Shkruan: Leonora Laçi

Këto ditë në media u përhap lajmi se në Bibliotekën Kombëtare janë lagur rreth 12 mijë libra për shkak të shirave të fundit në Tiranë, madje kjo u vërtetua dhe të gjithë i pame librat që ishin shfletuar nëpër tavolina dhe jo për ndonjë panair apo aktivitet promovues, por për tu tharë.

Çfarë fatkeqësie!
Të tjerët e kanë shpikur historinë e heronjt kombëtar, ndërsa ne e kemi historinë, e kemi shkruar atë të zezë mbi të bardhë, e kemi të dokumentuar në libra, arkiva, muze.

Kur nuk ruajmë dot as librin, si mundet të ruajmë trashëgiminë, si mundet të ruajmë identitetin kombëtar, çfarë mund të presim më nga vetja?!

Në marsin e vitit 2017 ra zjarr në katin e nëndheshëm të Bibliotekës Kombëtare e tani i hyri uji, nesër mund të ketë një fund edhe më tragjik.

Teatri u bë teatral me historinë e prishjes apo të mosprishjes së tij, aq sa është zhvendosur çështja nga problemi fillestar, tani duhet që dhe çështja e Bibliotekës Kombëtare pasi i del tymi e i hynë uji të na sillet ndërmend që duhen marrë masa që probleme te tilla te mos ndodhin më.
Ku qendron problemi?! Kush është përgjegjës ?!
Nuk eshte puna për të bërë dikë kurban, por për raste të tilla kurbani duhet.
Kur nuk ruajmë librin atëherë çfarë jemi në gjendje të ruajmë?! Të ruajme votat, pushtetin, kokën, jetën, mendjen, apo të ruajmë veten nga vetëvetja ?!

Neve po na e fusin ujin nën rrogoz çdo ditë e pse duhet të reagojmë për “diçka “ kaq të parëndësishme !!
Ne na hynë uji e zjarri, ne i presim, djegim pyjet për te ngrohur trupin por nga mendja vazhdojmë te jemi të akullt.

Ç’na duhen librat kur nuk ka lexuesa?! Ç’ na duhen arkivat kur nuk ka studiues ?! Ç’ na duhen teatrot kur s’ka spektatorë ?!

Nëse politika ngelë në dorë të artistit, do të bëjë një abstraksion që vetëm ai do e kuptojë, dhe sado ne të tjerët të përpiqemi e të japim mendim tonë se çfare shohim, ky mendim do të jetë i gabuar dhe jo ajo çfarë piktori ka në mendje.

Jemi mësuar të përmbyten njerëz, bagëti, tokë, shtëpi e orendi por që të përmbyten libra ende se kishim provuar, vetëm kjo na mungonte, çfarë shije të hidhur paska pasur.
Lagia e tyre është degradim shoqëror, moral, kulturorë, intelektual, degradim institucionalo-shtetërorë. Nuk është një fatkeqësi natyrore por fatkeqësi arkitekturore, varfëri shpirtërore e babëzi pushtetore.

Si për ironi të fatit, sheshi “Skënderbej” ka marrë vlerësime në bienalen e Çikagos një vit më parë, e këto ditë ka marrë çmimin prestigjioz Evropian për Hapësirën Publike Urbane 2018. Çmimi që iu akordua nga Qendra e Kulturës Bashkëkohore të Barcelonës dhe gjashtë institucionet evropiane më të rëndësishme të arkitekturës dhe dizajnit në Europë. Sheshi “Skënderbej” u përzgjodh mes 279 projekteve nga 32 vende të ndryshme europiane.

Tashmë ai shesh bëhet sebep që Bibliotekës t’i hynte uji, pra Bashkia e Tiranës ka menduar për madhështi të sheshit po jo për zgjidhjen e çështjeve të kanaleve kulluese, ka menduar për triumfe dhe jo per libra, ka menduar për veten dhe jo per ne, ka menduar për garantim pushteti pavarësisht se në kurriz të kujt do fitohej, biles as nuk ka menduar fare, veç ka bërë marketing me njerëz, sheshe, liqene, pazare dhe shpesh ngelen veç reklama të bukura, por në fakt gjërat e mira e të vërteta nuk kanë nevojë fare për promovim.