Sot është e diel, nesër vdiset

Paolo Pasolini

Sot është e dielë,
ndërsa nesër vdiset.
me mëndafsh e dashuri
unë sot vishem.

Sot është e dielë
livadheve përpjetë
kërcejnë vogëlushët
me opinga, të lehtë.

Këndoj në pasqyrën time,
Krihem edhe këndoj.
Qesh në sytë e mi
Djalli mëkatnor.

Bini, pra, ju kambana
përzijeni atë fare!
“Ne biem, po ti çfarë sheh
kur këndon në livadhe?”

Shikojeni diellin
e verave të vdekura,
shikojeni dhe shiun,
cinxërat dhe gjethet.

Shikojeni trupin tim
të kohës së djalërisë,
të dielat e trishta,
dhe jetën në mjerim.

“Me mëndafsh e dashuri,
sot njeriu vishet,
sot është e dielë,
ndërsa nesër vdiset.”/KultPlus.com

Osmani gjatë Forumit Diplomatik të Antalisë është takuar me sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani në Forumin Diplomatik të Antalisë ka takuar personalitete të ndryshme botërore, me të cilët edhe ka zhvilluar edhe disa biseda, shkruan KultPlus.

Përmes një postimi në llogarinë zyrtare në “Facebook”, shkroi se edicioni i dytë i Forumit Diplomatik të Antalisë ishte një mundësi e shkëlqyer për të takuar dhe diskutuar me homologë e liderë nga mbarë bota për rëndësinë e aleancave dhe bashkërenditjes së qëndrimeve e veprimeve karshi zhvillimeve të fundit në Evropë dhe jo vetëm.

“Në kuadër të ADF2022 u takuam me presidentin e Sllovenisë, Borut Pahor, anëtarin e Presidencës së Bosnje e Hercegovinës, Sefik Dzaferoviq dhe kryeministrin e nominuar të Malit të Zi, Dritan Abazoviq, me të cilët diskutova për zhvillimet në rajonin tonë, rëndësinë e përshpejtimit të rrugëtimit drejt Bashkimit Evropian si dhe intensifikimin e bashkëpunimit rajonal për tejkalimin e sfidave dhe barrierave me të cilat përballemi”, ka shkruar Osmani duke falënderuar Erdoganin dhe Çavushoglun për mikpritjen e delegacionit kosovar.

Në vrazhdën e takimeve, Osmani ka biseduar edhe me sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg.

“Pata po ashtu rastin të shkëmbej vlerësime rreth zhvillimeve të fundit edhe me sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg”, shkroi presidentja.

Në këto takime, e parja e shtetit ka pasur rastin që të takojë shtete të cilat e kanë njohur Kosovën, por edhe të tilla të cilat nuk e njohin sovranitetin dhe pavarësinë e vendit më të ri në kontinentin e vjetër.

“ADF është shndërruar në platformë të përmasave globale për diskutime përmbajtësore e strategjike, e të cilat u realizuan në një moment tejet të rëndësishëm”, deklaroi tutje Osmani. /KultPlus.com

Përkitazi me premieren shfaqjes “Dashnori” e H. Pinterit në regji të Dritë Begollit 

Pa dashuri nuk ka dashnor!
Shkruan: Agron Gërguri, dramaturg dhe regjisor

Shfaqja “Dashnori” sipas tekstit të H. Pinter një autor i problematizuar politikisht por që njihet si lërues i absurdit e duke qenë edhe mik i Beketit s’ka se si të mos ishte i ndikuar, u dha si premierë në Teatrin Kombëtar të Kosovës si shfaqje mysafire. E veçanta e këtij teksti është se autori u jep personazheve të luajnë rolin e tjetërkujt duke nxjerrur nga kutia e zezë e fshehtësive dëshirat e munguara që kryesisht kanë të bëjnë me seksin apo frustrimet që vijnë si pasojë e apstinencës apo humbjes së oreksit seksual midis një çifti parë nga jashtë krejt normal dhe harmonik por ata nuk janë Xhoni dhe Sara të mbytur nga rëndomësia por duanë që jetës t’i japin kuptime të munguara në shtratin martesor.
Apo ndoshta duke parë ndjesisht afinitetet e njëri tjetrit të ndrydhura diku thellë në veten e tyre dhe por të mos i stërkequr ato  vendosin të luajne rolet e munguara ne jetë, apo ndoshta për ta hetuar njëri tjetrin. Ajo do dashnor ndersa ai do thjeshte nje kurvë për të hargjuar epshet dhe kështu paraqiten para njëri tjetrit duke u bërë për njëri tjetrin dashnorë dhe lëneshë.
Duke luajtur rolet munguara ata a përshfaqin brendësin e dehidrimit emocional( lexo seksual) në kërkim të ilaqit kunder monotonisë martesore ku dashuria jepet e merret përditë ngapak me peshoren e farmacisë. Kur janë “normal”
ata janë aty pranë njëri tjetrit sikurse antitezat e Nolit pranë shtratit pa sex dhe ky frustrim do të kurohet duke luajtur dike tjetër brenda tyre. Kjo lojë ua dekompozon marrëdhënien standarde burrë – grua, dhe se ata më nuk mund të kthehen aty ku ishin. Përmes kesaj marrëdhënie regjisorja Begolli na e zbërthen  defektin e madh të shoqërisë moderne konsumuese e cila veç dashuri nuk konsumon. Andaj regjisorja peronazhet i lë të zvarriten emocionalisht në përpjekje për tu ngjitur disi në lartësinë e njerëzores mbase edhe do kenë sukses porse rrugës do nxjerrin në pah edhe rreziqe tjera sepse zbulojnë tek njëri tjetri talentin për tradhti epshore që pastaj jo rrallë veprimet e tilla bëhen shkak i shumë konflikteve që perfundojnë si tek “Tereza Raken” e Emil Zoles ku dashnoret pasiqë realizojnë vrasjen e burrit të gruas të cilin e konsiderojnë pengesë,  nuk janë më dashnor por vrasës dhe epshi përnjëhere tretet në krim. Kjo marrëdhënie e shkruar nga H. Pinter me elemente komike por edhe absurdi është shtruar skenikisht bukur nga regjisorja Dritë Begolli e cila tekstin e Pinterit e ka lexuar si dramë të marrëdhënies bashkëshortore në një ambient ku gjithçka ndodhë por shpesh harrohet njeriu, njerëzorja apo promotori i jetës së njeriut dashuria e cila përditë po zhvishet nga ndjenja dhe po mbetet vetëm nevojë fiziologjike e thjeshtëzuar në dialogun:
  Gruaja: A zhvishem
  Burri: zhishu…
Konvertimi i shfaqjes dhe morali
  Shfaqja e konvertuar në një ambient tjetër moral i ndryshëm nga ai të cilit i referohet autori, funksionoi duke vëmendësuar një gjendje të ndrydhur për të mos thënë heshtur në mes bashkëshortëve tek të cilët ka rënë interesi i shtratit si një arenë ku humbet apo fitohet dashuria. Mbase nganjëhere dashuria është si një ndjenjë bamirësie ngushëlluese kur ka një mospërputhje të asaj që e quajmë kimi në raport me biologjinë në një marrëdhënie çiftesh. Shpesh i lihet faji shtratit duke harruar se viagra e vërtetë është dashuria. Në këtë sens mesazhi i shfaqjes së Begollit del kuptimplotë dhe vëmendsues se asgjë nuk funksionon kur prishet mekenizmi i dashurisë.
  Intrpretimi i duetit të aktorëve Hazir Sh. Haziri dhe Kaltrinë Zeneli kishte kapur problemin shprehur me nuanca intinative që zbërthenin raportin burrë – grua ku sipas thënies popullore as dreqi nuk hy dot. Ndoshta dallimi në moshë i aktorëve në raport me personazhet në tekst na jepte një dimension plus të të kuptuarit dhe se rrëfimin skenik e bënte më përmbajtësor pikërisht duke shënjestruar dashnorët potencial që dallojnë në moshë . Aktrim impulsiv, gjetje mizanskenike të ndërtuara estetikisht por që, kisha përshtypjen e kishin diciplinuar shprehjen eksplicite të autorit, por megjithatë e jepnin idenë e shfaqjes se nuk ka dashnor e dashnore nëse mungon dashuria.
  Skenografia dhe muzika ishin në funksion të ambientimit të temës që trajtonte shfaqja me qetësi dhe tension. Ndriçimi i nuncuar bëhej pjesë e emocionit që na jepte shfaqja. Gjithashtu edhe kostumet ishin pjesë e karakterit të personazheve.
   Më e rëndësishmja mbetet se skenës i duhen këso shfaqjes ngase po jetojmë kohë të zvetnimit dhe dehidrimit emicional e për pasojë mungesën e padurueshme të dashurisë e përmbushë monotonia dhe kërkesat absurde për njëfarë ndryshimi  për të pandryshueshmen midis bashkëshortëve apo bashkëjetuesëve.
    Tempo ritmi i shfaqjes ishte nganjëhere ne kufi te monotonisë dhe e tejkalonte nevojën e ambientimit të shfaqjes me qetësi të zhurmshme andaj regjisorja me qëllim ka përdorur pauza (errësime) të shpeshta duke u dhënë mundësi spektatorëve që brenda shpërqendrimit të vetëshqyrtohen. Teksti dramatik i Pinterit është shkruar si njëaktshe dhe ngjarja ndodhë në një vend dhe kontinuitet veprimi me ngarkesa psikologjike të cilat qifti aktoresk Haziri – Zeneli nën komanden suptile të Dritë Begollit, i trajtoj me sukses. /KultPlus.com
   

Zelenskyy falënderon platformat që ndihmojnë dhe qëndrojnë krah për krah me ukrainasit

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, ka falënderuar platformën “Meta” për ndihmën e dhënë gjatë luftës në vendin e tij, shkruan KultPlus.

Përmes një postimi në Twitter, Zelenskyy ka falënderuar Metën dhe platformat e tjera të cilat kanë një pozicion aktiv duke ndihmuar dhe duke qëndruar krah për krah me ukrainasit.

“Lufta nuk është vetëm një opozitë ushtarake në tokën e Ukrainës. Është një betejë e ashpër edhe në hapësirën informative. Dua të falënderoj Meta dhe platforma të tjera që kanë një pozicion aktiv që ndihmojnë dhe qëndrojnë krah për krah me ukrainasit”, shkroi Zelenskyy.

Në ditën e 18-të, ukrainasit po vazhdojnë të përballen me agresionin rus. /KultPlus.com

E gjatë e diela pa ty

Poezi nga Agim Spahiu

Është tepër a gjatë e diela pa ty!
S’kam ku ta çoj, s’kam si ta gjysmoj,
më mundojnë orët, më rëndojnë orët,
dua t’i ndaj dhe s’i ndaj dot,
dua t’i fal dhe s’i fal dot!

Janë vetëm të miat orët
e të dielës së tretë të marsit,
vetëm imja është krejt e diela …

E përqafoj,
e përkëdhel,
e pushtoj me ajër, bar e gjeth, me zogj
e thirrje.

Ah, veç ti mungon, e dashura ime!
Dhe është një ditë marsi mahnitëse,
si fytyra jote – tmerrësisht tronditëse,
një ditë që të pushton si krahët e tu,
një ditë që të thërmon si sytë e tu,
një ditë që të trishton po të jesh vetëm.

Vetëm,
po të jesh vetëm …
Me dëshirë do të vdesësh po të jesh
vetëm.

Pa ty është tepër e gjatë e diela,
s’kam ku ta çoj, s’kam si ta gjysmoj…
As për të vdekur nuk vdes dot,
o zot! / KultPlus.com

Artistja ruse tërheq veprat nga shfaqja e Norwich për shkak të luftës

Ekspozita e një artiste ruse do të rimodelohet për shkak të luftës në Ukrainë.

Ode to a Flint, një shfaqje solo e artistes me origjinë ruse, Yelena Popova me bazë në Mbretërinë e Bashkuar, do të hapej në Muzeun e Kalasë së Norwich dhe Galerinë e Arteve të shtunën.

Shërbimi i Muzeut Norfolk tha se në përgjigje të konfliktit kishte vendosur të mos vazhdonte me ekspozitën në formën e saj origjinale.

U tha se Popova, në pajtim, ka tërhequr veprat e saj në shenjë solidariteti me të gjithë ata që janë prekur nga lufta.

Ode to a Flint ishte riimagjinimi i projektit Scholar Stones të Popova që eksploronte “lidhjet e thella midis industrisë bërthamore të Mbretërisë së Bashkuar, peizazhit dhe kalimit të kohës”.

Shërbimi i muzeve tha se në vend të kësaj do të punonte me artisten për të përdorur hapësirën për të reflektuar mbi krizën në Ukrainë dhe për të lejuar vizitorët të tregojnë mbështetje për të prekurit.

Detaje të mëtejshme të qasjes së re do të publikohen javën e ardhshme dhe deri atëherë galeria e ekspozitës do të mbetet e mbyllur./ KultPlus.com

Filmi ‘Virgjëresha Shqiptare’ triumfon në Festivalin e Filmit në Ostend

Filmi “Virgjëresha Shqiptare” ka triumfuar në Festivalin e Filmit në Ostend, duke fituar Çmimin e Publikut, shkruan KultPlus.

Përmes një postimi në “Facebook”, protagonistja Rina Krasniqi ka bërë të ditur edhe për çmimin e fituar.

“Faleminderit kastit dhe ekipit tim të mrekullueshëm, ekipit dhe njerëzve punëtorë që e mbështetën këtë projekt të përzemërt që nga dita e parë. Dhe mbi të gjitha, faleminderit publikut të bukur belg, i cili mbushi shfaqjet tona dhe na bekoi me këtë çmim të mrekullueshëm! Dhe kështu udhëtimi vazhdon!”, shkroi Krasniqi në “Facebook”.

Filmi zë vend në Shqipërinë e vitit 1958, ku një djalë dhe një vajzë rriten së bashku në të njëjtin fshat. Ata janë miqtë më të mirë. Luana është vajza e një njeriu shumë të respektuar, Agimi biri i tradhtarëve të cilët u ndaluan nga qyteti nga komunistët. Pavarësisht nga këto rrethana të pafavorshme, të dy ruajnë miqësinë e tyre për 10 vjet. Si një grua e re Luana përjeton gjithnjë e më shumë se të jesh grua është një mallkim dhe ndërmerr veprime të pazakonta, i jep fund situatës së saj si viktimë dhe fiton fuqinë për të vendosur vetë. /KultPlus.com

 ‘Diktatorët kanë sharm’

Nga Dom Gjergj Meta

Diktatorët nuk heqin dorë kurrë. Do ta çojnë deri në fund sipërmarrjen e tyre me çdolloj kosto. Ata arsyetojnë me aut/aut (ose/ose), e për ta nuk ka as alternativë e as kompromis. Ata nuk heqin dorë, vetëm thjesht përdorin gjithçka për të rimarrë në dorë gjithçka, nëse rrugës humbin diçka.

Ata janë të bindur se janë të domosdoshëm dhe se pa ta gjithçka mund të mbarojë. Ata janë të bindur se më të zot, më të mirë se ta nuk ka.

Diktatorët nuk janë të çmendur, ata thjesht kanë fshirë çdo opsion tjetër qe u thotë atyre se ka diçka që nuk mund ta arrijnë.

Ata Zotin e kanë për dekor, sepse nuk besojnë se mund të jetë dikush tjetër mbi ta. Arsyeja përballë tyre është një lodër joshëse për naivët që besojnë se gjërat zgjidhem me dialog dhe vrastare për ata që u besojnë verbërisht atyre.

Diktatorët kanë sharm, sharmin e frikës, të drojës të misterit. Kanë sharmin e djallit. Djalli është sharmant dhe këtë ne e anashkalojmë. Biblikisht djalli është tërheqës, joshës. Ashtu janë diktatorët. 

Ata nuk duhen nënvleftësuar asnjëherë, sepse janë të zot të mimetizohen nën dukën e mirësisë. Kush ka lexuar tregimin e Anrikrishtit të Solovjevit e di mirë se ata janë të aftë të bëjnë për vete edhe njerëzit e religjionit duke u ofruar atyre gjithçka duan, mjafton të mos u bëhen pengesë atyre e t’i admirojnë.

Diktatorët kanë vetëm dy opsione përpara vetes, o gjithçka, o asgjë: d.m.th. o jetën (e të tjerëve) nën veten, o vdekjen./ KultPlus.com

Çfarë i kërkonin Fan Nolit për zyrën e pasaportave jashtë vendit

Fillesat e shërbimit konsullor në Shqipëri në vitet 1919-1921 ishin një periudhë shumë e vështirë në procesin shtetformues të Shqipërisë.

Sfidë e qeverive të asaj kohe ishin marrëdhëniet ndërkombëtare pasi nuk mund të njiheshin nga qeveritë e tjera për shkak të mungesës së stabilitetit të brendshëm dhe debatet që vazhdonin te ndërkombëtarët për statusin e shtetit shqiptar, shto këtu dhe pretendimet e fqinjëve për territoret shqiptare.

Shteti shqiptar për të fuqizuar lobimin pranë qeverive të Fuqive të Mëdha për njohjen e qeverisë shqiptare dhe rikonfirmimin e statusit të shtetit shqiptar si shtet i pavarur e sovran, kishin dërguar përfaqësues jozyrtarë në kryeqytetet e Fuqive të Mëdha si në Londër, Romë, Uashington, ndërsa në Paris këtë funksion e kryente delegacioni shqiptar që ndiqte punimet e Konferencës së Paqes.

Për shkak të pengesave që u dilnin shtetasve shqiptarë me banim jashtë për të udhëtuar, ose për t’u kthyer në atdhe për shkak të mungesës së pasaportave të përshtatshme, lindi nevoja që të kishte përfaqësues të shtetit shqiptar, jo vetëm në vendet me peshë në politikën ndërkombëtare, por edhe në vendet ku banonin shumë shqiptarë.

Që nga pranvera e vitit 1920 filluan të hapen Zyrat legale të Pasaportave, të cilat pas vendimit të Konferencës së Ambasadorëve 9 nëntor 1921, që konfirmoi statusin dhe kufijtë e shtetit shqiptar u kthyen në konsullata e legata. Zyrat e delegacionit shqiptar në Paris filluan të kryenin edhe shërbimet e para konsullore për shqiptarët me banim në Francë.

Shtysë për hapjen e Zyrave të Pasaportave që do pajisnin shqiptarët me një format të njëjtë pasaportë shqiptare për udhëtime jashtë, ishin jo vetëm kërkesat e shumta që vinin nga shqiptarët në botë që kërkonin të udhëtonin në Shqipëri, por edhe rrethana të tjera.

Pasaportat që lëshonin komitetet e kolonive shqiptare në botë nuk njiheshin më nga shtetet e huaja, sidomos pas pranimit të Shqipërisë në Lidhjen e Kombeve në dhjetor 1920.

Nuk njiheshin më gjithashtu pasaportat që nxirreshin nga prefektura të ndryshme në vend për banorët e saj, por kërkohej që ato të lëshoheshin nga autoritetet qendrore në vend.

Me hapjen e këtyre Zyrave, nga pranvera e vitit 1920 deri në fund të vitit 1921, pranë qeverisë shqiptare mbërritën kërkesat e para nga shqiptar me banim jashtë që të emëroheshin si Agjent Konsullor ose i Ngarkuar me Zyrën e Pasaportave shqiptare.

Në një prej letrave dërguar Fan Nolit në gusht të 1920, në dokumentet e botuara nga arkiva online e MEPJ-së Ilia Chapullari shprehet se shumë shqiptarë udhëtarë po presin dita ditës zgjidhjen e çështjes së pasaportave dhe hapje e udhës, duke kërkuar emërimin e agjentëve konsullorë apo të ngarkuar me Zyrën e Pasaportave.

Pranimi i Shqipërisë në Lidhjen e Kombeve dhjetor 1920, pa u konfirmuar akoma statusi i shtetit të pavarur, detyroi shtetin shqiptar të hapte në janar 1921 një zyrë përfaqësuese edhe në Gjenevë ku ndodhej selia e Lidhjes. Eugen Pittardi, nënshtetas zviceran, mik i Shqipërisë, me pëlqimin e Këshillit të Naltë, emërohet Konsull i parë i Përgjithshëm i Nderit i shtetit shqiptar në Gjenevë. Shpenzimet e shtëpisë i paguante shteti shqiptar.

Zyrat e Pasaportave do të funksiononin për të mbrojtur interesat e shtetasve shqiptarë në një periudhë tranzitore, 1919-1921 kur ekzistonte një qeveri shqiptare, por që akoma nuk njihej nga ndërkombëtarët, dhe përbën fillesat e shërbimit konsullor shqiptar./ KultPlus.com

Si e diela e Ali Podrimjes

Poezi nga Sali Bashota

Si e diela e Ali Podrimjes

Lëre mënjanë shikimin
Edhe përqafimin lëre mënjanë
Çdo gjë është si ëndrra
Deri në natën tjetër

Merre dashurinë këndej
Edhe fjalët e ëmbla merri
Secili e kërkon vetveten
Në librin e vetmisë

Lëre mënjanë shqetësimin
Në vendin e bekuar është frymëzimi
Si e diela e Ali Podrimjes
Të pafajshëm s’janë vetëm engjëjt

Deri në ditën tjetër
Të gjithë bëhemi të lumtur
Vetëm heshtja ndihet rehat
Lëre pra atë si vdekjen

(13 mars 2022)

Vritet në Ukrainë gazetari i New York Times

Një gazetar amerikan i New York Times është vrarë në Ukrainë nga forcat ruse, transmeton KultPlus.

Kreu i policisë në rajonin e Kievit tha se Brent Renaud ishte vrarë dhe një tjetër u plagos nga forcat ruse në Irpin, në lindje të kryeqytetit.

“Pushtuesit vrasin në mënyrë cinike edhe gazetarë të mediave ndërkombëtare që përpiqen të tregojnë të vërtetën për mizoritë e trupave ruse në Ukrainë”, shkroi Andriy Nebitov në Facebook./ KultPlus.com

Presidentja Osmani: Sulmi me minahedhës në Tregun e Mitrovicës 23 vjet më parë, shpërfaq barbarinë e regjimit gjenocidal serb

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani ka kujtuar sulmin me minahedhës në Tregun e Mitrovicës 23-vjet më parë.

Në vijim gjeni të plotë postimin e Presidentes Osmani: 

Sulmi me minahedhës në Tregun e Mitrovicës 23-vjet më parë, shpërfaqë barbarinë e regjimit gjenocidal serb, i cili ia mori jetën gjashtë qytetarëve dhe la të plagosur 128 të tjerë.

Në këtë përvjetor, nderojmë kujtimin për të vrarët dhe riafirmojmë nevojën për drejtësi. Respekti më i madh ndaj atyre që u vranë dhe atyre që jetojnë më traumat nga ky akt është vendosja e drejtësisë.

I përjetshëm qoftë kujtimi për të vrarët në Tregun e Mitrovicës!/ KultPlus.com

‘Rri me mua, po ta them për herë të fundit’ (VIDEO)

Rosela Gjylbegu është një prej këngëtareve më të pëlqyera shqiptare.

Me zërin dhe stilin e saj të veçantë mori zemrat e publikut që në daljen e parë në skenë, përcjell KultPlus.

Rosela gjithmonë ka ditur të sjellë performancë dhe këngë të fuqishme të cilat e karakterizojnë dhe e bëjnë unike në ndërtimin e një karriere fantastike muzikore.

Sot në ditëlindjen e Rosela Gjylbegut, KultPlus ua risjell tekstin dhe videon e këngës “Rri me mua” të cilën ajo e këndoi në festivalin ‘Kënga magjike’ 2014:

Sikur te jesh me mua 
do te zgjoja me nje kafe 
Sikur te jesh me mua 
Do te trembej dhe fjala “Pse” 
Sikur te jesh me mua 
do besoje çdo gje tek une 
Do te te vija çdo nate ne gjume 
do te puthja edhe me shume 
Sikur te jesh me mua 
Une si hije nga pas do vija 
e… ne krahet e tu te rrija 
Do harroja merzite e mia 
Sikur, sikur te jesh me mua 
S’do pendoheshe asnjehere 
Do jetoja per ty 2 here 
se te dua dhe eshte e prere 

Ref 2X: 
Rri me mua! 
Po ta them per here te fundit 
Rri me mua! 
Pa ty jeten nuk e dua 
me ty diten e bej muaj 
Pa ty dielli eshte i huaj 
Rri me mua! 
Vetem une po te dua 
Rri me mua! 

Sikur te jesh me mua 
Une si hije nga pas do vija 
ne krahet e tu te rrija 
Do harroja merzite e mia 
Sikur te jesh me mua 
S’do pendoheshe asnjehere 
Do jetoja per ty 2 here 
se te dua dhe eshte e prere 
Rri me mua! 

REF: 
Po ta them per here te fundit 
Rri me mua! 
Pa ty jeten nuk e dua 
me ty diten e bej muaj, me ty 
Pa ty dielli eshte i huaj 
Rri me mua! 
Vetem unee po te dua 
Rri me mua! 
Rri me mua! 

Me ty diten e bej muaj 
Pa ty dielli eshte i huaj 
Rri me mua! Rri me mua! 
Vetem une po te dua 
Rri me mua!./KultPlus.com

Antoneta Papapavli, aktore e magjishme e skenës dhe kinemasë

Në kuadër të Muajit të Teatrit ministrja e Kulturës ka përkujtuar sot aktoren Antoneta Papapavli, e cila kujtohet për karakteret e spikatura plot temperament në kinemanë shqiptare.

“Kujtojmë sot me respekt një nga zonjat e rralla të skenës dhe ekranit, aktoren Antoneta Papapavli!”, shprehet ajo.

Antoneta Papapavli ka interpretuar mbi 50 role në Teatër, si dhe shumë role në kinematografi.

Antoneta Papapavli lindi më 17 shkurt 1938 në qytetin e Përmetit. Studimet i kreu në Institutin e Lartë të Arteve në Tiranë, dega e dramës dhe u emërua aktore në Teatrin Popullor më 1964.

Në mbi 20 vjet karrierë artistike, ka interpretuar dhjetëra role në teatër dhe në filmin artistik shqiptar.

Ajo mbahet mend me rolet në teatër si Olimbia tek “Karnavalet e Korçës”, Drita te “Drita”, Mara te “Toka jonë”, Deizi tek “Arturo Ui”, Bajamja te “Fytyra e dytë”, Ledi Milford tek “Intrigë dhe dashuri”, Adela te “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo”, Gjyshja te “Hijet e natës”, Cuca tek “Cuca e maleve” etj.

Në kinematografi ka luajtur tek filmat, “Kur ndahesh nga shokët” – nëna e Zanës, Sania tek “Hije që mbeten pas”, drejtoresha tek “Shoku ynë Tili”, “Kur hapen dyert e jetës” -nëna e Lizës, “Hije që mbeten pas” – Sania, nëna e Marjetës, “Nxënësit e klasës sime”- Vangjelia, bashkëshortja e Kristoforit, “Apasionata” – Profesorja e Mirës, “Shoqja nga fshati” – Lefka, “Si gjithë të tjerët” – nëna e Jetës, “Kërcënimi” – Marina, nëna e Emës, “Përtej mureve të gurta” – nena e Asimese, “Ata ishin katër” – anëtarja e Këshillit, “Përballimi” – Klea, “Komisari i dritës” – Ngjela etj. Ngjitja e saj e fundit në skenë është në komedinë “Pallati 176”, ku interpreton rolin e nënës së Elsës, në variantin e dytë të komedisë.

Adhuruesit e kinemasë e kujtojnë atë me batutën “Thesin Aga!” në filmin “Përballimi”.

Për aktivitetin e saj artistik është nderuar me titullin “Artiste e Merituar”, me Urdhrin “Naim Frashëri” Klasi I dhe dekorata të ndryshme.

Ajo u nda nga jeta në moshën 75-vjeçare./ atsh/ KultPlus.com

Mos e vrit veten as këtë natë

Poezi nga Rita Petro

Mos e vrit veten as këtë natë
Ti
Që çdo mesnatë e gjen shtëpinë
Zhytur në errësirë…
Ku e zeza dhe drita pikturojnë
Imazhet e tua surreale,
Lindur prej një truri të eksituar
Nikotine-alkoole-drogash…

Mos e vrit veten as këtë natë
Duaje vetminë tënde
Madhështore, të shurdhët,
Zhurmë-tingujsh dhe aromë-masturbimesh
delirante.

Mos
Mos e vrit veten as këtë natë!
Vetmia jote boheme është më e mirë
Se gënjeshtra që mban në një krevat
burrin dhe gruan
Se pagjumësia e liderit pervers
Që ëndërron të shembë çdo ditë
nga një ëndërr tonën,
Se makthi i atij që fle
Mbi dyshek parash erëndyrë,
Spërkatur me Pure White Cologne.

Prit!

Para se ta pish dhe pikën e fundit të helmit,
Dëgjoje qarjen e saksit që vjen nga lokali poshtë
Klithmën e mbytur të seksit
Pas murit në të majtë,
Drithmën e celularit dritëmekur,
Kur vizatohet një zemër në ekran.
Asnjëherë s’je vetëm o Ti mik,
Që kërkon të shpëtosh veten nga errësira!
Jam dhe Unë këtu.
Jemi të Tjerë aty-këtu
Që vrasim natën me një gotë kokteji,
Ku pikëllimi përzihet
Me pak ëndërr
Pak shpresë
Dhe pak gjak cherry.

Mos e vrit veten, as këtë natë! / KultPlus.com

350 paund në muaj për familjet që i hapin dyert, plani i Britanisë për t’i strehuar refugjatët ukrainas

Familjeve në Britaninë e Madhe do t’u ofrohen 350 £ në muaj për të hapur shtëpitë e tyre për ukrainasit që ikin nga lufta. Skema e qeverisë “Homes for Ukraine” u bën thirrje njerëzve që t’i ofrojnë një dhomë rezervë ose një pronë të zbrazët një refugjati për një periudhë prej të paktën gjashtë muajsh, shkruan BBC.

Por Këshilli i Refugjatëve tha se ishte i shqetësuar për nivelin e mbështetjes për njerëzit e traumatizuar nga lufta. Laburistët akuzuan qeverinë për “zvarritje” mbi krizën.

Më shumë se 2.5 milionë njerëz janë larguar nga Ukraina për shkak të pushtimit të Rusisë, në atë që OKB-ja e ka quajtur kriza e refugjatëve me rritjen më të shpejtë që nga Lufta e Dytë Botërore.

Qeveria është përballur me kritika – përfshirë edhe nga vetë deputetët e saj – për shpejtësinë dhe shkallën e reagimit të saj.

Ministrat e parë të Skocisë dhe Uellsit i kanë shkruar qeverisë së Westminsterit për t’i propozuar që kombet e tyre të shkojnë më tej, duke vepruar si “super sponsorë” për të ofruar strehim të përkohshëm për refugjatët dhe për t’u mundësuar atyre që të vijnë më shpejt në MB.

Duke shpallur skemën e re, Sekretari i Nivelimit, Michael Gove u bëri thirrje njerëzve që të bashkohen me “përpjekjet kombëtare” dhe t’u japin një shtëpi të sigurt atyre në nevojë.

Aplikimet do të bëhen online, me sponsorët dhe refugjatët që duhet të kalojnë një procedurë verifikimi të Home Office. Sponsori do të merrte një pagesë “faleminderit” prej 350 £ në muaj.

Duke prezantuar planin, Gove tha: “Kriza në Ukrainë ka dërguar valë tronditëse në të gjithë botën pasi qindra mijëra njerëz të pafajshëm janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre, duke lënë pas gjithçka që dinë dhe duan.

Britania e Bashkuar qëndron pas Ukrainës në orën e saj më të errët dhe publiku britanik e kupton nevojën për të çuar sa më shpejt njerëz në sigurinë tonë”.

Ministrja e Parë e Skocisë, Nicola Sturgeon dhe homologu i saj në Uells, Mark Drakeford, bënë thirrje që të hiqen të gjitha kërkesat për viza për shtetasit ukrainas dhe i kërkuan qeverisë të japë më shumë qartësi se si do të funksionojë skema.

Ata thanë se bërja “super sponsorë” do t’i lejonte të dy kombet të merrnin refugjatët më shpejt dhe t’u jepnin atyre akses në mbrojtje dhe shërbime ndërkohë që gjendej një sponsor afatgjatë.

Shifrat më të fundit tregojnë se vetëm 1000 refugjatëve u është dhënë viza në Mbretërinë e Bashkuar – dhe vetëm ata me lidhje familjare kanë qenë në gjendje të bëjnë një aplikim, nëpërmjet Skemës Familjare të Ukrainës.

Më shumë se 20,000 ukrainas kanë filluar aplikimet dhe kryeministri Boris Johnson sugjeroi që Mbretëria e Bashkuar mund të pranojë 200,000 refugjatë.

Bashkimi Evropian po u lejon ukrainasve qëndrim trevjeçar pa vizë, por Britania e Madhe thotë se kontrollet në hyrje janë thelbësore për sigurinë./ KultPlus.com

‘Nëno moj, mbaj zi për vllanë’

Poezi nga Fan Noli

(Elegji për Luigj Gurakuqin)

Nëno moj, mbaj zi për vllanë,
Me tre plumba na i ranë,
Na e vran’ e na e shanë,
Na i thanë trathëtor.

Se të deshte dhe s’të deshnin,
Se të qante kur të qeshnin,
Se të veshte kur të çveshnin,
Nëno moj, të ra dëshmor.

Nëno moj, vajto, merr malin,
Larot t’a përmbysnë djalin
Që me Ismail Qemalin
Ngriti flamur trimëror.

Nëno moj, m’a qaj në Vlorë
Ku të dha liri, kurorë,
Shpirt i bardhë si dëborë;
Ti s’i dhe as varr për hor.

Nëno moj, ç’është përpjekur
Gojë-mjalt’ e zëmër-hekur,
Syrgjyn-gjall’ e syrgjyn-vdekur,
Ky Vigan Liberator./ KultPlus.com

Hapet ekspozita ‘8 cepat’ nga Drilon Shoshi, Prelvukaj: Driloni është një artist që premton për artin tonë

Uranik Emini

Arti, historia, shkenca, e kaluara, e tashmja dhe e ardhmja pushtuan hapësirat e KultPlus Caffe Gallery kur edhe artisti, Drilon Shoshi, bëri hapjen e ekspozitës së tij të titulluar “8 cepat”, shkruan KultPlus.

Në këtë ekspozitë, veprat paraqiteshin mbi artin i cili bazohet në simbole dhe figura që datojnë shekuj më parë, sikurse që është ylli simbolik, që e përdorte Gjergj Kastrioti në vulën shtetërore përgjatë dhjetëvjetëshit të fundit të jetës së tij.

Poashtu në veprat e Shoshit është e dukshme inspirimi nga Emblema e Gjergj Kastriotit, yllit zanafillor me 8 cepa, portave të vjetra shqiptare, ngjyra e kuqe që simbolizon gjakun e derdhur të shqiptarëve nëpër periudha të ndryshme, pastaj trekëndëshat, hëna, dielli, sikurse edhe ngjyra e zezë, që sipas autorit është ngjyrë që u shton vetëbesim dhe fuqi.

Familjarët, miqtë dhe dashamirët e artit po prisnin me padurim hapjen e kësaj ekspozite, që ngërthente në vete një lloj arti që nuk jemi mësuar ta hasim në çdo cep të rrugës.

E hapjen e kësaj ekzposite e bëri drejtoresha e KultPlus, Ardianë Pajaziti, e cila në radhë të parë pati një falënderim të veçantë për të gjithë të pranishmit, derisa i uroi suksese edhe artistit Shoshi.

“Kjo është ekspozita e dytë personale e Drilonit, derisa ne i urojmë suksese për punën e tij të madhe që ka bërë ndër vite. Do të vazhdojmë mbështetjen e artistëve të rinj”, tha fillimisht Pajaziti, duke i ofruar fjalën edhe artistit në fjalë.

Pas saj, ishte pikërisht artisti Shoshi që mori fjalën.

“Nuk dua ta zgjas këtë fjalim, por dua të falënderoj secilin prej jush që ka gjetur kohë dhe ka ardhur në ekspozitën time të dytë, derisa ndjehem shumë i lumtur që puna ime po vlerësohet”, tha ai.

Ndërkaq, kuratori i kësaj ekspozite, Ilir Muharremi, duke i uruar mirëseardhje të pranishmëve, njoftoi se ftesën për të qenë kurator e pranoi me gjithë kënaqësi.

“Kur artistët e rinj ballafaqohen me ekspozitat e para, është shumë e vështirë sesa të katërtat ose të pestat. Driloni është shumë i guximshëm në temat që i trajton, sidomos Dielli i Prometeut, e cila paraqet në vete një histori të thellë. Simboli kryesor i artistit është dielli, dhe ka të bëjë me historinë në përgjithësi. Sot, dielli është burimi kryesor i gjallesave në tokë. Driloni paraqitet me 10 punime, me teknikën akrilik, po ashtu edhe me simbolin e portës herë duket e hapur dhe herë duket e mbyllur. Në një far forme arti është intravers, shumë personal, shumë “egoist” për shijen e artistit”, tha Muharremi.

Kuratori në fund u shpreh shumë optimist për të ardhmen e artistit.

Në mesin e pjesëmarrësve që morën fjalën ishte edhe artistja, Zake Prelvukaj, e cila lavdëroi punën e artistit duke shtuar se e ardhmja e tij është e sigurt.

“Driloni është ardhur si artist i përgatitur, ka ushtruar paraprakisht çka është ngjyra, prekjen e ngjyrës, zbërthimin e saj dhe një përgatitje të veçantë. Mirëpo, unë po e them dhe ju keni me qenë të bindur që Driloni veç në këto punime që i ka të mira, ka me qenë edhe një tranzicion që do të ecë dhe është në kërkim të shtresimit të vetë, i cili e detyron me kalu në një dimension tjetër. Ai është një njeri që gjithë dijet e veta i merr, por edhe e mundon vetëvetën ngapak.”, u shpreh Prelvukaj, duke falënderuar gjithë të pranishmit aty.

Në mesin e të pranishmëve në këtë ekspozitë, rastësisht qëlloi të ishte i pranishëm edhe një gazetar spanjoll, Juan Manuel Montero, i cili njihet për dashurinë e tij për artin dhe sidomos për Kosovën.

“Nuk kam qenë këtu që nga 2019, por jam i lumtur dhe ndonjëherë ndjehem në siklet se si ka njerëz nga Kosova që flasin gjuhën spanjishte kaq mirë. Një qytet e vend kaq i mirë”, tha ai.

Ekspozita ‘8 cepat’ do të qëndrojë e hapur për dy javë. Pikturat janë në shitje dhe të gjithë të interesuarit duhet të kontaktojnë artistin për t’i blerë. /KultPlus.com

Kritikohet ashpër shkrimtari Paulo Coelho pasi tha se lufta në Ukrainë po përdoret për të shprehur rusofobi

Shkrimtari i njohur nga Brazili, Paulo Coelho ka marrë kritika të ashpra që nga dje, pasi që thënë publikisht se lufta në Ukrainë është një justifikim i përshtatshëm për të shprehur rusofobi.

Autori i “Alkimisti”-t, e ka shprehur në platformën Tëitter mendimin e tij.

 “Kriza në Ukrainë, një justifikim i mirë për rusofobi”, kishte shkruar ai, transmeton Gazeta Express.

Shkrimtari është kritikuar me ashpërsi nga përdoruesit e rrjeteve sociale, shumica e të cilëve kërkuan nga ai që të njoh impaktin shkatërrues të invazionit rus si dhe të publikojë fotografi të viktimave dhe rrënojave të shkaktuara nga ushtria ruse.

Pas kritikave të shumta, ka reaguar Coelho, duke u munduar të jap një sqarim.

“Isha në Lviv, Odesë, Jaltë, Çernobil (Ukrainë). Kam përshkuar 10,000 kilometra me tren nga Moska në Vladivostok (Rusi). Po, po zhvillohet një luftë: por mos fajësoni njerëzit e zakonshëm”, thuhet në reagimin e shkrimtarit./ KultPlus.com

56 vjet nga vdekja e Fan Stilian Nolit

Sot bëhen 56 vjet nga vdekja e Fan Stilian Nolit. Regjimi zogist i rikthyer me të ashtuquajturën Fitoren e Legalitetit më 24 dhjetor të vitit 1924, e dënoi atë me vdekje në mungesë.

Programi i tij me njëzet pika për modernizimin dhe demokratizimin e Shqipërisë, ndër të cilat edhe reforma agrare, ishte tejet i nxituar e idealist për një vend të prapambetur dhe pa tradita parlamentare.

Më vonë Noli i shkroi arsyet e dështimit të tij në një letër që ia drejtonte një mikut të tij anglez “Duke këmbëngulur tek reformat agrare, zgjova zemërimin e aristokracisë çifligare; duke mos i zbatuar reformat, humba mbështetjen e masave fshatare”, shkruan KP.

Ai u lind më 6 janar 1882 në Ibriktepe (turqisht për Qytezë), një fshat shqiptar në Trakë, jo shumë larg nga Edreneja.

Fillore dhe të mesme i kreu në gjuhën greke në Heybeliada, Stamboll. Gjithsesi, tek ai ndikoi më shumë krenaria e fshatit shqiptar për të kaluarën historike dhe dashuria për shkrimin shqip kundrejt ndikimit të mbrapshtë politik që donte të kishte Patrikana Ortodokse tek ortodoksët e kombësive të ndryshme, veçanërisht shqiptarët.

Në vitin 1900 shkoi në Greqi me qëllim që të nxirrte jetesën dhe të ndiqte fakultetin e filozofisë. Në Athinë u lidh me një shoqëri belge, e cila zotëronte tramvajet me kuaj. Por nuk i eci mbarë, dhe as studimet nuk i kreu. Atëherë u hodh në punë të tjera si kopist, sufler dhe aktor pranë një trupe greke teatrale shëtitëse që shfaqej dhe në skelën e Galatës. Tek punonte atje, iu ngjall dëshira për t’u marrë me dramaturgji duke shkruar dramën “Zgjimi”, në greqisht, (e cila u ndalua të shfaqej sepse aludonte për lëvizjen shqiptare për liri). Më 1903 shkoi në Egjipt, ku filloi punë si mësues i greqishtes për dy vjet (mars 1903-mars 1905). Kohë kur përkthen në greqisht veprën e Sami Frashërit “Shqipëria ç’ka qenë, ç’është e ç’do të bëhet” që u botua në shtypshkronjën shqipe në Sofje. Në korrik-gusht të 1903, ai nisi të botojë të parat skica letrare në revistën “Numas”.

Në prill 1906, me një biletë avulloreje të klasit të dytë, paguar nga bashkatdhetari që kishte njohur n’Egjipt Spiro Dine, Fan Noli u nis për në Botën e Re duke kaluar nga Napoli dhe mbërriti në Nju Jork më 10 maj. Pasi ndenji tre muaj në Buffalo, ku punoi në një kombinat lënde drusore, Noli shkoi në Boston. Atje, botuesi Sotir Peci i dha një punë si zëvendës-redaktor i gazetës së Bostonit “Kombi”, ku punoi deri në maj 1907 dhe ku botoi artikuj me pseudonimin Ali Baba Qyteza.

Nga shkurti 1909 deri në korrik 1911 Noli botoi gazetën “Dielli”, zëdhënëse e bashkësisë shqiptare të Bostonit. Më 10 gusht 1911 ai u nis për në Evropë, ku ndenji katër muaj dhe kreu shërbesa kishtare në gjuhën shqipe për kolonitë në Kishinjov, Odesë, Bukuresht dhe Sofje.

Më 28 prill 1912, bashkë me Faik bej Konicën është ndër themeluesit kryesor të shoqatës pan-shqiptare Vatra (në fillim më 6 janar 1907 shoqatën “Besa-Besë” me sekretar Kol Tromarën, që u shkri me Vatrën) bashkë me organin e saj të shtypit “Dielli” i Bostonit, gjithashtu dhe “Shkopi” i Kajros që lëvizën kundër një artikulli të Mit’hat Frashërit në shtypin e Selanikut. Nga viti 1908 deri më 1912 kryen studimet e larta për arte në Universitetin e Harvardit, të cilat i përfundon me cum laude në Bachelor of Arts. Pas shpalljes së Pavarësisë, Noli përkrahu qeverinë e kryesuar nga Ismail Qemali. Në marsin e vitit 1913 ai mori pjesë, në Kongresin Shqiptar të Triestes, i organizuar nga shoku dhe rivali i tij Faik bej Konica.

Në korrik 1913 Fan Noli shkoi për herë të parë në Shqipëri ku mbajti shërbesën e parë kishtare ortodokse në gjuhën shqipe në vend më 10 mars 1914, në prani të princit Vilhelm Vid, i cili kishte mbërritur në Durrës vetëm tri ditë më parë me një anije austro-hungareze. Në gusht 1914 Noli qëndroi për një farë kohe në Vjenë, por me afrimin e reve të zeza të luftës, u kthye në Shtetet e Bashkuara në maj 1915. Nga 21 dhjetori 1915 deri më 6 korrik 1916, u bë përsëri kryeredaktor i “Diellit” të Bostonit, tashmë gazetë e përditshme. Në korrik 1917 u bë edhe një herë kryetar i Federatës Vatra. Në shtator të vitit 1918 Noli themeloi të përmuajshmen në anglishte The Adriatic Review (Revista e Adriatikut), që financohej nga Federata për të përhapur informacion për Shqipërinë dhe për kauzën e saj. Gjashtë muajt e parë revista u botua nga Noli, ndërsa më 1919, këtë detyrë e mori në dorë Kostandin Çekrezi.

Me zgjedhjet e mbajtura më 5 prill 1921 zgjidhet deputet i Kolonisë së Amerikës në legjislaturën e dytë (21 prill 1921 – 30 shtator 1923). Ai shërbeu si ministër i Jashtëm në qeverinë e Xhaferr Ypit, vetëm për pak kohë përpara se të dorëhiqej. Noli ishte kryetar i Partisë Popullore, e majta e asaj kohe, kundrejt Partisë Përparimtare. Përkrah Luigj Gurakuqit dhe Stavro Vinjaut është ndër oratorët më shpotitës të foltores parlamentare. Më 21 nëntor 1923, u shugurua peshkop i Korçës dhe mitropolit i Durrësit në Durrës, ndërsa më 27 dhjetor 1923 zgjidhet deputet i Korçës.

Më 1953, në moshën shtatëdhjetë e një vjeç, Fan Nolit iu dhurua shuma prej 20 000 dollarësh nga Federata Vatra, me të cilën bleu një shtëpi, në Fort Lauderdale Florida, ku vdiq më 13 mars 1965. Fan Noli është varrosur në Forrest Hill Cemetery, të Bostonit. Kisha Autoqefale që kishte krijuar u bë më vonë Kryedioqeza ortodokse shqiptare në Amerikë e Kishës ortodokse në Amerikë./ KultPlus.com

‘Vargjet tua janë për t’i lexue në heshtje, e jo para mikrofonit’

Poezi nga Martin Camaj

Nji poeti të sotëm

Rruga jote â e mirë:
Parkat janë fytyrat ma të shëmtueme të miteve klasike.
Ti nuk shkrove për to,
por për rrasa guri e ballë njerzorë me rrudha shum e për dashuninë.
Vargjet tua janë për t’i lexue në heshtje
e jo para mikrofonit si të çetës së poetëve tjerë,
zemra ndonëse nën shtatë lëkura akull,
akull ndonëse nën shtatë lëkura. / KultPlus.com

TKK kujton Hadi Shehun në pesë vjetorin e vdekjes

Figura pionere e Hadi Shehut është sinonim i zhvillimeve të rëndësishme në skenën tonë të kulturës teatrore, kinematografike e televizive ku ka lënë gjurmë të mëdha si aktor dhe themelues i Teatrit profesionist të Gjakovës që sot me të drejtë bartë emrin e tij. Humbje kjo për kulturën e teatrit dhe kinematografinë e Kosovën të cilës tash i mungon një personalitet i çmuar me kontribut të pandalshëm.

Ai ka drejtuar Teatrin profesionist të Gjakovës prej 1981 – 1996 dhe prej vitit 1999 – 2006, e me mbi 170 role, kariera e tij si aktor ka përfshirë teatrin, filmin dhe mediumin televiziv.

Në mes të kësaj veprimtarie kolosale me role në Teatrin e Gjakovës, Teatrin Kombëtar, Teatrin Kombëtar të Tiranës, dhe në Teatrin e Pejës veçohen: – “Fisheku në pajë” (Gjeloshi), “Epoka gara Gjyqit” (Sulejman Vokshi), “Pjata e drunjtë” (Lon Denisoni), “Dragoi i Dragobisë” (Bajram Curri),”Pirrua” (Pirrua), ”Armiku i popullit” (Dr. Stokmani), “Monserati” (Monserati), “Halili e Hajria” (Halili), ndër të tjera.

Hadi Shehu gjithashtu ka shkëlqyer në role filmike si “Si të vdiset” (1972), “Kur pranvera vonohet” (1979), “Era dhe Lisi” (1979), “Gjurmë të bardha” (1980), “Përroi vërshues” (1983), “Pikniku” (1986), “Era e mollës” (1995), “Kur shpirti ndërron jetë” (2001), “Azem Galica” (2011) dhe poashtu në video-filmat “Buka e hidhur”, “Rruga pa kthim”, “Fantazmat lodrojnë”, “Vrasësit bëjnë dasëm natën”, etj.

Veprimtaria e tij e bujshme është shpërblyer me çmime të ndryshme si “Shpërblimi i Dhjetorit”, “Medalja e Punës”, “Çmimi për të Arriturat Artistike” (Beograd) për rolin e Betim Kosovës në filmin “Kur pranvera vonohet”, “Shenja e Artë” (Trebinje), si dhe me mirënjohje të shumta në festivale të ndryshme.

Ai është nderuar poashtu me “Çmimi për Vepër Jetësore” (2005) nga Kuvendi Komunal i Gjakovës, “Statuja e Nënë Terezës” në spektaklin televiziv “Me shumë dashuri” (2008) në Tiranë (Shqipëri), “Medalja Presidenciale e Meritave” (2013) nga Presidenca e Republikës së Kosovës, “Çmimi Kombëtar për Vepër Jetësore” (2012) nga MKRS.

Kontributi i tij per zhvillimin e kulturës Kosovare në profilet e teatrit dhe kinematografise do të mbetet si një prej shembujve më të fuqishëm për tu pasuar nga gjeneratat e reja. /KultPlus.com

Kujt i dedikohet dhe nga kush u frymëzuan vargjet e poezisë “Në mundsh”?

“NË MUNDSH…” poezia e britanikut Rudyard Kipling është padyshim poezia më e famshme që ka rrokur interesimin e lexuesve në mbarë rruzullin.

Ajo është ndoshta poezia më e përkthyer dhe interesimi i saj ka qenë që nga tekst i plotë dhe i pjesshëm i disa këngëve të famshme, i disa interpretimeve skenike, filmave, gjithashtu dhe i skalitur me shkronja të arat në fasadat e institucioneve shtetëtore, etj.

Kjo poezi është shkruar në vitit 1895 dhe publikuar më 1910. Në kuptimsinë fillimore ajo duket si një letërkëshillë atërore e autorit për të birin. Por vetë Kipling ka pohuar se frymëzimi i tij poetik për këtë krijim ishte revolucionari, Leander Starr Jameson, i cili udhëheqi lëvizjen “Raid Jameson” në periudhën dhjetor 1895 – Janar 1896, kundër Republikës Transvaal për të përmbysur Qeverinë e Boer Paul Kruger.

Fatkeqësisht kjo lëvizje dështoi dhe ai e desh ta paguante shtrenjtë. Kujtojmë se Leander Starr Jameson i përkiste sërë së lartë londineze dhe karriera, prestigji, nderi dhe integriteti i tij do të dëmtoheshin seriozish.

Kjo poezi është një emblem e artit të periudhës viktoriane dhe piket e rëndësishme e poezis botërore. Për kërshërinë e lexuesit shqiptar ka ardhur me shqipërimin e më të mëdhenjve, Fan Noli, Vedat Kokona dhe shumë të tjerë, por më e parapëlqyera është ajo e Robert Shvarc.

Në mundsh

Në mundsh ta ruash arsyen, kur bota humbet fillin
e fajin ty ta hedh dhe vetes t’i besosh,
sa herë tek ti dyshojnë e s’të përfillin
por edhe dyshimet drejt t’i gjykosh…

Në mundsh të rrish në pritje, nga pritja pa u lodhur,
e, kur t’urrejnë, urrejtje mos t’ushqesh,
madje, ndaj shpifjeve të rrish pa folur,
me thjeshtësi, me to pa rënë ndesh…

Në mundsh t’mendosh, por jo gjer në shkatrrim,
të ëndërrosh, por jo si rob ëndërrimesh,
dhe t’i trajtosh njëlloj e pa dallim
ngadhnjim e shpartallim burim mashtrimesh…

Në durofsh dot thëniet e tua të drejta
në kurthe për trutharët, kopuket që t’i kthejnë,
t’i shohësh të thyera gjërat më të shtrenjta
e prapë t’i ndërtosh me vegla që nuk vlejnë…

Në mundsh fitoret që ke korrur t’i flijosh
si në kumar, në një të vetme lojë,
të rrezikosh, të humbasësh e prapë t’ia fillosh,
dhe humbjen kurrë të mos e zesh në gojë…

Në i detyrofsh dot muskul, nerv e puls e zemër
të të shërbejnë edhe kur gjithçka duket e kotë,
e të qëndrosh kur s’ke asgjë më veç vullnetit,
që vetëm fjalën “Qëndro!” gjithmonë të thonë…

Në mundsh të flasësh me maskarenj, por nderin tënd ta ruash
e t’ecësh përkrah mbretit pa krenari që të verbon…
Nëse armiku apo miku s’të bëjnë dot të vuash,
dhe gjithkend e çmon, por veç sa meriton…

Në mundsh t’i mbushësh ti minutat aq të renda
me vepra që peshojnë
dije dhe mos kij asnjë dyshim,
se jotja do të jetë Bota, me ç’ka brenda,
dhe BURRË do të jesh, o biri im! /KultPlus.com

‘Vera Andrron Detin’ fiton dy çmime të mëdha në festivalin në Gjenevë

“Vera Andrron Detin” ka fituar dy çmime në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit dhe Forumin për të Drejtat e Njeriut që po mbahet në Gjenevë, shkruan KultPlus.

Dy çmimet që i ka fituar kanë të bëjnë me çmimin më të lartë në pjesën e filmave më të mirë ndërkombëtar dhe çmimin e jurisë për të rinjtë.

“Falenderojmë festivalin, jurinë dhe publikun e jashtëzakonshëm për këtë vlerësim! Dhe Gjenevë, shpresojmë të shihemi së shpejti përsëri”, shkruhet në njoftimin e tyre në “Facebook”.

Në film përditshmëria e qetë e Verës çrregullohet nga vetëvrasja e papritur e burrit të saj që hapë rrugë për një paradë të padëshiruar kërcënimesh nga kushërinjtë që pretendojnë të kenë pronësi mbi shtëpinë e familjes së tyre në fshat. Kur tendencat e një skeme të nëntokës fillojnë të dalin në pah, bota e Verës përballet me rreziqe të cilat duket se do ta fundosin atë. Frika dhe mosbesimi, shtyjnë Verën të marrë fatin e familjes në duart e saj.

E zhytur në një atmosferë të tensionuar, “Vera Andrron Detin” është një portret intim por edhe universal i një gruaje e cila lufton një realitet të vrazhdë pabarazisë gjinore thellë të rrënjosura në shoqëri edhe në ditët e sotme’.

Në film luajnë: Teuta Ajdini Jegeni, Alketa Syla, Refet Abazi, Astrit Kabashi, Arona Zyberi, Aurita Agushi, Ilire Vinca, Xhevat Qorraj, etj. Drejtoreshë e fotografisë: Sevdije Kastrati; Producent: Shkumbin Istrefi.

Vera andrron detin’ është bashkëprodhim në mes të Kosovës (Puntoria Kreative Isstra, Vera Films), Maqedonisë së Veriut (Dream Factory) dhe Shqipërisë (Papadhimitri Productions) i mbështetur nga Qendra Kinematografike e Kosovës, Agjencia e Filmit e Maqedonisë së Veriut dhe Qendra Kombëtare e Kinematografisë – Shqipëri. / KultPlus.com