Kur vjen çasti për një përfytyrim tjetër Ndoshta mund të zgjohet i njëjti frymëzim Nuk bën kështu më tha miku im i vjetër Ndonjëherë edhe fjalët e pathëna kanë kuptim
Kur vjen çasti vetëm për afsh e mall Edhe pritja e mëson fatin e vet Do të ruhet ky kujtim i rrallë Sikur vargjet e bukura të secilit poet
Kur vjen çasti të heshtim për çdo gjë Papritur na rrëmben melankolia Ndjenjat e përflakura nuk i largojmë më Derisa shpirtrat të tërhiqen nga vetmia
Kur vjen çasti të duhemi pak më vonë Fluturat e natës s’gjejnë vend askund Të dashuruarit nuk janë të lumtur gjithmonë Sepse rruga e dashurisë nuk ka fund
Leonardo DiCaprio ka dhuruar 10 milionë dollarë për Ukrainën, sipas independent.co.uk.
Aktori 47-vjeçar ka një lidhje personale me vendin e pushtuar nga lufta pasi gjyshja e tij nga nëna, Helene Indenbirken ka lindur në Odesa.
Ajo emigroi në Gjermani me prindërit e saj në 1917.
DiCaprio ishte mjaft i afërt me gjyshen e tij, e cila sipas raportimeve të shumta e ka mbështetur gjithmonë karrierën e tij të aktrimit.
Indenbirken vdiq në moshën 93-vjeçare në vitin 2008.
Ajo e shoqëronte DiCaprion në premierat e shumë prej filmave të tij.
Disa aktorë të tjerë kanë dhuruar gjithashtu fonde për Ukrainën.
Javën e kaluar, Mila Kunis dhe Ashton Kutcher thanë se do të dhuronin deri në tre milionë dollarë për të ndihmuar në furnizimin me ndihmë humanitare për refugjatët ukrainas.
Kunis, i cili ka lindur në Chernivtsi, Ukrainë, tha në një video në Instagram se “ngjarjet që kanë ndodhur në Ukrainë janë shkatërruese. Nuk ka vend në këtë botë për këtë lloj sulmi të padrejtë ndaj njerëzimit”./ KultPlus.com
HOLLYWOOD, CALIFORNIA – JULY 22: Leonardo DiCaprio attends Sony Pictures’ “Once Upon a Time … in Hollywood” Los Angeles Premiere on July 22, 2019 in Hollywood, California. (Photo by Axelle/Bauer-Griffin/FilmMagic)
Charles Bukowski ka lindur në Andrenach në Gjermani me 16 gusht te vitit 1920. Pas dy vjetësh nga lindja e tij e gjithë familja emigron në Amerikë. Ata vendosen në Los Anxhelos, ku Bukowski qëndroi gjithë jetën.
Emri i tij i plotë është Henry Charles Bukowski Jr., por atë thjesht e thërrisnin Henk.
Është autori i 34 vëllimeve poetike dhe i tre romaneve dhe një skenari filmi. Henk njihet si një ndër themeluesit e rrymës Underground.
Charles Bukowski ishte letrar, poet, novelist dhe shkrimtar amerikan me rrënjë gjermane, përfaqësues i valës tjetër të gjeneratës beat, stili i tij i të shkruarit është në ndikim të plotë të ambientit social, kulturor dhe ekonomik të qytetit të tij Los Angeles.
Në veprat e tij e përshkruante jetën e njeriut të varfër, alkoolit, relatat me femrat, dhe të gjitha mungesat dhe vështirësite e punëve të këtilla.
Bukowski shkruajti në mijëra këngë, qindra tregime të shkurtëra dhe gjashtë romane, të gjitha deri në gjashtëdhjetë libra. Në veprat e tij e përvetësonte veten si Henry Chinaski.
Sa i përket Bukowskit ne jetën personale, në rini ishte i turpshëm dhe i tërhequr, e cila ishte si rezultat i abuzimit nga ana e moshatarëve të tij dhe babait të tij që e rrihte.
Në vitet e hershme të adoleshencës për herë të parë ra në kontakt me alkoolin i cili më vone do ta përcaktoj si person dhe shkrimtar gjatë tërë jetës së tij.
Bukowski vdiq nga Leukemia më 9 mars të vitit 1994 në San Pedro./KultPlus.com
Poeti i njohur lezhjan Ndoc Gjetja do të mbyllte sytë përgjithmonë më 7 qershor 2010, për t’iu dhënë përjetësisë e për të mbetur i pavdekshëm, por jeton krijimtaria e tij poetike. Poeti Ndoc Gjetja filloi të botojë poezitë e para në vitin 1970, duke qenë autor i disa vëllimeve poetike, si: “Dhjata ime”, etj,.
Ai mbetet njëri prej poetëve më në zë të poezisë së sotme shqipe. Mjaft studiues e kritikë vlerësojnë se Ndoc Gjetja, me talentin e thjeshtësinë e tij, mbetet emblemë e njeriut dhe poet i ndjesive të thella. Në poezitë e tij lëviz jeta, natyra e bukur, ajri i pastër, njerëzit e thjeshtë, dashuria njerëzore dhe dritë-hijet e kohës. Ku poezia ishte shpirtësia e tij, duke mbetur kështu zotërues i një sinqeriteti, modestie e ndershmërie gati hyjnore.
Universi i poezisë Ndocgjetjane ishte aq tokësore është një puthje, një përkëdhelje diku mbi bar, por që ngërthen hapësirat kozmike të të gjitha kohërave qysh në lashtësi. Mbi varrin e njeriut të madh dhe poetit të shquar Ndoc Gjetja, janë shkruar këto vargje , shkëputur nga poezia “Epitaf për veten”, shkruar kur ishte gjallë me dorën e tij:
“Këtu prehet ai që quhet Ndoc Gjetja / I cili pati ardhur gabimisht në këtë botë / Nga vetja e tepruar nxirrte vjersha / Dhe gjithë njerëzit i quante shokë”. /KultPlus.com
Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave ka nxjerrë një njoftim ku u bën thirrje studiuesve për pjesëmarrjen në botimet e financuara prej institucionit.
Në njoftimin e bërë thuhet se në fokus të botimeve do të jenë figurat historike në vendin tonë, nga Mesjeta e deri në ditët tona.
Të gjithët të interesuarit kanë afat deri në datë 14 mars.
“Kjo thirrje i adresohet çdo anëtari të bashkësisë shkencore, që ka interes të hulumtojë mbi tematikat që DPA-ja ka propozuar për botim. Mes temave të përzgjedhura bëjnë pjesë përvjetorët e lindjes apo të vdekjes të disa prej figurave më të rëndësishme në historinë e kombit, sikurse janë: Marko Boçari, Memet Pashë Dërrala, Nikolla Naço, Shtjefën Gjeçovi, Hilë Mosi, Gjon Shllaku, Hasan Prishtina etj.
Gjithashtu, është i mirëpritur edhe botimi i dokumenteve apo i punimeve monografike për çështje dhe personalitete historike të periudhave të ndryshme, duke nisur nga Mesjeta e deri në ditët tona.
Për vitin 2022, DPA-ja ka marrë përsipër shpenzimet për 5 (pesë) botime, secili prej të cilëve do të ketë një vëllim deri në 120.000 fjalë dhe 300 faqe daktilografike. Thirrja për pjesëmarrje do të qëndroje e hapur deri më datën 14 mars, 2022”, thuhet në njoftim. / KultPlus.com
Lady Gaga do të nisë turneun e saj botëror “Chromatica Ball” në qytetin perëndimor gjerman të Duseldorf më 17 korrik, njoftuan sot organizatorët e “Live Nation”.
Janë planifikuar koncerte në 14 stadiume në mbarë botën. Koncerti i hapjes në Dusseldorf do të pasohet me shfaqje në Stokholm, Paris, Londër, Toronto, Nju Jork, Çikago, San Francisko dhe Los Anxhelos, ndër të tjera.
Duseldorfi do të jetë i vetmi qytet në Gjermani që do të jetë pjesë e turit, duke lënë pas kryeqytetin e Berlinit dhe qytete të tjera të mëdha si Mynihu dhe Hamburgu.
Gaga, 12 herë fituese e çmimit “Grammy” ka shitur 36 milionë kopje dhe videot e saj kanë arritur 60 miliardë klikime në mbarë botën. Ajo ka mbi 55 milionë ndjekës në Facebook dhe 51 milionë në Instagram.
Në maj 2020, Lady Gaga publikoi albumin e saj të fundit dhe të gjashtë “Chromatica”. / KultPlus.com
”Volodymyr Zelensky” do të quhet rrethrrotullimi përballë ambasadës së Ukrainës në Madrid, njoftoi kryebashkiaku i kryeqytetit, Jose Luis Martinez-Almeida.
”Ky emërtim i dedikohet popullit ukrainas dhe presidentit të tij, Zelensky”, deklaroi Almeida duke e konsideruar presidentin si ”fanar të lirisë”.
”Shpreh gjithë mbështetjen e qytetit tonë për liderin e Ukrainës”, theksoi ai.
Për Martinez-Almeida, presidenti po ushtron detyrën ”heroikisht” kundër pushtimit rus. / KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
Në vazhdim, KultPlus ua sjell këngëtaren kosovare me famë botërore, Dua Lipa, e cila së fundmi ka nisur turneun e saj “Future Nostalgia” e që fillimisht ishte paraparë për vitin 2020, por që u shty disa herë për shkak të pandemisë së vazhdueshme COVID-19.
Megan Thee Stallion, Griff, Tove Lo, Angèle, Caroline Polachek dhe Lolo Zouaï janë disa nga emrat mbështetës që do të performojnë në krah të saj gjatë turneut.
Albumi i saj “Future Nostalgia” në mars të vitit 2021 fitoi çmimin “Grammy” për ”Albumin më të mirë pop” dhe kënga e saj “Don’t Start Now” arriti sukses komercial dhe kritik, duke përfshirë nominimet në “Grammy Awards 2021” për çmimet “Kënga e vitit”, “Regjistrimi muzikor i vitit” dhe “Performanca më e mirë solo e zhanrit pop”.
Po ashtu, Lipa së shpejti do të publikojë edhe një këngë të re. E njohur për zërin e saj magjik, ajo ka bërë të ditur edhe datën se kur do të publikohet kënga e saj e re, e cila do të jetë një bashkëpunim me këngëtaren Megan Thee Stallion.
Kujtojmë se kënga “Scared to be lonely”, një bashkëpunim mes Dua Lipës dhe Martin Garrix pati arritur shifrën e 1 miliardë transmetimeve në platformën muzikore “Spotify”.
Ajo po ashtu ka qenë e nominuar për dy çmime nw “BRIT Awards” derisa ka triumfuar si artistja më e mirë Pop/R&B. 26 vjeçarja la pas vetës yje të mëdhenj siç janë: “Ed Sheeran, Adele, Grif dhe Joy Crookes”.
Këngëtarja shqiptare e cila ka prekur majat e botës, Dua Lipa, ka mbajtur këtë vit dhe një mbrëmje gala të organizuar nga Këshilli Atlanti, ku përfaqësoi Kosovën në nivelet më të larta diplomatike, sikurse të ishte në rolin e një ambasadoreje.
“Ne e kemi në gjene të lulëzojmë”, – ishte njëri prej mesazheve që Lipa u mundua të shpërndajë te të gjithë të pranishmit e famshëm që ishin në atë mbrëmje. / KultPlus.com
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti shtyu çështjen e vendit të tij për anëtarësimin në BE dhe NATO, duke i thënë AFP-së se pushtimi rus i Ukrainës nënkuptonte se të dyja organizatat duhet ta bënin më të lehtë dhe më të shpejtë për anëtarësimin e vendeve kandidate.
“Është tronditëse”, tha Kurti gjatë një interviste këtë javë në kryeqytetin e Kosovës, Prishtinë.
“Është e vështirë të besosh atë që po shihni – por askush nuk mund të pretendojë se është i befasuar.”
Pas pushtimit rus të Ukrainës, Kurti po i bën thirrje Bashkimit Evropian dhe aleancës ushtarake të NATO-s të udhëhequr nga SHBA-ja që të forcojnë krahun e tyre jugor në Ballkanin Perëndimor duke lejuar anëtarësim më të shpejtë në blloqet e tyre.
“Në këtë situatë të jashtëzakonshme nuk mund të sillemi normalisht”, ka thënë Kurti. “Prandaj, edhe anëtarësimi në BE dhe anëtarësimi në NATO nuk mund të bëhen në mënyrat e vjetra. Është e domosdoshme që Brukseli, si kryeqyteti i NATO-s dhe BE-së, të rimendojë një mënyrë të re zgjerimi në Ballkanin Perëndimor”, tha ai.
Kurti ka kohë që ka bërë presion për ta futur Kosovën në të dyja institucionet, por është përballur me rezistencë nga një pjesë e vogël e vendeve si në BE ashtu edhe në NATO.
Ndërkohë, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi, Shqipëria dhe Serbia janë në faza të ndryshme të procesit të anëtarësimit në BE.
Megjithatë, disa anëtarë të bllokut, duke përfshirë Spanjën dhe Greqinë, nuk e njohin sovranitetin e Kosovës, duke bllokuar në fakt çdo rrugë për anëtarësim.
E njëjta çështje po bllokon përpjekjet e Kosovës për t’u anëtarësuar në NATO.
Putin “është i paparashikueshëm”
Por përballë pushtimit rus të Ukrainës, Kurti argumenton se tani është koha për të rishqyrtuar supozimet e vjetra.
Moska ka qenë një kundërshtar i ashpër i Kosovës që nga lufta në vitet 1990, kur aleati i vjetër i Rusisë, Serbia, pa forcat e saj të sigurisë të largoheshin nga territori me ndihmën thelbësore të sulmeve ajrore të NATO-s.
Pozicioni i Rusisë në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara ka bllokuar çdo shans që shpallja e njëanshme e pavarësisë së Kosovës në vitin 2008 të marrë njohje formale.
Me Rusinë që tani i nënshtrohet sanksioneve të gjera pas pushtimit të Ukrainës, Kurti tha se ishte koha e duhur për një rishikim nga NATO dhe BE-ja – pjesërisht për të mbështetur mbështetjen në Evropën Juglindore, ku Rusia mbetet me ndikim.
Perëndimi duhej të merrte parasysh natyrën e presidentit rus Vladimir Putin, argumentoi ai.
“Presidenti i Rusisë është i paparashikueshëm”, tha Kurti. “Ai është udhëheqësi i luftës dhe jo udhëheqësi i paqes”.
Putin, argumentoi ai, “do të përdorë faktorët dhe aktorët që ai kontrollon edhe në Ballkanin Perëndimor”.
Putini mbetet më me ndikim në Serbinë rivale të Kosovës, ku presidenti Aleksandar Vuçiq ka refuzuar të vendosë sanksione ndaj Moskës pas pushtimit të Ukrainës.
Duke qenë se do të synojnë konflikte të reja, Ballkani Perëndimor në përgjithësi dhe Kosova në veçanti janë në rrezik”, paralajmëroi Kurti.
“Në të kaluarën, presidenti rus na përmendte një herë në muaj. Tani ai na përmend disa herë në javë”.
Përhapja në Ukrainë
Vetëm disa ditë pas pushtimit rus të Ukrainës muajin e kaluar, ministri i mbrojtjes i Kosovës, Armend Mehaj gjithashtu bëri thirrje për anëtarësim të përshpejtuar në NATO.
Ai gjithashtu donte një bazë të përhershme amerikane në territor për të “garantuar paqen, sigurinë dhe stabilitetin në Ballkanin Perëndimor dhe më gjerë”.
Edhe me peshën e tyre minimale ekonomike dhe politike, Kosova i ka ofruar mbështetjen e saj Ukrainës, pavarësisht refuzimit prej vitesh të Kievit për të njohur pavarësinë e Kosoves.
Javën e kaluar, Kosova dënoi pushtimin “e paligjshëm, të paprovokuar dhe të pajustifikuar” të Rusisë në Ukrainë, dhe planet janë duke u hedhur për të mirëpritur mijëra refugjatë ukrainas në vend.
“Ne gjejmë shumë ngjashmëri me situatën tonë para një çerek shekulli”, tha Kurti.
“Një fqinj shumë më i madh donte të pushtonte, shtypte dhe diskriminonte kundër jush duke krijuar aparteid.” /Express/ KultPlus.com
Drejtori i teatrit rus me famë botërore ”Bolshoi”, në Moskë, Tugan Sokhiev, ka njoftuar dorëheqjen e tij.
Sipas agjencisë Interfax, Sokhiev ka lëshuar një deklaratë ku njofton se do të japë dorëheqjen edhe nga posti i drejtorit muzikor të Orkestrës Kombëtare të Tuluzës.
”Pasi u përballa me një zgjedhje të pamundur midis muzikantëve të mi të preferuar rusë dhe francezë, kam vendosur të largohem si drejtor i teatrit ‘Bolshoi’ në Moskë dhe si drejtor muzikor i Orkestrës Kombëtare të Tuluzës”, tha Sokhiev. / KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
Në vazhdim, KultPlus ua sjell këngëtaren kosovare me famë botërore, Rita Ora, e cila së fundmi ka nënshkruar një marrëveshje të re rekord me BMG.
Ajo njoftoi se ka shënuar një ‘kapitull të ri’ pasi siguroi një kontratë me agjencinë diskografike, klientët e së cilës përfshijnë Kylie Minogue, 5SOS, KSI dhe Run The Jewels.
Po ashtu, këngëtarja e njohur në mbarë botën u rikthye edhe një herë tjetër në skenën e madhe të “The Voice of Australia”.
Duke bashkuar forcat me DJ Sam Feldt , Rita Ora publikoi këngën e re të titulluar “Follow Me”.
Gjithashtu, Ora u shfaq me elemente të veshjes tradicionale shqiptare në “British Artistic Icon Award”.
Edhe këtë vit, ajo ka shënuar suksese të mëdha e ka qenë në vëmendje përgjatë gjithë kohës.
Ajo e dëshmon se po vazhdon të jetë një nga emrat më të dëgjuar në bazë të platformës më të madhe muzikore, Spotify, që ka nxjerr statistikat vjetore për secilin artist, duke treguar numrin e dëgjimeve që ata kanë shënuar përgjatë vitit 2021.
Ata vijnë nga 178 vende të ndryshme, ndërsa numri i orëve të shpenzuara në projektet e saj është 24.5 milionë. / KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
Në vazhdim, KultPlus ua sjell artisten e njohur kosovare Erza Muqolli e cila së fundmi është përzgjedhur nga producenti i njohur suedez, Rami Yacoub.
Yacoub i cili ka bashkëpunuar me yje të mëdha botërore, ka përzgjedhur artisten kosovare si talentin e parë në projektin e tij #RamiYacoubDiscovers.
Lajmin e pati bërë të ditur vetë producenti përmes një postimi, ku e cilësoi artisten kosovare si një talent të jashtëzakonshëm.
“16 -vjeçarja Erza Muqoli është një talent i jashtëzakonshëm. I lumtur të zbuloj artistin tim të parë për #RamiYacoubDiscovers Erza Muqolli është një 16 – vjeçare nga Franca me rrënjë nga Kosova. Një talent i jashtëzakonshëm që besoj se do të shkojë shumë larg.” – pati shkruar ai në Instagram.
Rami Yacoub, ka bashkëpunuar me shumë artistë të njohur si Brittney Spears, Lady Gaga, Ariana Grande, Selena Gomez, Nicki Minaj, Madonna, Backstreet Boys, One Direction, NSYNC, 5 Seconds of Summer, Avicii, Pink, Celine Dion, Weezer e shumë të tjerë. / KultPlus.com
Muzeu Kombëtar “Shtëpia me Gjethe” përkujtoi sot dramaturgun, shkrimtarin dhe përkthyesin Et’hem Haxhiademi, i cili vdiq në burgun e Burrelit.
Ethem Haxhiademi lindi më 8 mars 1902 në Elbasan. Shkollën e mesme e ndoqi në Leçe të Italisë dhe e përfundoi në Insbruk, Austri. U diplomua për shkenca politike në Berlin dhe gjatë studimeve bashkëpunonte njëkohësisht me revistat “Kopshti Letrar”(Elbasan) dhe “Djalëria” (Vjenë).
Pas studimeve, punoi në administratën vendore në disa qytete dhe më vonë si drejtor në Ministrinë e Brendshme.
Në vitin 1941, u emërua anëtar i Institutit të Studimeve Shqiptare. Në vitet 30 botoi një numër tragjedish: “Akili”, “Aleksandri”, “Ulisi” (1931), “Pirrua” (1934), “Skënderbeu” (1935), “Diomedi” (1936), “Abeli” (1939). Botoi gjithashtu poezinë: “Lyra” (1939) dhe përkthime si “Bukolikët” e Virgjilit, (1923). Më 29 dhjetor 1947, me vendim nr.531, Gjykata e Lartë e dënoi për krime kundër shtetit, me vdekje dhe konfiskim pasurie.
Më vonë dënimi iu shndërrua në 25 vjet burg. Vdiq në burgun e Burrelit më 17 mars 1965. / KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
Në vazhdim, KultPlus ua sjell xhudisten kosovare, Distria Krasniqi e cila ka shkëlqyer në “Grand Prix Almada 2022”.
Kampionia olimpike ia doli ta fitojë medaljen e artë në garën që u mbajt në Portugali.
Gjithashtu, Distria Krasniqi është shpallur fituese e Medaljes së Artë në Lojërat Olimpike 2021.
Po ashtu, Federata Ndërkombëtare e Xhudos pati shpallur xhudisten nga Kosova, Distria Krasniqi, si xhudisten më të mirë për vitin 2021 në xhudo. / KultPlus.com
Nëse romantizmin në letërsinë tonë e përfaqësojnë De Rada e Naimi, e themi me plotgojë që klasicizmin e përfaqëson Haxhiademi. Et’hem Haxhiademi është përfaqësuesi i rrymës letrare të klasicizmit në letërsinë shqipe. Në vitet ’30 të shekullit të kaluar, ai botoi tragjeditë “Uliksi”, “Akili”, “Aleksandri”, “Pirrua”, “Skënderbeu”, “Diomedi” dhe “Abeli”. Penës së tij i takojnë edhe një përmbledhje poezish me titullin “Lyra” (1939), dhe përkthimi i “Bukolikeve” të Virgjilit (1932).
Et’hem Haxhiademi është përfaqësuesi i rrymës letrare të klasicizmit në letërsinë shqipe. Në vitet ’30 të shekullit të kaluar, ai botoi tragjeditë “Uliksi”, “Akili”, “Aleksandri”, “Pirrua”, “Skënderbeu”, “Diomedi” dhe “Abeli”. Penës së tij i takojnë edhe një përmbledhje poezish me titullin “Lyra” (1939), dhe përkthimi i “Bukolikeve” të Virgjilit (1932).
Kushtet politike dhe shoqërore të vendit tonë janë bërë gjithnjë pengesë që jehona e zhvillimeve letrare të Europës të dëgjohet në kohën e vet. Kështu ndodhi edhe me klasicizmin. Ardhja e kësaj rryme letrare në letrat shqipe përmes penës së Haxhiademit qe tejet e vonuar. Kjo rrymë letrare që lindi, u zhvillua dhe lulëzoi në Europë, fillimisht dhe kryesisht në Francë, në shekujt XVII-XVIII, tek ne lindi, u zhvillua, lulëzoi dhe përfundoi në dekadën e katërt të shekullit të kaluar, me veprat që përmendëm. Nëse romantizmin në letërsinë tonë e përfaqësojnë De Rada e Naimi, e themi me plotgojë që klasicizmin e përfaqëson Haxhiademi. Nëse Naimi është “pjellë e vonë e romantizmit”, siç e ka cilësuar Çabej, Haxhiademi është pjellë tepër e vonë e klasicizmit. Ashtu si përfaqësuesit e mëdhenj të klasicizmit europian, Rasini, Kornej, Bualo, La Fonteni, Molieri, etj., i lidhen veprat e tyre me problemet e kohës, edhe Haxhiademi, duke i marrë subjektet nga antikiteti grek, bibla ose nga historia jonë e hershme dhe mesjetare, trajtoi probleme aktuale shoqërore e morale të shoqërisë shqiptare. Kështu që veprat e tij kanë karakter të theksuar edukativ dhe didaktik. Edhe në pikëpamje të formës, veprat e tij i kanë qëndruar me besnikëri tragjedisë klasike; ato janë shkruar në poezi, në vargje 12-rrokëshe.
Në vitet ’30 të shek. të kaluar, kur u botuan dhe u shfaqen në skenë, tragjeditë e Haxhiademit patën jehonë në mendimin kritik letrar, pozitiv e negativ, ndër gazetat e revistat e kohës si në gazetat “Arbënia” dhe “Drita”, në revistat “Minerva”, “Perpjekja shqiptare”, etj. U prit jashtëzakonisht mirë dhe u shoqërua me një entuziazëm të papërshkruar popullor drama “Skënderbeu”, që u shfaq në Tiranë, Korçë, Elbasan, Gjirokastër, Delvinë, Sarandë, etj. Më vjen mbarë të bie këtu një vlerësim të njërit prej yjeve më të shkëlqyer të gazetarisë sonë të viteve ’30, Branko Merxhanit, për këtë vepër: “Libri i fundit dhe ma i bukur i dramaturgut t’onë Etem Haxhiademit asht “Skënderbeu”, tragjedi me pesë akte, Tiranë, 1935. Fëtyra e çuditçme e fatozit t’onë legjendar, symbolizon typin e njeriut tragjik, të cilit nuk i mungon elementi demonik për të frymëzuar tragedinë ma të goditur, jo vetëm të jetës së tij private, por edhe të mjerimeve historike të së gjithë jetës së populit shqiptar. Vepra e Haxhiademit, që zë një vend të posaçëm nëpër botime letrare të vitit të kaluar, asht prova e parë guximtare për të krijuar një Typologi të shpirtit rreth epokës karakteristike të Skënderbeut. Fatozi i ynë kombëtar, ky burrë i math me origjinën e tij shqiptare, me edukatën bizantino-islamike dhe me shpirtin e shqiptarit të kulluar dhe ‘par excenllence’, produkt gjigand i mythit primitiv të Malsisë s’onë, është Titani që ngreh lart grushtin e vet kundrejt dënimit të fatit, që tyranizoi qysh prej shekujve Gjenin t’onë dhe që ka mbyllur, me zemrim dhe me keqdashje, udhën e madhështisë s’onë mun në pragun e historisë. Njerz që rrojnë jetën si nji tragjedi, kanë vdekjen e nji heroit…”Branko Merxhani (1894-1981)
Në vitet e diktaturës, veprat e Haxhiademit u hoqën nga qarkullimi dhe shkrimtari atdhetar që vuante në Burgun e Burrelit si “Armik i Popullit” u mohua plotësisht. As studentët që kryen fakultetin e letërsisë shqipe gjatë atyre 50 viteve të çmendura nuk mësuan se letërsia shqipe ka pasur edhe rrymë klasiciste dhe një përfaqësues të saj. Në tekstet e historisë së letërsisë sonë u kritikuan ashpër shkrimtarë si Fishta, Konica, Vinçenc Prenushi, Anton Harapi, Bernardin Palaj, gazetarët e shquar të viteve ’30 si Branko Merxhani, Vangjel Koça, Tajar Zavalani, etj., po emri i tij nuk u përmend asnjëherë. Haxhiademi fatkeqësisht vdiq në burgun e Burrelit. Ish të burgosur kanë folur edhe për dy vepra të shkruara në burg: “Jeta e njeriut” (roman) dhe “Koha e premtueme” (dramë), të cilat nuk i njohim. Mbetet detyrë e dorës së parë po aq letrare sa edhe patriotike, që historia e letërsisë dhe kritika letrare të pasqyrojnë e të analizojnë veprimtarinë letrare të shkrimtarit Etëhem Haxhiademi, që ky të jetojë në letërsinë dhe në kujtesën e popullit tonë për të cilin punoi dhe vdiq.
Pak rreshta për “Lyrën” dhe Haxhiademin
Nga Jozef Radi
“Lyra” e Et’hem Haxhiademit, e botueme në vitin 1939, asht pa as ma të voglin diskutim nji prej monumenteve të poezisë shqipe… E shkrueme në nji kohë të vështirë, kur ende poezia shqipe ishte në nji fazë ngjizjesh dhe kërkimesh, kur Bota, me të edhe vetë Shqipnia, po i futesh nji tragjizmi dhe nji kasaphane të papame, Et’hem Haxhiademi botoi “Lyrën” e tij. Nji libër poezish që ndoshta as nuk u lexue, as u kuptue dhe as u respektue si dhe si duhet, mbasi menjiherë mbas botimit do të vinte pushtimi dhe bashkë me të edhe kriza ma e madhe morale e shoqnisë shqiptare., kështu që kjo vepër nuk mori jo mirnjoftjen e kohës kur ajo u shfaq, po as të krejt kohnave që erdhën ma pas. Praktikisht kjo vepër sot e kësaj dite asht e palexueme, e pakuptueme, e pavlersueme… ende e pangulun në kujtesë kolektive jo veç të lexuesve, po as të elitave (po i quejmë të tilla) që e kanë pasë ma së pakut detyrë të merren me përhapjen dhe zbërthimin e saj. Kështu pra, “Lyra” mund të konsiderohet ende vepër e pambrritun dhe e pavumere ndër shqiptarë! Ajo ka gjithsej vetëm 11 poezi… as ma shumë e as ma pak. Asnji libër poetik s’ka pasë kaq pak poezi, dhe asnji libër poetik nuk të jep ma shumë mundsi me u shprehë se “Lyra”. Edhe pse dy – tri prej poezive mund t’i quejmë edhe poema, si fjala vjen “Nymfat e Shkuminit”, “Elegji për Naim Frashërin” apo “Nata e zezë”, prap se prapë për poezinë e Haxhiademit duhet hapë nji kapitull i ri njohjeje, dashnie, vlersimi dhe interpretimi… përndryshe ne nuk bajmë asgja tjetër veçse i mbyllim sytë përpara nji vepre të madhe që s’mund të kapërcehet ma me heshtje, prej atyne që tash ju duhet me ju uluritë në birë të veshit për çka kanë ba…Po kjo punë mendoj se asht në rrugë e sipër, dhe s’ma merr mendja se flamurtarët e heshtjes kanë me pasë po at sukses të dikurshëm në “lavdinë” e tyne…Haxhiademi asht poet elitar, sqimatar, kokfortë, solemn dhe njerzor… e shpesh teksa lexon vargjet e tij, krijon përshtypjen se Ai jeton në nji realitet të përtejmë, të duket sikur asht ngjitë maje nji piedestali dhe na e reciton kumbueshëm magjinë e vargjeve te veta me shpirtin e nji gjuhe që ai e beson hyjnore… Edhe pse ndjehet i lanun mbasdore, ai rri midis atij sheshi të madh ku s’guxon me u afrue askush… dhe sheh mirë se rreth tij s’janë veç do ziliqarë e do salierve diku në skaje që i gëzohen atij sheshi të mbetun bosh dhe atij njeriu të mbetun vetëm… e megjithatë, në kangën e vet, Ai asht i bindun se jehu i saj, në mos sot, nesër; në mos nesër… dikur ka me u ndje si duhet… e sigurisht ka me u ndje fuqishëm. Si duket, Haxhiademi ka dalë me koshiencë të plotë jashtë kohës së vet, dhe ka zgjedhë Poezinë si armë hyjnore komunikimi, pse atij i ka ra për hise me ndërtue at tempull të rrënuem prej nga ku i jep hov fjalës shqip, duke dëshmue se Gjuha e tij, s’i len asgja mangut Kangëve të Lashtësisë Ballkanase, bile asht ma se i bindun se ajo asht bartsja ma e denjë e asaj Kange.Gjuha e Haxhiademit, po edhe poezia e tij, (më pëlqen ta theksoj kët gja), asht e Mesmja e Artë midis Fishtës, Koliqit dhe Camajt në njenën anë dhe Frashërit, Poradecit dhe Kutelit në anën tjetër… veç me nji mision shumë ma ta madh, ma largpamës, ma hyjnor: përbashkimin dhe njehsimin sa ma të natyrshëm të gjuhës së letrave shqipe!
I jam në gjunjë misionit të këtij Njeriu të Madh, që edhe sot vërtet mundet me u lexue si jashtë kohe, po… i sigurt se ka me mbetë i të gjitha kohnave…!
Qershor-Shtator 2015
Lyra – Poezi – (1939)
Parathanëje
Në nji kohë si kjo e jona, me u marrë njeriu me poezí a me ç’do art t’jetër të bukur, asht nji punë e kotë e nji mundim i pafrytshëm. Artisti apo shkrimtari shqiptar, qi t’i banjë ballë nevojavet të jetës, duhet mâ përpara të merret me ndonji “punë qi ep bukë”, si ç’flitet këtu në Shqipni, dhe për mjeshtërin qi i flet zemra të punojë nëpër orë pushimi ose të lanjë mangut gjumin e natës.
Me fjalë të t’jera të banjë nji sakrificë dhe nji sakrificë të madhe. Të rrijë pa dëfrime jete, të rrijë pa prehje e qetsi, të rrinjë ma në funt edhe pa gjumë, për të krijue diçka të bukur dhe artistike.
Epoka e jonë materiale të tillë njerëz i quën të sëmundë. Dhe deri diku asht e drejtë. Mundimi i vazhdueshëm duhet të pjelli në funt frytin e shpërblimit. Pse me u mundue me mjellun në kopshtin e jetës pemë qi nxjerrin gjithmonë lule dhe nuk lidhin kurrë as ndonji kokërr të vogël?
Me gjithë këtë, në këtë Shqipnin t’onë ka disa të pakët qi i ka kapun nji sëmundje e tillë. Dhe kur të kujtohet se këtu ke na përveç satisfakcionit material ke mrapa dhe urrejtjen e publikut për veprën qi i fale me kujdes e dhimbje shpirti, ahere gjendja e shkrimtarit shqiptar bahet sá mâ tepër tragjike.Drama e Ipsenit “Armiku i Popullit” e shpreh mjaft bukur në këtë rast botën shqiptare kundrejt puntorit të Muzavet.Dikur nëpër perioda t’errta të vendevet t’jera gjindesh ndonji Mecen a Richelieu, të cílët i murën puntorët e pendës ndën mprojtje. Dhe vetëm për këtë mprojtje këta bamirës e lidhën vehten e tyne me historín e literaturës romake e frange. Këtu tek ne ngjanë e kundërta. Mprojtja mâ e madhe qi munt t’i bahet nji shkrimtari asht t’a çojnë mësuës asè sekretar në ndonji zyrë të vogël. Nga nji herë ngjanë qi e qisin jasht fare dhe nga kjo punë e thjeshtë dhe e lanë pa bukë në të katër rrugët. Po a munt të lulëzojë në këtë mënyrë literatura shqiptare?Sigurisht jo. Ndër të tilla kushte puna e letrave asht nji heroizëm, nji idealizëm pa kufi. Dhe deri sá në kohën e soçme idealizma quhet nji marrëzi,duhet t’a këtë dhe shkrimtari fatkeq vendin në çmendinën e Vlonës.Me gjithë këto sá u tha sipèr, un prap përmblodha nji volum të vogël të vjershavet të mija dhe ja paraqis publikut shqiptar. Nji punë e pakët, por e kujdesëshme, qi besoj se do t’i vlejë mjaft literaturës s’onë të vorfën.
Et’hem Haxhiademi
*Elbasan, 14 Mars 1937
Skënderbeu
Tragjedi me pesë akte
Parathanëje
Këtë rradhë këndonjësvet të ndershëm u parashtroj nji tragedi tjetër, subjekti i të cilës asht heroi i ynë kombëtar Skënderbeu; themë e marrun prej historis s’onë mâ të këthjellët. Në trageditë e mija të maparëshme mâ tepër më ka tërhekun landa në vetëvehte se sá themat kombëtare. Me “Ulisin” e “Akilin” kam dashun të thur dy tragedi me dy kryetrimat e epopevet homerike Odyssen e Iliada. Me “Aleksandrin” e “Pirron” dy tragjedi qi të kenë për protagonista dy kreshnikë të historis s’onë përpara Krishtit, ndonse për ta dyshohet vërtetësija Shqiptare.
Këtë herë, tyke e ditun se popullit t’onë i pëlqejnë themat kombëtare, paraqis tragedin “Skënderbeu” me protagonist heron t’onë kombëtar. Landën e kësaj tragedije do t’a kallxojmë me pak fjalë: Ahere kúr Turqit kishin pushtuë gjithë siujdhesën e Ballkanit dhe i kërcnohesh rrezik i madh Shqipnis dhe kúr gjithë shpresat e Europës së Krishtenë ishin varun vetëm ke Shqipnija e ke krahu i Skënderbeut kundrejt rrezikut të Turqvet, Moisiu, kushërini i Skënderbeut dhe generali mâ i mirë i tij, tradhtoi atdhen e vet dhe iku në prehnin e Sulltanit. Shkaqet e tradhtis së Moisiut simbas dokumentavet historike ishin këto: nakari kundrejt Skënderbeut për famën qi fitonte për ditë, lakmija për t’u bâ Mbret i Shqipnis dhe kallzimet qi i fuste përditë e shoqja Zanfina, mbassi kjo e urrente Skënderbeun, për shkak se ky e ndau prej burrit të parë Karol Muzakë Topis për t’i dhanë të motrën për gruë Mamicën. Këto shkaqe pra e shtynë mâ në funt Moisin jo vetëm të tradhtojë atdhen e vet, por të vinjë mâ vonë dhe si komandant i ushtris turke për të luftuë me Skënderben. Në luftën qi u bâ afër Dibrës së poshtme ushtrija turke u thyë e u prish. Moisiu, mbassi kishte frikë të shkonte prap në Turqi dhe i munduëm prej vetëdijës, u këthyë përsëri në Shqipni dhe i ra ndër kambë Skënderbeut për t’i falë fajin e madh qi bani. Ç’do tjetër mbret kundrejt nji tradhtije të tillë do t’a dënonte pa mëshirë Moisin, por Skënderbeu tepër shpirtmadh u mallengjyë prej tij dhe e ngriti me durët e veta e e puthi në ballë tyke ja dhanë prap gradën qi pat mâ përpara. Ndërsa Moisiu luftonte kundër Skënderbeut e shoqja e tij përpiqesh gjithnji me intriga qi t’i mbushi mendjen dhe Hamzait për t’a tradhtuë t’ungjin Skënderben. Zanfina u përpoq pa pushuë për të ja arritun qëllimit, por vetëm se kur iu mbush mendja Hamzait për të trathtuë t’ungjin, burri i Zanfinës Moisiu, u këthye nga Turqija dhe erdhi i ra ndër kambë Skënderbeut. Prá Moisiu u penduë dhe Hamzai e filloi tradhtinë. Nga ky dëshprim ahere Zanfina marrohet dhe therë vehten me thikë. Kjo asht me pak fjalë landa e kësaj tragedije.
Gjinokastër, 1 Maj 1935
*Shkëputur nga Dossieri që Revista Poeteka i ka kushtuar shkrimtarit Et’hem Haxhiademi, në nr. e saj të 36-të , verë 2015
Koha e kaluëme
Lyra, 1939
IX
Shpesh her’ mallngjehem kur në mendje m’sillet,
E bukra kohë e artë e rinis s’ime
Dhe vaja ke qerpikët më mbështillet.
Ah të kallxohet asht e rand’ me shkrime,
Se sá e mallshme e kaluëmja çfaqet
Dhe sá të ban t’thellohesh në mendime.
Prandaj sá her’ mendoj m’rrëqethen faqet,
Për moshën t’ime t’vogël qi s’këthehet
Dhe me të tashmen shpirti s’më kënaqet.
Kur nis pranvera e ambël të dëftehet
Me manushaqe t’çelme nëpër ara
E kumbulla në lule të zbërthehet;
Ahere m’flururon në koh’ të para
Muë zemra dhe zbavitjet më kujtohen,
Midis kodrinash të rrethuë me mara.
As qi kujtimit t’im do t’i largohen
Të hershmit foshnje qi m’shoqnuën në lodra
Nëpër livadhe qi me garth qarkohen.
E kur së bashku ngjiteshim ndër kodra,
Për t’mbledhun lule t’laguna prej vesës,
Këndojshim porsi nand hyjneshat motra.
Por kush mendonte kushtet e jetesës,
Ahere qi veç gazi na pushtonte
Dhe fatin t’on’ të ngjom’ ja varshim shpresës?
Curritshin zoqt dhe pylli krejt gjimonte,
Nga melodit e tyne rritesh shija,
E n’orizontin dielli perëndonte.
Ahere dhe puntorët nga shtëpija
Këtheheshin prej punës tyk’ këndumun,
Ku gjithsecilin e priste fëmija.
E mbas atyneve na të vargumun,
Me tufa lulesh ecnim nëpër durët
E me fëtyr’ të çelët e t’gëzumun.
Lëviznim si maqiku në pëlhurët,
Me brohoritje t’madhe n’koh’ të vona,
Tyk’ na gufmuë prej gazit krahanurët.
Në funt këtheheshim në votrat t’ona,
Ku shpirt i lodhun dëshiron të prehet
Dhe ku mësalla priste rrethuë n’frona;
Por koh’e till’ për muë mâ nuk këthehet!
* Botuar për herë të parë në Revistën Poeteka nr:36/ KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
Në vazhdim, KultPlus ua sjell xhudisten kosovare, Nora Gajkova e cila ka fituar medaljen e artë olimpike, pasi e mposhti Sarah Leoine Cysiquen në finale, duke ia siguruar Kosovën medaljen e tretë të artë olimpike në historinë e saj.
Nora pati triumfuar ndaj francezes në finale e kategorisë deri në 57 kilogramë, duke e fituar medaljen e parë olimpike në karrierë.
Triumfi i 28-vjeçares nënkuptoi se Kosova i ka fituar tashmë dy medalje të arta në Tokio 2020 dhe tri të arta në historinë e saj në Lojëra Olimpike, që të rija në xhudo.
Është një histori olimpike për sportin kosovar që po shkruhet nga vashat, sepse pas medaljes së parë olimpike në historinë e Kosovës të fituar nga Majlinda Kelmendit në Lojërat Olimpike Rio 2016, Distria Krasniqi dhe Nora Gjakova i ndoqën hapat e saj në Japoni. / KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
Në vazhdim, KultPlus ua sjell xhudisten kosovare, Majlinda Kelmendi. E artë, Kelmendi mbylli karrierën si sportiste aktive për të vazhduar atë si trajnere.
Nën organizimin e Presidencës së Kosovës, është mbajtur ceremonia për nderimin e xhudistes Majlinda Kelmendi dhe kalimin e saj nga një sportiste aktive në arenën e sportit të xhudos në trajnere.
Federata Botërore e Xhudos po ashtu pati shkruar një artikull të veçantë për pensionimin e xhudistës së artë kosovare.
Qeveria e Republikës së Kosovës pati miratuar propozim – vendimin e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit për shpalljen e Majlinda Kelmendit – qytetare me merita të veçanta.
Majlinda Kelmendi – me arritjet e saja në sportin e xhudos është shëndrruar në ikonën e suksesit kosovar, dhe është bërë shembull i shoqërisë tonë duke i thyer të gjitha tabut e vështirësive dhe sfidave në sport. Ajo i ka dëshmuar rinisë tonë, se kur punohet me përkushtim dhe qëndrueshmëri – suksesi është i pashmangshëm.
Gjatë karrierës së saj, ajo ka prekur majat e suksesit të sportit të xhudos në arenën ndërkombëtare.
Këto janë disa prej rezultateve të saja ndër vite:
-Kampione e botës për junior;
-Fituese e disa Grand Slams;
-Kampione e Evropës;
-Kampione e Botës; dhe
-Kampione Olimpike në Lojërat Olimpike Rio 2016.
Konsideruar kontributin që ajo e ka dhënë në promovimin e fushës së sportit në Kosovë, dhe në promovimin e shtetit tonë në arenën ndërkombëtare, Majlinda Kelmendi merr statusin e qytetares me merita të veçanta, dhe do të shpërblehet në vlerë prej 1,321.32 euro në muaj – vlerë e cila përkon me rrogën bruto të një Ministri/e në Kosovë. / KultPlus.com
Më 8 mars 1902, në Elbasan lindi Et’hem Haxhiademi, poeti dhe dramaturgu më i shquar i periudhës së pas pavarësisë, i pajisur me një kulturë të gjerë në Universitetet e Italisë, Austrisë dhe Gjermanisë, zotërues i disa gjuhëve të huaja.
Pas vendosjes së regjimit komunist në vend, u arrestua si armik i popullit dhe mbështetës i Ballit Kombëtar, dhe u dënua me vdekje, dënim që iu zëvendësua me burgim të përjetshëm, që e kaloi në burgjet e Elbasanit, Gjirokastrës, për ta përfunduar në Burrel.
Themeluesi i tragjedisë shqiptare me veprat “Ulisi”, “Akili”, “Aleksandri”, “Pirrua”, “Skënderbeu”, “Diomedi” dhe “Abeli”, njohësi i mirë dhe përkthyesi në burg për gati 20 vjet i greqishtes së vjetër, latinishtes, gjermanishtes, turqishtes, intelektuali i dalluar për kulturën klasike, mbylli sytë në Burrel, më 17 mars 1965. Ende sot, Et’hem Haxhiademit nuk i dihen eshtrat.
Ai shkroi gjithashtu dy vëllime me poezi dhe përkthimin nga latinishtja e “Bukolikëve” të Virgjilit. / KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
KultPlus iu sjell në vazhdim një nga aktoret kosovare më të suksesshme vitin e kaluar, Yllka Gashi, e cila me rolin e saj në filmin “Zgjoi” arriti që aq mrekullisht ta portretizojë jetën e historinë e Fahrije Hotit.
Shtëpia e parashikimeve për çmime të ndryshme ndërkombëtare, duke përfshirë edhe Oscars, Variety, pati përfshirë Yllka Gashin në mesin e 15 aktoreve që do të përfshihen në listën e ngushtë për Çmimet e Akademisë Britanike të Filmit (BAFTA).
Yllka Gashi luajti rolin e saj në filmin “Zgjoi”, i cili ka bërë bujë të madhe, duke u përfshirë madje edhe në listën e ngushtë të çmimeve Oscars.
Variety pati përfshirë Gashin në mesin e aktoreve kryesore në film, së bashku me aktore të njohura siç janë: Nicole Kidman, Lady Gaga, Emilia Jones etj. / KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
KultPlus iu sjell në vazhdim një nga regjisoret kosovare më të sukseshme vitin e kaluar, Blerta Basholli, e cila me filmin “Zgjoi” ka vendosë Kosovën në kryetituj të medieve më prestigjioze. Ka bërë historinë në Sundance Film Festival, ku për herë të parë ky festival i ka ndarë një filmi tre çmimet kryesore, e këto çmime i ka marr pikërisht filmi i Blerta Bashollit, që nëpërmjet filmit “Zgjoi” ajo ka dërguar dhimbjen, forcën dhe kurajon e grave shqiptare.
“Zgjoi” që nuk arriti të futej në pesëshen e filmave të nominuar për kategorinë e filmave në gjuhë të huaj, tashmë ka mbi 20 çmime të festivaleve më prestigjioze, sikurse që ka një rrugëtim të madh në rrjete të ndryshme të kinemave nëpër botë.
Dhe pikërisht Blerta Basholli tash e dy herë i përjetoi ethet e çmimeve Oscars. Për herë të parë ishte në rolin e asistentes së regjisë, për filmin artistik të metrazhit të shkurtë “Shok”, ku ky film me regjisorin Jamie Donoughue kishte arritur të përjetonte edhe emocionin e filmit të nominuar për Oscars.
Dhe për herë të dytë, por tash me një format tjetër, Blerta Basholli qau rrugën e gjatë deri te lista e ngushtë e filmave për çmimin Oscars, në cilësinë e skenaristes, regjisores dhe të një rrëfimi real.
Blerta Basholli është në proces e sipër të filmit të saj të ri, e cila në deklaratat e saj nëpër medie të ndryshme ka potencuar se aktualisht i ka skenarët e gatshëm për pesë filma.
“Dy prej tyre janë në një fazë më të avancuar ndërsa njëri është tashmë në realizim e sipër. Fjala është për një film që tematizon jetën e të rinjve, adoleshentëve të moshës sime në vitet `90 në Kosovë, në kushtet e okupimit. Kam përshtypjen se, ndryshe nga temat e luftës, kjo temë sikur i mungon kinemasë sonë. Mendoj se ka qenë një jetë megjithatë dinamike dhe disi “Underground” dhe ja vlen të bartet në film. Edhe ky film do të jetë në koproduksion me Zvicrën dhe edhe këtu do të luajë një rol Yllka”, kishte deklaruar Blerta Basholli. / KultPlus.com
Presidenti i Shqipërisë, Ilir Meta sot ka vlerësuar me mirënjohje për të gjithë angazhimin dhe përkushtimin e dëshmuar për forcimin e familjes, shoqërisë, por edhe të kombin tonë, Edita Tahirin, me Titullin “Kalorës i Urdhrit të Skënderbeut”, përcjell KultPlus.
Edita Tahiri është një personalitet shumë i njohur, që prej dekadash kontribuon për çështjet madhore, siç ka qenë liria dhe e Pavarësisë së Kosovës.
Në kushtet e një represioni dhe një gjenocidi të jashtëzakonshëm dhe jo vetëm kaq, por edhe sot ajo vijon të jetë një zë i fuqishëm, aktiv dhe përfaqësues, me një angazhim të vazhdueshëm edhe si Kryetare e Lobit Rajonal të Grave të Europës Juglindore, duke spikatur në përkrahjen e barazisë gjinore, fuqizimin e grave dhe integrimin e tyre në vendimmarrje.
“Në shembullin e saj të angazhohemi dhe të bashkojmë të gjitha forcat për fuqizimin e mëtejshëm të rolit të vajzave dhe grave, për të ndërtuar një shoqëri sa më përfshirëse, më të drejtë, më humane dhe pa konflikte”, ka shkruar Meta.
Ai është shprehur të jetë i lumtur, që nën moton “Gra që Frymëzojnë” të festohet sot, në Institucionin e Presidentit, Dita Ndërkombëtare e Gruas, së bashku me shumë zonja të nderuara nga të gjitha trevat shqiptare, që kanë spikatur dhe lënë gjurmët e tyre në fusha të ndryshme të jetës, duke u kthyer në shembuj frymëzimi për shumë gra dhe vajza. / KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
Në vazhdim, KultPlus ua sjell aktoren e njohur Adriana Matoshi e cila ka marrë dritën e gjelbër të jetë deputete e Kuvendit të Kosovës.
Adriana Matoshi, e cila është e njohur edhe për rolet e saj të shumta në teatër e film, pati njoftuar se sërish është diagnostifikuar me sëmundjen e tumorit në tru.
Së fundmi, duke marrë parasysh rolin e saj në filmin e suksesshëm “Zgjoi”, aktorja pati kërkuar mbështetje të filmit me regji të Blerta Bashollit, ngase filmi ishte përfshirë në listën e ngushtë të çmimeve Oscars në kategorinë e filmave ndërkombëtar. / KultPlus.com
Një skulpturë tejet e veçantë e krijuar nga artisti Burim Berisha së fundmi është vendosur në lagjen Dardania në Prishtinë, realizimi i së cilës mori gjithsej gjashtë muaj e që zbulimi i saj pritet të bëhet pas përfundimit të rregullimit në park si dhe ndriçimit. Andaj, zbulimi zyrtar do të vjen pas datës 21 mars, shkruan KultPlus.
Epiteti për skulpturën nga disa banorë të lagjes gjatë instalimit fillimisht mendohej të ishte “Bukuroshja Dardane”, por tani ajo mban emrin “Unknown soldier” (Ushtari i Panjohur), emërtim i cili në gjuhën shqipe konsiderohet se “ngacmon” si epitet mashkullor dhe si fakt që ka edhe “ushtare” të cilat luftojnë çdo ditë për zhvillimin e shoqërisë.
Duke pasur parasysh se portretet kryesisht janë format artistike skulpturale me anë të së cilave artisti Berisha i komunikon përjetimet, ngjarjet, dashurinë, mirënjohjen e shumë të tjera, ai ka vendosur që në këtë rast, emocionet e tij t’i paraqes me anë të akustikës dhe interaksionit si formë e re e skulpturës kosovare.
Ideja e tij për të realizuar këtë skulpturë në formë të artit publik ku komunikimi është direkt, ka ardhur si rezultat i kohës së tranzicionit që po ndodh në shoqëri, shenjave të ngritjes së vetëdijes në shoqëri ku kontributi i grave ka filluar të njihet. E tëra kjo mendohet të ketë ardhur si pasojë e punës dhe mundit të jashtëzakonshëm që kanë bërë gratë në të gjitha fushat e mundshme, por edhe si pasojë e vështirësive që kanë pasur, pas gjithë obligimeve dhe ndalesave të shtyra nga një shoqëri tradicionale dhe mjaft patriarkale. Andaj dhe është dashur të gjendet një kohë edhe për ngritje kulturore dhe akademike, të cilën e kanë arritur me mjaft sukses për një kohë të shkurtër.
“Ideja ishte që të bëhet diçka që të jetë si formë monumenti kushtuar këtij kontributi dhe kësaj vlere e cila nuk gëzon mirënjohjen e mjaftueshme akoma. Kjo skulpturë është e “çarmatosur” prej formave estetike, trupit dhe format e tjera të trupit me fokus të veçantë tek bukuria, dhe ka vetëm portretin që e përfaqëson së bashku me formën e modelimit ekspresiv, dimensioneve relativisht të mëdha që tregojnë prezencë, qëndrim stabil e të fortë edhe pse ka gjurmë dhune nga jeta. E gjitha kjo besoj që do të krijojë një ndjenjë mirënjohjeje dhe emancipimi, deri te barazia gjinore”, thotë Berisha për KultPlus.
Sipas tij, portreti i ka sytë mbyllur si shenjë force edhe përkushtimi ndaj “luftës” për emancipim duke fshehur të gjitha vështirësitë të cilat prapëseprapë fshihen përmes gjurmëve të jetës të cilat po ashtu artisti i ka shfaqur përmes formës së modelimit.
“Edhe pse shpjegimi i punimit artistik nga ana e artistit e dëmton veprën dhe i ndalon apo udhëheq përjetimet e shikuesit, skulptura në këtë rast duhet të komunikoj vetëm përmes përjetimit dhe prezencës e interaksionit, kurse unë po jap vetëm disa nga ato mendimet, përjetimet apo botëkuptimet e mija të cilat më kanë udhëhequr gjate realizimi të kësaj skulpture”, thotë Berisha për KultPlus.
Ndërsa, rolin e gruas në shoqëri artisti e sheh shumë të rëndësishëm dhe të barabartë, bazuar në kapacitete psikofizike të çdo personi pa dallim gjinie. Por që tek ne dhe shume vende tjera në zhvillim roli i gruas vlerësohet pak dhe rrjedhimisht ka minimizim te barazisë gjinore.
“Me këto ndryshimet e viteve te fundit sidomos pas luftës 98-99 shohim një ngritje të rolit të gruas. Shembulli konkret është prezenca e gruas në te gjitha fushat dhe institucionet më të larta shtetërore. Kjo është një shenjë e emancipimit të shoqërisë kosovare edhe vetë fakti që po realizojmë një portret si ky i fundit mendoj që tregon rëndësinë e rolit të gruas në shoqëri në të gjitha fushat”, shpalos ai.
Ndërkaq, skulptura edhe mund të jetë “sitespecific”, por në këtë rast mund të ndërlidhet me emrin e lagjes dhe emrin e sheshit, lokacion të cilin e ka përzgjedhur Komuna e Prishtinës, duke e përshtatur me këto dy fakte.
Kjo skulpturë e punuar nga artisti Burim Berisha është financuar nga Komuna e Prishtinës. / KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
KultPlus iu sjell në vazhdim një nga regjisoret më të sukseshme vitin e kaluar, Kaltrina Krasniqi, e cila me filmin “Vera andrron detin” pati shfaqur premierën madhështore në Festivalin e Venedikut – njërin ndër festivalet më të vjetra dhe rëndësishme të filmit në botë, me ç’rast filmi ka fituar çmimin e ri “Autorë nën 40 vjeç” nga kinemaja “Venezia a Napoli” për regjinë më të mirë.
Filmi kosovar me regji nga Kaltrina Krasniqi dhe skenar nga Doruntina Basha po ashtu fitoi çmimin special të jurisë në Festivalin e Filmit në Selanik.
Gjithashtu, projekti i ri “Belach” nga kineastja kosovare Krasniqi fitoi grantin kryesor për përkrahje zhvillimore të Festivalit të Filmit Arras. / KultPlus.com
