Për të tretin vit radhazi, arbëreshët kthehen në vendin e të parëve të tyre, Krujën.

Me “vallen” arbërore që nis në Durrës – Lezhë – Krujë – Berat, rreth 60 përfaqësues të komuniteteve arbëreshe kujtojnë triumfet e Gjergj Kastriot Skënderbeut dhe betejën e fundit më 24 prill 1467 në Krujë.

Kruja, si kryeqendra e kryetrimit, siç e quajnë arbëreshët Skënderbeun, është edhe momenti më kulmor i aktivitetit, ku para bustit të tij, ata sollën traditën arbërore dhe kulturën e trashëguar prej 550 vitesh.

Pasardhësi i familjes së Kastriotëve, Loris Castriota Scanderbegh shprehet tejet i emocionuar teksa thekson se, “Kruja është shtëpia e madhe e shqiptarëve, qendra shpirtërore e arbërve, vend ku emocionet të përulin para Monumentit të Skënderbeut”.

Në kalldrëmet që shtruan paraardhësit e tyre, ecin të heshtur me kokën në lart, duke parë muret e gurta, ku etërit e tyre e mbrojtën për 25 vite dhe duke i dhënë Shqipërisë një nga historitë më heroike në Europë.

Në hyrje të Muzeut Kombëtar i pret drejtori Mehfi Hafizi, i cili falenderon për vizitën në Krujë, si shembullin më kuptimplotë të ruajtjes së traditës arbërore. Ndërkohë përfaqësues të bashkisë Krujë i japin simbolin e qytetit dy përfaqësuesve të komunave arbëreshe, Rosa Carbone, Presidente e Pro Logo di Lungro dhe Giuseppe Lacovelli, këshilltar i komunës Casalvecchio.

Gjatë ceremonisë, përfaqësues të bashkisë theksuan se “kurdo e sa herë, jeni të mirëpritur në qytetin tuaj, Krujën dhe shumë krenar për faktin e dëshmisë më të pastër evropiane për Shqipërinë, janë arbëreshët”.

Pas Krujës, arbëreshët vizituan Beratin, duke e mbyllur aktivitetin më datë 29 prill./k.s/ KultPlus.com

Arbëreshë nga zona e Lungros në Kalabri, Casalvechio dhe San Bebedetto Ulano sollën dje një koncert me këngë e vallë tradicionale në qytetin bregdetar të Durrësit.

Në këtë manifestim të zhvilluar para bashkisë me rastin e përkujtimit të betejave të heroit tonë kombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu, arbëreshët u mirëpritën nga publiku durrsak.

Me interpretimet e tyre, arbëreshët spikatën me një nga veçoritë që i karakterizon më shumë; ruajtjen dhe zhvillimin e identitetit të tyre, të cilin e kanë kuruar me një kujdes të jashtëzakonshëm.

Arbëreshët nuk e kanë harruar vendin e të parëve dhe ruajnë të gjalla zakonet e tyre të pasura, si gjuhën, veshjet, ritet dhe doket. /k.s/ KultPlus.com

 

Në Argjentinën e largët kanë emigruar shumë arbëreshë në shekullin e 19-të. Ata edhe sot e kësaj dite nuk e harruan gjuhën dhe identitetin shqiptar, dhe besohet se janë me qindra mijëra arbëreshë që jetojnë në Argjentinë, dhe njëri nga ata është Imzot Aleksandër i Shqiptarëve, në Bueonos Aries, që shume aktiv në rrjetin social Facebook.

Ai me një grup të arbëreshëve që mbajnë flamurin shqiptar ka përkujtuar 20 vjetorin e Betejës së Koshares.

Postimi i plotë:

Mirëmëngjesi e javë të mbarë, Miqësi e dashur, i nderuar Patriot dhe Atdhetar, Sot ne kujtojmë mbushen 20 vjet nga Beteja e Lavdishme e Koshares, dhe thyerjes së kufirit Shqiptaro – Shqiptar!!!

Sot Përkujtuar 28 Dëshmorët dhe 32 Martirët e rënë para 20 viteve, në betejën e 9 Prillit 1999, në Lagjen e re dhe te përroi i Rakocit!!! Lavdi dhe Homazhe e Dëshmorëve, rënëve për Çlirimin e Kaçanikut dhe Kosovës!!!

Lavdi të rënëve Dëshmorë, dhe gjithë Luftëtarëve, pjesëmarrës të kësaj Beteje, qe nuk mund te përshkruhet me fjale!!! Shume Respekti të Rënëve dhe Familjarëve, lutem per Bekim hyjnor, ngushëllim e forcë për Familjarëve e Viktimave!!!

Në këtë morën pjesë Luftëtarë nga të gjitha trojet Tona dhe nga Diaspora, dhe kjo vetvetiu u bë Simbolikë e Angazhimit gjithë Kombëtar për përzërjen e armikut Tonë, nga trojet Tona!!! Uroj që gjeneratat e reja mos të harrojnë asnjëherë Sakrificën e Dëshmorëve dhe Martirëve!!!

Kurre mos i humb shpresat per te ardhmen e Kombit tone Martir dhe te gjalle e te pazhdukshem!!! Do vije shume shpejt ajo dite qe do fitojme Lirine dhe Bashkimin Kombtar!!! Lavdi Dëshmorëve dhe Martirëve te 9 Prillit!!! Rrofte gjithe Martirëve dhe Herojte Shqiptarë Kosovës e Kombit tone qe u Sakrifikuan per Lirine e Drejtesine e Kombit tone!!! Rroft Liria, dhe Rroft Dardania Sacra!!!

Gjaku i tyre u bë rrugërrëfyes për Altarin e Lirisë!!! Rroft Kombi Shqiptare!!! Në Lavdinë e Kombit tonë Shqiptar përgjithmonë!!! Rroft Kosovës ërgjithmonë!!! Në Lavdinë e Kombit tonë Shqiptar përgjithmonë!!! Rrofte gjithe Herojte e Kombit tone qe u Sakrifikuan per Lirine e Drejtesine e Kombit tone!!! Une jam krenar per ty, Flamuri Kuq e Zi me i bukur ne bote!!! Rrnoft krejt Shqiptarija – Pelazgo – Illyrian nje nga shtetet me te vjetra nket planet dhe askush smund te na hup faren!!! Ne jete te jeteve, Rrofte Shqipëria dhe ata qe e duan ate!!!

Rroftë Shqipëria Etnike!!! Shpirti i Arbrit nuk vdes kurrë!!! I Liris se Iliris!!! Autoctonus!!! Të gjithë bashkë Vëllezër e Motra deri në përmbushjen e detyrës Tonë të Shenjte!!! Së Bashku nuk do të humbasim kurrë!!! Populli i Bashkuar kurrë nuk do të mposhtet!!! Zoti e Bekofte Kosovës!!! Zoti e Bekofte Shqipërinë dhe Shqiptarët!!! Shërbëtor i përulur i Zot dhe Shqipërisë./ KultPlus.com

Nga Sulo Gozhina
Kthehet në Vendlindje grupi popullor i Isopolifonisë, i cili mori pjesë në koncertin dhe Paradën e Kostumeve Arbëreshe 2018, në Vaccarizzo Albanese Itali.

Është kthyer në qytetin e Çorovodës ku dhe është pritur nga kryetari i bashkisë Skrapar, Nesim Spahiu, grupi popullor i Isopolifonisë “Riza Cerova”, i cili mori pjesë në koncertin dhe Paradën e Kostumeve Arbëreshe 2018, në Vaccarizzo Albanese Itali. Me këtë rast kryetari i bashkisë Spahiu falënderoj artistët që përfaqësuan një trevë sa mikpritëse e bujare, po edhe aq artdashësve, ndërsa falënderoj edhe miqtë arbëresh në Itali, për mikpritjen e grupit të artistëve, si dhe “Rai 3” që i kushtoi një rëndësi të veçantë eventit dhe kryesisht grupit të Skraparit që interpretoi mes dhjetëra grupeve në këtë event të rëndësishëm në Kalabri….. Në këtë kontekst kënga skraparase ka bërë jehon në mes të vëllezërve arbëresh. Le t’i urojmë suksese sot, Grupit Folklorik të Skraparit që ishte mes vëllezërve arbëreshë me këngën, traditën dhe krenarinë që na përfaqëson denjësisht në çdo event… Skrapari është një këngë që nuk mbaron ndër shekuj… le ta ruajmë së bashku traditën e bukur popullore.

Nënkryetarja e bashkisë e cila shoqëroj grupin në fjalë Rudina Llango tha për gazetën se ishte një performancë e shkëlqyer e grupit popullor të Isopolifonisë “Riza Cerova”, ku me interpretimin e tij, këngëve dhe valleve në një skenë madhështore e ngritur enkas për këtë event, grupi në fjalë, jo vetëm mori duartrokitjet e atij publiku artdashës e patriot, por me vallet e tij, grupi ngjiti në skenë qindra banorë arbëreshë, ku më e veçanta për publikun arbëresh që duket se ngriti peshë edhe zemrat e tyre, ishte kënga e vogëlushes Keilin Harizaj “Xhamadani Vija –Vija”. Krenar Xhaferri drejtori për turizmin dhe marrëdhëniet me jashtë në këtë bashki tha se pjesëmarrja në event e grupin nga treva Skraparit ishte një ftesë e ardhur në bashkinë Skrapar nga kryetarit të komunës Vaccarizzo Albanese, Antonio Pomilla. Në këtë event e veçanta ishte se veç këngëve dhe valleve popullore, grupi popullor i Isopolifonisë “Riza Cerova”, i bashkisë Skrapar, mori pjesë në Paradën e Kostumeve Arbëreshë 2018.

Vlen të përmendet se është hera e parë pas 25 vjetësh që një grup i këngëve dhe valleve popullore të trevës të Skraparit nga Shqipëria merr pjesë në një event të rëndësishëm në Kalabri dhe kjo u mundësua nëpërmjet kontributit të Ish-Ministrit të Turizmit Damiano Gualiardi si dhe mbështetjes së kryetarit të bashkisë Vaccarizzo Albanese, Antonio Pomilla.

Në këtë event merrnin pjesë grupe popullore nga komuna të shumta arbëreshe të veshura me kostume tradicionale popullore. Në këtë event madhështor të pikasur, jo vetëm nga përformancat e shkëlqyera të grupeve të ftuara që ishin veshur me kostumet tradicionale popullore, por dhe nga interpretimi i shkëlqyer në skenën e krijuara enkas që shkonin në harmoni me kostumet, këngët, vallet dhe traditat popullore të secilit grup. Skrapar përbëhej nga grupi i burrave i përbërë nga këngëtarët Nesim Meno, Sefedin Çela, Kastriot Aliohoxha, Nikola Meno dhe i grave i përbërë nga këngëtarët Dashuri Hysaj, Drita Qafoku, Djana Ymeri, Zhaklina Musabelliu, Isabela Kuçi, pjesë e grupit ishte dhe vogëlushja Keilin Harizaj. Parada e kostumeve arbëreshë 2018, filloi me manifestimin e grupeve të ftuara të cilat të veshura me kostume popullore, parakaluan në rrugët e qytetit të zbukuruara me pankarta.

Grupi i Iso-polifonisë i bashkisë Skrapar paraprinte paradën i veshur i gjithi me kostume popullore si dhe gjatë paradës valëviste flamurin e bashkisë dhe Flamurin Kombëtar. Ngjyrat e ndezura të kostumeve, ornamentet e tyre, ngjallën kuriozitetin e arbëreshëve të cilët nuk nguronin që të pozonin së bashku me grupin për të shtuar në arkivin e kujtimeve të tyre edhe foto nga grupi i Skraparit i veshur me kostume tradicionale . Gjatë paradës grupet e ftuara si dhe grupi i Skraparit performuan live këngë të ndryshme popullore të cilat krijuan një atmosferë festive . Në mbrëmje grupi popullor i Isopolifonise “Riza Cerova” dha e një Koncert festiv. Në fjalën e tij përshëndetëse kryetari i bashkisë Vaccarizzo Albanese, Antonio Pomilla vlerësoi shumë pjesëmarrjen e grupit “Riza Cerova” në event si dhe theksoi faktin që shqiptarët kudo që janë paraqesin vlera dinjitoze njerëzore dhe integruese duke u shndërruar në faktorë zhvillimi dhe shembulli më i mirë i këtyre vlerave ishte komuniteti i shqiptarëve që jetonin në këtë komunë të mirëintegruar që gëzonin vlerësimin dhe mirënjohjen e komunitetit.

Pas fjalës së kryetarit Antonio Pomilla, ishte radha e grupit për të performuar në skenë. Shfaqja e hap me këngën e kënduar nga këngëtarja Dashuri Hysaj, “djemtë e Skraparit” e cila menjëherë krijojë atmosferë veçanërisht tek komuniteti shqiptar të cilët u ngritën dhe kërcyen së bashku me grupin. Pas saj ishte radha e këngës popullore “O Skrapar mali me lule” e kënduar nga këngëtarët Nesim Meno dhe Sefedin Çela, bilbilave të Skraparit, pasardhësve të denjë të artistit të popullit Demir Zyko, te cilët me fuqinë e zërit, bënë për vete publikun duke marrë duartrokitje të shumta. Atmosfera festive vazhdoi me performancën e këngës “sevdaja mu shtua”, e kënduar nga këngëtarja Dashuri Hysaj e cila e menaxhon mjaft mirë skenën dhe krijon atmosferë. Kënga isopolifonike “Porositë e mia” e interpretuar nga këngëtaret Drita Qafoku dhe Djana Ymeri u prit me duartrokitje të shumta nga publiku . Mbyllja me interpretimin e vogëlushes Keilin Harizaj me këngën “Xhamadani Vija –Vija” e ngriti në këmbë publikun, i cili festoi së bashkë me grupin e Skraparit në skenë.

Grupi Isopolifonik i Skraparit krahas vlerësimeve kombëtare çmimeve të shumta të marrë në festivale, korri dhe një tjetër sukses të madh në skenat kalabreze duke marrë dhe ftesa për koncerte të tjerë. Vlen të përmendet se mes “ngjyrave” shekullore që flasin shqip, kostumeve, traditave, ritualeve dhe festës arbëreshe, në Vaccarizzo Albanese, Itali – këtë vit mori pjesë edhe grupi folklorik i Skraparit. Edhe rrjeti televiziv Rai 3, në edicionin rajonal foli për vëmendjen që tërhoqi ky event dhe për pjesëmarrjen e grupit tonë folklorik i kësaj bashkie./ KultPlus.com

Mëngjesi i së shtunës kishte sjellë në Portin e Durrësit 60 arbëreshë nga Italia, të cilët kanë ardhur në pjesën tjetër të detit të shënojnë Vallen e Fitores, në 557 vjetorin e vdekjes së Skënderbeut, shkruan KultPlus.

Një festë të tillë gjithmonë e kanë shënuar në Itali, në pjesë të ndryshme ku janë shtrirë arbëreshët tash e mbi 500 vjet, por këtë traditë të tyre, të njëjtit po e festojnë tash e dy vite edhe në Shqipëri.

Krejt kjo festë bëhet për shënimin e fitores së betejave të Gjergj Kastriotit Skënderbeut ndaj forcave otomane, dhe prijësi i tyre nga ana tjetër e detit, Pirro Qendro ka thënë për KultPlus se kjo iniciativë lindi si dëshirë,më pas për tu shndërruar në një realitet, dhe sipas tij, ansamble të ndryshme të arbëreshëve, të cilët prezantohen edhe me pika të ndryshme muzikore tashmë janë pjesë edhe e shumë festivaleve mbarëkombëtare.

Arbëreshët e Italisë, fillimisht kanë nisë prezantimin e tyre në Kalanë e Prezës, për të vazhduar më pas në Memorialin e Skënderbeut, e krejt në fund të Kalaja e Krujës,për të shënuar kështu paraqitjen e fundit të tyre të ditës së parë, pasi që, prezantime të ndryshme të këtij komuniteti do të paraqiten edhe përgjatë ditës së sotme dhe ditën e hënë.

Gjaku nuk prishet, ne jemi si dallëndyshet, kthehemi cdo herë në pranverë, dhe deklarata të ngjashme që tregojnë se ky komunitet nuk do të harrojë asnjëherë rrënjët, ishin vetëm disa prej deklaratave të cilët shprehën arbëreshët, mu pranë varrit të Skënderbeut, sikurse donin ti tregonin heroit të madh kombëtar, se pasardhësit e tij do të kthehen gjithmonë te rrënjët e tyre.

Noe Andreano, përfaqësues i Kazalvekios në Itali para të pranishmëve ka thënë se janë të nderuar që janë në Shqipëri. “Jemi shumë të nderuar që po shënojmë betejat e Skënderbeut, mbi të gjitha, historinë tonë. Dhe po bëjmë të gjitha përpjekjet që të rujmë traditën dhe kulturën tonë. Atë që e bëjmë ne, edhe ju e bëni, sepse, gjaku nuk prishet”, ka thënë Andreano.

Kurse përfaqësuesi nga Lungro, Gjyzepino Santoniano përpos që ka treguar për gatishmërinë e arbëreshëve për të ardhur në Shqipëri dhe më gjerë, i njëjti ka bërë ftesë që edhe pjesa tjetër këndej detit të vizitojnë këtë komunitet që po ruan me kaq dashuri kulturën shqiptare, sikurse njëjtë është shprehur edhe pasardhësi i Gjergj Kastriot, Loris Castriota Skenderbeg.

Kurse Paulin Zefi nga Qendra Memoriale e Skënderbeut, përpos që ka uruar mirëseardhje për arbëreshët, ai ka shprehur një një mirëseardhje për të gjithë shqiptarët që po marin pjesë në këtë festë.
“Kur ju shohim juve, ne na duket sikur është ndaluar koha, ne në ju shohim se si ishim me të vërtetë para pushtimit osman, dhe domosdo na bëni të ndihemi krenarë në zemrat dhe shpirtat tonë”, ka thënë Zefi, i cili ka shprehur një lutje që një vizitë e tillë të bëhet edhe më shpesh, sepse, sipas tij, arbëreshët janë shembulli më i mirë se si mbahet gjallë kombi shqiptarë.

Kurse Elida Jorgoni, organizatore e këtij manifestimi ka thënë që shqiptarët këndej detit u zgjuan më në fund nga gjumi, pasi që, sipas saj, arbëreshët që 551 vjet festojnë clirimin e Krujës, kurse në Shqipëri, kjo festë po shënohet tash e dy vite. “U zgjuam më në fund nga ky gjumë vrastar”, ka thënë Jorgoni.

Ndërkohë, kjo festë e madhe arbëreshe është mbyllur me këngë dhe valle te Kalaja e Krujës. Përderisa arbëreshët po ngjiteshin rrugës për në Kalanë e Krujës, Ansambli I Këngëve dhe Valleve “Dasma”, nga Pozhorani i Vitisë, me këngë e valle po vinin në drejtim të arbëreshëve, një puqje kjo mu në majë të Kalasë, për të bashkuar shqiptarët andej e këndej detit, nëpërmjet këngës e valles.
Kurse sot pritet të jetë një festë e madhe, pasi që do të shënohet damsa e Gjergj Kastriot Skënderbeut me Donikën, ku krushqit do të shkojnë të marin nusen në Kalanë e Kaninës. /KultPlus.com

KultPlusju sjellë fotografi të realizuara nga fotografi Mario Calivà në Horën e Arbëreshëve ku janë duke u mbajtur manifestime të ndryshme për të shënuar Pashkët.

Festimet për Pashkët nisin që më 25 mars dhe përfundojnë më 1 prill, të dielën e Shenjtë të Pashkëve ku mbahet mesha e celebruar nga peshkopi me ritualin e “tryezës së shenjtë”.

Një regjistrim i kohëve të fundit tregon se ka rreth 800 veshje në Horën e Arbëreshëve, 500 prej të cilëve vishen për Pashkë. Për të shënuar Pashkët, arbëreshët organizojnë parada pas të cilës jepet bekimi dhe shpërndahen vezët e kuqe.

Vezët e kuqe përfaqësojnë një traditë shekullore të Horës së Arbëreshëve dhe në përgjithësi të të gjitha komuniteteve lindore greko-bizantine dhe ritet ortodokse. Ato shprehin jetën, pjellorinë dhe Ringjalljen e Krishtit.

Hora e Arbëreshëve ka ruajtur shumë elemente etnike të kulturës së saj shqiptare, veçantitë e saj kulturore, gjuhësore, fetare (gjuhën, ritin bizantin, veshjet tradicionale, zakonet, muzikën, folklorin).



Banorët janë pasardhës të familjeve shqiptare, duke përfshirë edhe fisnikët dhe të afërmit e Skënderbeut, që u vendosën në Italinë e Jugut gjatë pushtimeve të Perandorisë Osmane në Ballkan.
Identiteti arbëror i Horës së Arbëreshëve është i fortë, në fakt gjuha arbëreshe flitet nga tërë bashkësia dhe përdoret në gazeta, shkolla dhe radio.


Bashkia përdor në dokumentet zyrtare gjuhën shqipe dhe italiane për banorët e saj, në bazë të ligjit ekzistues për mbrojtjen e pakicave etnike dhe gjuhësore në Itali./KultPlus.com

Arbëreshët shihen duke i kënduar Gjergj Kastriot Skënderbeut, të cilët me këngët e tyre e nderojnë heroin kombëtar, shkruan KultPlus.

Arbëreshët këtë përvjetor janë duke e shënuar me shumë aktivitete të ndryshme nëpër sheshe të Italisë, komunitet ky që i rezistoi periudhës 500 vjecare për të ruajtur kulturën dhe traditën shqiptare. Shikojeni për të ndjerë emocionet e këtij intepretimi./KultPlus.com

Është një ndër komunitetet që po fascinon botën me paraqitjen e tyre nëpër rrugët dhe sheshet e Italisë, të cilët, me rastin e festave të ndryshme ata prezantojnë edhe kostumet e tyre, shkruan KultPlus.

Duke përfshirë: gra, burra e fëmijë, arbëreshët me paraqitjen e tyre vazhdojnë të tregojnë një kulturë të ruajtur 500 vjeçare, të trashëguar brez pas brezi.

Të njëjtit kanë iniciuar edhe mbrojtjen nga UNESCO, gjithnjë duke potencuar këto elemente, bartja e kulturës nëpër shekuj dhe ruajtja e vlerave të këtij komuniteti që është i shtrirë në vende të ndryshme të Italisë./KultPlus.com

“Elita intelektuale e arbëreshëve të Italisë, me përkushtimin dhe dashurinë ndaj mëmëdheut të tyre, kanë rol të pazëvendësueshëm në ruajtjen e gjuhës, traditave, dokeve e riteve të të parëve, si dhe përcjelljen e tyre te brezat e rinj”, u shpreh presidenti Meta gjatë takimit me personalitetet e shquara arbëreshe, Imzot Giorgio Demetri – Gallaro, Arqipeshkv i “Piana degli Albanesi”, Profesor Mateo Mandala – Universiteti Palermos dhe Profesor Francesko Altimari – Universiteti i Cozencas.

Presidenti Meta vlerësoi kontributin e jashtëzakonshëm të profesorëve të nderuar arbëreshë në fushën e studimit të gjuhës shqipe dhe të shkencave të Albanologjisë dhe rolin frymëzues shpirtëror në “Piagna degli Albanesi” të Arqipeshkvit Imzot Gallaro.

Presidenti Meta theksoi rëndësinë që ka jo vetëm për arbëreshët dhe shqiptarët, por edhe për Italinë si dhe për kulturën botërore, trashëgimia e komunitetit arbëresh, historia, traditat e tyre si një vlerë jomateriale e kulturës botërore në kuadër të UNESCO-s.

Meta vuri në dukje rëndësinë e bashkëpunimit me komunitetin arbëresh, intelektualët dhe shoqatat e tyre në Itali për të organizuar aktivitete të përbashkëta në kuadër të vitit të Skënderbeut, të kësaj figure përbashkuese dhe emblematike për kombin tonë./KultPlus.com