Era Berisha

Një mbrëmje poetike nën emërtimin “Par Fumé” ka qenë kryevepra mbrëmë në ambientin e KultPlus Caffe Gallery, organizuar nga aktorët Armend Zeqiri dhe Florist Bajgora. Poezi të përzgjedhura nga autore gra, për gratë, kanë jehuar nëpër katër muret e hapësirës me ç’rast të pranishmit kanë përjetuar një karusel emocionesh, shkruan KultPlus.

Poezi nga Xhejlane Tërbunja, Eli Krasniqi, Nora Prekazi, Alda Merini, Lia Brunetti dhe Maya Angelou janë interpretuar në mënyrë të mahnitshme jo vetëm nga organizatorët por edhe nga të pranishmit. Ka qenë një mbrëmje jo e zakonshme dhe kjo e gjitha nga ideja për të zhvilluar diçka ndryshe, diçka që publiku nuk ka pasur rastin për ta përjetuar më parë.

Fillimisht, aktori Florist Bajgora ka hapur mbrëmjen duke thënë se kjo ngjarje, ka qenë shumë e dashur për të.

“Faleminderit të gjithëve për pjesëmarrjen. Ky event për neve është shumë i dashur dhe në fakt kemi menduar që ka qenë lehtë por ka qenë edhe një sfidë me vete. Shpresojmë që edhe në fund të kësaj mbrëmjeje, ka me qenë një event shumë i afërt për ju, njëjtë sikur për neve. Fjalët tingëllojnë shumë të mëdha por kur kemi filluar ta krijojmë këtë projekt, na ka ndërruar edhe neve koncepti se çka mendojmë ne se çka është feminizmi. Me të vërtetë kemi menduar që kemi qenë shumë të përgatitur por sa më shumë që lexon, e sheh që të duhet ende akoma më shumë. Kur kemi filluar të lexojmë poezi, asgjë që kemi lexuar nuk ka qenë diçka metafizike apo e komplikuar por thjesht ka qenë thirrje e gjyshes, nënës, motrës, shoqes, e gruas që e takojmë çdo ditë. Kjo na ka lënë pa fjalë dhe sot para jush qëndrojmë me mendje hapur, pa mendim, pa përjetim dhe po ju ftojmë për të hapur një vend për të dëgjuar zërat e autoreve gra të periudhave dhe vendeve të ndryshme”, ka thënë ai.

Ndërsa, aktori Armend Zeqiri i ka treguar të pranishmëve që edhe ata do të jenë pjesë e mbrëmjes, me ç’rast vetë publiku do të interpretoj poezi.

“Po shpresojmë që prej disa prej jush, pse jo edhe të gjithë, të përjetoni diçka që nuk e keni pasur në plan për të përjetuar sonte. Ne vijmë nga fusha e aktrimit dhe kemi thënë që nëse në një moment na tradhton ideja nga emocioni i tepërt, çështja nuk është fare tek emocioni. Pavarësisht gjithë analizave, vjen në një pikë në të cilën thua se kjo qenka diçka e re, tjetër, dhe të cilën duhet hulumtuar e punuar për të. Sonte, ju nuk do të dëgjoni poezi, por do të jeni ju ata që do të lexoni vetë këto poezi”, ka thënë ai.

Sipas organizatorëve, “Par Fumé” është tymi i një qiriu të fikur të cilit i duhet një shkëndije e vogël për ta kthyer tymin në flakë. “Par Fumé” është tentativë për të treguar shumë dhe nga kjo shumë të na kthejë në nivelin zero të njohurive duke hapur horizont të panjohur dhe duke parë që ajo që ne shohim e dimë është asgjë. “Par Fumé” është ekspozitë fjalësh të shkruara nga boja e dhimbjes, nga maja e vuajtjes në trupin e adhuruar e shumë të vlerësuar për aq sa trupi nuk është një letër e hedhur në kosh plehrash. “Par Fumé” është aroma që do u mbajë gjatë, edhe kur të zhvishni kostumin e intelektit dhe të hiqni grimin e patriarkut. “Par Fumé” do jetë aty kur trupi, mendja e zemra juaj do jetë e lodhur e shpirti do te marrë formë. “Par Fumé” është thirrja për të bërë diçka më shumë se leximi i një poezie.

Të pranishmit tashmë pjesë e “Par Fumé”, kanë pasur një numër të caktuar në dorë që paraprakisht është shpërndarë nga aktori Armend Zeqiri. Një vazo që ka mbajtur numra të llojllojshme ka qenë përcaktuesja e atyre personave që kanë dal për të interpretuar poezi para publikut. Mes buzëqeshjeve, fotografive, videove e të qeshurave, mbrëmja i ka përthekuar të gjithë brenda ndjenjës së pakrahasueshme të poezisë. Poezia, mbretëresha e arteve, gjithmonë në ashtin e saj posedon një magji që rrallëherë përjetohet nga ndonjë degëz tjetër arti, dhe kjo është dëshmuar mbrëmë, me rastin e poezive si “Nanë ma gjej një njeri të lumtur”, “E kam msu veten me ik prej dhimtes”, “Po të ishte Zoti feminist”, “Teksti i himnit të shtetit të Kosovës”, “Akt”, “Unë ngrihem”, “Ka gra”, “Grua lëviz” e shumë të tjera.

Një strehë e artdashësve ka qenë mbrëmë KultPlus Caffe Gallery, andaj kjo mbrëmje ka dalë përtej imagjinatës së mundshme. Nën muzikën e veçantë nga Agnes, mbrëmja përgjatë një ore ka udhëtuar nëpër një vije që dukshëm ka luhatur në nivele diversive. Duke filluar nga këndi i këndshëm, dritat e ngrohta përreth dhe audioja e përsosur, “Par Fumé” ka dëshmuar që organizime të tilla vijnë më ëmbëlsisht kur të pranishmit bëhen edhe shpirtërisht pjesë e tyre.

Krejt në fund, aktori Armend Zeqiri është ndalur tek ideja se si një njeri dukshëm ka ndikimet e veta në jetën e tij, dhe sipas tij, këto kryesisht vijnë nga gratë e familjes.

“Nëse ndalem dhe analizoj ndikimin e gjitha grave në jetën time, patjetër që fillimisht ka me më ra në mend për gratë e familjes. Për secilin njeri krijohet një ‘folder’ dhe aty ruhen ato ndikimet që munden me i pas nga ato gra. Nëse e nisi në këtë formë, atëherë prej grave të familjes do të flas për hallat, motrat, për vajzat e tyre, dhe nga to kam mësuar që dashuria është e shenjtë dhe çka do që mundet me dal përpara, duhet luftuar sepse në fund të ditës, ti ke me arrit deri tek qëllimi yt. Nëse flasim për anën e familjes së nënës, atëherë aty kam mësuar se si duhet menaxhuar një situatë më mirë, si duhet kontrolluar e mbajtur harmonia brenda familjes. Pastaj kemi edhe ndikimet e shoqërisë dhe shembujt e ndryshme të jetë së tyre që dëshmojnë për një fuqi të paparë. Tutje kemi edhe njerëzit që punon me ta dhe unë kam pasur fatin të punoj me Vjosa Berishën, Zana Hoxha, Xheraldina Vula, të cilat janë shembull i punës dhe tregojnë që me ngulm arrihet gjithçka”, thotë Zeqiri.

Sipas tij, kur ata kanë filluar këtë nismë, është menduar që në fund të natës, publiku të jetë ai që do të bënte një pagesë e cila do të shkonte direkt për botimin e një libri me poezie të një autoreje.

“Me Floristin kemi arritur deri në një pikë ku sonte nuk kemi nevojë për ndihmën e juaj, pasi që jemi duke punuar dhe besojmë që shumë shpejt do të vijmë me një mbrëmje tjetër, pra me një libër të botuar me poezi prej një gruaje. Së bashku do t’i lexojmë poezitë e saj. Ju falënderoj për pjesëmarrjen tuaj”, përfundon ai.

Ndërkaq, aktori Florist Bajgora ka përmbyllur këtë natë duke shtruar pyetjen se cila është ajo grua që ka bërë një ndryshim, sado të vogël, në jetën tonë.

“Pata dëshirë që të tregoj pse kemi menduar që së bashku me Armendin, ne të gjithë t’i lexojmë poezitë së bashku. Kur mendon diçka të duket se po i din gjërat, dhe kur fillon, e sheh se nuk i din me të vërtetë të gjitha gjërat dhe ne jemi ndjerë me të vërtetë në atë pikën zero që e përmendëm në fillim. Ne kemi lexuar shumë poezi dhe e kemi parë në fakt se sa pak kemi lexuar. Andaj, dëshironim që edhe ju të përjetoni këtë natë, ashtu si ne e përjetuam. Unë dua të ju pyes juve cila është gruaja që ka bërë një ndryshim sado të vogël, në jetën e juaj”, përfundon Bajgora.

Ky aktivitet organizohet në kuadër të Fondit për Art Feminist të Artpolis përkrahur nga programi i Fondacionit Kosovar për Shoqëri Civile (KCSF) ‘EJA Kosovë’, bashkë-financuar nga Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim (SDC), Suedia dhe Qeveria e Dukatit të Madh të Luksemburgut. / KultPlus.com