Në kuadrin e projektit të vet “Vajza, jo nuse”, shoqata “Brezi ynë” në bashkëpunim me „duyaka“ organizoi të shtunën e kaluar në “Photobastei 2.0” një koncert të një lloji të ndryshëm. Elektrofolku shqiptar nga Berlini u takua me një publik të entuziazmuar të Cyrihut.
Me zërin e saj pa peshë, shoqëruar nga tinguj të thellë dhe nga ritmi i lehtë i dy instrumentistëve Christoph Hamann dhe Jörg Wähner, artistja nga Berlini, me rrënjë kosovare, mbushi hapësirën koncertale të Photobastei në Cyrih deri në cepin e saj më të skajshëm.
“Kaj moj çikë , se sot të la nana, të la tezja. Sot të la dashnija e motrës”, këndon ANDRRA në gjuhën shqipe. Por, nuk është e domosdoshme ta njohësh shqipen që ta kuptosh përmbajtjen. Muzika melankolike e nënvizon secilën fjalë që del nga buzët e saj dhe gjeneron kështu një pjesëmarrje intensive emocionale të audiencës.
“Ju do ta kuptoni këtë tension dhe peshën e rëndë të këngëve”, thotë ajo në një intervistë për albinfo.ch. “Pas koncerteve në Gjermani, erdhën te unë disa njerëz që nuk e kuptonin shqipen dhe thanë se ishin shumë të prekur, aq sa madje kishin edhe lot në sy. Kjo flet shumë për kompozimet me të cilat ne po përpiqemi t`i përkthejmë tekstet”.
Me këtë lloj të kompozimeve, artistët nga Berlini kanë arritur të krijojnë diçka krejtësisht të re. Përmes kombinimit të teksteve folklorike dhe muzikës elektroakustike, ata krijojnë një balanc në mes të traditës dhe modernes, diçka që në këtë formë deri tash nuk ka ekzistuar dhe me të cilën po i bindin jo vetëm fansat shqiptarë.
Martesa me detyrim dhe një zë për gratë
Tradita unike shqiptare e narracionit përmban ne vete edhe transmetimin e historive në trajtë të këngëve. Këto melodi dhe këndime të vjetra, që kanë edhe shekuj, pasqyrojnë deri sot historinë kulturore dhe politike të popullit shqiptar. Këngët në albumin (EP) të parë të ANDRRES tregojnë historitë e Palinës, e cila ishte martuar si vajzë 14 vjeçe.
“ç`ke Palinë që je idhnue? Po don baba me më martue. Pse po m`qet o babë jasht, kush të don si une t kam dasht”, thuhet në njërën nga pjesët e saj më të njohura.
“Unë në radhë të parë dua të rrëfej tregime që janë pjesë e shoqërisë sonë. Kur të mendosh se në gjithë botën janë 700 milionë gra të cilat jetojnë edhe sot dhe që herëdokur i kanë martuar si fëmijë ose si vajza të reja, them se ky është një numër tepër i madh që të mos i bëhet vend në pop kulturë”, sqaron këngëtarja. “Unë e kisha ndjenjën se këto gra nuk e kanë zërin e tyre, sepse ato nuk kanë pasur fare mundësi që të dëgjoheshin. Unë doja që ato të ndiejnë veten se po dëgjohen nga të tjerët, në mënyrë të lehtësohej barra e fatit të tyre”.
Fatime Kosumi, që është emri i vërtetë i këngëtares, dëshiron që deri në fund të vitit t`ia shtojë kësaj historie edhe pesë këngë.
Për emrin e saj artistik “ANDRRA”, ajo është përcaktuar nga shkaqe të ndryshme. “Unë kujtoja një ëndërr timen si vajzë e re që të krijoja muzikë dhe që këtë ta jetësoja”. Një ëndërr tjetër e saj ka qenë që tekstet pakrahasimisht të fuqishme e prekëse të mbledhura nga fokloristi dhe albanologu Anton Çetta t`i bartë në një kontekst bashkëkohor, në mes të Berlinit. ANDRRES i është realizuar edhe kjo ëndërr.
Por ANDRRA e ka shpërblyer edhe publikun dhe e ka justifikuar emrin e saj artistik, duke i bërë dëgjuesit që me muzikën dhe zërin e saj të zhyten në një botë ëndrrash, e cila i drejton ata përtej çdo kufiri.
Për kënaqësinë e përjetuar, fansat e Cyrihut e kanë shpërblyer me duartrokitje të forta dhe me thirrje të zëshme entuziaste, gjë që trioja muzikore e ka merituar plotësisht./albinfo.ch