22 Prill, 2022 - 4:57 pm
Me rastin e Ditës Botërore të Librit dhe të Drejtës së Autorit, Zyra për të Drejtën e Autorit e cila fuksionon në kuadër të Ministrisë së Kulturës ka mbajtur sot një diskutim të hapur me përfaqësues të shtëpive botuese, përcjell KultPlus.
Në këtë panel u diskutua për të drejtat autoriale dhe rëndësinë e mbrojtjes së pasurisë intelektuale.
Fjalën i pari e mori eksperti i së Drejtës së Autorit, Ioannis Kikkis i cili bëri një prezantim lidhur me promovimin e të së drejtës së autorit dhe avancimit të diturive në fushën e pronësisë intelektuale.
“Digjitalizimi është tani pothuajse në qendrën e axhendës së Bashkimit Evropian. Që në parim është që të lansohet në kuadër të strategjisë së 2020-tës një lloj iniciative që është një lloj axhende digjitale për Evropën dhe si ide që të zhvillohet ky koncept lidhur me sjelljen e një sistemi apo tregu të vetëm digjital. Në çështjet e të drejtës së pronësisë individuale jemi duke punuar ngusht me ministrinë e Kulturës, me të cilën jemi duke punuar në kodifikimin e legjislacionit dhe përafrimin e legjislacionit të Kosovës me atë të BE-së i cili ka për fokus që të ngrisë këto parime duke i tejkaluar të gjitha aspektet e barrierave digjitale dhe duke u fokusuar edhe në çështjet e trashëgimisë kulturore dhe ngritjen e kapacitetit të institucioneve me theks në të drejtën e autorit”, tha Kikkis në fillim të fjalimit të tij.
Ai theksoi më tutje rëndësinë e digjitalizimin në minimalizimin e shkeljeve të të drejtave autoriale apo të pasurisë intelektuale.
“Po flasim për institucionet e trashëgimisë kulturore, këto nënkuptojnë më së shumti arkivat dhe muzetë të cilat synojnë që një numët të madh të punimeve autoriale t’i kthejnë në aspekt digjital dhe t’i bëjnë të qasshme në format e tyre online. Mirëpo, institucionet e trashëgimisë kulturore nuk janë pronarët e këtyre veprave autoriale dhe si të tilla për digjitalizimin e tyre, atyre u nevojitet pëlqimi nga pronari i vërtetë i këtyre punimeve”- u shpreh Kikkis.
Më pas fjalën e mori Dimitris Tsolis nga Projekti i IPR i cili vuri në pah rëndësinë e digjitalizimit të bibliotekave.
“Kjo është një kohë kur libraritë janë në digjitalizim e sipër në gjithë botën, tashmë bibliotekat digjitale kanë filluar të kenë një shtrire gjithnjë e më të madhe. Konceptin e digjitalizimit e kanë shtyrë përpara shumë faktorë ndër ta është janë: globalizimi, multikulturalizmi dhe pandemia ndër ta dhe më kryesorja.”- thotë … i cili thotë se në të njëjtën kohë rrjeti i digjitalizimit global përmes shfrytëzimit të telefonave dhe shfrytëzimit të teknologjisë kanë shtruar bazamentin kryesor drejt transformimit nga manualja në digjitale.
Ndërkaq, në këtë diskutim, fjalën e fundit e mori Sadije Topojani nga Dogana e Kosovës, e cila dha sugjerimet e saj se çka duhet të bëjnë shtëpitë botuese në ndaljen e shkeljes së të drejtave të autorit.
“Në doganë shoh se sa janë autorët nga jashtë të përkushtuar t’i mbrojnë veprat e tyre në Kosovë. Ne kemi mbi vepra të autorëve që kërkojnë mbrojte nga Dogana e Kosovës të Shoqatës së autorëve në Slloveni, nuk kemi asnjë kërkesë nga autorët e Kosovës”, e cila thotë se asnjë nga autorët shqiptare nuk ka kërkuar mbrojtjen e të drejtave autoriale të tij.
Topojani për fund u bën thirrje autorëve të librave në Kosovë që të bëjnë kërkesë për mbrojtje të veprave të tyre, sepse në të kundërtën Dogana nuk mund të veprojë nëse kjo kërkesë nuk vjen nga autori.
E në shënimin e Ditës Botërore të Librit dhe të Drejtës së Autorit janë organizuar edhe një sërë aktivitetesh të tjera, ndërkaq kjo ditë do të përmbyllet me manifestimin poetik ‘Homazh për Ali Podrimjen’ që do të mbahet nga ora 20:00 në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës.
Mbrëmja ku do të përkujtohet vepra e shkrimtarit Podrimja, aktori Bislim Muçaj do të lexojë poezi të përzgjedhura të Ali Podrimjes në përcjellje instrumentale të violinistes, Alkesta Gllogjani./ KultPlus.com