Italia riatdheson artefakte të lashta të grabitura nga SHBA

Italia riatdhesoi 266 artefakte të lashta me vlerë dhjetëra milionë euro nga Shtetet e Bashkuara, ku ato ishin sjellë dhe shitur gjatë fundit të viteve 1990 nga një rrjet ndërkombëtar i kontrabandistëve të objekteve, shkruan CNN, transmeton KultPlus.

Artikujt, më të vjetrit prej të cilëve datojnë në shekullin e 9-të para Krishtit, përfshijnë vepra që i përkasin periudhave të qytetërimit etrusk, Magna Graecia dhe Romës Perandorake.

Një deklaratë nga një njësi e specializuar e policisë së karabinierëve të Italisë të premten tha se kthimi i artefakteve ishte për shkak të bashkëpunimit midis autoriteteve gjyqësore italiane dhe amerikane.

Disa nga antikitetet e kthyera në Itali nga SHBA janë ekspozuar gjatë një ceremonie në Nju Jork, SHBA, 8 gusht 2023.

Një tenxhere e lyer ishte ndër artikujt që iu dorëzuan Italisë në ceremoninë e riatdhesimit të javës së kaluar.Karabinierët/Reuters

Fotot e siguruara nga ministria italiane e kulturës tregojnë se artefaktet përfshijnë disa enë të pikturuara, kokën e një statuje dhe disa monedha, të cilat u shfaqën në një ceremoni kthimi në fillim të kësaj jave në Nju Jork.

Deklarata tha se 145 copë u gjetën si pjesë e procedurave të falimentimit kundër një tregtari të antikave.

Deklarata italiane tha se 65 artefakte të tjera kishin ardhur nga muzeu Menil Collection në qytetin amerikan të Houston.

Disa nga antikitetet e kthyera në Itali nga SHBA janë ekspozuar gjatë një ceremonie në Nju Jork, SHBA, 8 gusht 2023.

Antikitetet e kthyera në Itali nga SHBA janë ekspozuar gjatë një ceremonie në Nju Jork.Karabinierët/Reuters

Megjithatë, një zëdhënës i muzeut tha se i ishin ofruar artefaktet si dhuratë, por e kishte referuar donatorin te ministri italian i Kulturës, i cili njoftoi muzeun se Italia po pretendonte objektet.

“Koleksioni Menil i refuzoi këto vepra nga koleksionisti dhe ato nuk kanë qenë kurrë pjesë e koleksionit të muzeut,” tha zëdhënësi./cnn/KultPlus.com

​Gjermania i kthen Italisë 14 artefakte antike të çmuara

Gjermania ia ktheu 14 artefakte antike Italisë të cilat ishin grabitur më parë por që destinacioni i tyre ishte zbuluar nga hetimet policore të Romës dhe të Karabinierëve për Mbrojtjen e Trashëgimisë Kulturore (TPC).

Agjencia italiane e lajmeve, ANSA, raportoi se ndër artefakte të kthyer janë një një kiliks atik ose një filxhan pijeje, një helmetë korintiane prej bronzi të shekullit të katërt para Krishtit, një arkë thesari prej fildishi dhe druri nga punishtja e famshme Embriachi, një “olla pauceta” ose enë balte dhe shumë monedha bronzi dhe ari.

Dorëzimi u bë në prani të ambasadorit gjerman në Itali, Viktor Elbling dhe komandantit të TPC gjeneral Vincenzo Molinese.

Ministria italiane e Kulturës tha se “sekuestrimi dhe dorëzimi përfundimtar i 14 aseteve kulturore ishte fryt i bashkëpunimit midis TPC dhe policisë në Mynih, si dhe ndërmjet ministrive përkatëse të Kulturës”./RTV21/KultPlus.com

750 artefaktet e grabitura rikthehen në Itali

Rreth 750 thesare arkeologjike të grabitura janë sekuestruar nga tregtari famëkeq britanik i antikiteteve Robin Symes dhe janë kthyer në Itali pas një lufte të gjatë për kthimin e tyre, tha të mërkurën policia e artit karabinierë.

Artefaktet, të cilat sipas ministrisë italiane të kulturës kapin vlerën e më shumë se 12 milionë euro (12.9 milionë dollarë), do të ekspozohen në muzeun Castel Sant’Angelo të Romës si pjesë e një koleksioni të artit të vjedhur që ka gjetur rrugën për në shtëpi.

Objektet “ofrojnë një seksion kryq të prodhimeve të shumta të Italisë së lashtë dhe ishujve”, duke përfshirë “kontekste të shumta dhe të larmishme arkeologjike (funerare, kulturore, rezidenciale dhe publike) … të përqendruara veçanërisht në Etruria dhe Magna Graecia”, sipas një deklaratë e Ministrisë së Kulturës.

Ndër sendet e gjetura nga epoka romake dhe perandorake është një tavolinë me tre këmbë bronzi nga një familje aristokrate etruske, dy kapelë parade për kuajt, dy piktura funerale, buste meshkujsh në mermer, pjesë të ndryshme statujash dhe bronzi dhe një pikturë murale me përshkrimin. të një tempulli të vogël, me gjasë nga një rezidencë vezuviane, sipas deklaratës së ministrisë.

Ka edhe gurë të çmuar të vendosur në ar, argjend, bronz, si dhe kocka dhe qelibar.

Pjesë të tjera përfshijnë armë, sarkofagë, urna funerare, objekte rituale, orendi në bronz dhe mermer, mozaik dhe dekorime të pikturuara.

Artefaktet kanë origjinën nga “gërmimet klandestine në territorin italian” dhe janë marrë në mënyrë të paligjshme nga Symes Ltd, kompania në pronësi të Symes, një trafikant i madh i mallrave kulturore, sipas deklaratës së ministrisë.

“Kompania, e cila kishte kundërshtuar gjithmonë përpjekjet e rikuperimit nga Autoriteti Gjyqësor Italian, (dhe) objekt i procedurave të falimentimit në Mbretërinë e Bashkuar, u padit edhe në Itali, nëpërmjet Prokurorit të Përgjithshëm të Shtetit, për kthimin e mallit. ose kompensim civil për dëmet”, tha Prokurori i Përgjithshëm italian Lorenzo d’Ascia gjatë konferencës për shtyp.

Symes, i cili shiti artefakte të çmuara në disa prej muzeve më prestigjioze në botë, ra nga hiri në vitin 2016 kur u bastis një magazinë zvicerane që ai kishte marrë me qira. Tani në të 80-at, ai nuk ka folur për shtypin prej vitesh.

Gjatë gjyqit të Marion True, ish-kuratorit të Muzeut J. Paul Getty, i cili u padit për trafik të paligjshëm të antikiteteve në Itali në 2005, Symes mohoi trafikimin e artit të paligjshëm, duke thënë se ai ishte siguruar gjithmonë nga bashkëpunëtorët e tij se prejardhja e çdo objekti që ai kishte blerë ishte në treg në mënyrë të ligjshme. (Akuzat kundër True u hodhën përfundimisht.)

Ai u hetua shpesh, por kurrë nuk u akuzua për krimet e tij të supozuara, pavarësisht përpjekjeve të panumërta nga Italia dhe Greqia. Por ligjet e vjetra të kufizimeve ndalonin ndjekjen penale.

71 objekte të tjera, aktualisht në Shtetet e Bashkuara, do të rikthehen në ditët e ardhshme, tha gjeneral brigade Vincenzo Molinese, komandant i Skuadrës së Artit të Karabinierëve.

Kthimi i këtyre 750 objekteve shënon një tjetër sukses në përpjekjen e Italisë për të rimarrë thesaret e vjedhura. Ministri i Kulturës Gennaro Sangiuliano tha në konferencën për shtyp: “Rikuperimi i trashëgimisë kulturore të vjedhur në mënyrë të paligjshme është një nga prioritetet e programit tim; ta mbrosh atë do të thotë gjithashtu të parandalosh plaçkitjen e trashëgimisë sonë nga trafikantët e paskrupullt.”/cnn/KultPlus.com

Mijëra artefakte të vjedhura janë gjetur nga policia italiane

Mijëra artefakte me vlerë historike dhe financiare, duke përfshirë sende të marra nga varre dhe gërmime arkeologjike, janë gjetur në Itali pas një operacioni të madh, thanë autoritetet.

Policia italiane ka arrestuar 21 nga 51 të dyshuar, në një operacion që përfshinte qindra oficerë, thanë autoritetet në një konferencë shtypi në rajonin jugor italian të Pulias të mërkurën.

Të arrestuarit janë nën hetim për “gërmime të shumta klandestine, marrjen e mallrave të vjedhura dhe tregtimin e paligjshëm, në nivel kombëtar dhe ndërkombëtar, të gjetjeve shumë të rëndësishme arkeologjike”, tha Renato Nitti, kryeprokurori përgjegjës për hetimin në Trani, Pulia, në një deklaratë për shtyp.

Çfarë u gjet?

Autoritetet gjetën 3,586 pjesë me “vlera të paçmueshme historike, artistike dhe tregtare” në Puglia, Basilicata, Campania, Abruzzo, Lazio dhe Trentino Alto Adige, tha Vincenzo Molinese, kreu i policisë së artit të Karabinierëve të Italisë, në konferencën për shtyp.

Ata gjetën gjithashtu 60 detektorë metali dhe objekte të tjera në përputhje me gërmimet klandestine, duke përfshirë thumba të gjata metalike dhe lopata.

Në komunën veriore italiane të Lavisit, u zbuluan 1,679 monedha arkeologjike prej bronzi dhe argjendi – nga Magna Graecia, minierat romake dhe bizantine – që datojnë midis shekullit të IV para Krishtit dhe shekullit të III pas Krishtit. Qindra monedha që datojnë nga epoka perandorake romake u gjetën në qytetin Ciampino, afër Romës.

Pesha tezgjah, kratere në formë zile, kana, gota, pjata, vazo miniaturë dhe llamba vaji ishin ndër gjërat me vlerë të gjetura në qytetin jugor të Spinazzolës.

Shumë nga artefaktet u morën nga “tombaroli” – ose grabitës varresh – në Campania, Basilicata dhe Puglia dhe u trafikuan në të gjithë Italinë dhe ndërkombëtarisht te koleksionistët e artit, thanë autoritetet.

Shumica e tyre nuk janë të dokumentuara dhe pjesë të papara ndonjëherë, të marra direkt nga gërmimet arkeologjike të paeksploruara, shtuan autoritetet.

“Hetimi bëri të mundur konstatimin dhe frenimin e një aksioni mbresëlënës grabitqar në dëm të trashëgimisë arkeologjike të territorit tonë, të pasurisë së jashtëzakonshme kulturore”, tha prokurori publik Nitti në konferencën për shtyp.

Nitti tha se operacioni “demostron sesi territori ynë ende mban thesare të pamatshme”, duke tërhequr “grabitësit dhe trafikantët e paskrupullt”.

Hetimi filloi vitin e kaluar pasi disa gërmime klandestine u zbuluan në rajonin Canosa të Pulias, nga ku mendohet se kanë origjinën të gjitha sendet.

Grabitja e artit antik në Itali nuk është një fenomen i ri.

Doli se pandemia Covid-19 u kishte ofruar hajdutëve mundësi të reja për të bastisur vendet e mbyllura arkeologjike, kishat dhe muzetë për objekte të çmuara, ndërsa policia u ricaktua për të zbatuar bllokimet.

Arthur Brand, një nga detektivët më të shquar të artit në Evropë dhe autor i “Kuajt e Hitlerit: Historia e vërtetë e pabesueshme e detektivit që depërtoi në botën e krimit nazist”, tha për CNN në vitin 2021 se të paktën gjysma e artefakteve të lashta romake në treg atëherë ishin vjedhur./cnn/KultPlus.com

Historia 7 mijë vjet e vjetër e Kosovës përmes 3 artefakteve të ekspozuara në SHBA

Në Muzeun e Fieldit në Chicago, 3 artefakte të Kosovës po rrëfejnë historinë dhe kulturën tonë 7 mijë vjet të vjetër.

Reliefi i Kamenicës dhe dy figurinat terrakote të Bardhoshit janë pjesë e ekspozitës “Mbretërit e Parë të Evropës” së bashku me artefaktet e 11 vendeve të Evropës Juglindore.

Ky grumbullim i më shumë se 700 objekteve krahë për krahë nuk është shfaqur kurrë më parë si koleksion i përbashkët. Si i tillë po i ofron vizitorëve mundësi eksplorimi të historisë së ngritjeve në pushtet të mbretërve dhe mbretëreshave të para të Evropës së lashtë.

Ministria e Kulturës e ka mbështetur këtë prezantim të trashëgimisë sonë kulturore si dhe tërë procesin e pjesëmarrjes së Muzeut Kombëtar të Kosovës në këtë ekspozitë e cila do të zgjas deri më 28 janar 2024. / KultPlus.com

Kosova i kërkon Serbisë t’ia kthejë një unazë martese të arit nga periudha romake

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit (MKRS) është duke vazhduar me publikimin e artefakteve të cilat janë marrë nga Serbia.

MKRS-ja, këtë herë  ka kërkuar që në Kosovë të vjen një unazë e arit, për të cilën ka bërë me dije se është gjetur në Gllamnik.

“Unaza e artë e martesës me gur, e cila tregon bashkimin e duarve të djathta, nënkupton një marrëveshje, por gjithashtu simbolizon besnikërinë dhe miqësinë. Është gjetur në lokacionin e periudhës romake në Vindenis, Gllamnik, Kosovë”.

“Unaza është një nga artefaktet 1247 të Kosovës, të cilat ende mbahen ilegalisht dhe padrejtësisht nga Serbia. Kosova kërkon kthimin e tyre në shtëpi”, ka shkruar MKRS-ja në faqen zyrtare në “Twitter”. /KultPlus.com

Delegacioni nigerian intensifikon betejën njëshekullore për artefaktet e Beninit

Nga Deutsche Welle

Përgatitjet për ndërtimin e Muzeut Edo të Artit të Afrikës Perëndimore (EMOWAA) në Benin City, në Nigeri, janë në vlugun më të madh. Muzeu do të shpalosë veprat e artit nga e dikurshmja mbretëri e Beninit, që ndodhej në Nigerinë e sotme, por që ende mbahen në koleksione ndërkombëtare. Po ashtu muzeu do të qëmtojë edhe historinë e bujshme, që i përshkon këto artefakte me rastin e rikthimit të tyre në Nigeri, si dhe nënvizon udhëtimet e tyre gjithandej globit.

Por për nigerianët, EMOWAA do të bëjë shumë më shumë sesa vetëm hapjen e një ekspozite për rikthimin e artit të rrëmbyer gjithandej botës: hapja e muzeut do të shënojë fundin e më shumë se 100 vjetëve përpjekje për rikthimin e këtyre veprave historike të artit.

Kjo do të simbolizojë edhe spikatjen e identitetit kulturor të Nigerisë, thotë Abba Isa Tijani, drejtor i Komisionit nigerian të Muzeve dhe Monumenteve (NCMM): “Shumë nigerianë dhe veçmas populli i Edos, që janë të afërt me këto objekte, nuk i kanë parë kurrë në jetën e tyre. Që ata të kenë qasje fizike në këto objekte, t’i shohin ato – është vërtet një e arritur e madhe”.

Tijani është pjesë e delegacionit nigerian që erdhi në Berlin gjatë javës për të diskutuar hollësitë e rikthimit të thesareve nigeriane të artit nga koleksione të ndryshme gjermane. Delegacioni, që përveç Tijanit përfshinte edhe ministrin nigerian të Kulturës Lai Mohamed, është takuar në Berlin me ministrin e Jashtëm gjerman, Heiko Mass, atë të Kulturës Monika Grütters e zyrtarë të tjerë të lartë.

Bisedimet janë përqendruar në mundësinë e rikthimit të të ashtuquajturave bronze të Beninit. Këto janë bronzet me famë botërore dhe skulpturat e tunxhit që ishin marrë prej pallatit të Beninit gjatë një shpedite ndëshkimore të Perandorisë Britanike më 1897. Pastaj ato arritën në Gjermani në fillim të shekullit të 20-të nëpërmjet ankandeve të ndryshme të mbajtura në Londër. Kështu, Gjermania pa dashje siguroi koleksionin e dytë më të madh në botë të këtyre bronzeve.

Përveç faktit që këto artefakte ishin marrë me forcë, nuk ka kurrfarë dyshimi që fuqitë kolonialiste evropiane kanë gjak në duart e tyre si pjesë e kontekstit kolonial të padrejtësisë. Dhe në Gjermani, askush nuk e vë në pikëpyetje këtë; edhe ekspertët e muzeve e politikanët pajtohen që këto objekte duhet të rikthehen në vendin e tyre të origjinës.

Por ishte një proces i gjatë derisa u arrit një ujdi. Thuajse në fillim të shekullit të kaluar, mbretëria e dikurshme e Beninit kishte bërë kërkesë zyrtare për rikthim – por pa ndonjë sukses. Intelektualët afrikanë e vijuan këtë luftë përsëri gjatë viteve ’70, por kërkesat e tyre ranë në veshë të shurdhër në Evropë.

Vizita e presidentit francez Emmanuel Macron në Burkina Faso, më 2018, shënoi një pikë kthese, teksa ai njoftoi se Franca do të rikthente thesaret e saj të artit kolonial. Kjo përftoi valë tronditëse edhe në Gjermani, ku kriticizmi u bë më i zëshëm për Humboldt Forum në Berlin, meqë muzeu po planifikonte të shpërfaqte disa nga bronzet e Beninit në një ekspozitë hapëse. / koha.net / KultPlus.com

Muzeu i Brooklynit ia kthen Kosta-Rikës më shumë se një mijë artefakte

Muzeu Kombëtar i Kosta-Rikës në San José ka bërë të ditur se ka pranuar 1 mijë e 305 artefakte para-kolumbiane nga Muzeu i Brooklynit në New York dhe një riatdhesim kaq i madh, sipas zyrtarëve të këtij institucioni, do t’ia shtojë madhështinë Muzeut, shkruan artnews, transmeton KultPlus.

Megjithëse rikthimi i artefakteve është bërë i ditur vetëm javën që shkoi, i gjithë procesi u zhvillua në tetor të vitit të kaluar.

Rocío Fernandez, drejtor i Muzeut Kombëtar të Kosta-Rikës, ka thënë se disa nga veprat do të ekspozohen në galerinë kushtuar artit para-kolumbian që është aktualisht në rinovim.

Punimet erdhën në muze nga koleksioni i Minor Cooper Keith, një magnat aktiv gjatë shekujve XIX dhe XX pasuria e të cilit erdhi nga tregtia e bananeve dhe bizneset hekurudhore në Kosta-Rikë. Së fundi hulumtuesit janë përqendruar në praktikat shfrytëzuese që mbështeten nga bizneset e Keithit.

Dan Koeppel, autor i një libri të vitit 2008 në lidhje me tregtinë e bananes, në një intervistë të vitit 2020 për NPR-në i krahasoi punëtorët e Keith me skllevër.

Gruaja e Keith ia dhuroi veprat Muzeut në Brooklyn në vitin 1934 pas vdekjes së burrit të saj. Rreth 16 mijë artefakte ishin gjetur në plantacionet e tij në Kosta-Rikë nga ai dhe punëtorët e tij. Rreth 4 mijë e 500 përfunduan në Muzeun e Brooklynit.

Në mesin e artefakteve të kthyera në vitin 2020 në Kosta-Rikë janë një gur varri, enë dhe një vepër në formë luani; një gur që përdoret për bluarjen e kokrrave dhe farërave. Disa nga këto artefakte datojnë disa mijëra vjet më parë. Instituti Kombëtar i Sigurimeve të Kosta-Rikës pagoi 44 mijë dollarë për transportimin e veprave e artit nga New Yorku.

Disa nga këto artefakte datojnë disa mijëvjeçarë. Instituti Kombëtar i Sigurimeve i Kosta Rikës pagoi 44,000 dollarë për të dërguar veprat e artit nga New York.

“Rimëkëmbja e këtyre pjesëve arkeologjike do të thotë të rimarrim fragmente të së kaluarës sonë që kaluan kufijtë tanë kur ende nuk kishim legjislacion për ta parandaluar atë”, ka thënë Sylvie Durán, ministre e Kulturës dhe Rinisw nw Kosta-Rikë.

Nuk është hera e parë që Muzeu në Brooklyn kthen vepra nga koleksioni i Keith në Kosta-Rikë. Në vitin 2011 muzeu dërgoi 981 artefakte nga koleksioni. Në këtë rast Instituti Kombëtar i Sigurimeve gjithashtu mbuloi shpenzimet, duke paguar 88 mijë dollarë për bartje të artefakteve.

Në atë kohë Muzeu në Brooklyn pati thënë se Muzeu Kombëtar i Kosta-Rikës nuk ka paraqitur ndonjë pretendim për veprat e Keith. Në vend të kësaj, në përgjigjen e dhënë nga Muzeu në Brooklyn ishte treguar se muzeu thjesht kishte larguar disa objekte për të liruar hapësirën në objekt. / KultPlus.com

Afro 1 milionë euro artefakte vidhen nga një kala në Britani

Disa artefakte me vlerë prej afro 1 milionë euro janë vjedhur nga kalaja “Arundel” në Britani të Madhe.

Kjo vjedhje ka ndodhur vetëm pak ditë pasi kalaja u rihap për publikun.

Në mesin e artefakteve të vjedhura ishin edhe disa lloj rruazash ari rusari “të pazëvendësueshme” të para 500 vjetëve.

Një zëdhënës i Kalasë së Arundelit ka thënë se artikujt kishin “rëndësi historike të paçmuar”.

Kalaja u rihap për publikun vetëm të martën./ KultPlus.com

Gjendet koleksioni i artefakteve besëtyte 2000-vjeçare

Për rreth 1940 vjet kishin mbetur të mbuluar nga toka dhe lava e ftohur e vullkanit Vezuv.

U zbuluan rastësisht, duke i treguar botës që edhe në kohën e romakëve, besëtytnia ishte jo vetëm e pranishme, por pjesë e pandarë e përditshmërisë.
Me dhjetëra statuja, medalje dhe elemente dekorative të tjera janë gjetur në parkun arkeologjik të Pompeit, në Itali, gjatë punimeve për restaurimin e një vile romake.

Me format nga më të ndryshmet, nga kafkat tek simbolet seksuale dhe deri tek ato fetaret, stolitë janë gjetur brenda një kutie dhe përfaqësojnë së bashku një koleksion të rrallë elementësh që banorët e hershëm, në veçanti gratë, përdornin kundër fatit të keq.
Disa prej tyre janë gurë të çmuar, disa të tjerë të gdhendur mbi materiale kockore ose në bronz.
Pompei u mbulua tërësisht nga hiri dhe lava e vullkanit Vezuv në vitin 79, duke shkatërruar qytetin e rëndësishëm romak i cili u zhduk për shekuj së bashku me gjithë thesaret e saj, që shpesh herë janë mbajtur në një gjendje perfekte./koha.net/ KultPlus.com

Zbulohen tre varre me artefakte të shtrenjta në Kretë

Tre varre të lashta janë gjetur gjatë një ekspedite arkeologjike në Sitia të Kretës Verilindore.

Varret mendohet se i përkasin periudhës 2800-1700 para Krishtit. Në varrin e parë u gjet një armë e përdorur në Petras dhe një shpatë e shkurtër prej bronzi.

Ndërsa varri i dytë, sipas arkeologëve, mendohet se i përket një gruaje. Në të u gjetën një numër i madh rruazash ari të punuara me mjeshtëri shumë të lartë si dhe rruaza prej argjendi dhe kristali, të cilat mendohen se kanë qenë të qepura mbi një veshje.

Pak më tutje, është gjetur një varr i tretë që përbëhej nga pllaka të cilat krijonin një strukturë në formë kutie. Arkeologët kanë bërë të ditur se bëhet fjalë për një varr fëmijësh nën 10 vjeç dhe se aty u gjetën dy rrathë ari./ dita

Artefakte të rëndësishme të historisë së Kosovës, u shpalosën në “Ekspozitën bazë” të Muzeut të Kosovës (FOTO)

Gili Hoxhaj

Sot dyert e Muzeut të Kosovës po mirëprisnin përplot figura të njohura të artit dhe politikës e vizitorë të ndryshëm që kishin ardhur për të parë nga afër hapjen e “Ekspozitës bazë” të këtij muzeu, shkruan KultPlus.

Në oborrin e Muzeut të Kosovës, të gjithë kishin drejtuar sytë drejt ansamblit “Shota”, që përmes muzikës e lojës së mahnitshme vetëm e hapën shtegun e një atmosfere festive.

Kjo ekspozitë, sot u kurorëzuar pas shumë përgatitjesh. Dy katet e Muzeut të Kosovës, në çdo kënd të tij përmbanin ekspononte të rëndësishme të periudhave të ndryshme historike që nga Neoliti e deri të Pavarësia e Republikës së Kosovës më 2008.

Ekspozita që paraqet një vazhdimësi të jetës në këtë vend qysh herët, tashmë është në dispozicion të vizitorëve të cilët duan të vijnë ta shohin, dhe po ashtu atyre që duan të kontribuojnë më shumë në pasurimin e kësaj ekspozite. Përmes fotografive, rrobave, flamujve, relikteve, dokumenteve e shumë gjërave të tjera kjo ekspozitë portretizoi edhe gjurmët e njerëzve më të rëndësishëm politik të këtij vendi, si Ibrahim Rugova, Enver Maloku, Fehmi Agani, e deri tek figurat historike si Adem Jashari, e Isa Boletini. Po ashtu aty ishin të vendosura edhe rrobat, paisjet, armët dhe të gjitha mjetet që kishin përdorur dëshmorët e UÇK-së. Në këtë pjesë, një vend i veçantë u ishte rezervuar edhe miqve ndërkombëtar të Kosovës, ku përfshihet xhaketa e William Walker që e ka pasur veshur gjatë luftës së Kosovës dhe gjësendet personale të ish-sekretares amerikane Madeleine Albright. Këto artefakte pjesë të trashëgimisë së luajtshme kulturore të Kosovës e pasqyrojnë identitetin kulturor dhe historik të vendit tonë.

Në hapjen e ekspozitës ka marrë pjesë Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sporteve (MKRS), Kujtim Gashi, i cili lidhur me ekspozitën tha se po organizohet në vazhdën e aktiviteteve të 10-vjetorit të shpalljes së Pavarësisë së Republikës së Kosovës dhe Vitit Mbarëkombëtar të Gjergj Kastriotit – Skënderbeut.

“Që në fillim të marrjes së përgjegjësisë për të drejtuar Ministrinë e Kulturës, treguam qartë vullnetin dhe gatishmërinë tonë, për quar para këtë projekt të rëndësisë së veçantë për të kaluarën e çmuar të vendit, sepse kemi detyrim ndaj gjeneratave dhe brezave që t’ua mësojmë të kaluarën, që ata duhet të edukohen e të kenë së çfarë të tregojnë për të kaluarën e lavdishme të vendit në të cilin jetojnë, vendit me të cilin duhet të ndihen krenar të gjithë qytetarët tanë!”, ka thënë ministri Gashi.

Eksponatet dhe artefaktet e ndryshme që janë prezantuar sot në ekspozitë janë mbledhur, përzgjedhur dhe dokumentuar nga ekspeditat e shumta kërkimore e shkencore që janë ndërmarrë nga institucionet e MKRS-së dhe nga specialistë vendorë e ndërkombëtarë.

“Ekspozita Bazë e cila ka zënë vend në ndërtesën e Muzeut, është punuar dhe kryen funksionet sipas kritereve bashkëkohore. Kjo është arritur falë angazhimit dhe përkushtimit të madh të grupit punues, përgjegjës për hartimin dhe zbatimin e këtij koncepti dinamik, si dhe bashkëpunëtorëve tjerë. Prandaj, më lejoni që t’i falënderoj veçanërisht për detyrën komplekse, përgjegjësinë që kanë bartur dhe që do të kenë edhe më tutje. Uroj që me përgjegjësi të njëjtë dhe me angazhime të shtuara të vazhdojmë edhe më tutje, në hulumtimin, pasurimin dhe prezantimin e fondit muzeal të vendit tonë. Në këtë drejtim, mbështetja e Ministrisë së Kulturës dhe e imja si ministër në asnjë moment nuk do të mungojë”, u shpreh ndër të tjera ministri duke treguar vlerësimin për punën e madhe që është bërë në përgatitjen e ekspozitës.

Drejtori i Muzeut të Kosovës, Skënder Boshtrakaj tha se Muzeu i Kosovës me këtë ekspozitë, Muzeu i Kosovës do të jetë një institucion dinamik që do të prezantoi përmbajtje të reja.

“Muzeu i Kosovës nuk është si një gazetë që e keni lexuar një herë dhe herën tjetër nuk keni përse vini sepse i keni parë. Tani Muzeu do të jetë një institucion dinamik që do të prezantoi përmbajtje të reja dhe me interes për publikun”, u shpreh drejtori Boshtrakaj.

Në katin sipër, apo siç u quajt “Kati i Historisë”, ishte e vendosur edhe një dhomë ku ishte vendosur Deklarata e Pavarësisë dhe flamujt e shteteve mike, si simbolikë falënderuese ndaj miqve e partnerëve të Kosovës. Në anën tjetër të këtij kati, ishte e vendosur një fotogaleri që pret edhe autor të tjerë ta pasurojnë këtë galeri me fotografitë e tyre. Aty, binë në sy fotografitë e Fanny Sarri, fotografes nga Selaniku e cila kishte kapur disa momente të rëndësishme të Kosovës nga viti 89’ e tutje. Me këtë rast Boshtrakaj e ftoi atë pranë të pranishmeve të ekspozitës. Ajo pati pak fjalë dhe shtoi se e gjitha është thënë përmes fotografisë.

“Fotografitë e thonë të gjithën. Keni një kulturë të madhe dhe keni bërë shumë për këtë. Ju duhet të vazhdoni ta promovoni kulturën tuaj. Fillimisht Rugova foli për kulturën këtu tani është koha juaj që t’ua dhuroni kulturën Kosovës”, ka thënë fotografja Sarri.

Në një kat më poshtë ishin vendosur disa artefakte historia fillon me neolitin e deri në mesjetë. Përveç të dhënave arkeologjike, në këtë kat ishte i vendosur edhe një projektor i cili përfshinte pesëmbëdhjetë rrëfime të njerëzve që e kujtojnë të kaluarën dhe emocionet e ditës së Pavarësisë së Kosovës. Jo vetëm kjo pjesë, por Muzeu kishte shfrytëzuar edhe këndin e shkallëve ku ishte vendosur portreti i Nënë Terezës që ishte punuar nga Saimir Straiti. E po aty poshtë qëndronte edhe një kënd për fëmijët që të vijnë në Muzeun e Kosovës, e të mund të njihen me trashëgiminë kulturore./ KultPlus.com