Arbër Selmani

David Foenkinos është një regjisor dhe një shkrimtar francez i cili momentalisht radhitet në mesin e dhjetë shkrimtarëve më të njohur në Francë.

Bashkë me vëllanë e tij, ai ka ardhur në Prishtinë për të prezantuar disa prej projekteve të tij artistike, në kuadër të Javës së Filmit Frankofon. Mbrëmë, në kryeqytet është dhënë filmi “Jalouse”, me regji nga Foenkinos dhe vëllanë e tij Stéphane Foenkinos.

Dyshja sot në mëngjes kanë mbajtur një debat për të folur rreth asaj se si një film mund të adaptohet nga një libër, apo raporti i kundërt, por edhe për të folur për karrierën e tyre, për librat e filmat që do të vijnë. Tre libra të Davidit janë kthyer në filma, ndërsa Stephane poashtu bashkëpunon edhe kur sheh një dorëshkrim të Davidit, për ta kthyer në libër.

“Sharlota”, një prej librave më të mirë të Davidit, është një roman në vargje që rrëfen historinë e artistes Sharlota Salomon, e lindur në prag të Luftës së Dytë Botërore në Berlin, në një familje hebraike dhe të traumatizuar nga disa tragjedi të brendshme. E dashuruar pas artit dhe vetë jetës, Sharlota rritet, edukohet dhe dashurohet marrëzisht në Gjermaninë e fillimit të nazizmit.

Romani nuk është kthyer në film, por pritet që diçka e tillë të ndodhë nga një regjisor i madh francez. Për Sharlotën, e cila ishte grua që historia e harroi, skenarin e filmit do ta shkruajë vetë Foenkinos.
“Libri im i preferuar është “Charlotte”, sepse kam shkruar për një gjeni, për një grua të fuqishme, dhe kam shkruar më pak për luftën. Dikush më pyeti në sallë nëse do të shkruaja një libër për luftën në Ballkan, por ajo i takon njerëzve këtu, gjeneratës që ka më shumë njohuri për luftën dhe zhvillimet” tregon mes tjerash Foenkinos.

David Foenkinos dhe Stéphane Foenkinos janë regjisorë edhe të filmit “Jalouse”, që mbrëmë u dha në Cineplexx në kryeqytet. Foenkinos ka shkruar edhe librin “Delikatesa”, i cili më pas u kthye në film në Francë, me protagoniste aktoren e njohur Audrey Tautou. Filmi është realizuar në vitin 2011-të, pas librit me të njëjtin titull, shkruan KultPlus.

“Adaptimi i një libri në një film nuk do të thotë copy-paste. Do të thotë modifikim, emocion tjetër, ndryshime, jo vetëm një paraqitje e personazheve. Dikush e do librin më shumë ose dikush mendon se në film ka më shumë dramë” tregon Stephane.
Delikatesa – libri, ose La Délicatesse – filmi, bazohet në fjalën e cila në gjuhën frënge ka dy kuptime. E para mbetet delikatesa – një sjellje e rafinuar dhe me kujdes të shtuar, apo delikatesa – një konflikt, të jesh në konflikt me dikë.

Derisa Foenkinos harxhon kohë për të gjetur emrat e personazheve të tij, një pjesë e mirë e të cilave si në libra ashtu edhe në filma janë gra, Stephane thotë se gjithçka ka nisur si një eksperiment i cili tani është kthyer në formulë suksesi mes dy vëllezërve.

Të dy librat e David Foenkinos në shqip janë përkthyer nga Edmond Tupja dhe gjenden në libraritë e ndryshme në kryeqytet.

Romani “Delikatesa” është fragjil në trajtimin e historisë. Natalia dhe Fransuai janë çifti i përkryer dhe janë përsosmërisht të lumtur. Por, kur Fransuai vdes papritur, pas shtatë vjetësh martese të bekuar, vejusha Natali ngre një kala rreth emocioneve te saj, ku askush nuk mund të hyjë më. Derisa kandidati më i paimagjinueshëm shfaqet. Romani ka fituar 10 çmime letrare, është përkthyer në 30 gjuhë të botës.

Java e Filmit Frankofon po vazhdon këtyre ditëve me organizime letrare në Prishtinë, por edhe me shfaqje filmash, ndërsa do të udhëtojë dhe në qytetet tjera të Kosovës. / KultPlus.com