Mundja tradicionale luan një rol të rëndësishëm në pjesën më të madhe të shoqërisë senegaleze dhe është një nga sportet kombëtare të vendit.

Mundja tradicionale praktikohet kryesisht në zonat rurale ku nuk është thjesht një sport, por ka një rol të thellë social dhe kulturor. Është duke u lënë në hije nga një mundje profesioniste shumë e njohur dhe moderne.

Një sintezë e boksit dhe mundjes tradicionale, këto ndeshje janë ngjarje masive sociale.

Është veçanërisht e rëndësishme brenda komunitetit Joola, në Senegalin jugor dhe komunitetin Serer në Senegalin qendror. Së bashku këto komunitete përbëjnë rreth 18% të popullsisë së vendit.

Kjo praktikë u mësohet tradicionalisht të rinjve në shkolla speciale gjatë fillimit të tyre në moshën madhore.

I gjithë informacioni se si të luftosh është përcjellë në historinë gojore nga griotët – historianët tradicionalë të Afrikës Perëndimore dhe nga pleqtë.

Të rinjtë mësojnë për shoqërinë, hierarkinë dhe ndryshimet themelore midis roleve tradicionale të burrave dhe grave. Shkollat e trajnimit gjithashtu bashkojnë njerëz nga komunitete të ndryshme. Kjo do të thotë, veçanërisht në zonat rurale, mundja lejon takime miqësore midis fshatrave fqinje.

Për shkak se mundja është transmetuar në historinë gojore, ka pothuajse një mungesë totale të dokumenteve të shkruara për të.

Sipas pleqve dhe griotëve, mundja ishte një mjet për të zgjidhur konfliktet midis mbretërve përmes mundësive. Përveç kësaj, ai praktikohej si një sport rekreativ.

Mundja në komunitetin Serer ka disa dimensione kulturore të shtuara, është gjithashtu një letërsi, një ritual dhe një festival. Mundja shoqërohet me ritme të ndryshme të cilat ndryshojnë sipas vetë mundësit dhe grupit pjesëmarrës. Mund të jetë i ngadaltë, i heshtur, i shpejtë, i vrullshëm, i zjarrtë. Krijon një histori, inkurajim, duke folur drejtpërdrejt me mundësin, por edhe me të gjithë pjesëmarrësit.

Mundja nuk është vetëm një sport, ajo ka një aspekt të konsiderueshëm social-edukativ.

Shkollat e stërvitjes së mundjes ekzistojnë për të gjithë djemtë e rinj dhe përmes saj të rriturit matën guximin e djemve, vullnetin e tyre për të fituar dhe shpirtin e tyre të vetëmohimit. Për shkak të kësaj, ajo i sjell nder fshatit ose rajonit të një personi dhe është një formë e rëndësishme e kapitalit social për t’u mbrojtur.

Mundja tradicionale gjithashtu ka rëndësi për komunitetin – është një shprehje e përkatësisë etnike, fisit ose klasës. Mundja në shoqërinë tradicionale ishte një shenjë e vitalitetit të një komuniteti të caktuar. Ky komunitet mbledh të gjitha forcat e tij rreth një personazhi të vetëm – mundësit – si përfaqësues i tij.

Prandaj, marrëdhënia midis mundësit dhe komunitetit të tij është thelbësore./ KultPlus.com