Shqipëria u përfaqësua në Panairin e Librit në Leipcig 2018 me tre autorë: Thanas Medi, Gazmend Kapllani dhe Manjola Nasi. Përfaqësimi i Shqipërise u organizau nga Ministria e Kulturës, në bashkëpunim me rrjetin evropian TRADUKI.

Ministrja e Kulturës Mirela Kumbaro Furxhi mori pjesë në Panairin e Librit Leipziger Buchmesse. Me praninë e Michael Roth, Ministër Shteti për Europën, shkrimtarit Christoph Ransmayr, si dhe ministrave të kulturës të disa vendeve të Ballkanit dhe përfaqësuesve më të rëndësishëm të rrjetit TRADUKI, ku mbajti fjalën në panelin “Për Evropën! Për TRADUKI-n!” Me praninë e Michael Roth, Ministër Shteti për Europën, Ministres së Kulturës së Shqipërisë Mirela Kumbaro Furxhi, shkrimtarit Christoph Ransmayr, si dhe ministrave të kulturës të disa vendeve të Ballkanit dhe përfaqësuesve më të rëndësishëm të rrjetit TRADUKI

Te stenda “Café Europa” me organizatorë Traduki-n, Ministrinë e Jashtme të Gjermanisë dhe Fondacionin “S. Fischer”, ministrja e Kulturës Mirela Kumbaro theksoi se “Stenda shqiptare është një stendë e kulturës. Kur flasim për integrimin evropian kultura është ajo që na perfaqeson me se miri, e cila luan edhe rolin e promotorit politik dhe ekonomik ne integrimin evropian. Anëtarësimi në TRADUKi ështe nje nga promotorët e integrimit”.

Pjesëmarrës në stendën shqiptare ishin Ministri i Kulturës së Maqedonisë, Robert Alagjozovski, Ministri i Kulturës së Malit të Zi, Aleksandar Bogdanović, drejtoresha e rrjetit Traduki, Antje Contius, përfaqësues nga KulturKontakt dhe Ministria e Kulturës së Austrisë, etj.

Takimi u mbajt në moderimin Mimoza Hysës e cila theksoi se “Koncepti i përfaqësimit të letrave shqipe në këte panair eshte krijimi i hapësirëssë dialogut gjirtheperfshires. Letërsia na ndihmon për të rrëfyer izolimin e pazakontë dhe tranzicionin e gjatë për të kuptuar veten dhe tjetrin. Ndaj në të njëjtën stende shqiptare përfaqësohemi me shkrimtarin Ismail Kadare dhe Kasëm Trebeshinën, për një dialog të hapur”.

Në njoftimet paraprake, Ministria e Kulturës nënvizonte se në këtë panair, letërsia shqipe prezantohet në stendë dhe në katalog përmes thënies së shkrimtarit tonë Ismail Kadare “Letërsia më fali lirinë dhe jo anasjelltas” e nga ana tjetër Ministria lajmëronte se “një nderim i veçantë ‘IN MEMORIAM’ për shkrimtarin Kasëm Trebeshina, si një nga emrat më të diskutuar, herë të vlerësuar dhe herë të anatemuar të letrave shqipe”.

Tre shkrimtarë, të ndryshëm nga njëri tjetri rrëfyen pengjet dhe temat e krijimtarisë së tyre: Thanas Medi emigrant në Greqi prej shumë vitesh rrëfeu ngulmimin që e kishte shtyrë të rrëfente historinë e një pakice të harruar: vllehët.

Historia e popullit endacak që ngrinte kasollet buzë lumenjve, ku në një te tillë kishte lindur dhe vetë, historia e ruajtjes së një kulture me tradita, rite të çuditshme. Këngë e shumë magji.

Gazmend Kapllani rrëfeu për një tjetër shpërngulje të dhimbshme, atë të emigrantit. Dhe obsesionin e tij për kufijtë: ata të dukshëm dhe ata të padukshëm.

Udhëtimi i Manjola Nasit është “Një udhëtim e gjysmë” është shtegtim në kohë Eshte Fari, syri i madh që sheh e ruan të gjithë që shkojnë e vijnë pa lëvizur.

Kush përfiton më shumë: ai që ikën, apo ai që rri?

Për Gazmend Kapllanin bota nuk mund të jetojë pa emigracionin, pa njohjen me tjetrin që vë në provë gjithesecilin. Kush përfiton më shumë pastaj është pyetje njemilion dollarëshe.

Për Thanas Medin shtegtimi dhe lëvizja bëhet për një jetë më të te mirë dhe është rritje e njeriut.

Në ditët e Panairit të Librit në Lajpcig 2018, Ministrja e Kulturës Mirela Kumbaro Furxhi u takua me homologun e Malit të Zi, Aleksandar Bogdanović, ku diskutuan mbi projekte të përbashkëta, të cilat marrin udhë me dy projekte IPA në bashkëpunim me partnerët italianë. Dy ministrat shprehën angazhimin dhe gadishmërinë për komunikime të mëtejshme dhe bashkëpunime, jo vetëm të dy ministrive, por dhe institucioneve të artit dhe kulturës, me synimin e një takimi, i cili do të realizohet në Cetinjë.