Rreth 800 vjet më parë, një djalë 7-vjeçar i quajtur Onfim duket se ishte lodhur nga detyrat e shkollës dhe, në vend të tyre, vizatoi veten si një kalorës mbi kalë duke vrarë një armik. Onfim, i cili shkroi emrin e tij mbi këto skica argëtuese, bëri vizatime mbi më shumë se një duzinë copash të holla lëvore thupre në mesin e shekullit XIII. Aftësia e tij artistike u ruajt për shekuj falë tokës së lagësht dhe me pak oksigjen të Novgorodit, një shtet mesjetar sllavo-lindor që më vonë u bë pjesë e Rusisë.

I njohur si Gramota Nr. 200, autoportreti i Onfimit përfshin ushtrimet e tij me alfabetin cirilik mbi një vizatim ku duken një kalë, një armë e ngjashme me shpatë, një armik i mundur dhe, pranë një përfaqësimi të vetes, firma e tij: ОНѲИМЄ. Figuracionet e tij të thjeshta, një tregues i moshës 7-vjeçare, kanë shprehje të ashpra, bust të rrumbullakosur, këmbë të gjata dhe duar me më pak gishta sesa duhet.

Në vitin 1951, arkeologët në Novgorod zbuluan tekstet e para ruse të vjetra të shkruara në lëvore thupri, dhe deri më sot janë gjetur më shumë se 1200 të tilla. Përpara se letra të bëhej e disponueshme, lëvorja e butë e thuprës gërvishtej me mjete metalike ose kockore. Përmasat e këtyre teksteve ndryshojnë, por shumica janë afërsisht sa një kartolinë. Historiani rus Valentin Janin ka vlerësuar se mund të ketë mbi 20,000 tekste të tjera që ende nuk janë zbuluar nga toka me baltë të lagësht.

Qyteti i Novgorodit, që ndodhet në Rusinë perëndimore, rreth 160 kilometra në jug të Shën Petersburgut, ishte një qendër e rëndësishme tregtare gjatë periudhës mesjetare dhe, si rezultat, kishte nivele të larta të shkrim-leximit. Tekstet e shkruara në lëvore thupre nga Novgorodi trajtojnë kryesisht transaksione tregtare ose janë kopje të pasazheve nga Bibla.

Por puna e Onfimit është paksa ndryshe. Edhe pse ai ka shkruar psalme dhe himne, shumica e dorëshkrimeve të tij përmbanin vizatime figurative, dhe stili i tyre i thjeshtë e i këndshëm e ka bërë atë personin më të famshëm të teksteve të Novgorodit në lëvore thupre, si dhe krijuesin e disa prej veprave më të hershme artistike të prodhuara nga një fëmijë që janë zbuluar ndonjëherë.

Fatkeqësisht, nuk ka dëshmi historike që të tregojnë se çfarë ndodhi me Onfimin ndërsa u rrit. A u bë tregtar apo murg? A hipi ndonjëherë mbi kalë dhe vrau armiqtë e tij? Megjithëse nuk e dimë fatin e Onfimit, vizatimet e tij 800-vjeçare kanë lënë një gjurmë të pashlyeshme në histori. / INKL – Syri.net/ KultPlus.com