Përkthyesi i Kadaresë në anglisht John Hodgson ka dhënë një intervistë për Booker Prizes ku ndër të tjera ka folur dhe për vështirësitë e përkthimit, marrëdhënien me letërsinë shqipe dhe perspektivën që Ismail Kadare ta fitojë sërish çmimin Booker. Kujtojmë se ky çmim vlerëson po aq sa shkrimtarin dhe përkthyesin e tij.

“Është një nder dhe një kënaqësi e veçantë të shohësh përkthyesit të vlerësuar. Kjo nuk ka ndodhur gjithmonë në të kaluarën. Përkthyesit po krijojnë reputacione ato vetë. Ka shumë përkthyes nga Rusishtja dhe Gjermanishtja apo spanjishtja punën e të cilëve unë e admiroj. Nëse ndonjëri nga ato ka përkthyer një shkrimtar i panjohur për mua e marr me mend se ai shkrimtar ja vlen të lexohet.

Libri “Kur sunduesit grinden” më mori gjashtë muaj për ta përkthyer. E kisha lexuar kur u publikua për herë të parë pa pasur mendimin që ta përktheja. Kur ajo kohë erdhi fillova dhe njëherë nga fillimi dhe vazhdova duke punuar rreth dy orë në ditë. Po punova më shumë filloj “humbas veshin muzikor”.

“Kur sunduesit grinden” është një libër shqiptar por në një shkallë më të gjerë i përket dhe letërsisë Ruse të cilën unë tashmë e njihja dhe e doja, veçanërisht kujtimet e gruas së Mandelshtamit të publikuara në anglisht si “Hope against hope” dhe “Hope abandoned”. Narezhda, vejusha e poetit Osip Mandelshtam, ruajti poezinë e të shoqit pas vdekjes së tij në Gulag duke i mësuar përmendësh dhe nxori “atë çka mbetet” nga lëmitë e shoqërisë sovjetike. Nuk ka dëshmi më të mirë në rezistencën e shpirtit krijues nën totalitërizëm.

Hapat e mir të parë në përkthim ishin shumë të pasigurt. Tani, në ditët e sotme ka një numër të madh skemash që drejtojnë dhe përgatisin përkthyesit e rinj dhe këto janë shumë të vlefshme. Vite më parë, nuk mund ta kuptoja pse sytë e botuesve nuk shkëlqenin menjëherë kur ju ofrohej një roman shqiptar. Nga fillimi doja ta përktheja Ismail Kadarenë që ka një influencë të madhe në formësimin e gjuhës letrare shqipe moderne të cilën e kam mësuar pjesërisht nga ai.

Fiction i përkthyer na mundëson të shohim botën nga një pikëpamje të ndryshme, shpesh prej perspektivave margjinale. Shqipëria, për shembull ka qenë gjithmonë në margjinat e perandorisë. Çmimet janë tabela shenjash, ato na thonë, ja, shiko, një libër shumë i mirë dhe duhe ta provosh me këtë tjetrin gjithashtu – nuk krahasohet më çfarë ke lexuar më parë.”- ka përfunduar Hodgson. /Tema / KultPlus.com