Besa Kalaja

Baba hapi një gropë të madhe në fund të oborrit. Aty i futi librat dhe dokumentet. Nana po i rrinte te krytë duke i thënë se ato do t’i dëmtojë lagështia. Punë e madhe- tha ai. Nuk garantoj as për vete a do të jem gjallë e po lodhem për libra. T’i shpëtojë fëmijët- tha. O kumt i trishtshëm. Aty e mora vesh se ishim shumë të rrezikuar.

Po duket si varr i hapur rishtas, – tha nana. Ishte kohë kur po flitej për varreza masive. Më shkoi buza në gaz. Ne në oborr e kemi një varrezë masive- varrezë masive librash. 

Babës i ishte ngjitur lloqi për kambësh. Po binte shumë shi. Ngjitja e lloqit ishte si ai momenti kur je mërdhirë e në trup e ndinë lagështinë që ta krijon cikli menstrual. Oh çfarë ndjenje është. 
Ishte shumë shpërfillës ndaj librave dhe me qejf do t’i digjte ato. Këtë do ta bënte sikur të kishte guxim. Tymi ishte shenjë për snajperista. Do ta vrisnin në vend. Gropa ndonëse e vështirë për t’u hapur dukej si zgjidhje më e mirë.

Ishte i përhumbur. Hynte në gropë e dilte pa e ditur, pa e kuptuar se nervoza e kishte mundur. Djersët bashkë me shiun që e kishin bërë qull i shkonin nëpër fytyrë. Sytë e tij të gjelbër e kishin humbur shkëlqimin. Dokumentet që i dukeshin të parëndësishme i shqyente aty për aty. Bërtiste dhe shante më nanë. Por kë. Ato libra i kishte blerë vetë. Dokumentet ishin të shtëpisë, të neve, të gruas së tij, prandaj ku e merrte nevojën për të sharë, për të mallkuar. Kë ta mallkonte, atë që s’e kishte menduar. Pse s’e kishte menduar, a nuk duhet njeriu të mendojë edhe gjëra të tilla. Apo të mendojë, oh votrën e nxehtë, aty ku e ke një grua që e don shumë e që është shumë e mençur, fëmijë të mirë e të dashur. Kjo është idealja. Jo baba nuk është dashur kështu. Nuk është dashur të besosh se jeta është të dëgjuarit rok, të lexuarit libra, rregullimi i oborrit për qejfin tënd, atë oborr që sot je duke e shkatërruar pa e ditur se çfarë je duke bërë. 

Në mëngjes po pastronin shtëpinë nga të gjitha librat dhe dokumentet në gjuhën shqipe. Jo të përkthyerat, ato po i linin aty. I kishte kapur panika. Nuk mërziteshin shumë që po e lënin rrëmujën mbrapa. Kur i mbushën thasët e pashë që në tokë po qëndronin Kafka, Shileri, Gëte, Shekspiri, një novelë e Dostojevskit, edhe Odisea e Homerit, më duket kishte mbetur. Nuk jam shumë e sigurt. Të gjitha të shkapërderdhura. Duheshte një orë për t’i sistemuar. Për t’i rënditur më mirë të them. Sepse askush nuk kishte më durim që veprat e një autori t’i rëndiste në një anë e të një tjetri në anën tjetër. Apo që librat të ishin të një formati sepse dreqi e marrtë edhe ato kur vendosën e meritojnë njëfarë hijeshije. 

Baba me don shumë. Kur mu afrua mi pa rrathët e zinj nën sy. Isha topitur. Trupi më ishte mpirë, shpirti më lëngonte. Një libër të vetëm s’mund ta mbaja në dorë. Po i rregulloja pa qejf. Ai nuk u mundua shumë. I bëri grumbull ato. Desha t’i pyesja se pse i varrosën. Çfarë kishin. Ku ishte dallimi. Kafka e Dostojevski nuk do t’na rrezikonin?. Pale Dostojevski ishte rus. A e kishin menduar kështu. Kishim në shtëpi ndonjë amerikan- apo amerikanët nuk shkruajnë mirë. Nuk kanë shpirt në të shkruar. Rusët po. Ata janë të tjerë. Vuajtja e tyre është e tjetër natyre. Fije Bari. Ah, kjo po. Titulli- Fije Bari. Autori- Walt Whitman. Amerikan.

Eja, tha Shpirti im,
Të tilla vargje për Trupin tim të shkruajmë, (se ne jemi një)
W.W.

Jemi një? Jo tani nuk mund të mendoj gjëra të tilla. Nuk mund të mendoj për trupin dhe shpirtin tim. Tani e kam mendjen te varreza. Nëse jemi gjallë a do të mbijnë ato. A do të bëhet bahçja jonë një kopsht më libra. I varrosëm, nuk i mbollëm. Po sikur të diskutohej dhe vendimi për varrosjen e tyre mos t’merrej vetëm nga dy vetë. Pse e merrnin barrën për gjithçka. Pse. S’dua në këto fjali të përdorë as pikëpyetjen. Jo, sepse ishin ata që çdo mëngjes e vënin ekzistencën tonë në pikëpyetje duke bërë gjëra të tilla. Duke hapur varre. Duke i vendosur gjërat me vlerë aty. Para, ari, enë s’di çfarë tjetër. Po të kishin mundësi do të hapnin të tilla gropa për neve. Për ta hequr një barrë. Për t’ mos u çmendur./KultPlus.com