Ibrahim Kadriu

“Islami në Andaluzi”, libër i autorit Ahmad Thomson i përkthyer nga anglishtja nga Ejup Ramadani

Andaluzia paraqet një territor të gjerë në Gadishullin Iberik, një ambient të veçantë me mrekulli natyrore, e cila nëpër shekuj ishte arenë gjakderdhjesh, por që sot shquhet me gjurmët e shumta nga e kaluara e bujshme që është temë në librin e Ahmad Thomson-it, një libër shumë interesant për tetë shekuj të dominimit islam në ato anë. Autori Ahmad Thomson , i lindur më 1950 në Zambi, (tash është avokat për bamirësi në Londër) është autor i një serie të librave historikë siç janë: “Bërja e historisë”, “Rendi i ardhshëm botëror”, “Udhëtimi i vështirë”, etj. Me librin “Islami në Andaluzi”, të mbështetur në një vistër librash historikë për atë pjesë të botës, ka sjellë aq shumë argumente që dëshmojnë për jetën tetë shekullore, përkatësisht për konfliktet në vazhdimësi mes katolicizmit dhe islamizmit, duke përfunduar me ndjekjen e tërësishme të komunitetit islam të cilët, për aq shekuj të qëndrimit në Spanjë, arritën një zhvillimi proporcional në shumë fusha, duke ambientuar tërë rajonin në frymën islame, ndërkaq ai rajon përfshinte thuaja tërë Spanjën, por edhe një pjesë të Francës jugore. Emblemat e asaj kohe, siç janë kështjella Alhambra në Granadë, apo xhamia e njohur në Kordovë e ngritur në vitin 786, që edhe sot ruajnë sharmin dhe shkëlqimin që nuk i humbi me shekuj të tërë, flasin bindshëm për kulturën dhe artin arkitektonik të atyre shekujve të dominimit arab në ato vise.

Rrëfimet në këtë libër fillimisht shtrihen sikur te “Një mijë e një net”, meqë faktet historike kombinohen me dëshmitë e bashkëkohësve të ngjarjeve, përmes të cilave krijohen imazhe, mbase nxisin që vepra të lexohet si letërsi. Kësaj i ka ndihmuar shumë edhe përkthimi me kompetencë i Ejup Ramadanit i cili, deri sot, ka përkthyer disa vepra nga arabishtja në mesin e të cilave është edhe romani “Rrëfimi i një nate” i nobelistit egjiptian Nexhib Mahfuz.

Te “Islami në Andaluzi” kemi të bëjmë me shëtitje nëpër shekuj, deri te fundi dominues i arabëve në Gadishullin Iberik. Libri merr formën përmes luftërave në vazhdimësi, ku jetët njerëzorë llogariten me një çmim shumë të ulët me vrasje të ndërsjellë me çka formohet bindja se çdo pëllëmbë e tokës së Andaluzisë është larë me gjak. Kur numri i të vrarëve (në një luftë të vetme) fjala vjen, arrin edhe në gjashtëqind mijë, mund të merren me mend humbjet e

dy taborëve (islamë e katolikë) nëpër shekuj. Në libër flitet (fillimisht) për arritjen e arabëve, në atë pjesë të botës; për depërtimin e tyre në atë hapësirë të Gadishullit Iberik, duke imponuar rrethanat e reja të jetës, duke përhap islamizmin gjithandej për të vazhduar asisoj tetë shekuj, deri në rebelimin e vendorëve të shtyrë nga kisha katolike. Sipas librit rebelimi vinte në shprehje përmes inkuizicionit që adresën likuiduese e kishte te arabët dhe hebrenjtë, domethënë te dy popuj që, për aq shekuj, e kishin mbajtur dhe ngritur Antaluzinë.

Pamje nga Alhambra që edhe sot e ruan shkëlqimin arkitektonik /KultPlus.com