Entela Tabaku Sorman

A na e për/kufizon gjuha mendimin?
A na e përcakton perceptimin e botës dhe mënyrën e sjelljes? A ekziston një shteg që shkon paralel me gjuhën që na lejon të zhvillojmë një kuptim të botës më të gjerë se gjuha me të cilën e përshkruajmë?
Kam frikë se jo. Ne jemi gjuha që përdorim. Ne nuk kemi mendime dhe përjetime për fjalë që nuk i kemi. Edhe në qoftë se i kemi, në çastin që mësojmë gjuhën, ajo na i kanalizon. Edhe nëse flet gjuhë të huaja, duhet të jetosh me një gjuhë tjetër shumë shumë gjatë, të të bëhet gjuhë mendimi, para se t’i krijosh një shteg paralel gjuhës tënde të parë.

A ekziston ndonjë mundësi që ta bind lexuesin e këtyre rreshtave në shqip për çfarë po them, se gjuha ta për/kufizon mendimin? Në qoftë se kam argumente, duhet të ekzistojë edhe shanci i bindjes, i mbushjes së mendjes. Por a të ka qëlluar ndonjëherë të marrësh pjesë në ndonjë debat a të ndjekësh një debat në shqip ku bashkëbiseduesit kanë bindur njëri-tjetrin, një debat që përfundon me: ”Po, u binda”? A nuk e ke ndier gjatë gjithë kohës se po u binde nga argumentet e tjetrit ke humbur? Se je nënshtruar? A jam e bindur? Ti e di për cilën karakteristikë po flas apo jo, për mbushjen e mendjes. Po a nuk të dhemb pak mbas qafe ajo shprehje, a thua se kush ta mbushi mendjen ta uli kryet me forcë? Biles a thua se ai/ajo që të bindi po shet edhe pak mend në kurrizin tënd (ose më mirë në qafën tënde) se po të mahnit me aftësitë bindëse? Shumë irrituese, uaaaa e bindi dynjanë ajo posi!!!
Sepse të bindesh lehtë është shenjë se nënshtrohesh lehtë. Vë bast se ky të duket një arsyetim krejt normal dhe i natyrshëm. Patjetër, apo? Ai/ ajo që t’i pranon argumentet është i/e dobët. Bindja nuk qëndron në forcën e argumentit, por në dobësinë e atij/asaj që duhet të bindet. Apo? A nuk e ke vërejtur këtë, për shembull, me politikanët shqiptarë të të gjitha ngjyrave, këndej dhe andej kufirit? Forca e tyre nuk qëndron në forcën e argumentit, por në dobësinë tonë. Nuk bindemi prej argumenteve të tyre, nuk na e mbushin mendjen, por ne bindemi megjithatë pa fjalë dhe veprojmë simbas urdhrave të tyre. A e vure re? Jo?
Lexoje edhe një herë: Nuk bindemi prej argumenteve të tyre, nuk na e mbushin mendjen, por ne bindemi megjithatë pa fjalë dhe veprojmë sipas urdhrave të tyre.
A e vure re tash? Është e njëjta fjalë. Ne përdorim në shqip të njëjtën fjalë për dy nocione të ndryshme. Ne bindemi.

BINDEM vetv.
1. Më mbushet mendja se diçka është e vërtete a e drejtë, besoj plotësisht për ketë; pranoj diçka pa asnjë dyshim si të vërtetë e të drejtë; sigurohem për diçka. Bindem vetë. U bind më në fund
2. Veproj sipas kërkesave dhe urdhrave të dikujt, e dëgjoj dikë dhe i nënshtrohem pa e kundërshtuar. U bindem prindërve. I bindem urdhrit. Bindem pa fjalë.

Ti me siguri po mendon në këtë çast se, në të vërtetë, nuk janë nocione edhe aq të ndryshme, bile po përpiqesh të gjesh një argument kundërshtues. Sepse ti nuk bindesh lehtë. Apo jo?