Recension nga Kreshnike Bruqi

Lulzim Tafa, në vëllimin e tij poetik “Flirt”, shpreh kredon e tij krijuese duke e shpalosur nëpër poezi erotizmin shpirtëror dhe duke e vënë në  pah  një pjesë të personalitetit të tij.

Poezitë e Tafës janë poezi të pasura me një konglomerat figuracionesh si dhe të ndërtuara përmes një “horizonti” imagjinativ. Gjuha me të cilën realizohen këto poezi  tregon lirinë e poetit që e ka në lirikë gjë e cila i mundëson lexuesit që poezisë së tij t’i jap interpretime të ndryshme pa e kufizuar. Një gjë të tillë e mundëson mungesa e pikësimit në fund të vargjeve. Poezitë e Tafës nuk janë të ndërtuara me një ritëm të njëtrajtshëm ato përbëhen nga forma e lirë, gjë që mundëson leximin e tyre vetëm me një frymë.

Semiosi është i vendosur që në titull, vetë titulli “Flirt” shpjegon atë erotizmin që do ta trajtoi poeti në vazhdimësi të veprës.

Sipas studiuesit Sali Bashota, “Poezia e Lulzim Tafës është një monolog i shkathtë që e ka rrjedhën dhe intensitetin e vet, i funksionalizuar me ngarkesë të veçantë ideoemocionale, madje monolog që, gjithashtu, e ka formën, bukurinë dhe qëllimin e vet, i cili e kërkon dialogun e tjetrit”.

Libri poetik “Flirt” ndërtohet nga pesë cikle, secili cikël përbrenda vetës mbanë veçantinë e vet dhe vë në pah shpirtin krijues të Tafës.

Në ciklin e parë “Dashuria”, me vargjet Kam rrëshqitë/ N’dashni si në akull “Akull e Dashni”, Më ke ndezë/ si zjarr/ dhe po ngrohesh me mua “Piromane”, Mos u dashuro kurrë/ N ‘hanë “Mos thuaj s’e kam ditë” Puthjet e thella me të vdekur “Dashni me Zjarrin”, paraqesin dashurinë si ndjenjën të fuqishme dhe të jashtëzakonshme që ka përbrenda vetës poeti. Vajza e barasvlfshme me hënën, vajza që ngrohë si zjarrë, vajza që helmon si gjarpër bëhen lajtmotiv i Tafës.

Cikli i dytë “Flirt” shpreh shpirtin e erotizuar të poetit, shpreh vullkanin shpirtëror të tij zjarri i të cilit gufon në vargjet: Si gjuhë gjarpri/ Gjuhë e saj/ Çau buzët e mia “Ashensori”, (Po vij, mos u laj) “Kushti”, Njerëzit kanë të drejtë për orgazmë/ Njerëzit kanë të drejtë për paqe “E drejta për orgazmë”.

Lulzim Tafa, pas trajtimit të dashurisë dhe erotizmit, në ciklin e tretë kalon në temë universale, në temën e luftës. Ky cikël ndërtohet përmes figurës së ironisë dhe përshkohet kryesisht nga vuajtje e lot, nga dhimbje e dhembje, nga vdekje e terror. Kjo mund të vërehet në vargjet e poezisë  “Letër Bujar Tafës”:

 …

“Një gruaje shtatzënë i rashë grusht n ‘bark

Ia poshtova fëmijën

Një të dyshuar për spiun sapo e mbyta dru

Djalin e mitur ia vrava plumb…

Cikli i katërt “Letra”, fillon me poezinë “Vetëm ora jote ecë” kushtuar Jeton Kelmendit. Në këtë cikël vihet në pah absurditeti i poetit, vetë mënyra e emërtimmit të poezive parqet imagjinatën të kaluar në absurditet, kjo mund të shfaqet dukshem në poezitë “Bisedë me gurë”, “Bisedë me diellin”, “Bisedë me detin”, “Bisedë me qiellin”, “Bisedë me drunj”, figurat si dielli, qielli, gurët, drunjët, deti paraqesin fuqinë e shprehjes së poetit, të ndërtuar përmes një mjeshtrie unike.

Në ciklin e pestë “Dhimbje”, ndërthuret vdekja e ftohtësia, dhimbja e religjioni të cilat paraqiten me një figuracion të pasur dhe me plot sensibilitet. E veçantë në këtë cikël është poezia “Në Varreza” në të cilën poeti duke ironizuar i bën bashkë dy religjionet atë të krishterë dhe atë islam: Selam alejkum/Qoftë livdue Jezu Krishti.

Lulzim Tafa, në poezitë e tij paraqet universin e tij krijues përmes figurave kozmogonike hëna e dielli, figurën e hënës e kemi hasur shumë shpesh te letërsia popullore ku hëna identifikohet me vajzën, e për Tafën vajza është ndriçim i shpirtit. Përveç figurave kozmogonike Tafa përdor edhe figurat si deti, qielli, oqeani të cilat mund t’i cilësojmë si figura të përhumbjes, në këtë rast Tafa duket që është i përhumbur brenda poezisë, i zhytur përbrenda vargut. Figurat e paradoksit zjarri e akulli të përdorura nga Tafa, herë e ndezin e herë e shuajnë poezinë e tij. Ai në poezinë “Piromane” thotë:

…

“Më ke ndezë

 si zjarr

dhe po ngrohesh me mua”

Ndërsa te poezia “Akull e Dashni” thotë:

…

“Kam rrëshqitë

N’dashni si në akull

Apo kam rrëshqitë

Në akull

Si n’dashni.”

Poezia për poetin Tafa zë një vend të rëndësishëm kjo vërehet dukshëm në poezinë “Akull e Dashni”, Tafa bën be në krye të vargut duke e cilësuar atë si diçka të shenjtë. Në vëllimin poetik të Tafës vërehet dukshëm se sensibiliteti i mbizotron mendjes, poezitë e tij më shumë udhëhiqen nga mendja emocionale sesa ajo racionale, poeti nuk mund t‘i vë fre emocioneve epshore duke i dhënë kështu frymë e jetë poezisë.

Punimi është paraqitur në lëndën Letërsi aktuale shqipe, në studimet master, Fakulteti i Filologjisë, Prishtinë. /KultPlus.com