Popullsia globale parashikohet të arrijë në 8 miliardë më 15 nëntor 2022, dhe India parashikohet të kalojë Kinën si vendi më i populluar në botë në vitin 2023, sipas World Population Prospects 2022, të publikuar sot në Ditën Botërore të Popullsisë.
“Dita Botërore e Popullsisë e këtij viti bie gjatë një viti historik, kur ne parashikojmë lindjen e banorit të tetë miliardë të Tokës. Ky është një rast për të festuar diversitetin tonë, për të njohur njerëzimin tonë të përbashkët dhe për t’u mrekulluar me përparimet në shëndetësi që kanë zgjatur jetëgjatësinë dhe kanë reduktuar në mënyrë dramatike normat e vdekshmërisë së nënave dhe fëmijëve”, tha Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, António Guterres.
“Në të njëjtën kohë, është një kujtesë e përgjegjësisë sonë të përbashkët për t’u kujdesur për planetin tonë dhe një moment për të reflektuar se ku ne ende nuk i përmbushim angazhimet tona ndaj njëri-tjetrit,” shtoi ai.
Popullsia globale po rritet me ritmin e saj më të ngadaltë që nga viti 1950, duke rënë nën 1 për qind në vitin 2020. Parashikimet e fundit nga Kombet e Bashkuara sugjerojnë se popullsia e botës mund të rritet në rreth 8.5 miliardë në 2030 dhe 9.7 miliardë në 2050. Është parashikuar për të arritur një kulm prej rreth 10.4 miliardë njerëz gjatë viteve 2080 dhe për të qëndruar në atë nivel deri në vitin 2100, transmeton KultPlus.
“World Population Prospects 2022” gjithashtu thekson se lindshmëria ka rënë ndjeshëm në dekadat e fundit për shumë vende. Sot, dy të tretat e popullsisë globale jeton në një vend ose zonë ku lindshmëria gjatë gjithë jetës është nën 2.1 lindje për grua, afërsisht niveli i kërkuar për rritjen zero në afat të gjatë për një popullsi me vdekshmëri të ulët. Popullsia e 61 vendeve ose zonave parashikohet të ulet me 1 për qind ose më shumë midis 2022 dhe 2050, për shkak të niveleve të ulëta të qëndrueshme të lindshmërisë dhe, në disa raste, ritmeve të larta të emigrimit.
Më shumë se gjysma e rritjes së parashikuar të popullsisë globale deri në vitin 2050 do të përqendrohet në tetë vende: Republika Demokratike e Kongos, Egjipti, Etiopia, India, Nigeria, Pakistani, Filipinet dhe Republika e Bashkuar e Tanzanisë. Vendet e Afrikës Sub-Sahariane pritet të kontribuojnë më shumë se gjysmën e rritjes së parashikuar deri në vitin 2050.
“Marrëdhënia midis rritjes së popullsisë dhe zhvillimit të qëndrueshëm është komplekse dhe shumëdimensionale”, tha Liu Zhenmin, nënsekretari i përgjithshëm i OKB-së për Çështjet Ekonomike dhe Sociale.
“Rritja e shpejtë e popullsisë e bën më të vështirë zhdukjen e varfërisë, luftimin e urisë dhe kequshqyerjes dhe rritjen e mbulimit të sistemeve shëndetësore dhe arsimore.”
Në të kundërt, arritja e Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm, veçanërisht atyre që lidhen me shëndetin, arsimin dhe barazinë gjinore, do të kontribuojë në uljen e niveleve të lindshmërisë dhe ngadalësimin e rritjes së popullsisë globale.
Në shumicën e vendeve të Afrikës Sub-Sahariane, si dhe në pjesë të Azisë dhe Amerikës Latine dhe Karaibeve, pjesa e popullsisë në moshë pune (midis 25 dhe 64 vjeç) është rritur falë reduktimeve të fundit të lindshmërisë. Ky ndryshim në shpërndarjen e moshës ofron një mundësi të kufizuar në kohë për rritje të përshpejtuar ekonomike për frymë, e njohur si “dividend demografik”. Për të maksimizuar përfitimet e mundshme nga një shpërndarje e favorshme moshore, vendet duhet të investojnë në zhvillimin e mëtejshëm të kapitalit të tyre njerëzor duke siguruar akses në kujdesin shëndetësor dhe arsim cilësor në të gjitha moshat dhe duke promovuar mundësi për punësim produktiv dhe punë të denjë.
Përqindja e popullsisë globale në moshën 65 vjeç e lart parashikohet të rritet nga 10 për qind në vitin 2022 në 16 për qind në vitin 2050. Në atë pikë, pritet që numri i personave të moshës 65 vjeç e lart në mbarë botën të jetë më shumë se dyfishi numri i fëmijëve nën moshën 5 vjeç dhe pothuajse i njëjtë me numrin nën moshën 12 vjeç. Vendet me popullsi në plakje duhet të ndërmarrin hapa për të përshtatur programet publike me numrin në rritje të të moshuarve, duke përfshirë krijimin e kujdesit shëndetësor universal dhe sistemeve të kujdesit afatgjatë dhe duke përmirësuar qëndrueshmërinë e sistemeve të sigurimeve shoqërore dhe pensioneve.
Jetëgjatësia globale në lindje arriti në 72.8 vjet në 2019, një përmirësim prej gati 9 vjetësh që nga viti 1990. Reduktimet e mëtejshme të vdekshmërisë parashikohen të rezultojnë në një jetëgjatësi mesatare globale prej rreth 77.2 vjet në 2050. Megjithatë, në vitin 2021, jetëgjatësia për më pak të zhvilluarit vendet kanë mbetur 7 vjet prapa mesatares globale.
Pandemia e COVID-19 ka prekur të tre komponentët e ndryshimit të popullsisë. Jetëgjatësia globale në lindje ra në 71.0 vjet në vitin 2021. Në disa vende, valët e njëpasnjëshme të pandemisë mund të kenë prodhuar reduktime afatshkurtra në numrin e shtatzënive dhe lindjeve, ndërsa për shumë vende të tjera, ka pak prova të një ndikimi në fertilitet nivelet apo tendencat. Pandemia kufizoi ashpër të gjitha format e lëvizshmërisë njerëzore, përfshirë migrimin ndërkombëtar.
“Veprimet e mëtejshme të qeverive që synojnë reduktimin e lindshmërisë do të kishin pak ndikim në ritmin e rritjes së popullsisë nga tani deri në mes të shekullit, për shkak të strukturës së moshës rinore të popullsisë së sotme globale. Megjithatë, efekti kumulativ i fertilitetit më të ulët, nëse mbahet gjatë disa dekadave, mund të jetë një ngadalësim më thelbësor i rritjes së popullsisë globale në gjysmën e dytë të shekullit,” shtoi John Wilmoth, Drejtor i Divizionit të Popullsisë në Departamentin Ekonomik të Kombeve të Bashkuara. / KultPlus.com
