Pas 65 viteve, festivali më i madh evropian i muzikës,”Eurovision Song Contest”, ka qenë i detyruar të anulojë edicionin e vitit 2020 për shkak të pandemisë COVID-19.
Pavarësisht situates, Rrjeti i Transmetuesve Evropian (EBU), bashkë me shtetin e Holandës i cili do të organizonte këtë vit festivalin, kanë krijuar një koncept të ri i cili ka për qëllim të ruaj qëllimin e Eurovisionit, për të bërë bashkë popujt e kontitentit të vjetër ata kanë krijuar “Eurovision: Europe Shine A Ligjt” (Europë Shkëlqe si Dritë), i cili do të transmetohet këtë të shtunë më 16 maj, datë e cila ishte caktuar për tu zhvilluar finalja Eurovisionit në Rotterdam të Holandës, shkruan Magazina.al
Ndonëse për herë të parë festivali nuk do të ketë karakter garues dhe si rrjedhojë nuk do të ketë as fitues, qëllimi i kësaj ngjarje është të nderoj artistët nga 41 shtete që ishin zgjedhur për të kënduar këtë vit.
Spektakli pritet të ketë prezentuesit, ndërsa 41 këngëtarët do të këndojnë nga shtetet e tyre, e nuk do të mungojnë as të ftuarit special
Spektakli do të zhvillohet të shtunën më 16 maj nga ora 21:00 dhe do të transmetohet në 44 shtete, përfshirë edhe Kosovën./Magazina.al/ KultPlus.com
Çdo burrë mund të bëhet baba. Çdo burrë mund të gjenerojë një fëmijë. Megjithatë, veç një person i veçantë mund ta ushqejë, formësojë dhe ta dojë atë fëmijë.
Një baba i vërtetë nuk është ai i cili fiton mjaftueshëm para për t’u blerë dhurata të shtrenjta bashkëshortes dhe fëmijëve, apo t’i çojë në pushime 10 ditëshe dy herë në vit.
Një baba i vërtetë nuk ai i cili fiton mjaftueshëm para për t’i dërguar fëmijët e tij në shkolla elitare, apo për t’i paguar faturat.
Një baba i vërtetë është ai i cili e kupton se familja vjen para gjithçkaje tjetër.
Një baba i vërtetë është çdoherë i pranishëm për familjen e tij. Ai nuk e braktisë familjen në momentin që gjërat vështirësohen. Ai i cili nuk e lë familjen të merren vetë me problemet e tyre. Ai i cili nuk heq dorë nga familja duke thënë se nuk mund të bënte më shumë.
Baba i vërtetë është ai i cili ka vullnet të investojë kohë e mund në familjen e tij edhe atëherë kur ndihet i lodhur dhe kur ndihet se nuk është në zonën e tij të rehatisë.
Një baba i vërtetë, i përkushtuar është ai i cili është i gatshëm të bëjë kompromise dhe t’i sakrifikojë nevojat dhe dëshirat e tij, për hir të familjes. Ai i cili u mëson fëmijëve dashurinë dhe përkrahjen e pakushttë.
Një baba i vërtetë, i mirë, është ai që bëhet shembull se si duhet të trajtohet një grua. Ai i cili e trajton gruan me respekt, butësi, zemërgjërësi dhe dinjitet.
Një baba i vërtetë, i dashur, është i cili ua mëson fëmijëve rëndësinë e virtyteve të mirësjelljes, durimit, sinqeritetit dhe besnikërisë. Ai i cili nuk e gënjen as manipulon familjen e tij, apo dikë tjetër. Ai i cili i mëson fëmijët të ndërtojnë marrëdhënie të bazuara në besim dhe respekt.
Një baba i vërtetë është ai i cili ua mëson fëmijëve domethënien e sjelljes së dinjitetshme. Ai i cili asjëherë nuk u drejtohet fëmijëve të tij me shprehje përçmuese. Ai i cili asnjëherë nuk i lejon vetes ta humbë kontrollin në mënyrë që mund ta bënte familjen e tij të ndihej e kërc ënuar.
Një baba i vërtetë, i përkushtuar është ai i cili e vendos familjen në vendin më të rëndësishëm të jetës së tij. Ai i cili e di se nuk ka problem, diskutim apo tundim më të rëndësishëm se familja e tij. Ai që e di se nuk ka dashuri më të madhe e më të fuqishme se dashuria që ndjehet për familjen.
Një baba i vërtetë, i përkushtuar, është ai i cili shërben si model dhe frymëzim për familjen e tij. Ai i cili i inkurajon fëmijët e tij të punojnë me veten dhe të rriten si personalitete dhe profesionalisht. Ai i cili i mëson fëmijët të bëhen versioni më i miri i vetes.
Një baba i vërtetë është ai i cili i mëson familjes si ndihet lumturia dhe gëzimi i vërtetë. Ai i cili ndihet më i kënaquri kur fëmijët e tij janë të lumtur.
Një baba i vërtetë, i dashur, është ai i cili i di gjërat e preferuara të fëmijëve të tij. Ai që i di preferencat, gjërat që nuk iu pëlqejnë, ëndrrat dhe dëshirat e fëmijëve të tij.
Një baba i vërtetë, i kujdesshëm, është ai i cili asnjëherë nuk lejon që problemet ta vjedhin lumturinë e fëmijëve të tij. Ai i cili, pavarësisht se sa i pakënaqur është nga jeta e tij, asnjëherë nuk lejon që fëmijët e tij të ndihen njësoj.
Një baba i vërtetë është ai për të cilin fëmijët me krenari mund të thonë: “Ai është modeli im, shoku më i mirë, mentori im. Ai është babai im.”
Vërtet, të kesh një baba të këtillë është bekim./supergrate.net/ KultPlus.com
Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, në kuadër të plotësimit të infrastrukturës fizike sportive, po vazhdon me investimet e saj. Investimi i radhës është në Gjilan në shumën prej 4,6 milion euro, në rindërtimin e stadiumit të qytetit.
Përkitazi, për këtë projekt kapital, në kabinetin e ministres Vlora Dumoshi sot ajo dhe kryetari i Komunës së Gjilanit, Lutfi Haziri, kanë nënshkruar memorandum bashkëpunimi për mbështetje financiare të projektit “Rikonstruktimi i Stadiumit të Gjilanit, Kategoria e IV”, projekt i cili do të implementohet gjatë viteve 2020-2022.
Sipas memorandumit, obligimet financiare 100% i merr përsipër MKRS-ja dhe cakton organin mbikëqyrës të realizimit të projektit, ndërsa Komuna e Gjilanit do t’i zhvillojë procedurat e prokurimit dhe të dyja bashkë, MKRS-ja dhe Komuna, do të kujdesen për implementimin e projektit.
Përpos memorandumit, në takimin e zhvilluar mes ministres Dumoshi dhe kryetarit të Gjilanit, Haziri, u bisedua edhe për projektet tjera të përbashkëta që kanë MKRS-ja dhe Komuna, që pritet të realizohen në Komunën e Gjilanit.
Ministrja Dumoshi tha se nëpërmjet këtij memorandumi që kanë nënshkruar sot, i është hapur rrugë standardizimit të stadiumit të qytetit të Gjilanit konform kritereve evropiane.
“Që nga marrja e detyrës, jam interesuar që të shqyrtoj projektet sipas prioriteteve dhe duke pasur parasysh këtë fakt, kemi marrë përsipër të iniciojmë projektin për të cilin nënshkruam sot memorandumin me kryetarin e Gjilanit, Lufti Haziri, e që do të konkretizojë me një stadium të mrekullueshëm të qytetit. Si MKRS, ndjehemi jashtëzakonisht të kënaqur që po u mundësojmë një hapësirë moderne e me standarde sportistëve të Komunës së Gjilanit,” u shpreh ndër të tjera ministrja.
Ndërkaq, kryetari Haziri e falënderoi ministren për përkrahjen ndaj komunës që udhëheq ai dhe u shpreh se vazhdimisht MKRS-ja dhe komuna e Gjilanit kanë pasur një bashkëpunim të shkëlqyer duke rezultuar me investime që kanë qenë në dobi të qytetarëve të Komunës së Gjilanit. / KultPlus.com
Gjatë ditëve në karantinë, Jetmir Idrizi nuk ka humbur kohë kot.
Me anë të programit ZOOM dhe me anë të mënyrave tjera të rrjeteve sociale, fotografi i njohur ka fotografuar disa njerëz e personalitete nga largësia.
Aleanca LGBTQI nga Shqipëria, e cila merret me të drejtat e komunitetit LGBT, e ka ftuar Idrizin për një projekt i cili është përzierje mes fotografisë dhe aktivizim.
“Edhe unë gjatë kohës së karantinës kam gjetë një mënyrë të re të punës. Me anë të Computer Screen nisa të realizoj fotografitë dhe më pas u kontaktova nga Xheni Karaj për një ekspozitë virtuale ku do të fotografoheshin pjesëtarë të komunitetit queer nga i tërë Ballkani” tregon Idrizi për KultPlus.
Projekti quhet ‘Queerantine’, dhe mund të shihet në Instagram, në Queerantine.al
“Për me e realizu këtë punë edhe për mua ka qenë diçka e re, si proces i punës por gjithashtu edhe sfidues pasi nuk kam qenë vetëm unë në kontrollë të dritës e hapësirës, por edhe personat të cilët i kam fotografu e të cilët nuk kanë hezitu ta japin kontribuutin e tyre. Jam shumë i kënaqur me rezultatin në fund” tregon Idrizi.
Fotografitë tanimë janë në rrjete sociale dhe korrespondojnë edhe me 17 majin, Ditën Ndërkombëtare kundër Homofobisë, Transfobisë dhe Bifobisë. / KultPlus.com
Edward Lear ishte artist, ilustrues, autor, poet, piktor i punësuar për të udhëtuar e vizatuar zogj e kafshë, peisazhe, njerëz e veshje, shtëpi, kështjella në rajonin e Mesdheut; si fushë veprimi Lear zgjodhi Shqipërinë e Greqinë, dhe të gjitha i përfshiu në librat e tij. Lear ishte i njohur si autor me pseudonimin më të gjatë; Prizzikalo Kattefello Ablegorabalus Ableborinto (askush nuk mund të thotë se nga u nis Edward për krijimin e shprehjeve të tilla që tingëllojnë paksa ballkanikë. Edward Lear lindi në një fshat afër Londrës më 12 maj 1812, i 20-i mes 21 vëllezërve e motrave. Endërra e ti ishte ilustrumi i një libri me poezi nga “poeti laureat i Anglisë dhe Irlandës”, Alfred Tennyson.
Gjatë viteve të fundit të jetës, Lear u vendos në një fshat afër Sanremos, Itali, ku edhe vdiq më 1888. Në pllakën e varrit të tij janë gdhendur disa vargje rreth malit Tomor, që Alfred Tennyson i shkroi kur lexoi librin e Learit Mbi udhëtimet në Greqi e Shqipëri.
Shekulli i nëntëmbëdhjetë ishte koha kur Europa zbuloi Shqipërinë. Ishte pikërisht atëherë që udhëtarët e huaj filluan të depërtojnë në këndin më të largët e më të panjohur të Europës, që historiani anglez Eduard Gibon (Edward Gibbon) e përshkruante si “një vend në fushëpamje të Italisë por më pak i njohur se thellësitë e Amerikës.” Udhëtarët e parë europianë udhëtuan në drejtim të veriut, nga Greqia për në vendin ku sundonte Ali Pashë Tepelena.
Ndër ta ishin diplomati Fransua Pukëvil (François Pouqueville) në vitin 1806, arkeologu Uilliam Martin Lik (William Martin Leake), poeti i famshëm anglez, Lord Bajron dhe bashkudhëtari i tij Xhon Kameron Hobhaus (John Cameron Hobhouse) në vitin 1809, dhe mjeku Henri Holland (Sir Henry Holland) më 1812-1813. Megjithatë, vetëm një pjesë e vogël e tyre shkuan përtej tokave të Ali Pashës, që sot shtrihen në pjesën veriperëndimore të Greqisë dhe në Shqipërinë jugore.
Poeti dhe piktori anglez Eduard Lir (1812-1888) ndoshta ka qenë i pari udhëtar e shkrimtar që bëri një udhëtim të plotë nëpër Shqipëri, jug e veri, ndonëse kjo ndodhi në mënyrë disi të rastësishme. Në shtator të vitit 1848, kur po shkonte në Greqi dhe mbërriti në Selanik, ku e kishte lënë të takohej me shokun e tij të udhëtimeve Çarlz Çërç (Charles Church), atje shpërtheu një epidemi kolere. E vetmja mënyrë për të dalë nga Selaniku dhe për të shmangur një karantinë të gjatë, ishte që të shkonte drejt veriut, drejt një territori të panjohur, përmes viseve të pashkelura shqiptare. Dhe Liri guximtar pikërisht këtë bëri. Ditari i udhëtimeve të tij nëpër Shqipëri, nga Manastiri për në Ohër, Tiranë dhe Shkodër, dhe pastaj prej atje në drejtim të jugut në Himarë, Çamëri dhe Greqi, është një prej librave më të mrekullueshëm që janë shkruar ndonjëherë për këtë vend në gjuhën angleze. R.E.
Durazzo
1848
(Edward Lear
1812 – 1888)
Edward Lear nuk është se ka ndonjë emër legjendë në historinë e pikturës, në botën e artit britanik dhe atë botëror. Por është një artist i mirë i peizazhit dhe i përshkrimeve të udhëtimit. Ai shquhet për delikatesën shprehëse dhe saktësinë e komunikimit përmes pikturave, të cilat na përcjellin me një vërtetësi dhe ngrohtësi jetën dhe peisazhin e Shqipërisë së shekullit XIX. Edward Lear në rrugën e tij për në Lindje qëndroi shumë në Ballkan dhe jo vetëm kaq, por na ka lënë mrekulli përshkrimi dhe një pasqyrë të episodeve nga veprimtarua jetësore e shqiptarëve nga të gjithë trevat.
Kujtojmë se në atë shekull referencat e studiuesve tanë shkruajnë për një lulëzim të Shqipërisë dhe sesi shumë nga qytetet po bënin tregti fitimprurëse në të katër anëtar e Evropës dhe pak më gjerë. Megjithatë niveli në masë social-ekonomik i popullsisë është katastrofal. Sëmundjet, mungesa e kulturës, padija, mungesa e higjienës janë gati proverbiale. Tregon sesi trajtohen gratë si kafshë barre në Himarë, padijen e thellë ngado ku shkon, pisllëkun dhe mënyrën gati primitive të jetesës.
Scutari
1848
(Edward Lear
1812 – 1888)
100 piktura për Shqipërinë
Shumë nga peizazhet dhe skicat që bëri gjatë udhëtimit regjistrojnë një dokumentim të përpiktë të Shqipërisë së mesit të shekullit XIX. Pas kthimit në Angli ai botoi “Ditarët e një peizazhisti në Shqipëri” (1851) Lear-i ishte tepër entuziast për peizazhet e jashtëzakonshme dhe kishte një sy e vesh të mprehtë për çka shihte e dëgjonte në udhëtimet e tij. Talenti origjinal si peizazhist, gjallëria e përshkrimeve në librat e udhëtimit dhe korrespondenca e këndshme e bënë Lear-in një nga udhëtarët më të dashur të shekullit XIX. Edwardi krijoi vepra madhore, ndër të cilat edhe mbi 100 peizazhe mbi Shqipërinë. Shumica e këtyre peizazheve janë akuarele dhe litografi. Këto punime janë botuar në shekullin e kaluar nën titullin Edward Lear in Greece (Edward Lear në Greqi). Ndërsa nga fundi i shekullit përshkrimet e bëra nga Edwardi nëpër Shqipëri janë botuar në një përmbledhje nën titullin Edward Lear in Allbania: Journalls off a Landscape Painter in Albania and Illyria (Edward Lear në Shqipëri: ditari i një piktori peizazhist në Shqipëri dhe Iliria). Po kjo vepër është përkthyer edhe në gjuhen shqipe.
Berat
1848
(Edward Lear
1812 – 1888)
Shqipëria, sa e ngatërruar për të huajin”!…
Fragment nga “Ditarët e një peizazhisti në Greqi dhe Shqipëri” të Edward Lear, 1848
Për turistin e pamësuar Shqipëria është një rebus nga më të ngatërruarit. Çfarëdo që ai ka mësuar për emërtimet e vjetra Epir, Molosët, Tesprotët etj. kalaqafet dhe ngatërrohet nga emrat e njësive administrative turke dhe pashallëqet; për më tepër, si kërcu përmbi samar, turistin e shkretë e hutojnë edhe më keq një takëm emrash autoktonë si Çamëria, Dibra etj. Dhe sapo ai nis të kuptojë potpurinë laramane që banon këto provinca – grekë, sllavë, shqiptarë, bullgarë ose vllahë, përsëri pëson një trullosje nga një listë tjetër nënndarjesh, lebër, mirditorë, himarjotë dhe toskë. Raca, fe dhe emërtime kombëtare duken të përcaktuara kaq keq ose kaq të korkolepsura, sa në fund turisti do të dorëzohej i dëshpëruar nga ky studim shashtisës, nëse nuk do i vinin në ndihmë shumë libra të shkëlqyer që janë botuar lidhur me këtë temë.
Udhëtimi nëpër Çamëri vazhdon….!
Zbritja e një qafe mali në Sul, mendimet e mia pushtoheshin nga peizazhi mahnitës, këto mendime lidhnin luftërat e njerëzve të cilët në mënyrë heroike luftuan për pavarsinë e tyre.
Grykat e frikëshme të Sulit nuk mund të përshkruhen më mirë se në fjalët e Kolonel Martin Leake: “Një përroskë e thellë, formuar nga bashkimi i dy maleve të mëdha të Sulit dhe Zikuratit, një nga grykat më të errta e më të thella në mbarë rajonin,dy anët e maleve të mbuluara me lisa e me pisha, rruga mund të kalohej vetëm në këmbë…!
Mbaja veten me shpresë, derisa unë ia dola dhe shpëtova nga lugina e lumit Akeron, normal që do ja dal të paktën ti kaloje edhe keto shpate të thepisura Suliote. Këtu afër, në një majë, Ali Pasha ndërtoi një kështjellë,shpresoj që të kalojë natën aty brenda mureve të saj. Pak kështjella mund të konkurojnë në kujtesën time,për nga egërsia e kësaj kështjelle të Suli-Kastros,vetëm shkretëtirat e Sinait, mund të krahasohen me këtë pamje piktoreske e të çuditshme. Do më pëlqente të qëndroja më gjatë e ti studioja më nga afër këto shtëpi hijerënda të Çamërisë (Tzamouria).
Më pas shoqëruesi im mori drejt Pargës, ku gjetëm një shtëpi shumë të mirë,e mund të rehatoheshim disi nga vapa përvëluese e mesit të zhegut. Pasdite,afër mbrëmjes kam bërë vizatime të shumta nga të dyja anët e kepit të Pargës, edhe pse çdo pikë këndvështrimi ishte e bukur. Binte në sy një peizazh shqiptarë,kishte më shumë një karakter kalabrez të bregdetit. Por, në dritën e mbrëmjes ku dukeshin lezetshëm ndërtesat e vjetra,ku nën këmbët e shkëmbinjve valët murmurisnin,dukej sikur degët e ullinjve pëshpërisnin mbi kokën time. Në dritën e gjithë kësaj, unë ndjeva në ankth, si do mund të largohem nga Parga. Pamja qe më shfaqej para syve, me turbullonte,në isha duke parë ëndër, apo në realitet, dhe unë uroja me gjithë zemër,për të pasur një shans të dytë për ta parë sërisht Pargën e bukur. Kështjella e Pargës ka pasur një rëndësi tepër të rëndësishme për Korfuzin,dhe krahasohej nga venecianet si “Syte dhe veshet e Korfuzit”
Paramythia, së shpejti filluam të zbresim në fushat e gjelbërta e të gjera të këtij qyteti të lashtë, vihej re në veri të qytetit kështjella e gurte e mbështetur pas maleve dhe shpateve me forma të magjishme,poshtë kësaj kështjelle janë të shpërndara vendbanimet e grupuara piktoreske të përzier a me selvi dhe të gjitha llojet e pemëve, viheshin re ndërtimet e kishave dhe xhamive me gurë të punuar bukur. Para se të largohej nga qyteti, Edward Lear pikturoi një vajzë shqiptare nga Paramithia të cilën e portretizoi bukur me penelin e tij, po ashtu në kujtimet e tij ai nuk harroi të përshkruante bukurinë dhe hijeshinë e vajzës nga Çamëria….! /albertvataj/ KultPlus.com
Qeveria Sllovene ka shpallur fundin e pandemisë së koronavirusit, duke u bërë vendi i parë europian që e bëri këtë.
“Sllovenia ka zbutur epideminë gjatë dy muajve të fundit… ”.
”Sot Sllovenia ka pamjen më të mirë epidemiologjike në Evropë”, i tha Kryeministri slloven Janez Jansa parlamentit në një seancë të gjatë të enjten vonë, njofton Klan Kosova.
Vendimi erdhi pasi zyrtarët slloven konfirmuan më pak se shtatë raste të reja të koronavirusit çdo ditë për dy javët e fundit.
Instituti Kombëtar i Shëndetit Publik në Slloveni vlerësoi se të gjitha statistikat tregojnë se përhapja e virusit është qetësuar, me gjithsej 35 raste të reja të regjistruara në 14 ditët e fundit.
Njerëzit që vijnë në Slloveni nga shtetet e tjera të Bashkimit Europian nuk do të jenë më të detyruar të hyjnë në karantinë, tha Jansa.
Sidoqoftë, pasi ende ekziston rreziku i përhapjes së infeksionit, disa masa kufizuese mbesin në fuqi. / KultPlus.com
Në Ditën Ndërkombëtare të Familjes, KultPlus ju sjell disa thënie të Shenjtores Nënë Tereza.
“Të duash do të thotë të bësh gjëra të vogla me dashuri të madhe.”
“Mos i prisni kryetarët. Bëjini gjërat vetë, njëri për tjetrin.”
“Fjalët e mira mund të jenë të shkurtra dhe të lehta për t’u thënë, por jehona e tyre është vërtetë pa fund.”
“Vuajtja është dhuratë e madhe e Zotit.”
“Duhet të flasim më pak. Një vend për t’u lutur nuk është vend për thashetheme.”
“Unë nuk lutem për sukses. Kërkoj plotësinë e fesë.”
“Nëse i gjykoni njerëzit, nuk keni kohë t’i doni ata.”
“Folu butësisht njerëzve! Tregoje mirësinë në fytyrë, në sy, në buzëqeshjen tënde, në ngrohtësinë e buzëqeshjes tënde, gjithnjë të kesh buzëqeshje gazmore! Jep jo vetëm kujdesin, por edhe zemrën!”
“Ne s’mund të bëjmë dot gjëra të mëdha, vetëm gjëra të vogla me dashuri të madhe.”
“Nuk ka rëndësi sa shumë jemi të angazhuar të bëjmë, por sa shumë dashuri vendosim në të.”
“Po prisja të isha e lirë, por Zoti ka planet e Tij.”
“Çfarë mund të bësh për të promovuar paqen në botë? Shko në shtëpi dhe duaje familjen.”
“Ne nuk kemi nevojë për armë dhe bomba që të sjellim paqe në botë. Kemi nevojë për dashuri dhe dhembshuri.”
“Disa njerëz vijnë në jetë si bekim. Disa të tjerë vijnë si mësim.”
“Nëse jeni të dekurajuar, kjo është një shenjë e krenarisë, sepse kjo tregon se keni besim në fuqitë tuaja.”
“Gjithmonë kur takohemi me njëri-tjetrin le të buzëqeshim, buzëqeshja është fillimi i çdo dashurie.”
“Jo të gjithë ne mund të bëjmë gjëra të mëdha. Por ne të gjithë mund të bëjmë gjëra të vogla me dashuri të madhe.”
“Në qoftë se ne të vërtetë duam të na duan, duhet të mësojmë se si të falim.”
“Dashuria fillon duke u kujdesur për më të afërmit.”
“Varfëria më e tmerrshme është vetmia dhe ndjenja e të qenit pa dashuri”. / KultPlus.com
Ernesto Sabato, shkrimtari i madh argjentinas me origjinë shqiptare, mbërriti në Shqipëri në një ditë të mesit të prillit të vitit 1996. Rinasi, i vetmi aeroport ndërkombëtar në veriperëndim të kryeqytetit shqiptar, priste pasagjerët e tij. Sabato zbriti thjesht, me kapelën e tij, vendosur gjysmë mënjanë, me syze të errëta dhe një pardesy hedhur shkarazi në supet e tij prej shkrimtari.
Mbërriti në Shqipëri në një moshë kur vitet nuk premtojnë ndërmarrje të tilla që duan guxim dhe aventurë. Kishte mbërritur në Tiranë pasi kishte kaluar në Paris, ku ishte ambientuar me klimën e kontinentit plak për të qenë pas kësaj i pranishëm në një ceremoni që do t’i dorëzonte çmimin ndërkombëtar “Kadare’ .
”Jam shumë i emocionuar që ndodhem këtu, sepse një e katërta e gjakut tim është shqiptar”, tha Sabato për ATSh-në, në atë ditë prilli.
Me prejardhje nga Kalabria e Italisë, i cilësuar si i barasvlershëm me Borgesin, Marquezin, Cortazarin, atë ditë me re grindavece nuk harroi të tregonte se në studion e tij kishte një gravurë veneciane të heroit të madh të shqiptarëve, Gjergj Kastriot Skënderbeut.
Në fakt, kishin kaluar disa muaj që ai kishte pohuar se do të vinte në Shqipëri për të marrë këtë çmim dhe që atëherë e kishte konsideruar këtë vizitë në Shqipëri si “një rikthim të lumtur tek stërgjyshërit e mi’.
“Unë e admiroj popullin shqiptar për qëndresën e tij në shekuj”, ishte shprehur njeriu i madh i letrave.
“Me cilët nga personazhet tuaj do të mund të identifikoheshit sot”, e pyetën. Bëhej fjalë për personazhe që e bënë të njohur në të gjithë botën me librat që ai shkroi, si “Alejandra” dhe “Engjëlli i errësirës”.
Vështroi pak dhe tha: “Të gjithë janë mishërime të inkoshiencës sime, e cila asnjëherë nuk gënjen. Të gjithë jemi një përzierje e mirësisë, e së keqes, e ateizmit, e besimit, e bujarisë, e egoizmit, e mirësisë, e frikës dhe e trimërisë”.
I pyetur se çfarë e shtynte të shkruante, tha instinkti e jo arsyeja
“Arsyeja nuk i shërben ekzistencës. Arsyeja i shërben teoremave dhe fabrikimit të aparateve. Shpirti i qenieve njerëzore në thellësinë e tij nuk është për gjëra të tilla”, tha ai.
Estet dhe filozof, kur ka shkruar shumë ese e kritikë mbi artin në përgjithësi dhe procesin krijues, Sabato tha se përpara personazheve të tij ndihej si përpara qenieve me mish dhe me kocka dhe se e gjitha ishte një shprehje paksa e vështirë për t’u shpjeguar.
Matilde Kusminsky Richter ishte gruaja e tij. Por, ka thënë se ka patur edhe dashuri tjera, si çdo qenia njerëzore.
“Disa më të forta se të tjerat. E çfarë? Kultura të mëdha në lashtësi kanë qenë poligame. Vetëm në këtë shoqëri hipokrite dhe borgjeze fshihet tendenca natyrale e qenies njerëzore”.
Gjatë qëndrimit të tij disaditor në Shqipëri, Sabato, larg pranisë së gazetarëve, vizitoi Muzeun Historik Kombëtar në Tiranë, Muzeun Arkeologjik në Durrës ku u mësua të ishte shprehur se kishte patur një rast të njihej me historinë e stërgjyshërve të tij.
“Unë doja të vizitoja edhe Muzeun Historik të Krujë”, ishte shprehur Sabato, “sepse ruaj një respekt të veçante për Skënderbeun, por ja që mosha bëka të vetën”.
Në një konferencë për shtyp ai u tha gazetarëve se “gjatë qëndrimit të tij në Shqipëri kujtova shumë nënën time, e cila është me prejardhje shqiptare. E gjithë Shqipëria më do shumë dhe unë i shpreh shumë mirënjohje”.
“Kur mora vesh se po qëndroja në vilën e ish-diktatorit Enver Hoxha, kërkova menjëherë të më largonin që aty. Unë nuk mund të qëndroja në atë tmerr”, tha Sabato, i cili kishte kaluar momente të vështira gjatë diktaturës ushtarake në Argjentinë. “Unë nuk kam ardhur në Shqipëri pikërisht prej kësaj diktature”, u shpreh ai.
Shumë vite më parë kishte qenë ‘politika’ e tij që e kishte distancuar nga një mik dhe njëherazi nga një emër i madh i letërsisë së Argjentinës dhe i botës, nga Borgesi.
“Unë gjithnjë kam qenë i veçantë për të bërë armiq”, kishte thënë atëherë Sabato, duke iu kundërvënë shkrimtarit të madh gjatë regjimit të Peronit.
Sabato vdiq në moshën 99-vjeçare në shtëpinë e tij në Santos Lugares, provinca e Buenos Airesit, ne qershor të vitit 2011. Dy javë më parë kishte marrë një bronkit dhe në moshën e tij kjo ishte fatale. Autori i “Tuneli” (1948), “Heronj dhe varre” (1961) etj. do mbushte 100 vjet më 24 qershor. / KultPlus.com
Shkrimtari i njohur shqiptar Ismail Kadare, ka deklaruar se veprimtari Ukshin Hoti ishte hero i mendimit kosovar.
“Ukshin Hoti është njeri i dashur për mua, nuk kam pasur fatin ta takoj”, tha ai një një intervistë për RTK.
Sipas tij Ukshin Hoti ka qenë një figurë që gjithmonë ishte pas mendimeve të tij. “Ishte kënaqësi kur mora pyetjet dhe kisha mundësi të komunikojë me të. Ai ishte jo vetëm intelektual, por hero i mendimit kosovar”, tha ai.
Ndryshe Ukshin Hoti u lind në Krushë e Madhe, 17 qershor 1943, ai ka qenë filozof dhe aktivist shqiptar, ishte profesor i të drejtës ndërkombëtare dhe më pas i filozofisë në Universitetin e Prishtinës. Më 1994 u dënua me 5 vite në burgun e Dubravës. Më 16 maj 1999, kur dënimi i tij mbaronte dhe duhej të lirohej; u mor peng nga rojet e burgut dhe nuk është parë më. Vendndodhja e tij nuk dihet, shumë aktivistë të të drejtave të njeriut e konsiderojnë të vdekur. / KultPlus.com
Viti 2020 llogaritej si pikë kthese për marrjen e masave nga ngrohja globale, por pandemia e koronavirusit mori vëmendjen, duke bllokuar edhe procesin historik të biodiversitetit. Ani pse bllokoi këtë proces, pandemia me efektet e saj anësore ka bërë punën e vet në ndryshimin e mjedisit.
Sipas grupeve të konservimit, pandemia ka ndërprerë procesin e punës dhe fondeve që mund të sjellin pasoja për vitet në vijim. Por ne mund të shfrytëzojmë mundësinë që të veprojmë fuqishëm për të mbrojtur natyrën, thonë doktorët Diogo Veríssimo dhe Nisha Owen nga grupi i fushatave “On The Edge Conservation”. Pandemia goditi vitin që ishte menduar të jetë një vit historik për biodiversitetin. Objektiva të tjera për mbrojtjen e natyrës mendohet të vendosen në tetorin e këtij viti. Izolimi i ka sjellë disa ndryshime mjedisit, duke përfshirë rigjenerimin e hapësirave të egra të hapësirave urbane, ne dimë shumë pak se si zona të mëdha të botës që zotërojnë sasi të mëdha të biodiversitetit kanë qenë larg zhvillimit, ka thënë Owen.
“Ka raporte që vijnë nga aktivitete të paligjshme që ndodhin në terren që nuk janë duke u patrulluar, monitoruar ose numëruar për shkak të efekteve të izolimit të koronavirusit, stafit të zvogëluar ose zvogëlimit të fondeve”, ka shtuar ajo.
Sipas doktoreshës Owen, nuk do ta dimë shkallën e ndikimit që do të mund ta kishin jeta e egër dhe biodiversiteti, derisa ne jemi në gjendje ta vlerësojmë sistematikisht këtë, dhe kjo ndoshta nuk do të ndodhë derisa të dalim nga izolimi. Humbja e fondeve për punën e konservimit ka shkaktuar një shqetësim të madh, veçanërisht për speciet më pak të njohura, siç janë pangolinët.
Shkencëtari nga Universiteti i Oksfordit, dr. Verissimo, tha se nuk janë vetëm organizatat në vendet e largëta që kanë vështirësi kohëve të fundit, edhe në Britaninë e Madhe këto organizata janë prekur si pasojë e koronavirusit. Grupet The Wildlife and Countryside Link, dhe një koalicion i më shumë se 50 grupeve të mjedisit dhe jetës së egër në Angli, kohët e fundit kanë paralajmëruar në një raport që bamirësit e mjedisit në Mbretërinë e Bashkuar po përballen me një humbje dramatike të të ardhurave, të cilat do të ndikojnë në aftësinë e tyre për t’u kujdesur për tokën tonë, mbrojnë jetën e egër, trajtimin e ndryshimeve klimatike dhe rënien e natyrës për vitet në vazhdim.
Tani vijmë në pikën ku u mendua që ky të jetë viti historik për biodiversitetin, siç u përcaktua nga Kombet e Bashkuara, duke arritur kulmin në një konferencë globale të biodiversitetit në tetor, ku duhej të hartoheshin synimet e reja për trajtimin e biodiversitetit gjatë dekadës së ardhshme.
“Megjithëse orari ka ndryshuar, kjo është një mundësi kryesore për udhëheqësit botërorë që të vendosin qëllime të forta dhe të theksojnë se biodiversiteti është esencial për shëndetin dhe mirëqenien e njeriut, si dhe për planetin në të cilin jetojmë”, ka thënë doktoresha Owen. Ndërkaq doktori Veríssimo ka shtuar se burimi i kësaj pandemie vjen nga një kafshë e egër. “Kjo ka të bëjë me raportin tonë me natyrën, dhe se si ne tani i kemi futur kafshët në kontekste dhe situata kur këto lloj sëmundjesh kanë më shumë gjasa jo vetëm që të kalojnë speciet brenda jetës së egër, por të prekin edhe njerëzimin”, ka thënë ai. /koha/ KultPlus.com
Në mungesë të hapësirave të mjaftueshme për të ekspozuar koleksionet e vlefshme që Galeria e Arteve të Kosovës posedon, tashmë kanë nisur punimet për një hapësirë që do të bëhet strehë e këtyre punimeve, shkruan KultPlus.
Tashmë kanë nisur punimet në rivitalizimin e Strehimores në rrugën ‘Enver Maloku’ në Bregun Diellit.
Komuna e Prishtinës në partneritet me Galerinë Kombëtare të Kosovës e kanë konceptuar projektin i cili Strehimoren në lagjen Bregu i Diellit e shndërron në Strehimore të Artit.
Projektet dhe hapësirat e tilla janë të rëndësishme për zhvillimin e artit e kulturës në Prishtinë dhe emancipimin e të gjithëve pa dallim.
“Na shkoftë mbarë ky projekt dhe të vazhdojmë angazhimin për të kontribuar që të kemi jetë kulturore sa më të pasur në Kryeqytet”, thuhet në njoftimin e Komunës së Prishtinës. / KultPlus.com
Edi Rama ka deklaruar se plazhet do të jenë publike dhe pa shezlone!
Është bërë e ditur se këtë verë në plazhet shqiptare nuk do të ketë shezlone (ulëse). Thuhet se këtë vit hapësirat do të jenë publike dhe qytetarët do të akomodohen me mjetet e tyre në plazh. Kështu ka bërë me dije Kryeministri Edi Rama, ndërsa tha që kontratat për shezlone në plazh do t’u lejohen vetëm hoteleve, transmeton KultpPlus.com
Më posht mund të lexoni deklaratën e tij të plotë rreth plazheve këtë vit:
“Nuk do të lejojmë më asnjë kontratë private për shezlonë dhe çadra, përveç hoteleve. Hotelet kanë turistë, kanë vizitorë, ata mund të vendosin kontratat e tyre. Ndërkohë plazhet e tjera do të jenë plazhe publike dhe qytetarët do të bëjnë plazh siç bënim ne dikur kur ishim të vegjël, që shezlone nuk kishte dhe akomodoheshim me ato mjete rrethanore. Plazhet do të jenë publike.
Nuk do të ketë më njerëz që dalin me hunj apo dhëmbë të prishur, që i thonë atyre djemve dhe vajzave: paguaj 5 euro të hysh këtej e të dalësh andej, 7 euro peshqiri, dy euro jastëku. Plazhet do t’i kenë shqiptarët”, tha Rama. / KultPlus.com
Këshilli Bashkiak i Tiranës vendosi për shembjen e godinës së Teatrit Kombëtar ashtu edhe siç ishte paralajmëruar më herët nga kreu i Bashkisë Tiranë. Mbledhja u zhvillua online për shembjen, ndërsa të hënën do të ketë një tjetër mbledhje për projektin e ri të teatrit.
Në dokumentin i cili mban firmën e Toni Gogut kreut të këtij këshilli thuhet, “Për miratimin e shembjes së godinës të ‘Teatrit Kombëtar’, pasuri në pronësi të bashkisë Tiranë, bazuar në akt-ekspertizën e hartuar nga Instituti i Ndërtimit “Mbi vlerësimin e godinës së teatrit Kombëtar”.
Sipas këtij instituti që ka bërë edhe relacionin teknik për shembjen thuhet se, godina është në kushte tejet të rënduara teknike, transmeton TCH. Ata shkruajnë se riparimi i objektit dhe sjellja në kushtet teknike të sotme, përbën një vështirësi.
Ajo kërkon kosto të larta disaherë më tepër se kostoja minimale fiskale dhe një ndërhyrje rrënjësore në 90% të objektit. Kërkon ndërhyrje në themele, në strukturën mbajtëse të objektit, në çatinë e objektit si dhe në soletat e ndërkateve. Ndërhyrja sado e madhe të jetë në objekt, nuk e sjell në kushtet optimale teknike të sotme sipas kodeve të projektimit.
Për këtë arsye ata vendosin shembjen e saj. Po sipas këtij dokuemtni është po kjo bashki që merr përsipër të ndërtojë aty një godinë të re me standarde bashkëkohore. Por pas këtij vendimi i cili u publikua pas orës 21 të mbrëmjes së të enjtes, kreu i Partisë Demokratike, Lulzim Basha iu drejtua opinionit përpara godinës së teatrit ku akuzoi kryeministrin Rama dhe doli në mbrojtje të godinës. Ai tha se teatri është vija e kuqe. / KultPlus.com
“Le Globe” ka botuar, të dielën e 21 dhjetorit 1879, në faqen n°4, rrëfimin e gazetës greke “Neologos” për Ali Pashë Gucinë dhe ndërhyrjen e tij asokohe për të mbrojtur territoret e Plavës dhe Gucisë, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar:
Lidhja shqiptare, askush s’bën sikur nuk është në dijeni të saj në Kostandinopojë, pra nuk është një mit, ne hasim një provë goditëse të saj në faktet e mëposhtme të raportuara nga gazeta greke “Neologos” :
Një mysliman, Ali Beu, i cili ka një influencë të madhe, së fundmi mblodhi në një takim të madh mes shqiptarësh, bashkatdhetarët e tij, në “Bodchi – Guci”, një fshat fqinj të Plavës. Njëzëri, të gjithë të pranishmit votuan deklaratën e mëposhtme :
“Sulltani dhe fuqitë duhet të paralajmërohen se kombi shqiptar, për asnjë arsye të vetme, nuk do të mbështesë që rrethet (distriktet) e Gucisë dhe të Plavës t’i jepen kujtdo : këto janë me të vërtetë çelësat e pozicionit ushtarak të Shqipërisë së Epërme. Kombi shqiptar u bën thirrje fuqive që nënshkruan traktatet e Berlinit për të kompensuar Malin e Zi me pjesë të tjera territoresh.
Shqiptarët vetë janë të gatshëm t’u japin atyre kompensim monetar. Në rast se, të gjitha ndërhyrjet mbi këtë temë bëhen të padobishme, Porta duhet të mësojë se kombi është i vendosur të mbrojë krahinat e lartpërmendura me të gjitha përpjekjet e tij.”
Për më tepër, po i njëjti Ali Bej urdhëroi guvernatorin e Shkodrës pothuajse në të njëjtën kohë të parandalojë hyrjen e trupave osmane në Plavë dhe Guci. Vetë mullahët (hoxhallarë me shkollë), në këtë rrethanë, nxitën popullin për të bërë një demonstrim për ruajtjen e integritetit të territorit shqiptar. Çrregullimi u bë shpejt kërcënues dhe ushtria mori urdhërin të përdorte armët në rast nevoje.
Shqipëria është përballur disa herë më epidemi, kryesisht murtaje dhe kolere. E, në këtë kushte ka aplikuar edhe karantinën si masë mbrojtëse për parandalimin e përhapjes së pandemisë. Madje, për rreth 50 vjet në pikat kufitare të Shqipërisë paguhej edhe Taksa e Karantinës që u merrej udhëtarëve, anijeve dhe paguhej edhe për mallrat.
Bashkë me këtë taksë paguhej edhe taksa tjetër që njihej si Taksa Veterinare që merrej për kafshët dhe produktet e tyre.
Ekzistencën e kësaj takse e përmend Haxhi Shkoza te “Financat e Shqipnis’” ku evidenton se ajo erdhi si rrjedhojë e masave që u aplikuan në të gjithë Perandorinë Osmane.
“Taksa e karantinës është marrë në bazë të ligjit të datës 31 maj 1871 nga Administrata e Karantinës duke nxjerrë dhe shpenzuar vetë pa qenë paraparë në buxhetet e shtetit. Kjo taksë quhej dikur ‘Taksë Shëndetësije Personale’ dhe merrej prej udhëtarëve, anijeve e sendeve. Një taksë tjetër e ngjashme ishte taksa veterinare e emërtuar ‘Taksë Shëndetësije Shtazore’ dhe merrej përkundrejt shërbimit veterinar mbi kafshët dhe lëndët e tyre, kur ato kalonin në vende të caktuara tokësore ose detare”, shkruan Haxhi Shkoza.
Taksa që duhej paguar ishte e kategorizuar në madhësinë e anijeve duke nisur nga tr grosh për anijet që mbanin ngarkesa deri në një ton dhe 36 grosh në maksimum për anijet më të mëdha se shtatë ton. Tarifat për t’u paguar ishin aq të detajuara sa parashikonin edhe pagesën që duhej bërë për dezinfektimin e rrobave mbi bazën e shkallës së vështirësisë që duhej për dezinfektimin e tyre.
Sipas Shkozës, legjislacioni financiar i mësipërm u pranua edhe nga Qeveria e Përkohshme e Vlorës dhe duhet të jetë mbajtur në fuqi edhe gjatë kohës së pushtimeve të huaja pas 1915 deri në 1919. Si argument për këtë, Haxhi Shkoza thotë se mund të paraqitet buxheti i Prefekturës së Vlorës bërë deri në vitin 1920 nga ish sundimi Italian në të cilin shihen këto shënime: “Taksë dhe e drejtë ankorazhi për barkat dhe velierat e akostuara në kapitenerinë e portit dhe gjirin e Vlorës. Të drejta për vizita shëndetësore të anijeve që akostohen në gjirin e Vlorës”.
Kjo taksë ka funksionuar në portet shqiptare deri në dhjetorin e vitit 1920 kur me një vendim të qeverisë së kohës u ndalua mbledhja e taksave veterinare duke u theksuar se nuk do të mblidhej më as Taksa e Karantinës.
Ndërkohë, pak më vonë taksat veterinare janë ridimensionuar, por nuk u diskutua më për Taksën e Karantinës, duke lënë në fuqi vendimin për mos mbledhjen më të saj. në ligjin për shërbimin veterinar fundit të viteve ’20 theksohej detyrimi për dezinfektimin e kafshëve që vinin nga jashtë dhe për ndërtimin e vendeve të karantinës e dhomave të dezinfektimit për to.
Në ligjin për Organizimin e Shëndetësisë Publike të 16 qershorit të vitit 1927 urdhërohej se në çdo port të vendit funksionojnë zyrat e Shëndetësisë Detare, stacione e roje shëndetësie.
Gjithashtu në vende të posaçme krijohen edhe lazareta d.m.th. stacione shëndetësore për karantina. Qëllimi i tyre ishte të mbronte pasurinë blegtorale të vendit nga sëmundjet ngjitëse. /scan/ KultPlus.com
Asambleja e Përgjithshme e OKB-së, më 15 maj shpalli Ditën Ndërkombëtare të Familjes, në mënyrë që të rrisë ndërgjegjësimin për problemet dhe çështjet e familjes dhe për të ndihmuar që ato të fitojnë rol të rëndësishëm në politikat e shteteve anëtare.
Në këtë ditë, në gjithë botën organizohen aktivitete në nivel lokal, kombëtar dhe ndërkombëtar, që kanë për qëllim të tregojnë zona të ndryshme të rëndësishme për familjen dhe proceset shoqërore, ekonomike dhe demografike që prekin familjet por që këtë vit është ndryshe për shkak të pandemisë COVID-19.
Qëllimi i shënimit të Ditës Ndërkombëtare të Familjes është që të promovojë familjen dhe vlerat e familjes, nxitjen e barazisë midis grave dhe burrave në familje, mbrojtjen e familjes si njësi bazë e shoqërisë dhe për të ndihmuar familjet për të përmbushur përgjegjësinë e tyre për komunitetin.
Megjithëse pandemia ka bërë që të mos ketë aktivitete masive, gjithsesi e njëjta ka ndikuar të kalojmë më shumë kohë me familjet. / KultPlus.com
Blendi Klosi, ministër i Turizmit dhe Mjedisit në Shqipëri, ka thënë që kufiri i parë që synojnë të hapin është ai me Kosovën.
“Nëse do të ketë një kufi të parë që do të hapet, do të jetë kufiri me Kosovën. Besoj që qershori do na gjejë me kufijtë e hapur. Duhet ta pranojmë që nuk po jetojmë në një situatë normale”, ka deklaruar ai në Klan Kosova.
“Për ne do të ishte jashtëzakonisht e nevojshme, që do të kishte një hapje dypalëshe të kufirit, për sa i përket sektorit të turizimit dhe lëvizjes së lirë. Jemi një dhe kemi shumë karakteristika të përbashkëta”.
Megjithatë sipas Klosit, nuk duhet nxituar që të mos ketë gabime që do na kthejnë në situata të vështira me pandeminë.
“Ekspertët shëndetësorë do të marrin vendimet. E para është jeta e qytetarit, do të vazhdojmë ta theksojnë këtë”.
Klosi ka theksuar që pushimet duhet të bëhen nën respektimin e masave mbrojtëse.
“Sa i përket pushimit, padyshim është një mjet relaksi. Për Shqipërinë dhe Kosovën nuk është vetëm pjesa e relaksim por është një industri tërë që jeton me këtë biznes. Në Shqipëri ka rreth 95 mijë të punësuar direkt në sektorin e hotelerisë dhe turizmit”.
Shumë njerëz ka qethur berberi në jetën e gjatë Atje në floktoren e kthesës së rrugës “Naimi”, Shumë vdiqën fatmirë a të ngratë, Shumë u vranë, u burgosën dhe jetën u mori mërgimi.
Qethi djaj e fisnikë e kusarë dhe mjaft deputetë, Dijetarë e memurë, kapterë e plot gjeneralë, Presidentë të shkuar e të ardhshëm, dramaturgë e poetë, Kardiologë e xherahë e dentistë që shkulin dhëmbë e dhëmballë.
Ah, nga gjithë mullarët me koka, ç’na mbetën! Po të bënte berberi një album nga kokët e qethura, Sigurisht, do t’i hapej një nam i madh tërë jetën Si poetit të shquar në librin me vjersha të zgjedhura:
“Ja, ky flok i takonte filan presidenti, Filan presidenti që vdiq, a mbaroi i burgosur. Këto balluke i mbante kusari i madh i qytetit, Ndërsa ato më tutje i kishte një pusht i brengosur”.
Kështu do lexonim të zgjedhurat flokë si libër Nga vetitë e prodhimit të leshit në kokat shqiptare. Lere, lere! Berberi vërtet do bënte një Bibël, Po të kishte në kokën e tij dy-tri pare.
Doli nga shtypi vëllimi më i ri poetik, i autorit Jeton Kelmendi “Një ardhje tjetër”, në edicionin IWA “BOGDANI”.
Një vëllim poetik, sikur e ka në unin e tij autori, të manifestohet në kohë, në perspektivën e trajtimit të dukurive që e rrethojnë njeriun, dhe ky kompleksivitet artistik me vlerë i sillet në tërë opusin e tij, tashmë një legjitimitet i njohur i këtij autori. Kur lexon këtë autorë, me theks të veçantë në librin e fundit të tij “Një ardhje tjetër” sa me ngulmë është rezistenca ndaj pushtimit të vërtetës, sikur mëton të thotë poeti, shikoje në fytyrë të vërtetën, vetvetiu demaskohet shëmtia.
Jeton Kelmendi tani më ka strukturim të tij poetik, ka ngjizje që e dallon nga shumë krijues duke qenë në koherencë me çdo varg që shkruhet diku në botë, pasi që ai jeton bashkë me poezinë botërore, novative dhe sikur të thuash me metaforën e universalizmit, i përkthyer në shumicën e gjuhëve që i flet njerëzimi, për tu bërë emri e poezia e tij gjuhë komunikuese artistike e humane.
Ndonëse poezia është mjet shumë i mirë për ta shprehur dashurinë, reagimin, pse jo sugjerimin, nuk e di te kush më tepër se te poetët shprehet organikisht dhimbja po aq sa dashuria. Kelmendi, shkaqet që bëhen subjekt dobësie në shoqëri, aty ku jetojmë cilësohen si pasojë e mendjes, duke mos e zotërua cilësinë tonë që na e falë natyra. Dhe këtë e reflekton gati në tërë librin, me identitetin e tij shpirtëror duke shpërthyer ndaj sajimeve që na veshen të vrazhda dhe ai është kërkues që nga poezia e parë “Nuk dilet në një kohë tjetër”, duke kërkuar një tjetër kohë, një tjetër derë me shpresën. Çka e konverton besimin në pabesi? Këtë pyetje e bën shpesh autori, në pjesën më të madhe të këtij libri, kur shoqëria mbahet në grimca, dikush humbës e dikush fitues.
Dinjiteti krijues e studiues i Visar Zhitit, nxjerr mendimin se ky libër, “Është një arritje në urbanistikën e poezisë. “Urbanistike”, thotë Zhiti, ngase, – poezia e tij është qytetare, ndjehet në shtëpinë e vet jo vetëm në Prishtinë e Tiranë, Shkup e Ulqin e më gjerë në Ballkan, por dhe në Bruksel, ku Jetoni edhe jeton e punon në një pjesë të mirë të kohës, po kështu dhe në metropole të tjerë të Europës, ku ai shpesh ftohet në festivalet ndërkombëtare të poezisë. Zhiti ka mendimin se “Vargjet e reja të Jeton Kelmendit japin një drithërimë të brendshme, të thellë. Ato sintetizojnë dramacitetin e luftës, me dikotominë e fajtorit dhe të pafajsisë, duke i kundërvenë vdekjes lirinë dhe në mes është fjala biblike “pagëzim”. Pikërisht kjo mbart shpresën e ringjalljes, emrin dhe mbiemrin e vetë jetës.
Vëmendjn ndja këtij krijuesi e kanë në spiranca të ngulura thellë krijues nga të gjitha kontinentet dhe gjuhët botërore që japin mendime të publikuara dhe të bazuara në vrojtimin e tyre. Poeti italian Dante Maffia thotë se “Jeton Kelmendi ka një personalitet të pasur, interesat e tij janë të shumëfishta dhe si pasojë poezia e tij është e mbushur, aq sa ndonjëherë ke përshtypjen që kemi të bëjmë me magjinë e një kamionçine me zjarr që kalon fushat e rrugët e përhap zjarr në të gjitha drejtimet. Është mjaft bukur kur Jetoni prek ezoterizmin pa u ngopur nga hijeshia e së pa parashikueshmes; shumë bukur kur vena e tij surreale gjen shifrën e përshtatshme për të treguar pastërtinë e fantazisë së tij dhe e vendos brenda qarqeve të shkurtra aderimet ideale, fermentet e shpirtit, dëshirat”.
Susana Roberts nga Argjentina, ka mendim të prerë se “Jeton Kelmendi është një poet bashkëkohor Shqiptar, shumë i njohur dhe prolifik në median letrare dhe të shkruar në Evropë, ndaj këtë mendim për të e bindur se vepra e ti është kapitale për poezinë në përgjithësi”
Janë me dhjetëra konstaitme e mendime të shkrimtarëve botërorë që janë shprehur dhe kanë bërë hulumtime kritike për poezinë e tij pasi që edhe është i prezantuar në aq shumë gjuhë dhe shtete me botime të veçanta e viluminoze.
Disa mendime tjera që janë dedikuar opusit poetik të Jeton Kelmendit.
Prof Emeritus Erneso Kahan Nobelis pë paqe 1985: “Kelmendi është neo-modernist në strukturën formale të këtyre poezive. Ai iu jep atyre fuqi të jashtëzakonshme, që e godasin ndërgjegjen njerëzore dhe zgjerohet me përsëritje metaforike dhe e bën këtë me një kapacitet mbresëlënës për sintezë. Poezia e tij duket e bukur dhe pushtuese, si ajo e poetëve madhështorë. Emri i këtij autori do të jetë midis poetëve më të rëndësishëm të shekullit 21”.
Prof. Dr. Lee Kuei-shien（Tajvan) Kandidat NOBEL për letërsi: Krijimi i poezisë nga poeti kosovar Jeton Kelmendi në njërën anë, ai ka përjetuar historinë e trishtuar të vendit dhe familjes së tij, dhe në anën tjetër, ai ka zhvilluar arritjet e tij akademike, të cilat e bëjnë atë të aftë të hulumtojë qenien e jetës, të ndjekë kuptimin e esencës së dashurisë dhe të mendojë për vizionin e së ardhmes”.
Ion Deaconescu, Rumani: “I ndodhur në pragun e maturitetit të tij artistik, Jeton Kelmendi e ka pasuruar poezinë e Europës (aq egoiste dhe globalizuese), me vargun e tij jashtëzakonisht të gdhendur e të latuar (porsi një diamant i çmuar), me meditimet e tij interogative për destinin e njeriut dhe të planetit, duke e aureoluar dashurinë, emocionin dhe të bukurën që gjendet në çdonjërin prej nesh, në kohën kur duhej të vijë poeti dhe t’i nxjerrë në dritë, nëpërmjet fjalëve të lindura madje nga mishi e gjaku i tij”.
Libri “ Një ardhje tjetër” ka nëntëdhjetë e pesë poezi, që janë shkruar viteve të fundit, jo larg, por gjatë udhëtimeve të tij duke përshkruar edhe ato ngjarje me data dhe vende ku janë zhvilluar. Gjeografia poetike tij është e globit dhe e universit njerëzor, duke e bërë shumë humane. Së fundi, koha kur njerëzimi u gjend në heshtje varri, me epidemiologjinë e fundit në pandemi, poetit nuk i shpëton dhimbja e shprehur nda kësaj kanosje të rrezikshme. / KultPlus.com
Redon Makashi është këngëtar dhe tekstshkrues i njohur, që gjatë karrierës së tij i ka sjell publikut mjaft këngë me tekste të bukura, të shoqëruara me zërin e tij unik, shkruan KultPlus.
Në vitin 1989, prezantohet për herë të parë në televizion në Radio Televizionin Shqiptar me këngën “Vitet më të bukura”. Kjo ndodh në spektaklin “Maratona e këngës popullore” e regjisores Vera dhe redaktor muzike Shaban Ibrahimi. Po në këtë vit krijon këngën “Rruga me fllade kujtimesh”.
Sonte po e sjellim këngën e tij “Dikur luaja me ndjenjën e saj” e cila është lansuar në vitin 1994 dhe shquhet për tekstin e bukur dhe të ndjeshëm, si dhe për performancën e Makashit. /KultPlus.com
