12 Janar, 2023 - 8:15 pm
Shkrimtarja Agatha Christie rezulton se nuk ka qenë edhe aq e panjohur për dramat dhe emocionet në jetën e saj, pasqyruar edhe te veprat që la pas.
E lindur më 15 shtator 1890, Agatha Christie kishte 14 vjet që kishte nisur karrierën e saj të suksesshme si shkrimtare librash me detektivë kur botoi “Vrasje në Orient Express”.
Libri, i botuar më herët në Amerikë, në të famshmen “Saturday Evening Post”, u kthye në romanin më të shitur të të gjitha kohërave.
E përditshmja britanike “BBC”, ka renditur disa fakte befasuese mbi Agatha Christie:
Pionere e sërfit
Agatha Christie mësoi të bënte sërf që në 1920-n
Së bashku me bashkëshortin, Archibald Christie, do të mbahen mend si evropianët e parë që mësuan artin e sërfit në këmbë.
Pas martesës, çifti do të udhëtonte shumë nëpër botë.
Nga kërkimet e fundit rezulton se Agatha e ushtroi këtë sport edhe në Afrikën e Jugut, Australi, Zelandën e Re dhe Hawaii.
Ajo dhe Archie mësuan të bënin sërf, pavarësisht dallgëve të fuqishme.
Mjeshtre e helmeve
Në fillim të Luftës së Parë Botërore, zbulohet se Christie kishte punuar me VAD (Detashmentin e Ndihmës Vullnetare).
Më vonë, ajo do të punonte në ambulatorin e spitalit vendas. Aty, asaj ju ngjall një interes dhe njohuri mbi helmet.
Viti 1926 u regjistrua si më i dhimbshmi në jetën e autores.
Pasi fitoi famë me publikimin e “Vrasjes së Roger Akroyd”, ajo nuk do të përballonte një sërë humbjesh. Fillimisht do të humbte të ëmën.
Më pas, Archie do t’i rrëfente për tradhtinë e tij dhe se nuk e dashuronte më. Ai u lidh me partneren e tij të golfit, Nancy Neele.
E zhgënjyer, por edhe nga fakti se vuante prej amnezisë, Agatha u zhduk për 11 ditë.
Ajo ishte regjistruar në hotelin “Hydropathic Harrogate”, si Teresa Neele.
Të gjitha dyshimet ranë mbi Archie Christie.
Pasi një punonjës i hotelit e njohu atë, koloneli Christie u çlirua nga akuzat dhe në vitin 1928 Agatha u divorcua nga Archie Christie.
Filmi nga Michael Apted në vitin 1979 “Agatha”, me protagonistë Vanessa Redgrave dhe Dustin Hoffman, është një tregim imagjinar i atyre 11 ditëve të kaluara nga shkrimtarja.
Shkrimtarja femër më e suksesshme
Librat e Agatha Christie janë më të shiturit e të gjitha kohërave. Jo vetëm në periudhën kur nuk kishte asnjë roman kriminal tjetër – me mbi 100 milionë kopje të shitura në të gjithë botën.
Ato janë të botuara edhe në gjuhën shqipe, nga Shtëpia Botuese Dituria.
Shitjet në të gjithë botën, të të gjithë librave të saj arrijnë diku midis dy-katër miliardë, Christie është një nga autoret më të shitura ndonjëherë – e mundur vetëm nga William Shakespeare.
Christie i donte qentë, zakonisht racën terrier.
Qeni i saj i parë quhej George Washington, por i preferuari i saj ishte një terrier me flokë të shkurtër i quajtur Peter, i cili luajti në Dumb Witness me emrin Bob.
Në dedikimin e librit thuhet: “I dashur Peter, më besnik i miqve dhe më i dashur ndër shokët, një qen në një mijë”.
Thesar i pazbuluar
Christie u martua me arkeologun Max Mallowan në shtator të 1930.
Ajo u kthye në fotografen e tij personale të artefakteve në ekspeditat e tij, në Siri dhe Irak. Ajo kurrë nuk i mori atributet që i takonin.
Eksplorimi i atyre ekspeditave do të ndikonin shumë në shkrimin e saj të “Vdekje në Nil”, “Vrasje në Mesopotami” dhe “Vrasje në Orient Express”.
Sfidat e saj
Ajo kishte filluar të shkruante histori detektive pas një basti mes saj dhe së motrës Madge se “ajo nuk ishte e aftë ta bënte atë”.
Agatha luftoi për të gjetur karakterin protagonist.
Mes një grupi refugjatësh belgë, në Torquay, lindi dhe personazhi Hercule Poirot.
Bashkëshorti i dytë i Agatha-s, arkeologu Max Mallowan
Ajo e “vrau” Poirot, duke e futur në një kasafortë…
Nga fundi i viteve ‘30, Christie i dukej Poirot “mjaft i padurueshëm”.
Në vitin 1940 e vrau atë në tregimin “Perde”.
E bindur nga familjarët e saj, miqtë dhe botuesi i saj, e vendosi dorëshkrimin në një kasafortë dhe vazhdoi të shkruante personazhin deri në vitin 1975, kur tregimi u botua përfundimisht.
Sipas familjarëve të saj, Christie ishte një damë e vërtetë.
Ajo pranoi të martohej me Max, vetëm pasi ai u shpall kalorës për shërbimet e tij në arkeologji.
Agatha dashuronte të rrinte në bibliotekë
Megjithëse vëllai dhe motra e saj u dërguan në shkollë, Agatha nuk u dërgua në shkollë.
Që në moshën 5-vjeçare, Christie mësoi të lexonte dhe u shkollua nga biblioteka e babait të saj.
Një fillim i mrekullueshëm për një karrierë kaq të suksesshme./ KultPlus.com