20 Gusht, 2019 - 3:00 pm
Bujar Meholli
Në kuadër të Seminarit të 38-të, sot kanë filluar aktivitetet me kurset e gjuhës I, II, III, kurse më pas dekania e Fakultetit të Filologjisë prof. Lindita Rugova i ka pritur seminaristët, shkruan KultPlus.
Me fillim nga ora 13:00 në amfiteatrin “Idriz Ajeti” të Fakultetit të Filologjisë kanë vazhduar aktivitetet me ligjëratën “Ndarja dialektore e shqipes dhe konteksti ballkanik” nga akademiku dhe linguisti prof. Rexhep Ismajli.
Prof. Ismajli para një audience të madhe të mbledhur në sallë, trajtoi çështje shumë të rëndësishme të ndarjes dialektore si dhe solli skema para studiuesve dhe dashamirësve të gjuhës dhe kulturës shqipe.
“Bahri Beci dhe Shaban Demiraj pa e mohuar idenë e ndarjes dialektore sipas etnisë ata kanë thënë se ndarja u krijua para ardhjes së sllavëve dhe pas sundimit romak. Kronologjia është kjo. Në 395 u nda Perandoria, shqiptarët mbetën në lindje me Kostandinopojën kryeqytet dhe në shek. 7 u bë greqishtja gjuhë zyrtare në këto anë, para saj ishte latinishtja”, shpjegoi Ismajli.
“Bahri Beci ngul këmbë se kur u krijua dialekti, u krijua përnjëherë, e kjo të çon te ideja e dy etnive që u shkrinë”.
Më tutje prof. Ismajli, u ndal te tiparet dalluese të dialekteve të shqipes. “Në dialektologjinë shqiptare kemi dy konceptime të ndryshme kryesore. Në njërën anë është ideja për ndarjen në dy dialekte si e trashëguar nga lashtësia si refleksion i dy popullatave ilire dhe epirote, ndikime që këtë ndarje e çojnë te kohët pas romake dhe para sllave që është kohë e barbarëve për të cilën nuk dimë shumë. Nuk mund ta marrim me mend si u krijua bashkësia e folësve në këtë kohë brenda së cilës do të reflektoheshin inovacione”, tha mes tjerash Ismajli duke vazhduar me ndarjen e dytë. “E dyta është ideja se fillimet e kësaj ndarjeje janë më të vona. Shquhet ideja e Çabejt, i cili thotë se nuk janë kaq të hershme por janë të shkall-shkallshme”.
Tutje ligjërata vazhdojë duke pas referime nga linguistë të njohur nga të cilët janë gjetur elemente që tregojnë se ka afërsi mes shqipes dhe rumanishtes.
Seminari Ndërkombëtar për Gjuhësinë, Letërsinë Shqiptare do të vazhdojë nesër me aktivitete tjera sipas programit. /KultPlus.com