Gili Hoxhaj

Në ulëset e deputetëve, veç një pjesë të figurave të njohura politike, sot zunë vend edhe shumë artistë. Ndryshe nga herët tjera, kësaj here përballë tyre ishin Ansambli i Komunës së Gjakovës të cilët dirigjoheshin nga dirigjenti Pëllumb Vula. Krejt kjo performancë artistike erdhi në kuadër të ekspozitës së parë historike në Kosovë të artistit te famshëm Sislej Xhafa.

Koncepti i Xhafës nis me veprën e njohur të kompozitorit amerikan Samuel Barber. Ansambli i përbërë nga rreth 20 instrumentistë harkorë nisi të shpërndaj tingujt e veprës së kompozuar në vitin 1936 e ka vazhduar rrugëtimin nëpër shumë filma e performancë të njohura. Veçantia e performancës “Again and again” vjen pikërisht përmes maskave të vendosura në fytyrat e muzikantëve, të cilët me publikun përveç tingujve në zbërthim të veprës, komunikonin veç përmes syve që kufizoheshin nga maska e zezë, që kompletonte pamjen e tyre me kostume ngjyrë po ashtu të errët. Vepra e cila lëviz në tingujt më të ngadaltë bën që publiku derisa zhytet në lojën harkorëve nga Gjakova, të zhytet në mesazhin që vetëm një artist si Sislej Xhafa mund ta sjellë. “Again and again” që erdhi për herë të parë në Kosovë, ka lëvizur edhe në vende të ndryshme ndërsa daton që nga viti 1999, dy vite pas daljes së parë publiku të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Nëse shikohen rrethanat të cilat e kanë përshkuar Kosovën që nga ajo kohë, e maskat e vendosura në fytyrën e instrumentistëve shihen në kontekstin e sotëm, pamja e tyre si mesazh nuk i rri larg as realitetit të sotëm.

Pasi që dirigjenti Vula lëshon duart poshtë, e instrumentistët largojnë harkun nga instrumentet e tyre, një pjesë e publikut fillon të lëshoj sallën. Artistët i ndajnë pak minuta kur i kthehen nga fillimi lojës së interpretimit të veprës së njohur të kompozitorit Samuel Barber. Nën duartrokitjet e fuqishme të publikut, artisti Xhafa u bashkohet atyre e përkulet në shenjë mirënjohje para publikut, duke qenë i pari që më pas del nga salla.

Dirigjenti Pëllumb Vula tha se kjo performancë i ka dhënë një eksperiencë krejt të jashtëzakonshme, veçmas bashkëpunimi me artistin e njohur Sislej Xhafën. Ai tha se momenti më kulmor ishte ai i heqjes së maskave. Ai tha se vepra edhe pa pamjen e maskave është si një ankth në vete, një rrugëtim në kujtime dhe një reflektim i jetës për atë se çfarë ka bërë ai dhe çfarë dëshiron të bëj.

“Eksperienca e maskës edhe për atë që e sheh edhe për atë që vendos është ngulfatëse, të krijon një ankth, po ashtu edhe muzika e përcjellë atë emocionin. Momenti më kulmor ishte ai i heqjes së maskave, që ishte momenti më i bukur pasi që munda të marr frymë lirshëm. Ishte mirë që sonte këtu kishte dhe politikanë ndërsa ne orkestra jemi munduar që të qëndrojmë sa më shumë në konceptin e veprës, pamja ka qenë koncept i Sislejt . Vepra ka qenë një zgjedhje e mirë e Sislejt për ta përcjellë edhe më mirë këtë pjesën tjetër”, tregoi Vula për KultPlus.

Deputeti i Kuvendit të Kosovës, Fisnik Ismaili pas seancës kishte qëndruar në sallën e Kuvendin e Kosovës për të ndjekur pikërisht këtë performancë, ndërsa kishte ndjekur edhe pak nga përgatitjet e artistëve, e që ishte mahnitur nga përzgjedhja e këngës. Ismaili tregoi për KultPlus se me Sislej Xhafën kanë ndarë shumë vite miqësi, që nga largimi i tij në Londër ku ai kishte pasur mundësi ta njoh që nga hapat e tij të parë të zhvillimit artistik. Ai tha se kjo performancë i solli emocione të shumëfishta.

“E kam pasur një privilegj të madh që ta njoh Sislellkljn qysh në fillimet e tij dhe gjithmonë na ka mahnitur me idetë e tij që fillimisht nuk i kuptonim e ai mandej na i sqaronte nga pak, gjithnjë na ka mahnitur me performancat e tij dhe kjo nuk kishte përjashtim. Përzgjedhja e këngës ishte shumë emocionale, u mahnita me faktin që është përzgjedhur pikërisht kjo këngë. Kjo këngë ka një melankolie dhe si përzgjedhje muzikore është shumë e mirë, si e tillë më emocionoi shumë pasi që e gjeta vetën aty si një njeri që është i lidhur aq gjatë me Sislejn, si një njeri që ka qenë pjesë e UÇK-së që i ka marrë maskat dhe pe din domethënien e kësaj vepre muzikore”, tregoi Ismaili.

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, Kujtim Gashi tha se kjo është një performancë më ndryshe pasi që është në Kuvendin e Kosovës.

“Kjo për pjesën e politikës ishte një moment i jashtëzakonshëm. Ju jeni dëshmitar që artistët tanë janë duke bërë jehonë në mbarë botën, artistët janë bërë pjesë e agjendave ditore për ta promovuar Kosovën në mbarë botën”, u shpreh Gashi për media.

Galeria Kombëtare e Kosovës organizoj sonte ekspozitën e artistit Sislej Xhafa me titullin “Love you without knowing” (Të dua pa e ditur), kuruar nga Jérôme Sans. “Love you without knowing” është ekspozita e parë e këtij artisti me famë botërore në Kosovë, pas shumë ekspozitash në muze e galeri prestigjioze të botës.

Ekspozita në fjalë, vjen pas përfaqësimit tejet dinjitoz të shtetit të Kosovës nga Xhafa në Bienalen e 57të të Venedikut më 2017, me veprën “Lost and found”.

Kjo ekspozitë u mundësua nga Ministria e Kulturës , Rinisë dhe Sportit, si dhe me përkrahjen e Ambasadës Amerikane në Prishtinë dhe Komunës së Prishtinës. Po ashtu realizimin e ekspozitës e ndihmuan me pjesëmarrjen e tyre Kuvendi i Kosovës dhe Komuna e Pejës, Ansambli i Komunës së Gjakovës, si dhe kompania ndërtimore Bavaria./ KultPlus.com