20 Shkurt, 2025 - 3:30 pm
Macet janë një nga kafshët shtëpiake më të dashura për njerëzit. Disa studime shkencore kanë nxjerrë në pah disa karakteristika të tyre si intuita e cila është e një shkalle të lartë për to, shkruan focus.it.
Le të shohim disa fakte shkencore të tyre.
1) Pse shikojnë dhe hyjnë në vende të çuditshme?
Në mjediset natyrore, gjahu natyrshëm priret të fshihet në vende të vështira për t’u arritur. Instinkti që i shtyn macet e shtëpisë të futen në qoshet e fshehura të shtëpisë, është një trashëgimi e kuriozitetit që ka siguruar mbijetesën e tyre gjatë gjithë historisë së tyre evolucionare.
Ata që jetojnë me një mace nuk mërziten kurrë: mes “pritave” të papritura, arratisjeve, vendeve të fshehta, lojërave pafund. Macet ruajnë ende shumë nga sjelljet që i kanë lejuar të mbijetojnë në natyrë për miliona vjet. Kjo është arsyeja pse disa nga këto zakone na duken kaq të çuditshme.
Për macet, shtëpia jonë është një xhungël për t’u eksploruar, plot me pre dhe armiq imagjinarë.
2) Pse ngjiten në vendet më të larta të shtëpisë?
Në natyrë, aftësitë e shkëlqyera balancuese të maceve dhe muskujt e skalitur posaçërisht i kanë lejuar gjithmonë të arrijnë pikat e favorshme dhe të eksplorojnë rrethinën e tyre nga lart, duke kërkuar pre.
Dhe pse sot me siguri nuk kanë nevojë të ngjiten te perdet për të parë gjërat … ato janë të programuara instinktivisht për të dominuar shtëpinë vetëm me një shikim.
3) Pse ata sulmojnë çdo objekt të vogël që u futet në rrezen e shikimit?
Macet janë grabitqare oportuniste dhe ushqehen me çfarëdo gjahu që është në dispozicion. Zakonisht hanë vakte të vogla dhe për të qëndruar të ngopur gjuajnë dhe hanë disa herë në ditë, në doza të vogla.
Kjo është arsyeja pse ato “kanë uri”.
4) Pse njerëzit inatosen kur ato gërvishtin me thonj divanet?
Nuk është se ato e urrejnë divanin tuaj, tapetin tuaj të ri ose perdet tuaja të varura rishtazi. Thjesht, ata bëjnë atë që kanë bërë gjithmonë në natyrë: mprehin kthetrat e tyre në përgatitje për gjueti, ngjitje ose mbrojtje. Për paraardhësit e tyre të egër, të pasurit kthetra të mprehta ishte çështje mbijetese. Dhe dje, si sot, ky aktivitet ka gjithashtu përfitimin për të relaksuar muskujt e këmbëve dhe për të hequr pak stresin.
5) Pse i zë gjumi në vendet më të çuditshme?
E thjeshtë, sepse ndihen të sigurt në ato vende. Në natyrë, macet bënin më shumë sesa thjesht gjueti. Ata kanë qenë edhe objektiv i grabitqarëve të tjerë. Të biesh në gjumë në vende që janë të vështira për t’u arritur ose të paparashikueshme është një formë mbrojtjeje kur ato janë më të cenueshme.
6) Pse ato janë kaq të kujdesshme për pastërtinë?
Për të njëjtën arsye, ata e vlerësojnë veçanërisht kur kutia e tyre e mbeturinave është e pastër dhe pa aroma të pakëndshme. Nuk është (vetëm) çështje higjienike: aroma e urinës do të tërhiqte lehtësisht një grabitqar aty pranë duke zbuluar vendndodhjen e tyre.
Prapa prirjes së dukshme për të qenë të shqetësuar, ekziston një instinkt i rëndësishëm mbijetese.
7) Përse mjaullijnë?
Një nga sjelljet e tyre më të njohura është edhe ajo me arsyet më misterioze. Macet lëshojnë zhurmat e tyre karakteristike mjaullitëse kur janë të uritura ose të stresuara, kur janë të lumtura ose kur kanë nevojë për vëmendjen tonë.
Por sipas disa studimeve, frekuenca e veçantë në të cilën lëshohet tingulli (midis 25 dhe 150 herc) do të kishte gjithashtu një funksion rigjenerues në inde dhe mund të shërbejë për të riparuar kockat ose muskujt e dëmtuar.
8) Pse i duan kutitë?
Për të paktën tre arsye: e para, më e dukshme, është nevoja instinktive për t’u fshehur nga grabitqarët. E dyta është funksioni antistres i kutive të zbrazëta të kartonit: është fakt se macet me një kuti në dispozicion përshtaten më mirë me mjediset e reja, dhe e treta sepse kanë një vend ku të shpëtojnë kur perceptojnë armiqësi.
9) Pse i fërkojnë nofullat në duart e atyre që i përkëdhelin?
Ata e bëjnë këtë për të shënuar njeriun me aromën e tyre: macja shtyp pjesën e sipërme të kokës në duart, ose në këmbë, pastaj njërën anë të gojës dhe në fund fërkon të gjithë anën, duke e përdredhur pak bishtin.
Ajo shpesh e përsërit këtë disa herë, pastaj largohet, ulet dhe fillon të lëpijë anët. Macet kanë gjëndra aromatike, të cilat përdoren gjithashtu për të shënuar territorin e tyre, veçanërisht në tempujt e tyre, përgjatë nofullave, në bazën e bishtit dhe në putrat e tyre.
10) Pse ato shpesh hanë bar?
Në realitet, macet e shtëpisë, të ushqyera siç duhet për nevojat e tyre, nuk kanë nevojë për bar. Ato që jetojnë të lira, nga ana tjetër, hanë bar kryesisht për të vjellë pjesët e patretshme të asaj që kanë ngrënë, për shembull puplat ose qimet e miut.
Bari zakonisht shërben për të çliruar stomakun nga mbetjet e padobishme, duke shkaktuar të vjella./ KultPlus.com