Alberina Haxhijaj

Olymp de Gouge, Louise Labe, Marie Curie, Alexandra David-Neel, Iris von Roter, Simone Veil, Camille Claudel, George Sand, Coco Chanel, Suzanne Borel dhe Simone de Beauvoir erdhën sonte në Prishtinë përmes interpretimit që u bë në Qendrën Universitare Frankofone. Këto gra i njohim, i respektojmë, reflektojmë mbi suksesin dhe fuqinë që patën.

Kjo qendër sonte mirëpriti gratë të cilat kanë profesione të ndryshme por që të përbashkët e kanë gjuhën frënge, duke sjellë kështu në po këtë gjuhë biografi, tekste, thënie të 11-të grave frankofone të cilat ato i kishin përzgjedhur.

Simone de Beauvoir

Cecile Fisteberg nga Ambasada e Francës solli fillimisht para të pranishmëve Olymp de Gouges, e cila ishte një dramaturge dhe aktiviste politike francez, me plot shkrime feministe prapa saj.

Pastaj erdhi historia e poetes Louise Labe, e cila veçohej pasi që ishte veshur edhe si burrë dhe kishte luftuar si kalorësit. Poetja të cilën e kanë quajtur edhe si “La Belle Amazone” erdhi nga Aroma Demiri, nga Ministria e Punëve të Jashtme.

Tutje erdhi historia e Marie Curie, i vetmi person që deri sot ka fituar dy çmime Nobel, atë për Kimi dhe atë për Fizikë.

Kjo shkencëtare sonte erdhi e paraqitur nga Fikrije Pallashniku nga Ambasada Franceze kurse Alexandra David-Neel erdhi nga Cecile Sangare nga Ambasada e Francës. Iris von Roter, një nga avokatet e para në Zvicër, e cila më pas punoi si shkrimtare e pavarur, gazetare dhe ishte edhe feministe e denja erdhi nga Anita Schluchterr nga Ambasada e Zvicrës.

Interpretueset kishin zgjedhur me kujdes edhe veshjet e tyre në mënyrë që të përshtateshin me personazhet jetën e të cilave po e paraqisnin para audiencs.

Një që të tillë e kishte bërë edhe profesoresha e letërsisë franceze në Departamentin e Frëngjishtes në Universitetin e Prishtinës – Nerimane Kamberi. Ajo kishte shushuritur flokët dhe rreth qafës kishte vendosur një jakë të gjerë e të bardhë e cila i ngjante asaj të cilën e kishte mbajtur Camille Claudel në një nga fotografitë e saj.
“Ajo e ka ndryshuar historinë e artit, historinë e skulpturës mirëpo nuk është pranuar kurrë edhe për shkak të stilit të jetës së saj edhe për talentin e saj, ajo ka qenë nën hijen e skulptorit Auguste Rodin. Claudel e ka kaluar gjysmën e jetës së saj në çmendinë, kurse unë jam veshur sikur ajo edhe për të hyrë në personazhin tim” u shpreh Kamberi për KultPlus.

Marie Curie

Camille Claudel

Ajo tregoi se përmes përzgjedhjes kanë sjellë gra të cilat ndoshta edhe nuk janë kuptuar në kohën kur kanë jetuar por që sot janë shembull i arritjeve dhe emancipimit shoqëror të gruas.

“Jemi munduar të kemi një llojllojshmëri prezantimesh, tekstesh, biografi të grave të cilat vërtetë duhet të na frymëzojnë dhe të cilat edhe i frymëzojnë gratë sot. Këto personazhe erdhën nga ne, që jemi me profesione të ndryshme, por që jemi mikesha të cilat si pikë të përbashkët e kemi frëngjishten”, u shpreh ajo duke theksuar se edhe pse kanë profesione të ndryshme ato e përkrahin njëra-tjetrën dhe pikërisht kjo përkrahje ndihmon edhe në emancipimin e gruas.

Simone Veil erdhi nga Salome Duhoo nga Ambasada e Francës. George Sand u prezantua nga Krenare Luma nga Universiteti i Prishtinës, nga Teuta Blakqori pjesë e stafit të Universiteti të Prishtinës erdhi Coco Chanel. Kurse Suzanne Borel erdhi nga Magbule Gerxhaliu nga Ambasada e Francës.
Koordinatorja e Qendrës Universitare Frankofone, Valbona Gashi-Berisha, qendër e cila është hapur para një muaji, u shpreh e lumtur që pikërisht ky organizim ishte i pari për këtë qendër. Ajo gjithashtu para të pranishmëve solli historinë e Simone de Beauvoir, shkrimtares së “Seksit të dytë”.

“Sonte kemi përzgjedhur disa personalitete të cilat kanë qenë pioniere, kësaj radhe të gjitha kanë qenë frankofone, mirëpo në vazhdim do të sjellim edhe histori të grave të tjera. Sonte po ashtu patëm më shumë studentë dhe kjo do u shërbejë atyre. Ata edhe gjatë studimeve mund të hasin në këto figura, sidomos ato letrare. Ne kemi studentë shumë të mirë, sidomos viti i parë, prandaj shpresoj që kjo lidhshmëri e qendrës sonë me organizimet në kuadër të frankofonisë të vazhdojnë edhe më tej dhe frankofonia të lulëzojë sa më shumë në Kosovë”, u shpreh ajo për KultPlus.

Ky aktivitet u realizua në kudër të organizimit “Javët e Frankofonisë” që do të sjellë aktivitete të ndryshme gjatë tërë muajit mars, duke promovuar kështu kulturën dhe artin francez. / KultPlus.com