16 Shtator, 2024 - 6:35 pm
Egoist, punëtor, inteligjent, ambicioz dhe arrogant; ai veproi me besimin se çfarëdo që mund të bënin të tjerët, mund të bënte edhe ai. Burri në fjalë është Christiaan Barnard, kirurgu nga Afrika e Jugut që kreu transplantin e parë të zemrës, shkruan focus.it.
Në fakt, Barnard, një nga kirurgët e paktë që hyri në histori, u vlerësua pak nga kolegët e tij. Jo aq shumë për aftësitë teknike (të padiskutueshme), por për atë grup sjelljesh që grekët e lashtë do të kishin përcaktuar arrogancën: arrogancën e atyre që besojnë se mund të kapërcejnë çdo kufi, të atyre që ndjekin objektivat e tyre duke shkelur ligjet, zakonet dhe traditat e përbashkëta.
Para së gjithash, kur më 3 dhjetor 1967 i hoqi zemrën një gruaje të re për ta transplantuar tek një burrë, Barnard ishte, të paktën sipas ligjeve të asaj kohe, një vrasës. Jo vetëm kaq. Në kohën e arritjes së tij historike, ai nuk ishte kirurgu më i vlerësuar i zemrës në botë.
Të gjithë ishin të bindur se i pari që do të provonte dorën e tij në operacion do të ishte Norman Shumway, i cili në Universitetin Stanford në Palo Alto, Kaliforni, kishte kaluar vite duke ushtruar mbi qentë në mënyrë që të mund të kryente transplantin e përsosur të zemrës.
Ai ishte kirurgu më i gatshëm, por e frenonin kufijtë etikë dhe ligjorë. Për suksesin e një transplanti zemre, në fakt, organi që do të përdorej duhej marrë ndërkohë që rrihte, ose nga një person teknikisht i gjallë.
Lajmi për transplantin e parë të zemrës (3 dhjetor 1967) u raportua gjithandej me bujë të madhe.
Në ato ditë, në fakt, për të dekretuar vdekjen e një personi ai duhet ti kishte pushuar zemra zyrtarisht. Megjithatë, duhet thënë se disa risi mjekësore po e minonin këtë konventë. Futja e frymëmarrjes artificiale (së pari me mushkëri hekuri dhe më pas me ventilim artificial), përmirësimi i masazhit kardiak (ngjeshja ritmike e gjoksit për të lejuar që një zemër e ndaluar të fillojë të rrahë përsëri) dhe shpikja e defibrilimit kardiak (një rrymë alternative tronditje që ndërpret aritmitë e rënda) kishte çuar në lindjen e një disipline të re që “ringjallte” njerëzit e cila nuk u quajt çuditërisht “ringjallje”.
1967: Barnard shpjegon teknikën e transplantimit që sapo ka kryer para një auditori gazetarësh. Transplanti i zemrës mund të përmblidhet në 4 faza.
1 – Hapja e zemrës dhuruese: sternumi hapet dhe zemra ekspozohet. Më pas venat dhe arteriet “mbërthehen” (d.m.th. mbyllen), zemra ftohet dhe enët shkëputen.
2 – Transporti: nuk mund të zgjasë më shumë se 4 ose 5 orë. Zemra është e zhytur në një substancë që mban temperaturën e saj rreth 4-10°C për të ngadalësuar përkeqësimin e saj.
3 – Hapjai e zemrës së marrësit: instalohet qarkullimi ekstrakorporal i gjakut, prerja e enëve dhe hiqet zemra, duke lënë në vend pjesën e pasme të atriumeve.
4 – Implanti: lidhen dy atriumet, më pas trungu i arteries pulmonare dhe ai i aortës. Pastaj qarkullimi shtesë ndalon /atsh/ KultPlus.com