Ngjarja më e madhe ndërkombëtare e artit bashkëkohor, “Manifesta 14 Prishtina” e ka shndërruar kryeqytetin në një vend ku arti po jeton në çdo cep të saj e vizitorët po i mbushin hapësirat ku artistë nga gjithë bota kanë intervenuar për t’i dhënë kështu një tjetër dimension këtyre hapësirave.
Sipas Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit, rreth 6,500 vizitorë kanë qenë vetëm gjatë fundjavës së hapjes të Manifesta 14 Prishtina!
“Keni ende mjaft shumë kohë për të vizituar 25 hapësirat në të gjithë qytetin”, thuhet nga MKRS të cilët në këtë formë ju bëjnë thirrje që ta përqafoni artin dhe mos ta humbisni rastin t’i vizitoni këto intervenime artistike krejtësisht të veçanta. / KultPlus.com
Photos by Atdhe MullaPhotos by Atdhe MullaPhotos by Atdhe Mulla
Pas suksesit në edicionin e tretë të Autostrada Biennale, është angazhuar në institucionalizimin e “Autostrada Hangar” si i vetmi institucion i artit bashkëkohor në Prizren i cili do të filloj me program të saj vjetor.
Kjo hapësirë multi-funksionale cilësohet se do të jetë vend i cili do t’i plotësoj nevojat e komuniteteve të ndryshme duke e konsideruar prodhimin e artit si formë të qëndrueshme e të mësuarit dhe shkëmbimit.
“Autostrada Hangar” synon të gjenerojë bashkëjetesë midis komuniteteve duke punuar dhe prodhuar së bashku si ekip dhe do të angazhohet për të plotësuar nevojën urgjente për edukim joformal dhe programe të zhvillimit të shkathtësive, për të fuqizuar të rinjtë e Kosovës dhe të rajonit.
Hapja solemne filloi me fjalimin mirëseardhës të bashkë-themeluesve të Autostrada Biennale: Vatra Abrashi, Baris Karamuco dhe Leutrim Fishekqiu, të cilët shpalosën procesin e krijimit të Autostrada Hangar, programin e edukimit dhe “Pavijonin e Gjelbërt” si projekt i ri i cili ka filluar në bashkëpunim të ngushtë me ITP dhe do të zgjerohet edhe me partnerët e tjerë.
Fjalimi vazhdoj me pjesëmarjen e Ministres së Industrisë, Ndërmarësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari dhe Ambasadorit Gjerman në Kosovë, Joeren Rohde, të cilët potencuan rëndësinë e projekteve të tilla të cilat fuqizojnë të rrinjët në Kosovë dhe kontribojnë në zhvillim e qëndrueshëm social dhe ekonomik.
Si institucioni i vetëm i artit bashkëkohor në Prizren, Autostrada Biennale funksionon me dy shpejtësi: njëra është ekspozita fizike që zhvillohet çdo dy vjet nga viti 2017, tjetra është hapësira e re e edukimit, prodhimit dhe ekspozimit në ish bazën ushtarake të KFOR-it Gjerman tani ITP (Parku i Inovacionit dhe Trajnimeve në Prizren).
Përmes edukimit, trajnimit dhe prodhimit të hapur drejt ekspozimit, qëllimi i tyre është të zhvillohen modele të reja të krijimit kulturor që do të inkurajojnë brezin e ri të mendoj në mënyrë kritike për artin dhe të bëhet pjesë e procesit të krijimit dhe instalimit të veprave artistike.
Infrastruktura e re e krijuar me mjete dhe paisje të ndryshme, laboratorin teknologjik, hapësirën e ekspozitës, pavijonin e gjelbërt, bibliotekën, barin dhe kuzhinën, hapësirën e përbashkët pune dhe ambientet tjera, do t’i plotësojnë nevojat e komuniteteve që operojnë në fushën e Industrisë Kreative dhe Kulturore por edhe më gjerë.
Për më tepër, hapësira me dy studiot e saj: Atelenë dhe Laboratorin e Teknologjisë, përmes programit të saj të edukimit do të angazhoj ekspertë në fushat e tyre dhe do të ketë një ndikim afatgjatë tek të rinjtë për profesionet e së ardhmes në lidhje me artin, teknologjinë dhe inovacionin. Më konkretisht do të ketë punëtori të vazhdueshme për zhvillim të shkathtësive në: formësim, dizajnim dhe prodhim të drurit, metalit dhe textilit; komunikim dhe multimedia; punëtori për robotikë, kodim dhe elektronikë; dhe punëtori për 3D modelim dhe 3D printim.
Edhe pse hapësira u përdor si një nga hapësirat kryesore gjatë edicionit të tretë në 2021, ku ishte një vit mjaft i suksesshëm me ekspozitën e tyre ndërkombëtare, programin e zhvillimit të aftësive dhe edukimit, nga tani kjo hapësirë do të jetë në funksion me program vjetor.
“Autostrada Hangar” u mundësua me mbështetjen dhe partneritetin bujar të ITP Prizren dhe Ambasadës Gjermane në Prishtinë, Ambasadës Amerikane në Prishtinë, Komunës së Prizrenit, Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit në Kosovë, FfAI Fondacionit për Iniciativa Artistike, Zyrës Zvicerane për Bashkëpunim, Ambasadës së Luksemburgut në Prishtinë, UNKT dhe UNDP, Kreativ Qeramika, Gjirafa50 dhe Birra Peja. / KultPlus.com
“Shpesh, ne duhet ta pyesim historinë, si:‘ A jeni duke fjetur. Çfarë po ndodh? Zgjohu! Zgjohu!”, tha Victor Ehikhamenor, një artist multidisiplinar nigerian, për Guardian.
Trupi i tij i punës, i cili përfshin portrete në shkallë të gjerë, punime metalike dhe portrete pointilizmi, është paraqitur në ekspozitën e re Afrika Retro, transmeton KultPlus.
“Për një kohë të gjatë, nëse shikoni historinë e artit perëndimor, ka shumë përfaqësim të burrave të mëdhenj të bardhë, të patriarkatit dhe e gjithë kjo është një shfaqje e maskulinitetit të bardhë”, tha Ehikhamenor.
“Ju shkoni në muze, kjo është ajo që shihni. Dhe ne shikojmë, duke pyetur ‘Ku është babai im? Ku është stërgjyshi im? Ku janë paraardhësit e mi? Si përfaqësohen ata, nëse jo në fotografi antropologjike që janë marrë nga mjeshtrat kolonialë që erdhën? Si përfaqësohet vepra jonë artistike në muze?”.
Ekspozita tregon fushën e larmishme të artit bashkëkohor afrikan dhe me bazë afrikane, të historive të treguara përmes metaleve, bojërave të vajit dhe sixhadeve rruzare me imazhe të ngjashme me mozaikun.
“Shumë prej veprave janë shumë historike, por ato janë gjithashtu shumë bashkëkohore”, tha Ehikhamenor.
Për të, arti mund të jetë një evolucion i referencave dhe materialeve tradicionale vendase, diçka që ai mendon se humbet kur perëndimorët shikojnë artin afrikan.
“Mënyra se si arti bashkëkohor afrikan konsumohet është pak më ndryshe. Ka një lente të caktuar që njerëzit e sjellin në të, e cila ndonjëherë mund të jetë pak miopike. Unë me të vërtetë shpresoj që njerëzit t’i përkushtohen kësaj me një mendje të hapur, “thotë Ehikhamenor./ KultPlus.com
