13 Maj, 2023 - 10:30 am
Libri “Kronikë në gur” i shkrimtarit të madh Ismail Kadare është botuar ditët e fundit në polonisht, nën përkthimin e Marek Jeziorski.
Libri është botuar nga shtëpia botuese SEDNO, ndërsa botimi është shoqëruar edhe me një hyrje.
“Heroi i romanit “Kronikë në gur” të Ismail Kadare, një nga shkrimtarët më të shquar bashkëkohorë shqiptarë, është qyteti i gurtë i Gjirokastrës, ku shkrimtari kaloi rininë e tij. Autori portretizon në Gjirokastër bukurinë dhe dramën e personifikuar të jetës. Ngjarjet e përshkruara në libër zhvillohen gjatë Luftës së Dytë Botërore në vitet 1940-1943, në qytetin e pushtuar radhazi nga trupat italiane, greke dhe gjermane. Historia e një qyteti të gurtë dhe e banorëve të tij, e parë me sytë e një djali të ri, alter egoja e autorit, është larg nga një memoar klasik autobiografik. Djali përpiqet të kuptojë qytetin plot mistere, duke folur vazhdimisht me të. Gjuha e qytetit janë tingujt dhe ngjyrat e tij. Kadare është një mjeshtër i groteskut dhe misterit delikat, duke përdorur vazhdimisht fuqinë poetike të metaforës dhe aludimit të paqartë. Një lexues i ndjeshëm i librit, që duket se ka pak lidhje me kohën e terrorit të Hoxhës (libri u botua në 1971), do të jetë në gjendje të dallojë referenca kritike për diktaturën që shkatërron lirinë dhe dinjitetin njerëzor midis rreshtave të tregimit”, theksohet në hyrjen e librit.
Më tej në hyrje thuhet se “”Kronikë në gur” është një shembull sesi letërsia e shquar mund të kapërcejë kufizimet e censurës së shtetit komunist, pa e humbur vlerën e saj artistike dhe pa ikur nga temat e vështira që shqetësojnë njerëzit e zakonshëm në momentet kryesore të jetës së tyre”.
Romani u përkthye drejtpërdrejt nga shqipja (disa nga librat e Kadaresë janë botuar në polonisht me përkthim nga frëngjishtja), gjë që e bëri detyrën e përkthyesit edhe më kërkuese, sepse autori tregon aftësi të jashtëzakonshme fjalëformuese dhe nxjerr me guxim nga pasuria e gjuhës amtare.
Falë iniciativës së përkthyesit, Marek Jeziorski, njohës i shkëlqyer i kulturës dhe gjuhës shqipe, ky roman poetik, duke vënë lëvizje imagjinatën e pakufizuar të lexuesit, në paraqitjen e çështjeve të pakuptueshme dhe misterioze, do të lexohet tani e tutje nga shumë dashamirë aktualë dhe të rinj të veprës së autorit shqiptar.
Deri më tani, veprat e Kadaresë janë përkthyer në rreth 45 gjuhë të botës. Kadare është dekoruar nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë me Urdhrin “Nderi i Kombit”, si edhe nga shteti francez me urdhrat “Kryqi i Legjionit të Nderit” e “Oficer i Legjionit të Nderit”./KultPlus.com