Arkeologët në Livorno, Itali, po bashkojnë pjesët e një misteri të madh që filloi me një gjetje mahnitëse.

Derisa po shëtiste në një zonë të pastruar të një pylli toskan në verilindje të Livornos, një anëtar i grupit arkeologjik të Livornos vuri re disa monedha që vezullonin në papastërti në nëntor të vitit 2021. Pas inspektimit dhe gërmimit më të afërt, studiuesit përcaktuan se gjetja përfshinin 175 dinarë romakë argjendi. Pothuajse të gjitha ishin në gjendje të mirë, duke e bërë këtë një nga pak grumbullimet e monedhave antike të gjetura të paprekura, sipas grupit.

Por zbulimi nxiti një sërë pyetjesh: Thesari i kujt ishte? Nga kush e fshihnin?

Grupi arkeologjik, së bashku me zyrtarin arkeolog për provincat e Pizës dhe Livornos, Lorella Alderighi, ka shpenzuar më shumë se një vit duke matur, peshuar dhe dokumentuar monedhat. Tani, studiuesit mendojnë se kanë disa përgjigje.

“Ky thesar ka të bëjë me jetën e një personi, kursimet e jetës së një ushtari dhe shpresat e tij për ndërtimin e fermës së tij”, tha Alderighi. “Megjithatë, ajo tregon gjithashtu një histori të trishtuar: pronari i monedhave vdiq para se të mund të realizonte ëndrrat e tij duke përdorur kursimet e tij. Monedhat tregojnë historinë e tij”.

Është e pamundur të dihet saktësisht se kush i varrosi monedhat, tha Alderighi, por monedhat me shumë gjasa do të kishin qenë thesari i një ish-ushtari që shërbeu gjatë Luftës Sociale të Romës nga viti 91 deri në 88 para Krishtit dhe gjatë luftës civile midis Sulla dhe marianëve nga viti 83 deri në vitin 82 para Krishtit, shkruan CNN, përcjell Klankosova.tv

Pothuajse të 175 monedhat ishin të paprekura dhe në gjendje të mirë, me përjashtim të dyve që ishin të fragmentuara, por që mund të restaurohen.

Pronari i thesarit i varrosi në një tenxhere. Monedhat më të hershme në ruajtje datojnë në vitin 157 ose 156 para Krishtit, dhe më të fundit deri në 83 ose 82 para Krishtit, sipas publikimit të grupit arkeologjik.

Gjatë asaj kohe, 175 dinarë do të ishin paga e një ushtari për rreth një vit e gjysmë, tha Alderighi. Tani, thesari ka një vlerë prej rreth 20,000 deri në 25,000 euro, shtoi ajo.

Studimi mund t’u sigurojë studiuesve më shumë sfond mbi historinë e monedhave dhe mënyrën se si njerëzit i përdorën ato dhe madje mund të çojë në ndryshime me tipologjinë themelore – të krijuar në vitin 1974 dhe që përdoret ende sot, për të identifikuar dhe datuar monedhat romake, shtoi ajo.

“Është një nga grumbullimet e pakta të monedhave antike të gjetura të paprekura dhe ofron shumë informacion numizmatik, historik dhe social”, tha Alderighi./klankosova/ KultPlus.com