Gratë shkrimtare kanë lënë gjurmë në historinë e letërsisë botërore. Këto janë 10 prej tyre të cilat duhet t’i lexoni patjetër.

Jane Austen

Austen (1775-1817) ka qenë shkrimtare britanike, e njohur për romanin “Sense and Sensibility”, “Pride and Prejudice” dhe “Emma”. Ajo ishte një femër mendjëhapur dhe jo e mbyllur në petkun e konzervatizmit. Nga frika e dënimit, romanet e saja u botuan në mënyrë anonime. Ajo nuk u martua kurrë sepse sipas saj, gjithçka mund të përballohet në jetë, por martesa pa dashuri nuk funksionon. Romani “Pride and Prejudice” u cilësua si romani më i bukur i shkruar ndonjëherë.

George Sand

Nëse një grua me paraqitjen e saj dinte të shkaktonte një skandal, atëherë ajo ishte George Sand (1804-1876). Romani i saj i parë ishte “Indiana” që u botua në moshën 28 vjeçare të saj. Ajo shkroi afro 80 vepra letrare gjatë tërë jetës së saj. Ajo njihej edhe si një femër luftarake që synonte emancipimin e grave dhe konsiderohej si një nga shkrimtaret më me ndikim të asaj kohe.

Motrat Bronte

Patrick dhe Maria Bronte, qytetarë të klasës së ulët, ndoshta kurrë nuke kishin ëndërruar se tri vajzat e tyre do të bëheshin figurat më eminente të asaj epoke. Pavarsisht arsimit të dobët nga ana financiare, motrat treguan interes të madh për shkrim qysh në fëmijëri. Vdekja e nënës dhe motrës më të madhe iu la trauma në jetën e tyre, gjë që ndikoi shumë në frymëzimin e shkrimit.

Ashtu si gjithë femrat në atë kohë, motrat Charlotte, Emily dhe Anna botuan përmbledhjen e tyre të parë me pseudonime meshkujsh. Si romane më klasike të letërsisë botërore kosiderohen “Jane Eyre”(Charlotte), “Wuthering Heights” (Emily), “Agnes Grey” (Anna). Talenti i tyre i pazakontë dhe fati tragjik i motrave Bronte, nuk ka pushuar asnjëherë të magjeps dashamirët e fjalës së shkruar.

Simone de Beauvoir

Ka lindur në vitin 1908 në Paris. Pas përfundimit të Univerzitetit, ai u takua me shoqen e saj të jetës e që më vonë themeluan dhe redaktuan revistën “Modern Times”. Njihet si romanciere, eseiste dhe feministe. “Gjinia tjetër” është pjesa letrare më me ndikim feminist të shek. 20-të. Romani më i njohur i tij është “Mandarin”, “Një keqkuptim në Moskë”, roman që iu botua pas vdekjes së tij.

Virginia Woolf

U lind në një familje të shquar angleze. Romani i saj i parë i botuar ishte “Journey”, që u prit me komente shumë pozitive. Së bashku me burrin e saj themeloi shtëpinë botuese, ku edhe doli romani i saj i famshëm “Mrs. Dalloway”. Kjo shkrimtare vendoset në mesin e shkrimtareve më të rëndësishme të shek.20-të si dhe një ndër krijueset kryesore të modernizmit. Ajo ka shkruar gjithsej 9 romane, e cila njihet si figurë e shquar feministe që luftoi për të drejtat e grave.

Isidora Sekulic

Ka lindur në vitin 1877, me një fëmijëri të kaluar në Zemun. Ajo iu përkushtua tërë jetës me shkrimet e saja dhe letërsisë. Ajo shkroi romane, tregime, itinerare dhe ese, por ishte e përfshirë edhe në përkthime. Kjo u propozua si anëtare e akademisë shkencore serbe. Megjithëse ajo kishte të gjitha kualifikimet e nevojshme, anëtaret tjerë e bojkotuan sepse nuk dëshironin të kenë një femër në Akademi. Sot, ajo konsiderohet si një nga emrat më të rëndësishme të kulturës serbe.

Selma Lagerlof

Njihet si shkrimtare suedeze e cila ishte e gjymtuar në ije, dhe kështu kaloi një fëmijëri të qetë e rrethuar pranë librave. U arsimua mirë ku edhe shkroi romanin “Mrekullitë e Antikrishtit”, që i solli çmime të shumta. Ajo shkroi novela dhe tregime të shkurtra, por u dallua edhe për librat e saj për fëmijë.

Agatha Christie

Ka lindur në Angli më 1890. Është rritur në një familje ku ka frymuar dëshira për shkrim dhe lexim. Romani i saj i parë “The Mysterious Affair at Styles”, u botua më 1920. Agatha fitoi pothuajse mënjëherë popullaritet dhe gjatë tërë jetës së saj ka shkruar pothuajse 80 romane që janë përhapur në tërë botën. Si autore e famshme e zhanrit detektiv, sot njihet si “Mbretëresha e Krimit”, e cilësuar me shumë çmime.

Pearl Buck

Ishte e para amerikane që fitoi çmimin Nobel në letërsi. Romani i saj i parë “East Wind:West Wind” u bë një bestseller. Edhe me romanin e saj të dytë “Toka e mirë” fitoi çmimin Pulitzer. Kjo shkrimtare njihej edhe si aktiviste e madhe për të drejtat e njeriut, si të drejtat e grave, të refugjatëve, përhapja e kulturës aziatike.

Ursula le Guin

Ka lindur më 1929 në Kaliforni. Ursula që herët ka filluar të mirret me shkrime. Për një periudhë të shkurtë kohore ajo shkroi 5 romane por asnjëri nuk iu botua. Njohja e saj në qarqet letrare u bë përmes romanit “The left hand of darkness”, ku edhe kishte marrë çmime prestigjioze. Romanet tjera të saj janë “Planet of Exile”,”The Telling”, “The Lathe of Heaven” etj. Ajo njihej edhe për aktivitetin e saj në barazinë gjinore, racore, por edhe në mbrojtjen e mjedisit, kulturës dhe shoqërisë. /barazia.com/ KultPlus.com