Më 30 nëntor 2023 në orën 18:30 në Lozanë, përgatituni të zhyteni në zemër të rrugëtimit magjepsës të gjuhës shqipe. Kjo mbrëmje që ndodh për herë të parë në Lozanë, e menduar dhe realizuar nga shoqata albinfo.ch në partneritet me të mirënjohurin Qarkun letrar të Lozanës (Cercle littéraire de Lausanne), mëton të jetë gjithashtu një ftesë për reflektim rreth pyetjeve filozofike lidhur me diversitetin gjuhësor.

Si ka evoluar shqipja gjatë shekujve dhe çfarë pyetje filozofike ngre evolucioni i saj në lidhje me raportin që kemi me gjuhën tonë dhe me diversitetin gjuhësor? Këto përsiatje do të jenë thelbi i këtij takimi kushtuar gjuhës shqipe e që ndodh për here të parë.

Gjuha shqipe, e folur në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni të Veriut, Mal të Zi, Serbi dhe Greqi, flitet gjithashtu në të katër anët e botës nga emigrantët e saj të panumërt të shpërndarë gjithandej. Ishuj të vegjël gjuhësorë në Itali dhe Greqi i japin vazhdimësi një shqipeje arkaike, por të ndikuar fuqishëm nga gjuhët përkatëse vendase. Me afro 300,000 shqipfolës vetëm në Zvicër, kjo gjuhë ngërthen në vete thesare shpeshherë të panjohura. Nga origjina e saj misterioze e deri te bashkëjetesa me gjuhë të tjera si greqishtja e vjetër, latinishtja, gjuhët sllave dhe turqishtja, historia e shqipes i reziston asimilimit.

Në Zvicër, ku numri i shqipfolësve llogaritet në rreth 300 mijë, sa njihet në të vërtetë kjo gjuhë? Cila është prejardhja e saj, mes miteve dhe mistifikimeve? Si bashkëjetoi shqipja me gjuhë të tjera si greqishtja e vjetër, latinishtja, gjuhët sllave dhe turqishtja, duke i rezistuar asimilimit? Për të diskutuar mbi këto çështje, shoqata albinfo.ch dhe Cercle littéraire de Lausanne kanë ftuar z. Bardh Rugova, gjuhëtar dhe profesor në Universitetin e Prishtinës, si dhe anëtar i Akademisë së Shkencave dhe Arteve së Kosovës, dhe Ledi Shamkun, socio-linguiste dhe profesoreshë në Universitetin e Bolonjës në Itali. Së bashku me ta, na pret një rrugëtim gjuhësor, duke eksploruar gjuhën shqipe që nga zanafilla e saj deri në ditët e sotme.

Pjesa e dytë e mbrëmjes do t’i kushtohet çështjes së gjuhës së komuniteteve emigruese shqipfolëse. A mund të flasim për “diaspora gjuhësore”? Çfarë raporti kanë këta folës me gjuhën e tyre të origjinës, ose, në rastin e brezit të dytë apo të tretë, me gjuhën e origjinës së prindërve të tyre? Gjithashtu do të diskutohet edhe për heterolinguizmin e shqipfolësve nga emigracioni në Evropë, veçanërisht në Zvicër, dhe mënyrën se si ky pozicion i veçantë i “ndërmjetëm” mund të ndikojë në marrëdhëniet e tyre me gjuhët dhe kulturat e vendit ku ata jetojnë.

Mos e humbisni këtë mundësi unike për t’u zhytur në thesaret gjuhësore të shqipes. Takimi mbahet në Cercle littéraire de Lausanne, Pl. Saint-François 7 (1003 Lausanne), më 30 nëntor 2023 duke filluar nga ora 18:30 dhe moderohet nga Ndriçim Ademaj (shkrimtar) dhe Vjosa Gërvalla (albinfo.ch).

Regjistrimi është i obliguar duke dërguar një e-mail në adresën elektronike [email protected]. / KultPlus.com