Këshilli bashkiak thuhet se po përgatit materiale për të nisur procedimin penal për plaçkitje masive kulturore.

Zyrtarët ukrainas kanë akuzuar forcat ruse për sekuestrimin e “mbi 2,000 veprave të artit” nga muzetë në qytetin e pushtuar të Mariupolit dhe zhvendosjen e tyre në zonat e rajonit të Donbasit të kontrolluara nga Rusia, shkruan The Guardian, transmeton KultPlus.

“Pushtuesit ‘çliruan’ Mariupolin nga trashëgimia e tij historike dhe kulturore. Ata vodhën dhe zhvendosën më shumë se 2,000 ekspozita unike nga muzetë në Mariupol në Donetsk”, tha këshilli i qytetit të Mariupol në një deklaratë të postuar në kanalin e tyre në Telegram të enjten.

Ata thanë se grumbullimi përfshin disa vepra origjinale nga vendasja e Mariupolit të shekullit të 19-të Arkhip Kuindzhi dhe piktorit të famshëm romantik rus Ivan Aivazovsky, si dhe një rrotull unike të Torës, të shkruar me dorë, dhe Ungjillin e vitit 1811 të bërë nga shtypshkronja veneciane për grekët e Mariupolit.

“Këshilli i qytetit të Mariupolit po përgatit materiale për agjencitë e zbatimit të ligjit për të nisur procedimin penal dhe për të bërë një apel në Interpol,” shtoi këshilli.

Në një deklaratë të veçantë, Petro Andriushchenko, një anëtar i këshillit të qytetit, tha se Rusia sekuestroi tri piktura origjinale nga Kuindzhi, i cili fitoi famë ndërkombëtare për portretet e tij të peizazhit rus.

Sipas këshillit të qytetit të Mariupolit, veprat erdhën nga tre muzetë lokalë, përfshirë muzeun e artit Kuindzhi, i cili u dëmtua rëndë gjatë një sulmi ajror rus më 21 mars 2022.

Natalia Kapustnikova, drejtore e Muzeut të Historisë Lokale të Mariupolit, i tha gazetës pro-Kremlin Izvestiya se ajo ua dorëzoi veprat e Aivazovsky dhe Kuindzhi forcave ruse “pas përfundimit të armiqësive”.

“Kryetari i muzeut të artit Kuindzhi i fshehu pikturat kur filloi lufta. E dija se ku ishin… Më pas ato u zhvendosën në vende të sigurta,” tha ajo.

Moska ka marrë kryesisht kontrollin e qytetit port juglindor të Mariupolit, i cili është rrënuar nga bombat ruse. Rreth 2,000 trupa ukrainase dhe deri në 1,000 civilë janë ende të strehuar në fabrikën e rrethuar të çelikut Azovstal në periferi të qytetit.

Nëse konfirmohet, sekuestrimi i artit në Mariupol do të nënkuptonte shembullin e parë të njohur të grabitjes kulturore masive nga forcat ruse që nga fillimi i luftës.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelenskiy, ka akuzuar më parë trupat ruse për përfshirje në grabitje masive pasi video dhe regjistrimet audio dukeshin se tregonin forcat ruse që dërgonin pako me mallra të vjedhura në Rusi. The Guardian gjithashtu mblodhi prova që sugjerojnë se grabitja nga forcat ruse ishte një pjesë sistematike e sjelljes ushtarake ruse në Ukrainë.

Ukraina ka nxituar të ruajë objektet dhe monumentet e saj të artit që nga shpërthimi i luftës më shumë se dy muaj më parë, pasi shumë kishin frikë se Moska do të synonte në mënyrë specifike trashëgiminë kulturore të vendit, një krim lufte sipas ligjit ndërkombëtar.

Frika e Ukrainës për pasuritë e saj kulturore është përkeqësuar nga një sërë fjalimesh publike të bëra nga presidenti rus Vladimir Putin, në të cilat ai hodhi poshtë identitetin, gjuhën dhe traditat e pavarura të Ukrainës.

Një numër i muzeve kryesore në të gjithë vendin që atëherë e kanë zhvendosur artin e tyre në vende të pazbuluara.

Organizata globale e arteve Getty paralajmëroi më parë se miliona vepra arti dhe monumente në Ukrainë rrezikoheshin të plaçkiteshin ose bombardoheshin.

Në një deklaratë të marsit, Getty tha: “Trashëgimia materiale kulturore e botës është trashëgimia jonë e përbashkët, identiteti dhe frymëzimi për mbarë njerëzimin. Trashëgimia kulturore ka fuqinë të na bashkojë dhe është kritike për arritjen e paqes.”

“Është gjithashtu shumë shpesh objektivi i luftës, një mënyrë tjetër për të shkatërruar dhe pushtuar një shoqëri duke fshirë kujtesën e saj.”

Një numër i vendeve kulturore ukrainase janë shkatërruar tashmë nga bombardimet ruse, duke përfshirë muzeun e Ivankiv, i cili strehonte artin popullor ukrainas, ndërsa UNESCO vlerëson se mbi 50 ndërtesa historike ukrainase kanë pësuar dëme të mëdha që nga fillimi i pushtimit rus.

The Guardian ka kontaktuar ushtrinë ruse për koment./ KultPlus.com