Mbi 100 artistë vendorë e ndërkombëtarë po vazhdojnë punën në festivalin ndërkombëtar të grafitit, Meeting of Styles, i cili organizohet në Prishtinë për vitin e shtatë me radhë.
Mbi 30 muzikantë performojnë gjatë tri ditëve të festivalit përderisa arti urban transformon hapësirën publike të qytetit, pjesë e përjetimit të të gjithë banorëve e kalimtarëve, duke frymëzuar pjesëmarrje e diskutim të hapur me shumë aktivitete të organizuara.
Shkëmbimi kulturor që është pjesë e pandashme e #MoSKosova është dëshmi e unitetit e diversitetit që e definojnë skenën kulturore të Kosovës, me të gjithë artistët, komunitetin e gjerë artistik e artdashës që kontribojnë në ngritjen e imazhit tonë kulturor në nivel global. Vazhdojmë ta mbështesim dhe promovojmë fuqinë transformuese të artit në shoqëri e skenë sa më të pasur kulturore./KultPlus.com
Fundjava për Vlorën ishte nën tingujt e Sanremos. Banorë të Vlorës por edhe pushues të shumtë, vendas e të huaj, patën mundësinë të ndjekin për shumë orë, një koncert të disa prej këngëtarëve më të njohur italianë, të cilët pëlqehen dhe ndiqen edhe në vendin tonë.
Në koncertin “live” performuan këngëtarë të cilët kanë fituar të paktën një herë festivalin e Sanremos si: Albano, Mieta, Marco Masini, Michelle Zarillo, Pupo, Matia Bazzar, Riccardo Fogli, Iva Zanicchi etj. Hyrja ka qenë e lirë, duke u dhënë mundësinë të gjithë të ishin pjesëmarrës të këtij eventi të jashtëzakonshëm.
Përveç se interpretuan, artistët italianë janë shprehur në skenë, me superlativa për qytetin e Vlorës dhe mikpritjen, duke thënë se do të donin të riktheheshin, madje disa prej tyre vinin për të disatën herë. Në shesh ka ndjekur aktivitetin edhe një komunitet i madh shtetasish italianë.
Koncerti “Sanremo-Vlorë, vajtje-ardhje” u organizua me iniciativën e Sinan Idrizit dhe gjeti mbështetje nga Konsullata Italiane dhe Bashkia Vlorë. / atsh / KultPlus.com
Aurela Gaçe është një nga artistet më të shquara shqiptare, e cila me stilin e saj unik vazhdon të qëndrojë aktive edhe sot në industrinë muzikore, shkruan KultPlus.
Gaçe ka filluar të këndojë qysh në moshën katër vjeçare në Festivalin e Fëmijëve në qytetin e saj të lindjes, Vlorë. Ky festival si duket ka qenë sinjali i parë që Gaçe pati marrë për të vazhduar më tej në karrierën e saj të gjatë dhe të bujshme muzikore.
Ajo ka marrë pjesë në shumë festival, ku edhe në disa prej tyre ka fituar cmimet e para. Disa prej këngëve me të cilat ajo u prezantua në këto festivale janë: “Fati Yne Shprese E Marrezi”, “Akoma Jo”, “Zemra Rratatata”, “Nata”, “Me Jeten Dashuruar” etj.
Në vitin 2015 ajo mori pjesë në Këngën Maxhike me këngën ‘Akoma Jo’ ku edhe u shpall fituese e këtij festivali.
KultPlus ju sjell tekstin dhe këngën ‘Akoma Jo’:
A vjen ta pimë dhe një kafe? Një orë për mua, ndoshta pak Afroje veten të të ndjej Djersisim dhe një herë në shtrat
Akoma jo, akoma jo Të përshpëris mos u largo Akoma jo, akoma jo Ta jap unë veten, a të mjafton?
I fshehim duart në gishtërinjë Lëshuar trupin përmbi ty Më çmënd kur thua emrin tim Harrojmë të dy të marrim frymë
Akoma jo, akoma jo Të lutem shpirt mos u largo Akoma jo, akoma jo Ta jap dhe jetën, a të mjafton?
Si munde të më thuash mjaft? Si munde që të shkosh tani? Të dua ende si e marrë Për mua s’mund të ketë mbarim
Akoma jo, akoma jo Nëse ke zot mos u largo Akoma jo, akoma jo Të dhashë gjithçka, por s’të mjaftoi
Akoma jo, jo, jo jo jo jo jo jo jo Akoma jo, jo
A vjen ta pimë dhe një kafe? Një orë për mua, ndoshta pak Afroje veten të të ndjej Djersisim dhe një herë në shtrat
Akoma jo, akoma jo Nëse ke zot mos u largo Akoma jo, akoma jo Të dhashë gjithçka, por s’të mjaftoi
Nexhmije Pagarusha e njohur ndryshe si mbretëresha e muzikës shqiptare, lindi në Pagarushë, më 7 maj 1933 dhe vdiq më 7 shkurt 2020, për t’i shënuar sot plot 3 vite pa figurën më të dashur e zërin më të veçantë për shqiptarët.
Veprimtaria e saj muzikore 40-vjeçare është aq e gjerë, sa që është vështirë të thuhet se cilit zhanër i takon. Është e njohur për interpretimet e saj të shkëlqyera në muzikën popullore dhe opera. Nexhmije Pagarusha ishte edhe aktore e suksesshme, si në film ashtu edhe në teatër.
Në Beograd vijoi shkollën e muzikës për solo kanto, të cilën ajo e la në vitin e tretë dhe nuk e vazhdoi më. Po ashtu në Beograd kishte paraqitjen e parë muzikore në skenë. Në vitin 1948 është pranuar soliste në Radio Prishtinë.
Bashkëpunoi edhe me këngëtarët nga Shqipëria dhe u paraqit edhe në Shqipëri me ansamblin “Shota” me rastin e një turneu.
”Baresha” është një ndër kryeveprat e interpretimit të saj. Kjo këngë u kompozua nga bashkëshorti i saj Rexho Mulliqi, me tekstin e poetit Rifat Kukaj.
Nexhmije Pagarusha interpretoi në një koncert të muzikës klasike veprat e përkthyera shqip të Bethovenit, Puçinit, Verdit, etj. Ky koncert ka qenë i pari i këtij lloji. Fatkeqësisht, asnjërit nga organizatorët teknikë nuk iu kishte kujtuar që të regjistronte këtë koncert! Për fat të keq, nuk janë evidentuar as të gjitha koncertet dhe repertori i këngëve të kënduara nga ajo, ngaqë, siç ka thënë ajo një herë, për të vetëm muzika ishte me rëndësi; ajo dhe muzika ishin një. Mendohet se ajo ka interpretuar mbi 150 këngë.
Ajo ishte pjesëmarrëse e koncerteve në Kosovë, Shqipëri, Bullgari, etj. Karrierën muzikore e përfundoi në vitin 1984, pas një koncerti në Sarajevë.
Pas 16 vjetësh larg skenës, ajo u paraqit në vitin 2000 me këngën “Për ty” në një emision të udhëhequr nga Ardit Gjebrea, i cili e bindi të bëjë këtë.
Ishte në jurinë e festivalit “Kënga Magjike 2005”. Aktualisht është këshilltare e lartë për muzikë në Radio Kosovë dhe në Radio Blue Sky.
Më 2018 Pagarusha u vlerësua me “Medaljen e Mirënjohjes” nga presidenti amerikan, Donald Trump.[1] Me 7 Shkurt 2020, Nexhmije Pagarusha u nda nga jeta dhe u përcolle me nderime të larta shtetërore. / KultPlus.com
Heli Kopteri së fundi ka hapur një ekspozitë, e para në karrierën e tij/saj, në menzën “Ramiz Sadiku”, e cila ka hapur sërish dyert përmes kësaj ekspozite të premten, derisa më 21 nëntor do të nisë zyrtarisht punën, shkruan KultPlus.
Menza Ramiz Sadiku është hapësirë për punëtorë, artistë, aktivistë, shkrimtarë, mendimtarë dhe andrrimtarët mes tjerash.
Ndërkaq, menaxherja e artistit/es dhe njëkohësisht edhe kuratorja e kësaj ekspozite, Arta Agani, ka njoftuar për KultPlus se Heli është një artist/e e re në skenën kosovare.
“Heli Kopter është një artist/e i/e ri/re në skenën kosovare. Ai/ajo vepron nën një pseudonim për të përfaqësuar veprat e tyre artistike në një mënyrë të pastër të pandikuar nga identitetet, duke shprehur kështu lirisht shqetësimet e tyre për botën dhe duke e pasqyruar atë”, thotë ajo.
Tutje, Agani shpjegon gjithashtu se në veprën e tyre Heli është ndikuar nga posterat moderniste duke përdorur ngjyrat elementare dhe duke bashkëpunuar me hapësirën e bardhë.
Arta Agani
Pohimet tipografikedhe simbolet e konstruktivizmit – pjesë e veprave të Helit
“Pohimet tipografike mbi veprat lidhen edhe me modernizmin duke plotësuar mesazhin vizual. Nuk mungojnë edhe simbolet e konstruktivizmit, si shenja e zezë plus dhe format gjeometrike që shfaqen në disa prej veprave”, shprehet Agani.
Si protagonistë të veprave të Helit janë kryesisht “alienë” të ndërtuar nga pjesë e filmave të animuar të zakonshëm, si p.sh. veshët e mickey mouse dhe këmbët e trasha.
“Ata mbajnë simbole të botës kapitaliste, por gjithashtu nënkuptojnë një botë të ardhshme me robotë të ngjashëm me kanaçe që rrotullohen përreth. Disa figura të tjera që ndeshim janë krijesa mitologjike ose ikona reklamash, të shfaqura në përsëritje dhe duke formuar një teksturë në vepër. Ne mund të shohim ikonat e famshme nga Star Wars në situata të sikletshme”, shton Agani.
Protagonistët e veprave dërgojnë ftesë për të luajtur e menduar
Siç thotë, Agani, e përbashkëta mes të gjitha veprave është se protagonistët duken të rehatshëm në botën e tyre të sfondit të bardhë duke na ftuar të luajmë dhe të mendojmë për deklaratat vizuale-tekstuale që shohim përpara.
Ekspozita është hapur të premtën, derisa disa prej veprave janë shitur akoma pa filluar ekspozita, gjë që e ka gëzuar edhe menaxheren e artistes.
“Disa vepra janë shitur, që është sukses i jashtëzakonshëm e që mua më vjen shumë mirë për faktin se kjo e konfirmon lidhjen e drejtpërdrejtë mes artit dhe artdashësit, pa interferenca të njoftësive dhe asociacioneve klanore artistike që janë të zakonshme në botën e artit”, përfundon ajo.
Ekspozita do të qëndrojë e hapur për një muaj, pra, deri më 18 dhjetor dhe veprat janë në shitje. /KultPlus.com
Kur Rusia nisi pushtimin e saj ushtarak në shkallë të plotë të Ukrainës në shkurt, artistja ukrainase Zhanna Kadyrova vuri në dyshim karrierën e saj.
Kjo pasi nuk e dinte nëse karriera e saj 20-vjeçare vlente, tani që familja dhe vendi i saj ishin në rrezik vdekjeprurës, shkruan Aljazeera.
“Në atë moment, mendova se arti nuk ishte asgjë në këtë situatë,” tha ajo, duke folur në ekspozitën e saj në margjinat e festivalit të artit të Bienales së Venecias të këtij viti, i cili hapet për publikun të shtunën.
Ekspozita e saj, Palianytsia, që do të thotë bukë në gjuhën ukrainase, paraqet gurë të mëdhenj të marrë nga Berezovo, të cilët ajo i ka lëmuar në forma si bukë dhe i ka prerë në feta. Që nga pushtimi, kjo fjalë e përditshme, e vështirë për t’u shqiptuar për rusët, ka fituar një valencë të re politike – një term që ndan miqtë nga armiqtë.
“Këtë bukë guri e ndryshova në bukë të vërtetë për njerëzit,” tha ajo për Al Jazeera.
Lufta në Ukrainë ka lënë gjurmë në edicionin e 59 të ngjarjes më prestigjioze të artit në botë, me artistët ukrainas që e përdorin atë si një vitrinë të rezistencës ndaj agresionit të Rusisë kundër popullit dhe kulturës së tyre. /KultPlus.com
Përderisa disa persona bëhen tok shpirtërisht me profesionin, ajo ka arritur të bashkëdyzohet me emrin e saj. Arta Loxha, një shqiptare nga Amerika, që në bankat e shkollës fillore krijimtarinë artistike e pa si një shpëtim shpirtëror dhe e barti mallin e atdheut në të, shkruan KultPlus.
Si e lindur dhe e rritur në Mahnattan, Arta barti me vete identitetin dhe kulturën shqiptare në çdo hap të sajin, madje edhe në botën e saj artistike, e cila nisi qysh kur ajo ishte e vogël.
Periudha e shkollës së mesme për të do të shndërrohej në pjesën kur do të krijonte lidhje me artin në mënyrë profesionale. Dyert e shkollës së mesme “Laguardia High School of Music, Art and The Performing Arts”, u hapën për të, duke qenë pararendëse të studimeve akademike në prestigjiozen “Hunter College”.
Mirëpo, dashuria e saj për pikturën kishte nisur para leksioneve të profesorëve të huaj, ka treguar Arta për KultPlus.
“Në klasën e parë, kur kishim ndonjë detyrë të shkrimit, nxitoja ta mbaroja pjesën e shkrimit me sa më pak rreshta, që të kem sa më shumë hapësirë poshtë për ilustrim shoqërues”, fillon rrëfimin e saj me plotë entuziazëm Arta Loxha.
Që nga këto kohëra e deri më tash shumëçka ka ndryshuar, e më së shumti krijimtaria e Artës, e cila është profesionalizuar dhe dëshmuar.
Siç ndodh rëndom me shqiptarët e diasporës, lidhja e saj me vendin ku ka prejardhjen mbetet e veçantë, andaj ajo kujdeset që pothuajse në çdo vepër të saj t’i bëj ‘konak’ motiveve shqiptare.
Veshjet tradicionale, simbolikat e qyteteve e traditat antike shkrihen në brushat e ngjyrat e Artës, për të mbetur një formë promovimi të kulturës shqiptare te banorët e Amerikës dhe më gjerë. Madje, ajo që bie në sy në veprat e publikuara në faqen personale në Facebook, “Arta the artist”, është kreativiteti i shprehur në kartat e dorës. Në vend të figurave të zakonshme që jemi mësuar t’i shohim, Arta i bën vend personave me veshje shqiptare në to. Përveç dukjes të veçantë, kjo formë unike e kartave në gërshetim me kulturën shqiptare, ka edhe një histori të ndjeshme brenda vetes.
“Rreth 15 vite më parë, fillova të ndihmoj gjyshen time në Nju Jork për të përfunduar qepjen e kostumeve kombëtare. Gjyshja kishte shumë dëshirë dhe ndjente kënaqësi gjatë kësaj pune, qëllimi i saj ishte që secila prej mbesave të saj të kishte nga një veshje kombëtare të qëndisur nga duart e saj”, sqaron artistja nga Amerika.
Në anën tjetër, përgjatë kësaj kohe ajo u mahnit nga pasuria e veshjes shqiptare, teksa e futi veten në rrugët e studimeve të kësaj pjese.
“Gjatë kësaj kohe isha e angazhuar në studime, hulumtime të veshjeve mbarëshqiptare dhe u dashurova, u magjepsa me të gjitha veshjet e rajoneve mbarëshqiptare. Fillova të qëndis, të bëja punë dore, krijime të frymëzuara nga këto veshje tradicionale, antike”, shtoi Arta Loxha.
Por, përtej veshjeve tradicionale, përfshirja e tyre në karta dore të lojës ka edhe një simbolikë tjetër që ndërlidhet me gjyshen e saj.
“Gjatë kësaj kohe kam luajtur lojëra tradicionale të letrës me gjyshen time, si “Xing” dhe “Xhandar”. Vitin e kaluar, gjyshja ime ndërroi jetë dhe unë shpesh mendoja për kohën që kemi kaluar së bashku. Të njëjtat lojëra me letra që kam luajtur me gjyshen time, u kam mësuar fëmijëve të mi. Ky ishte fillimi i idesë time, letra me motive shqiptare”, thekson Loxha.
Andaj, artistja vendosi që këtë formë të krijimit artistik ta bëj me shumë dashuri dhe nostalgji për gjyshen e saj.
“Në këtë mënyrë unë mbaj kujtimin e gjyshes sime, si dhe kulturën tonë mbi fëmijët e mi”, konkludon Arta Loxha.
Në pyetjen se cilat janë elementet që më së shumti janë prezente në krijimtarinë artistike të saj, Arta thotë se tatuazhet dhe detajet e njohura popullore zënë më së shpeshti vend, si një kujtesë e të kaluarës dhe historisë, teksa për artin ka pikëpamje interesante.
“Arti më jep lirinë për t’u shprehur plotësisht. Është e ngjashme me të pasurit e një sensi të 6-të. Kur nuk mund të përshkruani një ndjenjë me fjalë, art të jep në gjendje ta ilustroni atë ndjenjë”, thotë Loxha.
Pavarësisht pse artistët nuk mund të bëjnë dallime për veprat e tyre, për KultPlus ajo i veçon disa që i ka për zemër.
“Veprat që më së shumti i dua nga krijimtaria ime janë seritë “Stinët”, të cilat janë plot me “Easter Eggs” apo detaje të fshehura, aspekte që tregojnë pjesë të kulturës”, vlerëson artistja.
Arta përmend edhe ilustrimin “Pranvera”, në të cilën paraqitet një grua me veshje tradicionale nga Elbasani.
“Elbasani është vendi ku festivali “dita e verës” u festua historikisht. Ajo gjithashtu ka rrathë që bëhen tradicionalisht gjatë kësaj feste. Lulet që ilustrova janë “Anemone blanda”, një lule që është vendase në Ballkan”, sqaron Arta Loxha.
Veprat e saj janë pritur mirë nga publiku, ndërkaq ajo ndjehet më së miri kur diçka e re mësohet nga arti i saj, teksa përmend ndonjë fjalë të re, përrallat popullore dhe detajet tjera burimore shqiptare. Si banore e Amerikës, nuk mund të lë pa përmendur edhe reagimet e të huajve ndaj krijimtarisë së saj.
“Amerika, sidomos Nju Jorku është me plot njerëz të kulturave të ndryshme. Është interesante të shohësh motivet dhe ngjashmëritë e zakonshme në kultura të ndryshme. Ne kemi më shumë gjëra që na lidhin sesa që na ndajnë me ta”, vlerëson Arta Loxha.
Ajo synon që të gjitha këto vepra artistike të kenë pikëtakim një ekspozitë me disa artistë shqiptare në Nju Jork, teksa kjo do ta bind publikun edhe një herë se arti është ‘urë’ kulturash në çdo kohë. / KultPlus.com
Mbi 110 artistë të skenës muzikore po protestojnë për pasojat që po i vuajnë pas largimit të Britanisë së Madhe nga Europa, apo e njohur si fenomeni “Brexit”, shkruan KultPlus.
Janë Sting, Elton John, Ed Sheeran, Liam Gallagher, Radiohead, Bob Geldof, Queen’s Brian May, Robert Plant i ”Led Zeppelin”, Peter Gabriel dhe Kim Wilde, por edhe autorë këngësh si Judith Weir, dirigjenti Simon Rattle dhe violonçelisti Nicola Benedetti, ndjehen të zhgënjyer nga qeveria britanike.
Këtë e kanë shprehur në një letër të botuar në “Times”, teksa denoncojnë daljen e Britanisë së Madhe nga Europa, e që kjo e fundit është shndërruar në një zonë të ndaluar për muzikantët.
Pas përfundimit të lëvizjes së lirë midis kontinentit dhe Britanisë së Madhe, vizat individuale duhet të merren para se të udhëtohet në ndonjë vend të BE, duke rezultuar në kosto shtesë, përfshirë lejet për 350 sterlina për instrumente muzikorë dhe pajisje të tjera, pa harruar mosmarrëveshjet dhe zvarritjet burokratike.
Londra dhe Brukseli fajësojnë njëri-tjetrin për këtë situatë, por do të jenë muzikantët ata që do të paguajnë çmimin./ KultPlus.com
Frymëzimeve të 5 artistëve nga Kumanova, Shkodra ia hapi dyert nëpërmjet Galerisë Oda. Syri i publikut u ndesh me veprat artistike të ekspozitës “Arti kumanovar në Odën Shkodrane” pikërisht në ditën e 28 Nëntorit, për të bindur edhe njëherë unifikimin që ka krijuar arti ndër vite dhe vazhdon ta bëj edhe sot, shkruan KultPlus.
Përderisa pandemia ndikoi në zbehjen e jetës në shumë drejtime, krijimtaria artistike i fali gjallëri shkodranëve për kremtimin e Ditës së Pavarësisë. Jo rastësisht u zgjodh kjo datë, e që nëpërmjet punës së Osman Demirit, Elita Halitit, Armend Ademit, Ardian Kadrijës dhe Dali Alilit u arrit bashkimi i dy qyteteve shqiptare.
Botëkuptimet dhe krijimtaria e këtyre 3 piktorëve dhe 2 fotografëve u shpalosën në forma të ndryshme të shprehjes artistike, duke lënë shenja autoriale në pikturë, skulpturë dhe fotografi.
Pronarja e Galerisë Oda, Rozafa Shpuza në hapjen e kësaj ekspozite u shpreh se ndjehej e lumtur që u bë nikoqir i artit të kumanovarëve.
“Edhe në këto kushte pandemie ne menduam të festojmë me art. Nuk ka kurrgjo ma të mirë se arti për me i ngroh shpirtrat, e Shkodrës ia shtuan një vlerë nëpërmjet ekspozitës në Galerinë Oda”, u shpreh Shpuza.
Në anën tjetër KultPlus ka zhvilluar një intervistë me Vlora Demirin, e cila përtej të qënurit një kritike e artit, është kujdesur edhe për prezantimin e artistëve dhe tekstin e katalogut të ekspozitës “Arti kumanovar në Odën Shkodrane”.
Demiri vlerëson se këta 5 artistë ishin dëshmi se as ky vit ‘i brishtë’ nuk arriti t’i mposht artistët dhe fuqinë e veprave të tyre, të cilat sipas saj gjetën “prehje” në Galerinë Oda.
“Interesi i publikut shkodran dhe më gjerë ndaj kësaj ekspozite bëri të ditur që pavarësisht çdo rrethane, nëntori vazhdon të mbetet muaji që i zhduk kufijtë fizik dhe shpirtërorë në mes trojeve shqiptare dhe shqiptarëve anembanë botës dhe se arti është e vetmja ikje e pastër nga ky realitet”, theksoi Demiri.
Vlora vazhdon tutje të thotë se arti është liri, në të cilin çdo artist e gjen veten e tij. Për të arritur deri te kjo gjetje mjafton të ekzistoj dëshira dhe qasja shpirtërore e artistit. Ndërkaq ajo vlerëson se këta artistë nga Kumanova e Maqedonisë së Veriut e kanë arritur këtë nivel, e sidomos duke ardhur me forma të ndryshme artistike.
“Ndryshimi i shprehjes artistike tek këta artistë shkrifet dhe kthehet në një masë homogjene në momentin që ne ngelim ballë përballë me qëllimin e tyre. Secili u përfaqësua me nga një vepër dhe fakti se çdo njëri nga artistët erdhi me një triptik, na bën të kuptojmë që janë copëzat, ato të cilat krijojnë një tërësi. Dhe ky është dhe mesazhi kryesor i kësaj ekspozite”, shprehet Demiri.
Vlora Demiri beson se në periudha të ndryshme kohore arti ka promovuar gjenialitetin e kohës, e që shumë shpesh ka ekzistuar censura, duke i robëruar autorët që të mos kenë liri shprehëse. Ndërkaq pikërisht arti bashkëkohor, ia mundësoi krijuesve të shprehen ashtu siç vetë dëshirojnë, e që e tillë është edhe ekspozita “Arti kumanovar në Odën Shkodrane”.
“E bukura e kësaj ekspozite është që del nga ato që jemi mësuar t’i shohim dhe pavarësisht mënyrës së shprehjes vë pikën në qëllimin dhe mesazhin e artistëve dhe jo në mënyrën se si ata kanë ardhur deri tek ky qëllim”, shpjegoi Demiri.
Ashtu siç dallon njeriu nga njeriu, njësoj dallon edhe forma individuale e shprehjes artistike. Mirëpo, bashkimin e 5 artistëve që secili ka veçantitë e veta, Vlora Demiri dëshiron t’i sheh me një sy unifikues, ashtu edhe siç kanë ardhur në një ekspozitë të vetme.
“Kam përshtypjen që do të ishte shumë më e denjë t’i shohim në tërësi dhe jo të ndarë. Edhe fotografia e Osman Demirit dhe Dali Alilit, edhe pikturat e Elita Haliti dhe Armend Ademit, por dhe skulptura e Adrijan Kadrijës janë lutje me të cilën autorët i drejtohen shikuesit për të rindjerë dhimbjen e patologjisë tonë kolektive si popull”, vlerëson Demiri
Tutje, ajo vazhdon të besoj se e veçanta e këtyre 5 krijuesve mbetet te ikja e tyre nga shprehja narrative që zakonisht bëhet për të shënuar data të caktuara, madje edhe se nëpërmjet gjuhës së fuqishme të artit ata mishërojnë realitetin dhe problemet me veprat e tyre.
“Në veprat e tyre nuk u jepet vend datave, personaliteteve dhe ngjarjeve konkrete të historisë, por ata shpalosin hapësirat që duhet mbushur, të mbetura në mes kronologjisë së arritjeve tona si popull”, thekson Demiri.
Vlora tutje shprehet se këto vepra janë thirrje ndaj publikut që të dalin “nga vegimi i dalldisur që zakonisht e shohim në këto data të veçanta dhe të kthehemi nga e ardhmja dhe të veprojmë për të”.
“Me një qasje konceptuale dhe me një shprehje bashkëkohore ata arrijnë të shtjellojnë problemet qindra vjeçare të popullit tonë”, vlerëson ajo.
Vlora e ndërlidh edhe vendin ku është shfaqur kjo ekspozitë me simbolikën e emërtimit përgjatë historisë. Kështu ajo krijon udhëkryqe mes odave shqiptare dhe Galerisë Oda.
“Kjo odë shkodrane ishte pikërisht ajo ku përsëri u shpalosen dhe ‘u diskutuan’ problemet më me zë të popullit tonë. Kumanova respektoi mikpritësen me një art të denjë ashtu siç e meriton një vend si Shkodra, i njohur për mikpritjen e saj”, sqaron Demiri.
Për Vlorën kjo ekspozitë mbetet një tentative dhe lutje për bashkim si dhe një pasqyrë e gjendjes popullore.
“Është pikërisht kjo qasje e sinqertë e artistëve ajo që i bën ata të veçantë në përzgjedhjen e ekspozimit të këtyre problemeve, pikërisht në këtë datë kaq të rëndësishme për ne”, sqaron Demiri.
Ekspozita “Arti kumanovar në Odën Shkodrane” do të mbetet e hapur për një muaj për artdashësit shkodran në Galerinë Oda. / KultPlus.com
Krijimtaria artistike e dy piktorëve nga Dibra, Dritan Bocku dhe Adem Sulejmanoski janë prezantuar para publikut në ekspozitën e organizuar nga Qendra Rajonale për Trashëgimi Kulturore në Prizren, shkruan KultPlus.
Artistët Bocku dhe Sulejmanoski nëpërmjet ekspozitës sollën botën e tyre artistike, të shprehur nëpërmjet pikturave të tyre, të cilat tanimë janë vlerësuar nga qarqet artistike vendore dhe ndërkombëtare. Në ekspozitë përveç simpatizantëve të veprës së artistëve, të pranishëm ishin edhe drejtori i Qendrës Rajonale për Trashëgimi Kulturore në Prizren, Samir Hoxha.
“Autorët e këtyre veprave janë dëshmuar me artin e tyre edhe në arenën ndërkombëtare, duke hapur ekspozita në shumë qytete të mëdha të Evropës, ku arti i tyre ka prezantuar kulturën, trashëgimin dhe vlerat kombit tonë”, u shpreh Hoxha.
Tutje Samir Hoxha vazhdoj duke potencuar se ekspozita të tilla në kohë pandemie i ofrojnë publikut një oazë arti i cili ushqen shpirtin në një situatë të vështirë siç është kjo e tanishmja.
Në anën tjetër, drejtori i Qendrës për Kulturë në Dibër, Zinqe Mimidinoski ka shprehur mirënjohjet e tij për mikpritjen që iu është bërë krijimtarisë së artistëve në Prizren.
I emocionuar nga publiku kosovar, Dritan Bocku me një gëzim prezantoj veprat e tij për artdashësit prizrenas, ku ai nëpërmjet artit tregoj bukuritë natyrore dhe të kaluarën e trevave të Dibrës në Maqedoninë e Veriut.
Kjo ekspozitë përveç që ka shpalosur botën artistike të dy piktorëve, ka hedhur edhe një hap tutje drejt krijimit të urave të bashkëpunimit në sferën kulturore mes dy vendeve./KultPlus.com
Dhjetëra artistë nga zona të ndryshme të vendit u mblodhën në Vlorë për edicionin e XIII të Festivalit Folklorik Tipologjik Kombëtar të Iso – Polifonisë.
Pjesëmarrës ishin artistë të të gjitha moshave që interpretuan me grupet e polifonisë labe dhe toske nga Gramshi, Belshi dhe Shpati, Tërbaçi, Mallakastra, Gjirokastra, Skrapari, Vranishti, Livadhja dhe Finiqi dhe natyrisht Vlora.
Juria ndau disa çmime për kontribut të gjatë dhe interpretim me nivel të lartë artistik.
Çmimin Special “Haxhi Dalipi” e fitoi Neki Zhupani nga Gramshi, ndërsa Çmimin e Parë “Neço Muko” e mori ansambli folklorik i qarkut Elbasan, të dytin e mori grupi polifonik Miks “Shën Dëlli” dhe “Gjergj Arianiti” nga Bashkia Mallakastër.
Iso-Polifonia vokale shqiptare është shpallur nga UNESCO “Kryevepër e Trashëgimisë Gojore të Njerëzimit” dhe mbrohet po prej saj.
Ndërsa Qendra Kombëtare e Veprimtarive Folklorike ndau tre çmime mirënjohje për rapsodin Hamdi Pulo (pas vdekjes), si dhe këngëtarët Sinan Gjoleka e Piro Latifi.
Ky festival zhvillohet çdo vit për mbrojtjen, ruajtjen dhe popullarizimin e trashëgimisë kulturore jomateriale në Shqipërinë e pas viteve ‘90.
Çmimet në Edicionin e XIII-të të Festivalit Kombëtar të Iso-polifonisë:
-Çmimi Special “Haxhi Dalipi” – fitues Neki Zhupani, Gramsh
-Çmimi i parë “Neko Muço” – fitues Ansambli Folklorik i Qarkut Elbasan
-Çmimi i dytë “Demir Zyko” – fitues grupi polifonik “Shëndëlli” dhe “Gjergj Arianiti”, Mallakastër
-Çmimi i dytë “Xhevat Avdalli” -fitues grupet polifonike Qarku Gjirokastër
-Çmimi i tretë “Arap Çeloleskaj” – fitues, Ansambli folklorik i Bashkisë Skrapar
-Çmimi i tretë “Dhimitër Varfi” – fitues, Grupi polifonik i Dukatit
-Çmimi Marrësi më i mirë – fitues Robert Prifti, Vlorë
-Çmimi Marrësja më e mirë- fituese Shpresa Kapaj, Tërbaç, Vlorë
-Çmimi i karrierës – grupi polifonik “Bilbili”, Vlorë
-Çmimi i 75 Vjetorit të Çlirimi – fitues grupi polifonik Çipini. / atsh. KultPlus.com
Galeria e Fakultetit të Arteve organizon ekspozitë kolektive ndërmjet artit konceptual dhe atij tradicional, përcjellë KultPlus.
“EKSPO për mërgatë” është titulluar kjo ekspozitë e cila ka grumbulluar rreth vetës një numër të madh artistësh të artit pamor të cilët do të paraqesin punën e tyre sonte.
Në sallën e ekspozitave të Muzeut Historik Kombëtar është hapur sot ekspozita “PranverArt 8 – 2017” me vepra në pikturë dhe skulpturë të 71 artistëve më të njohur të vendit tonë, por edhe të bashkatdhetarëve tanë nga diaspora, përcjellë KultPlus.
Kjo ekspozitë është tashmë një aktivitet i përvitshëm tradicional, që ka zënë vend të përhershëm në kalendarin vjetor të veprimtarive kulturore të kryeqytetit.
Këtë vit, ky event vjen si rezultat i një bashkëpunimi të vyer mes grupit organizator dhe Muzeut Historik Kombëtar.
Në ekspozitë ishin të pranishëm shumë të ftuar dhe artdashës, të cilët ndoqën nga afër frytin e krijimtarisë më të fundit të artistëve pjesëmarrës.
Ekspozita do të mirëpresë vizitorët e vet deri më 22 shtator. /KultPlus.com
