Një pikturë baroku e humbur në Luftën e Dytë Botërore po kthehet në një muze të Bavarisë pasi FBI-ja e gjeti atë nga i afërmi i një ushtari amerikan që kishte shërbyer në forcat pushtuese në Gjermani.

Para luftës, piktura e peizazhit të fillimit të shekullit të 19-të nga artisti vjenez, Johann Franz Nepomuk Lauterer, u ekspozua në pallatin në Bayreuth, Gjermani, sot pjesë e Koleksioneve të Pikturës së Shtetit Bavarez. Pas shpërthimit të luftës në vitin 1939, pikturat e pallatit u evakuuan në vende të sigurta, duke përfshirë kështjellën Neuschwanstein në jug të vendit, shkruan ANP, transmeton Klan Kosova.

Megjithatë, pavarësisht nga të dhënat e përpikta të evakuimeve të tilla që ishin përpiluar nën nazistët, nuk kishte “asnjë provë që piktura e humbur e Lauterer ishte hequr nga Bayreuth”, tha në një deklaratë Koleksioni i Pikturave të Shtetit bavarez. “Ekzistonte mundësia që të ishte grabitur”.

Në vitin 2011, pasardhësit e një ushtari amerikan ofruan të shisnin pikturën Lauterer përsëri në Bavari, por negociatat dështuan dhe piktura u zhduk përsëri, thuhet në deklaratën e Koleksioneve të Pikturës Shtetërore të Bavarisë. Peizazhi u rendit në bazën e të dhënave lostart.de – së bashku me rreth 700 vepra që ende mungojnë në koleksionet që nga lufta.

Në dhjetor 2022, një burrë nga Çikago kontaktoi Christopher Marinello, një avokat që themeloi Art Recovery International, i cili gjurmon artin e munguar. Ai i tha Marinellos se xhaxhai i mbajtësit aktual e kishte sjellë pikturën në shtëpi nga Gjermania pasi kishte shërbyer në ushtrinë amerikane gjatë okupimit.

“Unë shpjegova politikën tonë për të mos paguar për veprat e vjedhura të artit dhe se kërkesa ishte e papërshtatshme duke pasur parasysh lidhjen familjare,” tha Marinello në një deklaratë. “Përfundimisht, unë negociova një lirim të pakushtëzuar të pikturës dhe i kërkova ekipit të krimit të artit të FBI-së që ta çonte çështjen në vijën e finishit. FBI në Çikago konfirmoi grabitjen dhe i dha poseduesit besimin shtesë për të dorëzuar pikturën pa kushte”.

Piktura, e cila është në dru dhe titullohet Peizazh me karakter italian, është një nga dy veprat shoqëruese të Lauterer që vareshin në Bayreuth para luftës; tjetra përshkruan një peizazh me udhëtarë dhe barinj në një lumë. Koleksioni i Bavarisë përfshin katër vepra të tjera të Lauterer në kanavacë. Bernd Ebert, kreu i pikturave baroke holandeze dhe gjermane në Bavari, tha se një prezantim i këtyre veprave, të cilat janë restauruar së fundmi, është planifikuar në të ardhmen e afërt.

Piktura e gjetur do të kthehet zyrtarisht në një ceremoni në konsullatën gjermane në Çikago sot. Markus Blume, ministri bavarez i kulturës, tha se kthimi “nuk është vetëm një akt i drejtësisë historike, por edhe një shprehje e vlerësimit të trashëgimisë sonë kulturore”.

Marinello tha se Art Recovery International herë pas here “ndeshet me raste, si ky, ku ushtarët aleatë mund të kenë marrë objekte në shtëpi si suvenire ose trofe lufte. Të jesh në anën fituese nuk e bën të drejtë. Ne presim që të gjithë të bëjnë gjënë e duhur dhe të kthejnë veprat e vjedhura të artit kudo që mund të ndodhen”./KultPlus.com