Etiketë: AIDSSH

Autoriteti i Dosjeve (AIDSSH) në bashkëpunim me Qendrën Kombëtare të Librit e Leximit dhe Bashkinë Himarë do të organizojnë një aktivitet në kuadër të 23 Gushtit, Ditës Evropiane të Përkujtimit të Viktimave të Regjimeve Totalitare, të përcaktuar nga Parlamenti Evropian, KE dhe Këshilli i Evropës, për të nderuar dinjitetin njerëzor të viktimave të totalitarizmit. Aktiviteti titullohet “Porto Palermo tjetër – nga kamp në përkujtim – dëshmi dhe poezi” dhe do të zhvillohet në kalanë e Porto Palermos, një monument i trashëgimisë kulturore.

Autoriteti zbret në kalanë historike për të sjellë në vëmendje të shoqërisë, permes dëshmive, dokumenteve arkivore, dhe ekspozitës me portrete njerëzore, vizatuar nga Lek Pervizi, historinë e pathënë të saj, si vendvuajtje për familjet e kundërshtarëve politikë të regjimit komunist.

Për një periudhë të shkurtër, 1949-1950, kalaja u përdor si vend internimi i burrave, grave e fëmijëve, familjarë të kundërshtarëve politikë, të cilët mbaheshin të izoluar, në kushte të vështira në mjediset e saj të errëta e pa dritë. Shumë të dënuar të kampit të Tepelenës ndaluan për disa kohë në Porto Palermo.

Qendra Kombëtare të Librit dhe Leximit do të sjellë gjithashtu edicionin e saj të “Varg Festival”, me poezi mbi historinë e Porto Palermos gjatë ekzistencës së saj si kamp-burg, për familjet e kundërshtarëve politikë të regjimit komunist.

Kalaja e Porto Palermos ka ekzistuar kohë më parë se Ali Pashë Tepelena ta rindërtonte atë në shek. XVIII. Sipas disa shkrimeve të vitit 1912, kjo kështjellë ishte venedikase, megjithatë studiuesit kanë teori të ndryshme rreth kohës së ndërtimit të kësaj kalaje.
Pas restaurimit Ali Pasha e ka pasur nën kontrollin e tij këtë pikë, duke e përdorur atë vetëm si vizitor dhe e ka përshtatur për sfida luftarake.

Autoriteti për Informim mbi Dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit risolli sot në kujtesë 5 janarin 1991, ditën e botimit të gazetës “Rilindja Demokratike”.

Më 5 janar 1991, pas rreth pesë dekadash shtypjeje dhe censure të ashpër komuniste, mungesës së të drejtës për të folur, shkruar, ndarë idetë dhe opinionet pa u përballur me ndëshkimin, u botua numri i parë i gazetës “Rilindja Demokratike”, e cila u kthye në një tribunë refleksionesh mbi regjimin komunist e të shkuarës dhe mbi demokracinë e shumëpritur të së ardhmes.

Që në fillimet e instalimit të diktaturës, qeveria e re, u kujdes që të shtrinte kontrollin e saj mbi të gjithë institucionet e kulturës, gazetat dhe transmetimet në radio. Mediet ishin të kontrolluara nga pushteti i kohës. Për përmbajtjen ideologjike të tyre kujdesej Sekretari i Parë i Komitetit Qendror të Partisë, sekretari i Komitetit Qendror të Partisë për propagandën, shefi i sektorit të shtypit apo Drejtoria e agjitacion-propagandës.

Shtypi i shkruar dhe mediet, Televizioni dhe Radio ishin në shërbim të propagandës së shtetit.

Shtëpitë botuese, gazetat dhe revistat që botoheshin para ardhjes së komunistëve në pushtet u mbyllën. Revistat me emër si “Hylli i Dritës”, “Përndjekja Shqiptare”, jo vetëm u ndaluan, por u hoqën nga qarkullimi të gjitha kopjet ekzistuese.

Një komision letrar në Lidhjen e Shkrimtarëve, hartoi listën e veprave të ndaluara prej autorëve shqiptarë të paraluftës. Në listën e të librave që u hoqën nga qarkullimi dhe autorët e ndaluan, u përfshinë dhe emrat më të njohur të kulturës shqiptare, si Ndoc Nikaj, At Gjergj Fishta, Faik Konica, Ernest Koliqi, At Anton Harapi, Musine Kokalari, Ali Asllani etj.

Organet e shtypit u vunë në kontroll të Partisë Komuniste, më vonë Partia e Punës. Shtypi qendror përfshinte organin zyrtar të shtypit të Partisë,  “Zëri i Popullit”, si dhe gazeta të tjera “Bashkimi”, “Zëri i Rinisë”, “Mësuesi”, “Drita”, “Luftëtari” dhe “Sporti Popullor”. Shtypi lokal përfshinte 27 gazeta. “Zëri i Popullit”, si organ qendror, si dhe gazetat lokale në dispozicion të komiteteve të Partisë së rretheve, ishin një element i rëndësishëm në propagandën e regjimin totalitar shqiptar.

Censura u shtri në të gjithë fushat e artit dhe jetës publike, me kontroll të rreptë mbi median, artin, letërsinë, kulturën dhe muzikën. Artistët dhe gazetarët u bënë objekt i përndjekjes dhe persekutimeve, si në rastin e Festivalit të 11-të të Këngës në Radio Televizion, kur udhëheqja e kohës dënoi festivalin dhe trupën artistike si një festival që përhapte kulturë borgjeze, duke dënuar, burgosur dhe dërguar në internim, një pjesë të madhe të trupës artistike.

Fadil Kokomani, Vangjel Lezho, gazetari Trifan Gjika, Havzi Nela poetë, janë disa nga emrat që spikatën në fushën mediatike. Po liria e shprehjes në media e poezi i çoi ata drejt persekutimit, burgimit dhe vdekjes. Shumë të tjerë, piktorë, skulptorë, dramaturgë, aktorë, këngëtarë e përkthyes u përndoqën dhe burgosën për lirinë e shprehjes së tyre.

AIDSSH publikoi dokumentet që ish-Sigurimi i Shtetit krijoi (ka shumë të tillë) gjatë survejimit të emisioneve të Radio-Televizionit Shqiptar, në të cilën zëvendësimi i një dokumentari për Brigadën e 22-të Sulmuese me një emision shkencor për fëmijët konsiderohet “një skandal i madh politik”./ atsh/ KultPlus.com