Ambasada amerikane në Prishtinë sot tha se në Ditën Ndërkombëtare të Gruas feston të arriturat e jashtëzakonshme të grave në Kosovë dhe në mbarë botën.
Ambasada tha se do të vazhdojë të kërkojë respektimin e të drejtave njerëzore të grave për të fuqizuar dhe përforcuar zërat e tyre.
“Sot, ne festojmë vendosmërinë, udhëheqjen dhe kontributet dhe arritjet e jashtëzakonshme drejt shoqërive më paqësore dhe demokratike të grave dhe vajzave në Kosovë dhe në mbarë botën. Ne qëndrojmë të përkushtuar për të fuqizuar dhe përforcuar zërat e grave dhe vajzave në të gjithë diversitetin e tyre. Ne vazhdojmë të kërkojmë që të drejtat e tyre njerëzore të respektohen”./Express/ KultPlus.com
Presidentja e vendit, Vjosa Osmani, ka uruar sot Ditën Ndërkombëtare të Gruas, duke kujtuar forcën, guximin dhe qëndrueshmërinë e jashtëzakonshme të grave dhe vajzave shqiptare.
“Në Ditën Ndërkombëtare të Gruas, le ta kujtojmë forcën, guximin dhe qëndrueshmërinë e jashtëzakonshme të grave dhe vajzave tona. Në arsim, sport, kulturë, biznes, shkencë ose politikë, gratë kanë dëshmuar se janë të afta t’i arrijnë majat e suksesit. Ato munden, sepse kanë potencial”, shkruan Osmani e cila tutje kërkon që të gjithë të zotohemi që ta bëjmë pjesën tonë të punës për t’u siguruar që zëri i çdo gruaje të dëgjohet,
“Le të zotohemi të gjithë që ta bëjmë secili pjesën tonë të punës për t’u siguruar që zëri i çdo gruaje të dëgjohet, që potenciali i çdo gruaje të vie në shprehje maksimalisht. Së bashku, ne mund të krijojmë një botë ku gratë janë të barabarta e të lira për t’i përmbushur synimet e tyre.
Të gjitha grave dhe vajzave të Republikës, sot e çdo ditë: Mos ndaloni kurrë së ëndërruari, por në veçanti, mos ndaloni kurrë së besuari”, shkruan Osmani. / KultPlus.com
Dita Ndërkombëtare e Gruas, e njohur gjithashtu si 8 Marsi, është një festë e njohur globalisht që festohet çdo vit më 8 Mars. Festa feston arritjet sociale, ekonomike, kulturore dhe politike të grave dhe bën thirrje për barazi gjinore, shkruan KultPlus.
Historia e 8 Marsit daton në vitin 1908 kur një grup grash marshuan në qytetin e Nju Jorkut, duke bërë thirrje për paga dhe kushte më të mira pune. Në vitin 1910, Konferenca Ndërkombëtare e Grave Socialiste propozoi një festë vjetore të arritjeve të grave dhe vitin e ardhshëm, Dita e parë Ndërkombëtare e Gruas u festua në disa vende evropiane.
Që atëherë, 8 Marsi është festuar çdo vit në vende të ndryshme të botës. Çdo vit, kjo ditë ka një temë specifike dhe nxjerr në pah një aspekt të ndryshëm të të drejtave të grave dhe barazisë gjinore. Për shembull, në vitin 2021, tema ishte “Zgjidh për të sfiduar”, duke inkurajuar individët të sfidojnë paragjykimet dhe pabarazinë gjinore.
8 Marsi është një mundësi për të njohur progresin e bërë drejt barazisë gjinore dhe sfidat që mbeten. Është një ditë për të festuar arritjet e grave në fusha të ndryshme, duke përfshirë shkencën, politikën, biznesin dhe artin.
Por dita është gjithashtu një kujtesë e pabarazisë së vazhdueshme gjinore që ekziston në shumë pjesë të botës. Gratë ende përballen me barriera në arsim, kujdes shëndetësor dhe mundësi ekonomike. Dhuna ndaj grave mbetet një problem i rëndësishëm dhe gratë janë të nënpërfaqësuara në pozitat udhëheqëse politike.
8 Marsi nuk është vetëm një ditë për gratë; është një ditë për të gjithë për të mbështetur dhe mbrojtur barazinë gjinore. Ne të gjithë mund të ndërmarrim veprime për të avancuar të drejtat e grave dhe për të promovuar barazinë gjinore në komunitetet, vendet e punës dhe shoqëritë tona.
Në këtë ditë, le të festojmë përparimin që kemi bërë dhe të angazhohemi për punën që duhet bërë ende. Le të zgjedhim të sfidojmë paragjykimet dhe pabarazinë gjinore dhe të punojmë drejt një bote ku të gjithë njerëzit kanë të drejta dhe mundësi të barabarta, pavarësisht nga gjinia. / KultPlus.com
Çdo ditë e vitit është një mundësi e përkryer për të mbështetur dhe festuar gratë në jetën tuaj. Megjithatë, 8 Marsi shënon një ditë shumë të rëndësishme: Ditën Ndërkombëtare të Gruas! Festë kjo e kthyer në një simbol të veçantë për nënat dhe vajzat, të cilat në këtë ditë ndihen të privilegjuara.
ASA Medical Aesthetics Center është klinikë dermo-estetike e cila njihet për shërbimet dhe tretmanet të cilat janë në hap me industrinë e bukurisë së avancuar. ASA ofron një gamë të gjerë të trajtimeve më të sofistikuara jokirurgjikale, kundër plakjes dhe estetike, më të kërkuara në tregun e sotëm.
Në këtë ditë të veçantë për gratë dhuroni vetes tuaj një nga trajtimet më të sofistikuara me ofertë speciale nga data 2 Mars deri më 8 Mars të cilën mund ta shihni më poshtë :
Në këtë klinikë shumëdimensionale ju do të trajtoheni nga specialistë të fushës së mjekësisë dhe dermo estetikës te cilat njohin në detaj anatominë e fytyrës dhe problematikat e saj.
Kualiteti, profesionalizmi, dhe zgjidhja ideale për mirëqenien e lëkurës suaj gjenden vetëm në ASA Medical Aeshtetics Center.
Për të rezervuar takimin tuaj për një trajtim apo konsultë telefononi në:
Ministri i Mbrojtjes, Armend Mehaj, ka falënderuar të gjitha gratë që kanë luftuar për lirinë e Kosovës dhe atyre që tani shërbejnë për ta mbajtur vendin të sigurt.
Ai këtë e tha në një tubim me pjesëtaret e Forcës së Sigurisë së Kosovës.
“Të gjitha grave që shërbyen për lirinë e Kosovës dhe atyre që shërbejnë në FSK, ju falënderojmë për kontributin tuaj. Sot, derisa reflektojmë për të kaluarën tonë dhe shikojmë drejt së ardhmes, ne e njohim kontributin e jashtëzakonshëm të grave në sektorin e sigurisë”.
Në Ditën Ndërkombëtare të Gruas, gjithandej në botë u përmendën ushtaret ukrainase për trimërinë dhe luftën e tyre në front. / KultPlus.com
Futbollistja me prejardhje nga Kosova, Kosovare Asllani, u ka bërë thirrje të gjitha grave që të merren me sport në Ditën e Gruas, pra, 8 marsin, shkruan KultPlus.
Përmes një video të publikuar në rrjete sociale nga Asllani, kjo e fundit shihet e veshur me fanellën e një prej klubeve më të trofeshëm ndonjëherë, Real Madrid, ku edhe bën thirrje për gratë të merren me sport.
“Futbolli i grave po bëhet gjithnjë e më i mirë. Po bëhen gjithnjë e më shumë investime. Klubi më i madh në botë (Real Madrid) e ka themeluar klubin e saj të grave dhe kjo është pozitive. E di që për të barazuar futbollin e grave dhe burrave duhet punë por ne po bëjmë hapa drejt përmirësimit që janë shumë pozitive. Ta kemi futbollin e barabartë është qëllimi kryesor që kemi”.
Gjatë videos, ajo shtoi se gratë mund të sjellin ndryshimin në botë.
“Duhet ta ngrisim zërin sepse gratë mund ta ndryshojnë botën. Vazhdoni të besoni tek vetja juaj, tek ëndrrat e juaja dhe besoni se ju mund të jeni ndryshimi në botë”.
Asllani ka arritur që të fitojë medaljen e argjendtë në Lojërat Olimpike që u mbajtën vitin e kaluar, derisa ka fituar shumë trofe edhe me klube. /KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
KultPlus ju sjell në vazhdim një nga regjisoret më të përmendura vitin e kaluar, Luana Bajrami, e cila punoi në filmin e suksesshëm nga kinematografia e Kosovës, “Luanesha e Kodrës”.
Ky film, në të cilin tre gra të reja dhe shpirtmadhe vendosin t’i shpëtojnë jetës së tyre të përditshme dhe të formojnë një bandë, u shfaq premierë në Festivalin e Filmit në Kanë.
Përpos premierës në Kanë, “Luaneshat e Kodrës”, ka triumfuar edhe në disa festivale të tjera ndërkombëtare, përfshirë Festivalin e Filmit Calgary, Fesivatlin e filmit “Raindance”. /KultPlus.com
8 Marsi shënohet si Dita Ndërkombëtare e Gruas dhe është dita kur shënohet lufta e grave për barazi ekonomike, politike dhe sociale me burrat, shkruan KultPlus.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, për këtë ditë ka thënë se të gjithë njerëzit duhet të kenë të drejta të barabarta.
“Kur flasim më shumë me burrat sesa me gratë se çfarë është barazia, emancipimi social rritet. Ne nuk maten nga dallimet tona, por nga kontributi ynë. Dhe të gjithë duhet të kemi të drejta të barabarta. Gëzuar Ditën Ndërkombëtare të Gruas!”, shkroi Kurti në “Twitter”.
E gjitha bota po punon çdo ditë e më shumë për ngritjen e vetëdijes për përmirësimin e të drejtave të grave. /KultPlus.com
When we talk to men more so than we do to women about what equality is, social emancipation grows. We aren’t measured by our differences, but by our contribution. And we must all have equal rights. Happy International Women’s Day! #IWD2022
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
KultPlus ju sjell në vazhdim Uratë Shabani, e cila së bashku me shoqet e saja, Era Balaj dhe Flaka Latifi, shënuan sukses të madh për kinematografinë e Kosovës.
Filmi “Luaneshat e Kodrës” me regji të Luana Bajrami u shfaq premierë në edicionin e një prej festivaleve më të mëdhenj të filmit, atij të Kanës në Francë. Në mbrëmjen gala ishin të pranishme edhe Balaj, Latifi e Shabani. /KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
KultPlus ju sjell Era Balaj, e cila edhe pse në një moshë kaq të re arriti që me shumë sukses të paraqitej në filmin “Luanesha e Kodrës” dhe shijojë suksese ndërkombëtare.
Era Balaj së bashku me Flaka Latifi dhe Uratë Shabani, fituan çmimin “Zemra e Sarajevës” për aktoren më të mirë. /KultPlus.com
Tutna me shkru veç për gratë se s`du asnjiherë me ju hi n`hak Kurrë njoftë lirinë s`ia kemi Veç kemi dërdëllitë e kemi ba nanën plagë të përvujtun e kemi shtri për toke e kemi naltësu në vargje ia kemi rritë dashninë, madhështinë prej rolit s`kemi mujtë me nxjerrë Kauzën ja kemi kriju, por zanin kurrë digju Se kjo shoqni ka zanë n`thu Nanën kauzë politike tu e ba Liria e saj nuk asht dogma e jote – as e jemja Është veç ajo, liria e saj
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
KultPlus ju sjell Flaka Latifi, e cila këtë vit arriti që të shpalos ulërimën e saj të zjarrtë përmes filmit ”Luanesha e Kodrës”, filmi me regji Luana Bajrami arriti që të triumfojë në Festivalin e Filmit në Sarajevë.
Flaka Latifi së bashku me Era Balaj dhe Uratë Shabani, fituan çmimin “Zemra e sarajevës” për aktoren më të mirë. Latifi vlerësohet si një aktore që do të lë gjurmë në botën e artit në Kosovë. /KultPlus.com
Me një video të veçantë, misioni i KFOR-it në Kosovë ka uruar 8 Marsin apo ndryshe Ditën e Gruas, shkruan KultPlus.
Gra të ndryshme janë pjesë e NATO-s dhe si të tilla ato janë paraqitur në gideo, ku tregohet se puna e tyre është e ndryshme dhe luajnë një pjesë kyçe në vend.
“Ajo do ju bëj të qeshni, edhe nëse brenda vetes është duke qarë. Ajo do të ndjehet e stresuar edhe nëse mendimet nuk i ka të tilla. Ajo do ju jap shpresë edhe nëse është duke luftuar”, thuhet në video.
Në fund, kjo video përfundon me mesazhin:, “Ajo ju bën të lumtur dhe të qeshni edhe nëse ka dhimbje. Ajo sakrifikohet për ju, prandaj thuajini “faleminderit”, bëjeni të ndjehet e veçantë duke i uruar Ditën e Gruas”. /KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
KultPlus ju sjell Loriana Kuka, e cila këtë vit arriti që të fitojë medaljen e artë në garat e mbajtura në Sarajevë.
Kuka u rikthye pas lëndimit shtatë mujor, për të treguar se forca, puna e dëshira e madhe për të fituar janë gjithmonë brenda jush. /KultPlus.com
8 Marsi shënon ditën e grave dhe thirrjen që fuqizimi i tyre të jetë më i madh dhe rrjedhimisht të ketë më shumë barazi gjinore nëpër botë, shkruan KultPlus.
Aktorja e njohur, Adriana Matoshi, u ka bërë thirrje grave në këtë ditë që të jenë sa më të lira, të pavarura dhe të suksesshme.
Ky është postimi i plotë në “Facebook” (pa ndërhyrje):
“GRA, duheni me kuptu e me ia shti vetit n’kry qe LUMTUNIA osht me kon e lire, e pavarun, e suksesshme! Ni BURR i dhunshem e tradhtare nuk te duhet sen. JETA osht shume ma e mire se sa dhuna psiqike e fizike. Mos duroni,po punoni e gjallnoni, keshni, veshnu e ndreqnu. Jo veç per 8 mars, po per dite t’lume qe na ka fale e na fale i lumi Zot. Gezuar per ton jeten zemrat e mia!”, shkroi Matoshi.
Dita Ndërkombëtare e Grave i ka fillesat e saj qysh në fillim të viteve 1900, nga aktivitetet e lëvizjeve të punës në Amerikën e Veriut dhe në të gjithë Evropën. /KultPlus.com
Dita Ndërkombëtare e Gruas (8 mars) është një ditë botërore që feston arritjet sociale, ekonomike, kulturore dhe politike të grave. Dita shënon gjithashtu një thirrje për veprim për përshpejtimin e barazisë gjinore.
Dita Ndërkombëtare e Grave i ka fillesat e saj qysh në fillim të viteve 1900, nga aktivitetet e lëvizjeve të punës në Amerikën e Veriut dhe në të gjithë Evropën. Dita Ndërkombëtare e Gruas është një ditë kolektive e celebrimit global dhe një thirrje për barazi gjinore. Kjo ditë ka të bëjë me unitetin, festimin, reflektimin, avokimin dhe veprimin. Dita Ndërkombëtare e Gruas po ndodh për më shumë se një shekull – dhe vazhdon të rritet.
“Historia e luftës së grave për barazinë nuk i përket asnjë feministeje të vetme, dhe as një organizate, por përpjekjeve kolektive të të gjithë atyre që kujdesen për të drejtat e njeriut” – Gloria Steinem, aktiviste, feministe, gazetare, politike. / KultPlus.com
Për 8 mars, organizata “QIKA” realizoi një aksion simbolik në sheshin e Prishtinës, ku një tavolinë e shtruar u përmbys.
E për këtë aksion, në njoftimin e kësaj organizate thuhet se ato u kërcënuan për dhunë fizike e seksuale.
“Në plot raste ka pasur edhe kërcënime për dhunë fizike dhe seksuale”, thuhet në postimin e tyre.
Organizata QIKA ka lëshuar një komunikatë ku dënon këtë gjuhë dhe reagimet ndaj aksionit, duke treguar më pas çka kishte qëllim dhe cili ishte mesazhi.
Komunikata e plotë e organizatës pa ndërhyrje:
Aksioni protestues që realizoi QIKA për 8 Mars, hapi diskutimin tepër të nevojshëm mbi punët e shtëpisë. Kemi pranuar qindra komente e mesazhe në adresën tonë si dhe kemi vërejtur mijëra të ngjashme në mediat e tjera.
Është e rëndësishme të theksohet se shumica e komentuesve janë burra dhe se përgjithësisht komentet ishin fyese e denigruese ndaj aktivisteve protestuese dhe organizatës sonë. Në plot raste ka pasur edhe kërcënime për dhunë fizike dhe seksuale. Abuzimet online ndaj grave në sferën publike e veçanërisht atyre të përfshira në debatin feminist janë tepër të përhapura. Kjo përveç që dëshmon faktin se këta burra refuzojnë të pranojnë që ka gra aktiviste të angazhuara për çështje publike, tregon edhe kundërshtimin e tyre për tu ballafaquar me tema të tilla si punët e papaguara që shpërfaqin dukshëm shtypjen e grave brenda shtëpisë.
Burrat u trazuan dhe kjo për neve tregon se aksioni ka prekur me të drejtë të gjithë ata të cilët mohojnë mundin dhe përkushtimin e grave në punët e kujdesit dhe të mirëmbajtjes. Burrat për herë të parë folën për shenjtërinë e tavolinës së bukës të cilën refuzojnë ta shtrojnë. Burrat u frikësuan nga e vërteta e cila flet për shfrytëzim të grave brenda familjes. Por kjo tronditje është mëse e nevojshme për të reflektuar shoqërisht mbi pabarazitë që po rëndojnë mbi kurrizin e grave. Prandaj, as nuk frikësohemi dhe as nuk e ndalim përpjekjen tonë sepse ne e dimë që s’ka ndryshime pa kundërshtime. / KultPlus.com
Në historinë e njerëzimit ka pasur gra të shkëlqyera që kanë luajtur rol themelor në shkencë, por pavarësisht kontributeve të tyre të jashtëzakonshme, nuk u njohën kurrë.
Disa mbetën në hije për shkak të burrave të tyre që i detyruan të tërhiqeshin qëllimisht nga puna, ndërsa të tjera gjetën vdekjen e parakohshme dhe fatkeqe. Shumë pak prej tyre arritën të vendoseshin në botën shkencore dhe të njiheshin.
Në Ditën Ndërkombëtare të Gruas, abcnews.al, ka publikuar 9 gra mahnitëse, të cilat kanë lënë një gjurmë të rëndësishme në historinë e shkencës.
1. Hypatia
Hypatia ka lindur në mesin e shekullit IV në kryeqytetin e Aleksandrisë. Ajo punoi si filozofe dhe matematikanë, duke iu përkushtuar mësimit dhe studimit të shkencave ekzakte. Midis shumë kontributeve të saj, ajo përmirësoi modelin e astrolabes, instrumenti që përcakton pozicionet e yjeve. Në kohë kur ajo jetoi, puna e saj nuk u prit mirë nga disa grupe, duke e gjykuar si pagane. Hypatia u vra dhe prefekti perandorak Orestes dënoi vrasjen e saj, dhe më pas, veprimet e dhunshme kundër filozofëve të Aleksandrisë përfunduan. Figura e Hypatia-s njihet dhe admirohet nga gratë e shkencës, astronomisë, matematikës dhe gjithashtu nga aktivitet dhe feministët, informon abcnews.al.
2. Lise Meitner
Lise Meitner, e lindur në Vjenë në 1878, është fizikantja që ka investiguar radioaktivitetib. Ajo ishte profesorë në Institutin Kaiser Ëihelm dhe në Universitetin e Berlinit nga viti 1926 deri në 1933. Në vitin 1938 asaj iu desh të largohej nga Gjermania sespse ishte hebre. Ligjet e Nurembergut të qeverisë naziste e detyruan atë të largohej dhe më pas ajo u bashkua me stafin e Institutit Kërkimor të Institutit Manne Siegbahn në Stokholm. Lise Meitner ishte pjesë e ekipit që zbuloi ndarjen bërthamore, megjithatë, vetëm kolegu i saj Otto Hahn mori vlerësimin dhe Çmimin Nobel në Kimi. Megjithëse zbulimi i Meitner ishte shumë i rëndësishëm, merita e saj kaloi pa u vërejtur nga shkenca deri në shumë vite më vonë. Pas kësaj, emri i saj u njoh dhe vlerësua, dhe madje një asteroid (6999) dhe 2 krate në Hënë dhe në Venus janë emëruar në kujtim të saj.
3. Ada Lovelace
Ada Lovelace, e lindur në Londër në vitin 1815 është matematikanë, shkencëtare kompjuteri, shkrimtare dhe vajza e vetme e Anna Isabella dhe poetit Lord Byron. Ndarja e prindërve të saj dhe largimi i babai, shënoi një kthesë të madhe për Adën. Ada kishte shumë aspirata shkencore dhe gjithmonë dëshmonte se ishte më e dedikuar se nëna e saj, e cila pasi la letërsinë ishte matematikanë e shkëlqyer, informon abcnews.al. Në moshën 18-vjeçare, Ada u takua me matematikanin Charles Babbage,i cili e motivoi atë t’i bashkohej ekipit të tij më të famshëm “makina analitike”. Ada që jo vetëm pati sukses në këtë, por gjithashtu krijoi atë që njihet si algoritmi i parë për një makinë. Kjo zyrtarisht e bën atë programuesen e parë kompjuterike. Në fakt gjuha aktuale e programimit Ada, krijuar nga Departamenti i Mbrojtjes i Shteteve të Bashkuara, u emërua pas vdekjes së saj.
4. Jocelyn Bell Brnell
Jocelyn Bell Burnell ka lindur në Velfast në 1942. Ajo është arstrofizikanja që zbuloi sinjalin e parë radio të një pulsari, i cili është një yll që lëshon rrezatim shumë intensiv në intervale të shkurtra, të rregullta. Kjo gjetje e sukesshme gjithashtu kaloi pa njohje, pasi ishte mësuesi i saj Anthony Hewish që rrëmbeu çmimin Nobel në Fizikë në vitin 1974, pavarësisht se ajo e bëri zbulimin. Por fakti nuk kaloi pa u vërejtur nga bota shkencore, pasi shumë kolegë të saj e dënuan dhënin e çmimit për Hewish. Sidoqoftë, ky nuk ishte një lajm i keq për të pasi ajo bëri dhe shumë zbulime të tjera, më të rëndësishme sesa një çmim Nobel. Burnell është një nga shkencëtarët më me ndikim në Mbretërinë e Bashkuar dhe, natyrisht, të astrofizikës, informon abcnews.al.
5. Marie Curie
Marie Curie ka lindur në Varshavë në vitin 1867. Ajo ka qenë një shkencëtare e njohur e vlerësuar dy herë me çmimin Nobel në Fizikë dhe Kimi. Curie ishte pionere e radioaktivitetit, duke zbuluar teknika për izolimin e izotopeve radioaktive dhe 2 elementëve kimikë: poloniumit dhe radiumit. Nga këto zbulime, jeta e Marie Curie ishte e rrethuar nga radioaktiviteti. Ajo e mbante me vete elementin kimik, duke injoruar shkallën e dëmtimit të shkaktuar nga ekspozimi ndaj tij. Punën e saj shkencore, ajo e ndau me bashkëshortin Perre Curie, dhe më vonë me një nga dy vajzat, Irene-Joliot Curie, informon abcnews.al. Shumë vite pas vdekjes së Pierre, Marie filloi një romancë me shkencëtarin Paul Langevin, që i solli asaj shumë probleme, pasi ai kishte qenë i martuar ndërsa dilte me të. Megjithatë, edhe pse pati shumë paragjykime, Curie pati mbështetjen e shumë shkencëtareve, përfshirë Albert Einstein.
6. Rita Levi-Montalcini
E lindur në Torino në vitin 1909, Rita Levi-Montalcini ishte një shkencëtare e specializuar në neurologji. Ajo mori çmimin Nobel në Fiziologji ose Mjekësi. Pavarësisht kësaj, jeta e Ritës nuk ka qenë e lehtë. Ajo ka qenë studente gjatë Luftës së Dytë Botërore, dhe u përball me shumë vështirësi për shkak se ishte hebre. Në Itali, kishte ligje kundër hebrenjve të imponuara nga Benito Mussolini, kështu që Rita duhej të linte universitetin dhe të zhvendoste eksperimentet që bënte në dhomën e saj të gjumit. Atje, ajo krijoi një laborator me mikroskop dhe disa enë shtëpiake të adaptuara. Por ato vite terrori patën pasojat e tyre; qyteti i Torinos u bombardua në vitin 1941, kështu që Rita u detyrua të transferohej në një shtëpi në mal bashkë me instrumentet e saj, informon abcnews.al. Edhe atje nuk gjeti paqe dhe nuk qëndroi për shumë kohë. Pas sulmit të trupave naziste, asaj iu desh të ikte më në jug. Sapo mbaroi lufta, vitet e kërkimit të Ritës në bashkëpunim me biokimistin, Stanley Cohen dhanë rezultate: ajo arriti të izolonte të ashtuquajturin “faktori nervor i rritjes”, një proteinë thelbësore për mbijetesën e neuroneve. Ky ishte zbulimi i parë i komunikimit qelizë-qelizë.
7. Margarita Salas
Margarita Salas lindi në Spanjë në vitin 1938. Ajo mori titullin Ph.D. në Kimi, në Universitetin Complutense të Madridit. Margarita ka qenë përgjegjëse për promovimin e kërkimit spanjoll në fushën e biokimisë dhe biologjisë molekulare. Puna e saj ka spikatur për kontributin në hulumtimin e leximit të informacionit gjenetik. Studimi i Maragrite përqendrohet në virusin bakterial Phi29, i cili na ka lejuar të kuptojmë më shumë sesi sillet ADN-ja, si virusi bakterial transformon proteinat dhe si ato lidhen me njëra-tjetrën për të formuar një virus funksional. Margarita ka marrë disa çmime, duke u shpallur Studiuesja Europiane e vitit 1999 nga UNESCO. Ajo u emërua Drejtore e Institutit të Spanjës (1995-2003), e cila bashkon të gjitha Akademitë Mbretërore Spanjolle. Në dhjetor 2018, Shkolla Eliseo Godoy në Zaragoza ndryshoi emrin për të pasur Margarita Salas.
8. Irene-Joliot Curie
Lindur në Paris, Irene-Joliot Curie, vajza e Marie dhe Pierre Curie, studioi fizikë dhe kimi në Universitetin e Parisit gjatë Luftës së Parë Botërore. Kur mbaroi studimet, ajo filloi të punonte si asistente për nënën e saj në Paris Radio Institute, i cili më vonë u njoh si Instituti Curie. Kërkimet e saj në fushën e fizikës bërthamore përfshinin strukturën e atomit, projeksionin e bërthamës dhe prodhimin artificial të elementeve radioaktive. Për Curie, të qenit vajza e 2 shkencëtarëve të njohur fitues të çmimeve të mëdha, ishte një nxitje për karrierën e saj. Në fakt, ajo gjithashtu fitoi çmimin Nobel në Kimi në vitin 1935. Irene-Joliot Curie vdiq nga leucemia për shkak të ekspozimit të tepër ndaj rrezatimit, informon abcnews.al.
9. Hedy Lamarr
Lindur në Vjenë në 1914, Hedy Lamarr ishte një aktore dhe shpikëse e filmit amerikan. Historia e Hedy-t është interesante sepse, pavarësisht nga fakti se pjesa më e madhe e jetës së saj i ishte kushtuar aktrimit në kinema, ajo ishte bashkëshpikëse e versionit të parë të një spektri të zgjeruar që lejonte komunikime pa tel në distanca të gjata që tani i njohim si “Wi-Fi”. Së bashku me muzikantin George Antheil, ata zhvilluan teknikën e kodimit të informacionit. Por, para se të ndodhte kjo zbulim, Hedy përjetoi një ngjarje të tmerrshme. Burri i saj, Friedrich Mandl, e mbajti atë peng në shtëpinë e saj nën kontroll të rreptë dhe e detyroi atë të largohej nga industria e filmit, informon abcnews.al. Në vitin 1937, ajo arriti të shpëtonte dhe të shkonte në Paris për të vazhduar karrierën e saj artistike. Atje ajo takoi Louis B. Mayer, president i Metro Goldwyn-Mayer, me të cilin nënshkroi një kontratë për Hollywood. Në vitin 1942, Hedy regjistroi patentën e saj të komunikimit sekret, që kërkonte të shmangte zbulimin e silurëve nga trupat aleate. Hedy argumentoi që nëse të dy transmetuesit dhe marrësi do të ishin në gjendje të hidheshin njëkohësisht nga frekuenca në frekuencë, atëherë kushdo që përpiqej ta ndërpriste atë sinjal nuk do ta dinte se ku ishte. Fatkeqësisht, Hedy nuk mori merita për shpikjen e saj./ KultPlus.com
Sot në Ditën Ndërkombëtare të Gruas, Fëmijët nga qendra “Autizmi flet” ia kanë uruar përmes një letre ushtrueses së detyrës së presidentes, Vjosa Osmanit, festën e 8 Marsit.
“Sepse vetëm kur sytë tanë të shohin atë çfarë nuk panë të tjerët deri më tash, e kur veshët dëgjojnë atë çfarë të tjerët e injoruan deri më tash, vetëm atëherë 8 Marsi bëhet festë, e çdo ditë do të jetë një arsye shtesë për të festuar progresin tonë, të arriturat tona dhe mirëqenien në jetën tone”, shkruan Osmani ndër të tjera.
Postimi i saj i plotë:
Lajtmotiv i 8 marsit është forca e gruas, qëndresa e përkushtimi. Sinonim dhe shëmbëlltyrë e këtyre grave janë nënat e fëmijëve me nevoja të veçanta. Bashkëbisedën e sotme me nënat nga qendra “Autizmi flet”, dhe me fëmijët e tyre margaritarë do ta mbaj përherë si udhërrëfyes e do të më shërbej përherë si rikujtim se kemi ende shumë punë për të bërë.
Derisa kjo shoqëri të jetë e hapur për të gjithë, derisa të gjithë të jemi të barabartë, deri atëherë s’mund dhe nuk guxojmë ta ndalim hapin që e kemi nisur, por të kujdesemi që tutje ta përshpejtojmë atë. Sepse vetëm kur sytë tanë të shohin atë çfarë nuk panë të tjerët deri më tash, e kur veshët dëgjojnë atë çfarë të tjerët e injoruan deri më tash, vetëm atëherë 8 Marsi bëhet festë, e çdo ditë do të jetë një arsye shtesë për të festuar progresin tonë, të arriturat tona dhe mirëqenien në jetën tonë!/KultPlus.com
Në qytetin e Durrësit disa dhjetëra këpucë të kuqe mbushën shkallët e bulevardit kryesor në shenjë tributi për gratë që kanë humbur jetën për shkak të dhunës në familje.
Nisma e ndërmarrë në Ditën Ndërkombëtare të Grave, 8 Mars, është organizuar nga teatri “Aleksandër Moisiu” dhe synon të rrisë ndërgjegjësimin për të drejtat e grave në Shqipëri.
Dhuna dhe krimet seksuale ndaj grave mbeten një plagë e shoqërisë shqiptare sipas raporteve të aktivistëve të shoqërisë civile në vend, me dhjetëra raste të raportuara çdo vit.
Tragjeditë familjare të përfunduara në vrasje të grave nga bashkëshortët apo familjarët e tyre meshkuj janë raportuar gjerësisht në media në vitet e fundit, ku shkaqet variojnë nga ato ekonomike, tek xhelozia mes bashkëshortëve dhe problematika të tjera sociale.
Pandemia vështirësoi edhe më shumë këtë situatë, duke qenë se kriza shëndetësore globale u shoqërua edhe me humbje të vendeve të punës, izolim në shtëpi me bashkëshortët dhunues dhe vështirësi të mëdha ekonomike.
Në Shqipëri, Linjat për Ndihmën ndaj Grave raportuan shtim të telefonatave të grave që kërkuan ndihmë për rastet e dhunës në familje, ndërsa shifrat e larta u reflektuan edhe në rastet e trajtuara nga Policia e Shtetit./euronews/ KultPlus.com
Dita Ndërkombëtare e Gruas (8 mars) është një ditë botërore që celebron arritjet sociale, ekonomike, kulturore dhe politike të grave. Dita shënon gjithashtu një thirrje për veprim për përshpejtimin e barazisë gjinore.
Sot, për këtë datë të shënuar ka shkruar edhe Albin Kurti, i cili përmes një statusi në facebook është shprehur se 8 Marsi shënon përpjekjet që ende vazhdojnë por edhe sukseset që gratë i kanë arritur historikisht.
Ai tutje është shprehur se grave u janë lënë barra shumë të mëdha.
8 Marsi është dita ndërkombëtare e gruas. E të gjitha grave. Shënon përpjekjet që ende vazhdojnë por edhe sukseset që gratë i kanë arritur historikisht.
Sot e çdo ditë duhet ta njohim kontributin e grave që nuk janë më dhe të luftojmë bashkë me gratë për më shumë të drejta. Barra shumë të mëdha u janë lënë grave. Ato jo vetëm e kanë emancipuar veten por tash prej tyre pritet edhe emancipimi i shoqërisë. Duhet ta bëjmë këtë bashkërisht dhe të ndajmë çdo përgjegjësi.
Qeverisja jonë do të jetë e përkushtuar ndaj politikave demokratike e sociale që e lehtësojnë dhe e përkrahin jetën dhe përvojat e grave. Qofshin gra punëtore, të papuna, gra rome, të varfra, në kohën kur lindin, apo kur nuk duan të lindin, kur kërkojnë punë apo kur diskriminohen në punë. Prej punëve të shtëpisë e deri te përgjegjësitë institucionale, le ta bëjmë Kosovën më të barabartë. Që kurrë më të mos vriten, shtypen a shfrytëzohen gratë. E, që beteja për barazi shoqërore ta nënkuptojë edhe atë për barazi gjinore.
Urime 8 Marsi, nga marshi paqësor në Prishtinë ku morëm pjesë në solidaritet. / KultPlus.com
Nëna e Rita Orës, e cila tashmë njihet si ndër gratë më të suksesshme shqiptare, ka publikuar një fotografi në rrjetin social Instagram me një mesazh drejtuar të gjitha grave, shkruan KultPlus.
Në urimin e bërë, Vera ka thënë se femrat duhet të vazhdojnë ta sillin dynjanë.
“Urime 8 Marsi të gjitha grave e shoqeve të mia hajde të vazhdojmë ta sillim dynjanë” shkruan ajo në urim. / KultPlus.com
Një legjendë shumë e famshme tregon se Festa e Gruas është vendosur si datë në vitin 1908, në kujtim të 129 punëtoreve të vdekura në zjarrin që ra në një fabrikë në Nju Jork, fabrika “Cotton”.
Në këtë kohë punëtoret kërkonin kushte më të mira pune dhe me 8 mars pronari i fabrikës bllokoi të gjitha daljet e stabilimentit, në të cilin shpërtheu zjarri dhe vrau shumë prej grave që punonin aty.
Por në të vërtetë bëhet fjalë vetëm për një rrëfenjë që lindi në vitet në vazhdim dhe u tregua sidomos gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Zyrtarisht Dita Ndërkombëtare e Gruas u vendos në Shtetet e Bashkuara më 28 shkurt të vitit 1909. E vendosi Partia Socialiste amerikane që atë ditë organizoi një manifestim të madh, në të cilin kërkohej e drejta e grave për të votuar.
Ky ishte një diskutim i hershëm, si në SHBA (janë të famshëm artikujt e socialistes Corinne Broën), si në Kongresin e VII Ndërkombëtar Socialsit (i mbajtur në Shtutgard në vitin 1907).
Demonstratave që kishin si qëllim votimin, shumë shpejt ju bashkuan edhe pretendime të tjera për të drejtat e grave. Nga nëntori i vitit 1908 deri në shkurt 1909 mijëra punëtore në Nju Jork hynë në grevë për ditë të tëra duke kërkuar rritjen e rrogës dhe përmirësim të kushteve të punës.
Në vitin 1910, Kongresi i VIII Ndërkombëtar Socialist propozoi për herë të parë vendosjen e një dite dedikuar grave.
Më 25 mars të vitit 1911 kupa u mbush: në fabrikën “Triangle” në Nju Jork shpërtheu një zjarr dhe 146 punonjëse (gra të reja emigrante), humbën jetën.
Mbase nga kjo ngjarje lindi edhe legjenda e fabrikës “Cotton”, shumë e ngjashme me të. Që nga ky moment manifestimet e grave u shumëfishuan. Në shumë vende, mes të cilëve edhe në Gjermani, Austri dhe Zvicër, lindi dita dedikuar grave.
Data 8 mars u shënua për herë të parë në histori si Festa e Gruas në vitin 1917, kur gratë e Shën Petërburgut dolën në shesh për të kërkuar fundin e luftës, duke i dhënë kështu jetë “Revolucionit rus të shkurtit”.
Ishte kjo ngjarje që frymëzoi delegatet e Konferencës së Dytë Ndërkombëtare të Grave Komuniste në Moskë të vendosnin datën 8 mars si, Ditën Ndërkombëtare të Punëtorëve.
Në vendet fqinjë me ne, në Itali, Festa e Gruas u përkujtua në vitin 1922 me të njëjtin kuptim politik dhe social. Gjithashtu në Shqipëri, 8 marsi është festuar herë si Dita e Gruas e herë si festa e Nënës.
Më shumë ka qenë kjo e fundit që ka mbizotëruar, ndërsa vitet e fundit, më shumë se një ditë ku gratë duhet të kujtojnë dhe kërkojnë të drejtat e tyre, 8 marsi është shndërruar në një manifestim femëror.
Fundja edhe kështu vlen, mjafton që të paktën një ditë në vit gratë të jenë në qendër të vëmendjes dhe të flitet për to. / KultPlus.com
Dita Ndërkombëtare e Gruas (8 mars) është një ditë botërore që celebron arritjet sociale, ekonomike, kulturore dhe politike të grave. Dita shënon gjithashtu një thirrje për veprim për përshpejtimin e barazisë gjinore.
Dita Ndërkombëtare e Grave i ka fillesat e saj qysh në fillim të viteve 1900, nga aktivitetet e lëvizjeve të punës në Amerikën e Veriut dhe në të gjithë Evropën. Dita Ndërkombëtare e Gruas është një ditë kolektive e celebrimit global dhe një thirrje për barazi gjinore. Kjo ditë ka të bëjë me unitetin, festimin, reflektimin, avokimin dhe veprimin. Dita Ndërkombëtare e Gruas po ndodh për më shumë se një shekull – dhe vazhdon të rritet.
“Historia e luftës së grave për barazinë nuk i përket asnjë feministeje të vetme, dhe as një organizate, por përpjekjeve kolektive të të gjithë atyre që kujdesen për të drejtat e njeriut” – Gloria Steinem, aktiviste, feministe, gazetare, politike. / KultPlus.com
