Këngë dashurie

1 Shkurt, 2021 - 11:50 am


Nga thesari i folklorit të shqiptarëve në Greqi, veçohen shumë këngë që i këndojnë dashurisë dhe bukurisë.

Arkiva e pasur që trashëgojnë brezat e sotëm rrëfen përkushtimin e thellë ndaj traditës së familjes, parimet e një komuniteti të guximshëm, të suksesshëm por edhe tepër konservator. E megjithatë, Arvanitasit përmes këngëve e valleve i këndonin shumë dashurisë e familjes, herë me ndjenja të thella erotike, herë me sarkazëm e herë nga një perceptim real i situatave.

Ditët e sotme, vargjet e tingujt përcillen nga grupe të vogla këngëtarësh, kryesisht në zonën e gjerë të Atikës dhe një pjesë të Peloponezit. Më poshtë, sjellim vargjet për dashurinë dhe familjen, siç i mblodhi dhe përcolli në brezin e sotëm, akademiku i Salaminës, Petros An. Furikis.

Nuse!

Nuse moj nuse

haj vemi ndë puse!

Moj nuse hap sitë

e vëzhdo shtëpitë!

Ande lart nga bota e bardhë

vjen një nuse me shokardhe!

Ore mirë kur u nise

nxerre gunënë se dirse!

Me kaliqe me podhe

diu sa e bukurë çë je!

Thjakëzë ajo vajza jote

ishte lule misirjote!

Bëmë thjakëzë moj nuse

pa do të të mbanj ndë grushte!

Sevda!

Sevdajt aljos do jetë

ksehoris nga tërë djeltë!

Me sevda mos blekseni

pse do mos kseberdhepseni!

Me sevda më bëre vre

e nani ikën e më lje!

Me sevda më katadise

e nani ikën e m’arnisë!

Kam(ë) sevda sa marrësonem

po jam vajzë e turpëronem!

Kam sevda sa s’ka njatrë

po se trëmbem nga i tatë!

Ai vasilikoi me rremba

ka sevda po s’e le j’ema!

Kam sevda sa çë marësonem

po jam(ë) vajzë e turpërohem!

Thom e shtie a-liberda

po kam fovero sevda.

Ndara lumit lule janë

u ndë ti shtiva sevdanë!

Ndara lumit lule janë

po ndë ti e kam(ë) sevdanë!

Shtiva një sevda të ri

Siprë ndë i vjetëri!

Sevdai it htiqjo i bënë

m’a htiqjasi zemërënë!

Sevdai it sevda i bënë

ma mareni zemërënë!

Sevdai it(ë) ish marrësirë

po s’e keshe marrë mirë!

Sevda it(ë) m’u bë htiqjo

do mos rrojë shumë qero!

Ndë sevda mos epimeni

nga sevdai u ikën mendi!

Doj t’a dije po s’e di

sevdanë çë kam ndë ti!

Shkova dhe, shkova dunja

s’çova vajzë pa sevda!

Shkova dhe shkova eparhji

s’çova vajzë p’aghapi!

Kam sevda sa s’duketë

t’e këpunjë s’këputetë!

Sevda keshë sevdali

jti s’ka parighori!

Me sevda të ri të pashë

po mbrëmanë pa ngrënë rashë!

Sevdai it m’u bë htiqjo

po shërova shumë qero!

Sevdaj it ish ksehora

se ftoi me gharefala!

U tha bari krinave

Nga sevdai trimave!

U tha bari llakave

Nga sevdai vashajve!

Mos më qeshni ju moj gra

pse kam(ë) fovero sevda!

Dhemonitë mirrë sevdanë

se kam(ë) çuarë belanë!

Feru si ferënj u djeltë

mos feruni dhemoni vetë!

Feru si ferem u tërë

mos feru dhemonë vërë!

An t’ish nga mua kavghai

le të ndahetë sevdai!

An t’ish nga mua meria

le të ndahetë aghapia!

Shtiu një para aghapi

tërë gërnjë edhe mëri!

Shtiva një para sevda

tërë gërnjë edhe kavgha!

Dhendrollivani me fletë

vajza e shtiu sevdanë vetë!

Ndenja si floriu ndë kartë

të marr(ë) sevdaj të lartë!

Ndenja si floriu ndë Sirë

të marr(ë) sevdaj të mirë!

Sevdalepsurë!

Pse je sevdalepsurë

m’çilinë je blexurë?

Se të kam zilepsurë

çë eçën(ë) sevdalepsurë!

Vre e sevdalepsurë

se të kam(ë) zilepsurë!

Zilepsurë shumë të kam(ë)

Po e ke shtirë gjetkë ke sevdan!

Erotike

Më të mos më shkosh ndë derë

pse m’a ngrijte mendë ndë ere!

Di’u sa hjerem, di’u sa dua

çë shtive sevda ndë mua!

Të kej zemëra një xham

të shohë sevda çë kam!

Puthmë puthmë sa të duash

po gjakund të mos e thuash!

Puthmë puthmë buzënë

pse su ta thajta bursënë!

Duajmë moj duajmë

më shrirt(ë) (edhe) me zëmërë!

Merre si e ke soponë

të e shkoshë ande qeronë!

Bëra be ndë drasa gurit

të mos flas më grua burit!

Bëra be ndë drasazë

të mos flas me vazhazë!

Kur të pashë u muarrshë

si llambadhë u shuashë!

Delj të daljëmë ndë limnë

të lozëmë si gjërpënjë?

Delj të daljemë ndë ljëmënë

të lozëmë si gjërpënjë!

Dale, dale! Mos nga vrap

kam një mollë të të jap!

Moj si t’ë bënj atje çë shkon

të mos prirem të vëzhdonj|

Do t’ë dije po s’di

shomë sa të dua u ti!

Të më dojë si të dua

ti doj bëreshe për mua!

Lae këbënë lae

përvishe tirkthinë

të shoh këbënë e bardhë

e merrmë shpirtinë!

U ta thashë e ti t’e dish

të zësh dhromizën të vish!

Kur vinje nga Shërmëria

si pabor(ë) çë vjen nga Sira!

Kur(ë) vinje nga pervolë

si paborë çë vjen nga poli!

Bubuhjasë dardhatë

me ja su të bardhatë!

Bubuqasë mighdhaletë

me ja su djaljo phonetë!

Moj vajzo ai djali juaj

ish vasiliko veruar(ë)!

Moj vajzo ai djali itë

ai mastrapa politë!

Moj si të bënj atje çë shkonj

të mos dridhem të vëzhdonj!

Moj e bukura e qinonisë

mos i jip llakë aghapisë!

Moj e bukura e dunjajt

mos i jep llakë sevdajt!

Kam(ë) vasiliko di stratë

ea të të vë dhraghatë!

Kam(ë) vasiliko një arrë

të shkosh të të jap(ë) një klarë!

Kam(ë) vasiliko kurupe

të hish mbërdha nëkë duke!

Ku ojdistë ju të tre

si ghastra me gharufalje!

Moj ghastre me gharefale

di u sa e bukurë çë je!

Kalos to gharefaljea

çë na nostimeps(ë) parea! / KultPlus.com

Të ngjajshme