Muzika tradicionale shqiptare e sazeve dhe iso- polifonia, turne të suksesshëm në Britaninë e Madhe

Pothuajse tre dekada që nga rënia e komunizmit, një grup muzikantësh popullorë nga Shqipëria i quajtur SAZ’ISO, po përpiqet të hyjë në skenën muzikore botërore”. Ky grup interpreton këngë dhe melodi tradicionale nga qytetet e Shqipërisë Jugore. Ata u sollën nga Shqipëria, thotë BBC, nga producenti i njohur muzikor i Londrës, producenti i Pink Floyd, Joe Boyd, për të regjistruar një album me muzikë tradicinonale shqiptare dhe iso-polifoninë labe. Gjithashtu ky grup do të interpretojë edhe në StLuke’s, Qendra Barbican në Londër, brenda disa javësh. Realizuesit e këtij projekti janë Joe Boyd, Andrea Goertler, Edit Pula dhe akademiku Vaso Tole si konsulent. Grupi përbëhet nga Sazet e Korçës (Telando Feto në klarinete, Aurel Qirjo në violinë, llahute dhe dajre) dhe ķëngetaret e Permetit, Donika Pecollari, Ardiana Thanasi dhe Robert Tralo.

CD-ja e këtij grupi ka dalë nga shtypi dhe u promovua në Tiranë, fillimisht më 20 tetor 2017 e më pas edhe në vende të tjera. Më poshtë pjesë nga një artikull i shrkuar në një nga revistat kryesore në Brtianinë e Madhe.

***

Gëzimet dhe dhimbjet e këngës jugore shqiptare

Ky album i mrekullueshëm u regjistrua nga Saz’iso, nga tetë virtuozë dhe muzikantë nga malet e izoluara të Shqipërisë jugore, vendi që kufizohet nga Mali i Zi, Kosova, Maqedonia dhe Greqia. Saz’iso bëri një turne britanik dhe luajti dy koncerte në Uells në Kolegjin Mbretëror të Muzikës dhe Dramës në Cathays Park, Cardiff, si dhe në qendrën e arteve Pontio në Universitetin Bangor në 3 nëntorë Feneri në Kolston Hall të Bristolit më 8 nëntor etj.

Ansambli përbëhet nga zërat e Donika Pecallari, Adrianna Thanou dhe Robert Tralo, Aurel Qirjo (violinë dhe vokale), klarineti i Telando Feto, llahutisti Agron Murat, bartësi i kuadrit Agron Nasi dhe flautisti Pëllumb Meta. Videoja e shamisë eshte prodhuar ne Akademine e Filmit “Marubi” në Tiranë nga Joe Boyd, Edit Pula dhe Andrea Goertler. Joe, i lindur në Boston, Massachusetts, erdhi në Britani në vitin 1964 për të ngritur një etiketë të re “Elektra”, ku hapi klubin UFO, salla e parë psikodelike e Londrës, themeloi kompaninë e prodhimit të Witchseason dhe Hannibal dhe menaxhoi lëvizjen e parë të madhe të folklorit në Mbretërinë e Bashkuar, që përfshinte Konventën Fairport, Nick Drake, John dhe Beverly Martin, Richard Thompson, Band String Incredible dhe shumë artistë të tjerë. Ai thotë: “Unë kam qenë prej kohësh i intriguar nga muzika shqiptare. Në vitin 1998, pashë një video të kontrabanduar të Festivalit të Gjirokastrës të atij viti, por regjistrime të mira ishin të vështira për t’u gjetur. Kur unë, më në fund, shkova në 2014, u mahnita nga vendi dhe muzika e saj hipnotikeë dhe plani për të bërë një regjistrim u mbajt.

Një takim në Shqipëri midis Joe, etnomuzikologu Lucy Duran dhe Edit dhe Andrea, të dy avokatë të pasionuar të muzikës tradicionale, përfundimisht erdhi në realizimim e CD-së. Saz’iso luan saze, një traditë që u bashkua kur këngët polifonike u gërshetuan me tingujt e violinës, klarinetës, llahutës dhe daulles, duke krijuar një tingull që shpesh është eteri, melankolik dhe i bezdisshëm. Tonet e thella të klarinetes përzihen me violinën imponuese dhe vajtimin e “Tanës” dhe Saz’iso zhytet në 15 këngë dhe instrumente të gjalla, të gjalla dhe të thellaë të ndërthurur të Adrianna dhe Donika, zërat e fuqishëm dhe të ngazëllyer që janë të vulosur sot në traditën shqiptare. Turneu i tyre rreth Britanisë dhe shfaqjet e tyre të gjalla janë ambasadorët kryesorë të kulturës shqiptare sot në këtë vend./gazeta 55