Drama e nobelistit gjerman Gerhart Hauptman prej javësh ne Teatrin Metropol, sjell një baba përballë të bijve dhe pushtetit financiar e moral dhe një tragjedi mbi lirinë e qenies. Aktori Alfred Trebicka që interpreton personazh kyç të veprës rrëfen detaje nga puna me rolin.
Drama “Para perëndimit” ka në qendër mungesën e lirisë me të cilën individi përballet për shkak të normave shoqërore dhe interesave financiare. Cili është kufiri mes lirisë e detyrimeve dhe ku kujdesi i tepërt bëhet lak? Një baba përballë të bijve dhe individi para pushteteve. Personazhi kryesor, Matias Klasuen vjen i interpretuar nga Alfred Trebicka që përmes një loje të jashtëzakonshme, i jep jetë gjithë përjetimeve tragjike, me një plastikë që nuk lë vend për mëdyshje.
“Autori shfrytëzon konfliktin e një historie dashurie mes një burri në moshë dhe një vajze të re për të shpalosur idetë e tij. Është një shfaqje mbi lirinë e qenies”, thotë Trebicka.
23 artistë në skenë, krijojnë një ansambël karakteresh e personazhesh që plotësojnë një panoramë të shoqërisë njerëzore, me të gjitha ekstremet dhe luhatjet, përfshirë të pavendosurit qëndrimi i të cilëve ka po aq rol. A kemi të drejtë të vendosim për veten, apo dëshira jonë për liri mund të kërcënohet së pari nga familja?
“Ka dy mënyra se si mund t’i japësh jetë një roli, duke e jetuar atë ose duke e përjetuar atë. Njëra prej tyre ka efekte të jashtëzakonshëm ndaj duhet të dish zgjedhësh”, thotë Trebicka.
Shfaqja me regji të Andia Xhungës, prej një muaji vihet çdo fundjave në teatrin Metropol duk bashkuar emra të njohur e të rinj të skenës në një dramë familjare, përballë së cilës kisha, shkenca dhe shoqëria kanë rolin e tyre./balkanweb/ KultPlus.com
Shfaqja “Makbeth” me regji dhe dramaturgji nga Enton Kaca u shfaq premierë për publikun në Vilën 31, ose siç njihet ndryshe vila e diktatorit Enver Hoxha në kryeqytet.
Me praninë e një publiku të vogël në numër për shkak të kufizimeve nga COVID-19, kjo vepër e Shekspirit erdhi si produksion i Teatrit Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli”.
Në rolet kryesore janë aktorët e njohur Alfred Trebicka -Makbeth, Loredana Gjeçi-Ledi Makbeth si dhe 4 aktorë ndihmës Ermela Ruri, Ismail Shino, Klejdi Metaj dhe Margent Caushi.
Ministrja e Kulturës, Elva Margariti shprehet se është një shfaqje, që nuk duhet humbur. “Një ngjarje kulturore e pazakontë në vilën e diktatorit. “Makbeth”, një produksion i Teatrit Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli”, me regji të Enton Kacës dhe interpretim në rolet kryesore nga Alfred Trebicka dhe Loredana Gjeci na rikthyen edhe një herë në vëmendje pasojat tragjike të lakmisë për pushtet…Një shfaqje që nuk mund ta humbisni!”, shprehet ministrja.
Kjo pjesë është rindërtuar dramaturgjikisht duke pasur parasysh vendosjen e saj në kohën e sotme dhe është menduar në një hapësirë jo konvecionale teatrore, dhe specifikisht hapësira e mundshme dhe më e përshtatshme të ishte vila 31, ish -rezidenca e diktatorit Enver Hoxha.
Shfaqja teatrale do të vijojë edhe në datat, 15, 16, 17 dhe 18 dhjetor. / KultPlus.com
Aktori i mirënjohur shqiptar Alfred Trebicka, i ftuar në një prej emisioneve televizive ka komentuar mbi filmat e kohëve të fundit në Shqipëri, duke mbajtur një qëndrim skeptik. Trebicka shprehet se, disa njerëz që vijnë nga hiçi, bëjnë filma, bëhen skenaristë, regjisorë apo aktorë, vetëm sepse kanë disa mjete financiare.
Të tillë persona, ai i quan sharlatanë dhe shprehet se, për të bërë një film nuk është e mjaftueshme që të kesh mjete financiare, por nivel i lartë arsimor, kulturor e artistik.
Trebicka nuk shprehet me emra konkretë, por kinematografia shqiptare është ‘pushtuar’ kohët e fundit nga filmat e Ermal Mamaqit dhe Bes Kallakut.
Pjesë marrë nga intervista:
Pse Alfred Trebicka, mund të refuzojë një rol?
Alfred Trebicka: Refuzuar domethënë, unë mund të them se në princip nuk e dua, nuk e kam refuzimin. Por, sigurisht që kam refuzuar. Kam refuzuar kur nuk më ka bindur, në rastin e filmit, skenari dhe regjisori.
Kjo ka ndodhur në disa raste, me regjisorë të rinj. Kanë ardhur me dëshirën e mirë për të bashkëpunuar dhe i kam pranuar.
Për shembull, kam bashkëpunuar me Ergys Metën, që e vlerësoj në kinema ose Joti Heillin. Nuk është se, nuk njoh refuzimin. Por, kur marr një skenar që nuk më duket skenar dhe shoh që personi që do ta ekzekutojë, sipas tij, nuk ka atë formimin elementar të një njeriu. Këtu, po ndodh një fenomen i pakëndshëm, në atdheun tonë të dashur. Po dalin njerëz pa asnjë lloj formimi pas asnjë… edhe thonë që jam kineast. Ore, kineast është fjalë shumë e madhe! T’i thuash dikujt që je kineast, duhet ta pyesësh veten mirë. Ka një mori komponentësh domethënë, që duhet t’i ketë një person për t’u quajtur kineast.
Ka shumë njerëz që vetëshpallen
Alfred Trebicka: Po, vetëshpallen, se nuk dua të përmend edhe emra tani, se s’është etike. Se edhe romanët e kam thënë që nuk dua të përmend emra. Po i shohim dita-ditës, një film nga ky, një film nga ai. Edhe ti thua “ore, kush është ky që bën skenarin vetë, bën regjinë vetë, bën edhe rolin vetë?”.
Është e pamundur domethënë?
Alfred Trebicka: Të paktën nga historia e kinemasë sa jam arsimuar, sa jam kontakuar, them me vete nëse ka art më të vështirë për t’u ekzekutuar është arti i kinemasë. Është një art kompleks, është një art që s’ka të bëjë vetëm me, jo se është i lehtë kinemaja. Por ka të bëjë me filozofi, mendim, janë një mori komponentësh. Dhe një njeri që vjen nga asgjëja dhe thotë që do bëj një film.
E keni fjalën, për filmat që prodhohen kohët e fundit në Shqipëri?
Alfred Trebicka: Edhe vetëshpallen pastaj njerëzit, thonë “unë jam regjisor, jam kineast, se unë e njoh tregun”. Këtu janë keqkuptuar njerëzit. Se të bërit film, nuk është vetëm çështje tregu. Ka kapur tregun ky, di se çdo tregu. Cili treg? Cili treg? Për cilin treg flasin? Unë si profesionist, do t’i quaja sharlatanë. Sharlatanë të këtij arti të madh, siç është kinemaja. Trumbetojnë, kanë disa mjete financiare që unë as nuk hyj në ato dhe as më intereson fare. Mund të kesh aftësinë për ta gjetur këtë, por deri këtu. Në nivelin profesional: Ndalu Beg, se ka hendek!
Domethenë, jeni skeptik me këta?
Alfred Trebicka: Jam skeptik dhe për njëfarë kohe, kam heshtur, por ka rënë një moment që është e pamundur sepse janë bërë si gripet apo viruset e frikshme. Dhe kur dëgjoj brezin e ri që flasin në vijimësi, filmi i këtij, filmi i këtij, them: O zot, ku po shkojmë, ku po na çon kjo rrugë?
Kam dëgjuar që kanë mbetur të zhgënjyer pasi kanë shkuar për ta parë dhe u kam thënë, nxirrini vetë konkluzionet, pasi kur të dalë trap, të kuptosh çfarë është. /Konica.al//KultPlus.com
Nata e tretë e Festivalit Ndërkombëtar të Teatrove në Kosovë, “Prishtina International Theater Festival 2017″ (PITF 2017), solli shfaqjen e ekipit të Shqipërisë “Vdes siç vdes një vend”, në AAB, në Teatrin ‘Faruk Begolli”, shkruan KultPlus.
Kjo shfaqje e cila është në programin garues të këtij festivali erdhi me regji të Rozi Kostani dhe të aktorëve: Alfred Trebicka, Rozi Kostani, Violeta Trebicka, Ina Morinaj, Benada Mulla, Silvio Goskova, Lejda Celi, Artan Skenderasi, Kesina Lami, Arild Stafa, Jona Hoxha, Armando Mehmeti.
Kjo dramë në thelb synon të nxjerrë marrëdhënien njerëzore me vendin, përmes zhgënjimit, urrejtjes dhe frikës për një identitet të zhdukur, ku më i riu s’kujton asgjë nga i vjetri. Ajo filloi nën tingujt e violinës, për të vazhduar më pas me një gjuhë e cila bëhet çdo here e më e drejtpërdrejtë. Shfaqja rrëfen për tmerret e luftës, për përndjekjen dhe robërinë, për fushat , në të cilat digjet mundi i një brezi të terë, për vajzat e dhunuara nga ushtarët, e foshnjat e vdekura në prehrin e nënës. Mbi të gjithë mllefin, ajo sjellë shpresën dhe ngazëllimin e fundit të luftës, derisa aktorë të veshur në kostume që kanë elemente tradicionale orvaten për të ndjellë fundin e saj, ku me “fundi i luftës është në favorin tonë”, brohoritej në korin e shfaqjes.
Kjo dramë edhe pse nuk e përcakton hapësirën gjeografike dhe kohore, flet për një vend emri i të cilit tjetërsohet vazhdimit dhe i cili përballet me rrezikun që të humb farën e saj nga kjo gjendje që po zgjaste me shekuj.
Përveç që prek kontekstin social, gjithnjë thumbimi i kësaj shfaqje bie mbi kontekstin politik të një vendi me institucione të përmbysura, një politikë të korruptuar, qeveri të cilat trashëgojnë njëra-tjetrën dhe ku ministrat dhe politikanët veprojnë vetëm për ambicie personale dhe familjare. Në një vend, ku krimi është i legalizuar me vrasje e varreza masive, ndërsa njerëzit zhduken brenda natës e “Kryemadhi vret kryevoglin”. Përgjatë shfaqjes, në skenë e fuqishme vjen edhe një zonjë e veshur me të kuqe, e cila në skenë hyn dhe del duke lëvizur nga personazhet e tjera dhe gjatë parakalimit të saj sjellë të qeshura, të cilat më shumë tingëllojnë ironike,e herë ndodh që të kaplohet nga mërzia derisa nxjerrë syzet dhe lexon letrën në të cilën shkruhet për një vend me armiqësi të stërzgjatur, e ku kanë mbetur vetëm të sëmuret dhe pleqtë, të cilët të mirën e presin vetëm nga armiqtë.
Duke qenë se e gjithë kjo shfaqje solli një revoltë ndaj këtij sistemi, ajo krejt në fund ngriti në këmbë publikun derisa përfundoi mes vallëzimit dhe nën përcjellje të këngës “System of a down” të Chop Suey.
Shfaqja “Vdes siç vdes një vend”, është vepër e autorit grek, Dimitris Dimitriadis, e kthyer në kontekstin shqiptar nga regjisorja Rozi Kostani. “Vdes siç vdes një vend”, është inskenuar në shumë skena teatrore të Evropës, duke filluar nga Parisi pastaj në Itali, Gjermani, së fundmi në Spanjë etj.
Edicioni i parë i këtij festivali do të vazhdoj nesër natën e katërt me shfaqjen garuese “SPEAK MEDEA” nga Irani, për të vazhduar deri më 21 tetor me “Darka e Thërrimeve” nga Maqedonia dhe “Armiku i Popullit” nga Kosova./ KultPlus.com
Foto: Edvina Meta Më 21 shtator është premiera e shfaqjes “Vdes siç vdes një vend”, me tekst të Dimitris Dimitriadis e me regji të Rozi Kostanit, në Teatrin Kombëtar të Tiranës, shkruan KultPlus.
Por jo vetëm regjinë do ta bëjë Rozi Kostani, pasi që e njëjta do të paraqitet edhe me rolin kryesor në këtë shfaqje, ku për partner ka aktorin e njohur Alfred Trebicka.
Kjo shfaqje është paralajmëruar që do të ketë reprizat e para më 22, 23 dhe 24 shtator, kurse shfaqjet me tekst të Dimitris Dimitriadis, tashmë kanë shënuar një sukses të paparë në teatro të ndryshme të Evropës. /KultPlus.com
