Deart Ramadani, 21-vjeçari me origjinë nga Kosova, aktualisht ndjek studimet në Universitetin Shtetëror të Guvernatorëve në Chicago, drejtimi Digjital Media dhe Film dhe është në listën e studentëve më të mirë të universitetit.

Ndonëse ka lindur në Amerikë dhe është rritur dhe shkolluar atje, dëshira e Deartit është që të kthehet në vendlindjen e prindërve të tij, në Kosovë dhe të kontribuojë në avancimin e filmit. Për këtë, ai ka një vizion të qartë.

Në një intervistë të gjatë për gazetën online Mediafokus, Deart Ramadani, ndër të tjera thotë: Identiteti i Kosovës është i rëndësishëm për t`u shfaqur para botës. Hollywood-i nuk është qëllimi për të cilin Kosova duhet të përpiqet si dhe shumë gjera të tjera interesante, që ky kineast i ri i shpërfaq për herë të parë publikisht.  

Emri im është Deart Ramadani dhe kam lindur në Amerikë në vitin 1999. Kam jetuar si çdo fëmijë amerikan në moshën time. Kam kaluar kohë jashtë, duke luajtur video-game dhe një kohë të mirë duke shikuar TV. Gjate fëmijërisë time, gjithnjë u ndjeva që isha shqiptar, sepse për çdo fjalë angleze që mësoja, mësoja edhe fjalën shqipe. Kam konsumuar gjithçka që ka bërë një fëmijë amerikan, kam parë shumë filma vizatimorë dhe kam dashur ikonat e njohur si Batman dhe Spiderman. Prisja që Kosova të kishte homologë për këto, ashtu si për të gjitha fjalët dhe konceptet që po mësoja. Në ditëlindjen time të gjashtë, në kulmin e asimilimit tim amerikan, hipa në aeroplan për të lëvizur në Kosovë për një kohë të pacaktuar, për të jetuar me familjen dhe për të qenë afër gjyshit tim i cili ishte diagnostikuar me kancer. Pritjet e mia për homologët kosovarë të argëtimit jo vetëm që ishin të paplotësuara, por është qesharake sa shumë kisha pritur.

Kosova ishte arsyeja pse hoqa dorë nga mjekësia dhe vendosa të merrem me filmin 

Lufta në Kosovë kishte përfunduar dy muaj para se të lindja unë, Kosova ishte ende duke u rikuperuar nga të gjitha dëmet, përfshirë edhe kinemanë. Ajo që pashë në ekran-filmat në vitet e mia në Kosovë, ishte rrallë shqiptare. Ne kishim varg telenovelash nga vendet tjera, si Spanja dhe Turqia, shumë ndeshje sportive te ekipeve te huaja dhe filma vizatimorë që nuk ishin kurrë në një gjuhë që unë i kuptova. Unë mund të flisja anglisht dhe shqip, por isha shumë i ri për të lexuar ose shkruar, duke bërë që të mos isha në gjendje të lexoja titrat. Gjithçka që pashë nuk kishte kontekst ekspozues dhe besoj se këtu duhet të mësoj t’i kushtoj vëmendje të madhe ekranit për informacion. Kam mësuar të shfrytëzoj burime të ndryshme të mediave që kam ndjekur gjatë qëndrimit tim në Kosovë dhe kjo më kishte hapur idenë e perspektivës kulturore në media deri në kohën kur unë u ktheva në Amerikë, pas një viti dhe kam jetuar këtu në SHBA që nga atëherë, përjashtimisht vizitave të rastit në Kosovë, për të parë familjen.

Kam kaluar një pjesë të madhe të jetës time duke dashur të bëhem mjek, deri rreth 5 vjet më parë kur kërkova në internet filma kosovarë. Rezultatet ishin: një ose dy filma të bërë nga shqiptarët e Kosovës dhe pjesa tjetër e filmave të lidhur me tema të Kosovës që financohen dhe bëhen nga krijuesit serb. Pjesa tjetër e rezultateve ishin filma që mund të kenë një aktor apo aktore shqiptare.

Duhet të ketë një dritë mbi popullin shqiptar, artin e krijuar nga populli shqiptar, për popullin shqiptar. Unë nuk kam vendosur që të jem ajo drita për Kosovën, aq shumë sa po përpiqem ta ndezi atë dritë. Prezantimi im i fundit në festivalet e filmit më ka bërë që të gjej filma vërtetë të bërë nga shqiptarët. Kjo më ka frymëzuar dhe më ka ngjallë një shpresë për popullin shqiptar në Kosovë. Jo vetëm që dëshiroj ta shtyj praninë shqiptare në ekran, por dëshiroj ta bëj këtë. Ajo që kam mësuar në Amerikë është se media mund dhe do të humbasë identitetin e saj kur orientohet drejt fitimit në vend se te orientohet drejt punës.

Hollywood-i nuk është qëllimi për të cilin Kosova duhet të përpiqet

Disa nga filmat më të mirë në Amerikë janë krijuar nga artistë që kërkuan të shtyjnë mediumin për shprehjen artistike. Hollywood-i nuk është qëllimi për të cilin Kosova duhet të përpiqet, ne nuk duhet të krijojmë një recetë për filmat dhe t’i shkulim ato pa mend. Në vend të kësaj, ne duhet t’i kushtojmë përpjekjet tona në krijimin e një pune të mbushur me substancë, punë që sfidon mendjen dhe perspektivat e një shikuesi. Me qëllimin e vetëm fitimin, vepra shqiptare nuk ka shanse të ngrihet kurrë si shtet për argëtimin dhe kulturën.

Do të mundohem të hap rrugën për filmin në Kosovë për individë me mendje të njëjtë që kërkojnë të shprehin artistikisht diçka, jo vetëm duke qenë shqiptarë, por njerëz si njerëz të artit. Pas të gjithë filmave që ne krijojmë duhet të argëtojmë dhe informojmë së pari njerëzit e Kosovës. Ne tashmë e dimë se çfarë do të thotë të jesh shqiptar, ne duhet t’i sigurojmë vetes dritare të vërteta për botën që na rrethon dhe atë qe nuk na rrethon. Pjesa më e madhe e përvojës sime me filmat e bërë nga shqiptarët, ka qenë në lidhje me luftën në një formë apo në një tjetër. Unë respektoj objektivin e këtyre filmave dhe rëndësinë e tyre në kujtimin e historisë sonë. Sidoqoftë, unë duhet të theksoj rreziqet në identifikimin e vazhdueshëm të një populli nga ajo që të tjerët u bënë atyre. Populli i Kosovës duhet ta shoh veten në ekran në prezantime të ndryshme për të kuptuar më mirë identitetin shqiptar dhe sa larg ka arritur që nga përpjekja e armikut për ta shtypur atë.

Sa isha në Kosovë takova njerëzit më të aktivë që do të kem takuar në jetën time. Pas shkollës së mesme, u ktheva në Kosovë për herë të parë pas dhjetë vjetësh dhe isha i kënaqur kur zbulova se njerëzit ishin aq të ndritshëm dhe dinamikë si kurrë më parë. Tani është koha, kjo klimë gjithnjë në ndryshim e ndryshimeve moderne që përplasen me historinë tonë të rrënjosur thellë ka sjellë një shprehje interesante në mënyrën e modës dhe muzikës sonë. Në të njëjtën mënyrë siç kemi arritur të shprehim një identitet të ri shqiptar përmes këtyre mediumeve, ne duhet ta transformojmë edhe kinemanë tonë. Tani është koha që ne të shohim veten në kinema, ashtu siç e shohim ne veten tonë.

Kam mësuar shumë për artin në vitet e fundit, ndryshimi në shprehje midis kohës dhe kulturës është i madh. Unë kam vlerësim të thellë ndaj artit nga të gjitha kulturat dhe jam shumë mirënjohës që kam qenë në gjendje të përjetoj identitetin shprehës të krijuesve gjatë gjithë historisë. Unë nuk kam hasur në shembuj shqiptarë në studimet e mia, unë e kuptoj estetikën dhe artin e shumë kulturave, por gjatë studimeve të mia po kërkoj të gjej diçka për kulturën time në këto studime. Më duhet të mendoj për gjendjen e artit të lënë pas nesh sot. Vijon…/Mediafokus.info/ KultPlus.com