“Kjo është mikpritja më e mirë në shtëpi që më është bërë ndonjëherë” ka thënë Dua Lipa në koncertin e saj të albumit “Future Nostalgia”, i cili filloi me dy vite vonesë për shkak të pandemisë, përcjell KultPlus.
Media e njohur ndërkombëtare, BBC, i ka kushtuar një artikull të veçantë Lipës dhe koncertit të saj duke e quajtu edhe si artistja me mirë pop star në Britani të Madhe.
“Kemi pritur kaq shumë, kaq gjatë për të shfaqur këtë shfaqje. E kemi zhvendosur dhe shtyrë dhe më në fund jemi këtu.”
Më shumë se 21 mijë fansa po prisnin artisten shqiptare që të ngjitej në skenë dhe të elektrizonte të gjithë njerëzit e pranishëm.
Ky nuk ishte thjesht një koncert pop – ishte një ribashkim.
Turneu Future Nostalgia u njoftua për herë të parë në dhjetor 2019, pasi raportet për një virus të ri, potencialisht vdekjeprurës filluan të dilnin nga Kina.
Në kohën kur albumi i dytë i Duas (i titulluar gjithashtu Future Nostalgia) mbërriti marsin e vitit 2020, bota ishte në izolim dhe turneu ishte në pritje e nuk dihej nëse do të zhvillohej.
Këngëtarja u shqetësua për publikimin e një albumi me dance-pop derisa njerëzit po vuanin.
“Nuk jam e sigurt nëse po bëj gjënë e duhur,” u tha ajo fansave në një live të Instagramit të përlotur, “por mendoj se gjëja që na duhet më shumë për momentin është muzika, dhe ne kemi nevojë për gëzim dhe duhet të përpiquni të shihni dritën.”
Instinktet e saj ishin të drejta.
Në vend që të na kujtonte atë që kishim humbur, albumi dërgoi përpara në një kohë kur ne do të ishim të shtrënguar përsëri me njëri-tjetrin, duke kënduar këto këngë. Ose, për të përdorur fjalët e vetë Duas, ajo kishte një “parandjenjë se ne ramë në një ritëm ku muzika nuk ndalet përgjithmonë” – dhe Future Nostalgia u bë albumi më i transmetuar i 2020-ës.
Megjithatë, kufizimet e Covid bënë kërdi me turneun e saj. Ai u shty dhe u riplanifikua tre herë, duke e detyruar Duan të gjente mënyra për ta mbajtur gjallë muzikën e saj – një album remix, një transmetim të drejtpërdrejtë spektakolar dhe një rrjedhje të vazhdueshme këngësh të reja, duke përfshirë duetin e Elton John-it, Cold Heart, i cili është në krye të listave botërore.
Gjatë gjithë kohës, pritjet për koncertet u rritën dhe zhurma e madhe që u bë nga fansat e përshëndeti yllin të premten mbrëma ishte një përzierje kurioze eksitimi dhe lehtësimi.
Dua e hapi shfaqjen duke luajtur muzikën klasike të Hot Streak të viteve 1980, “Body Work” (“muzika të bën të humbasësh kontrollin”), duke sinjalizuar synimin e saj për të kaluar një mbrëmje të veçantë.
Nivelet e energjisë mezi u ulën për 40 minutat e ardhshme, ndërsa ylli shpërtheu nëpër këngët e saj më të mëdha – New Rules, Break My Heart, Love Again, Be The One – e rrethuar nga 12 kërcimtarë të pashtershëm.
Skena dhe njerëzit aty ishin të përshtatshëm tamam për një këngë pop, duke e përqendruar fokusin në vokalin mbresëlënës të Duas dhe duke i lejuar grupit të zgjeronte këngët e saj për ndikim maksimal në pistën e vallëzimit.
Break My Heart u kompletua me Justice’s Dance, ndërsa Hallucinate u zbukurua me elementë të Daft Punk’s Technologic. Edhe balada e fuqizimit të grave, Boys Will Be Boys, u përfshi në një remiks karnavalesh të zhurmshme, duke përfshirë një mostër të “Hollaback Girl” të Gwen Stefanit.
Është një truk që Dua e ka huazuar nga Madonna – duke e vendosur muzikën e saj direkt në kanunin e popit – duke bërë homazhe në të njëjtën kohë me pohimin e dominimit të saj. Në duar më të vogla, do të ishte një ushtrim mendjemadhësie, por hitet e veshura me platin të Future Nostalgia i përballuan krahasimet.
Që nga viti 2019, ajo është shndërruar në një interpretuese komanduese, me vetëbesim, e cila mund të hedhë edhe një hit gjigant si New Rules dy këngë në grupin e saj, e sigurt në dijeninë që ajo ka një duzinë këngë të tjera që publiku i njeh po aq mirë.
Jo për herë të parë, fansat e mbytën atë… thuajse sikur e kishin kaluar karantinën duke mësuar këngët e Lipës dhe më në fund po merrnin mundësinë të jetonin fantazinë e tyre. Të njëjtën gjë po e përjetonte edhe Dua në skenë. /KultPlus.com
Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, i ka dhënë figurën e Hyneshës në Fron, gazetarit Vaughan Smith, në shenjë falënderimi për raportimin e këtij të fundit gjatë luftës në Prekaz,shkruan KultPlus.
Falënderimi erdhi në rastin kur shënohet Epopeja e UÇK-së, derisa Rama njoftoi se me rastin e 11 qershorit për ditën e çlirimit të qytetit, Smith do të shpallet Qytetar Nderi i Prishtinës.
“Vaughan vetë u vu në sprovë prej vdekjes. Snajperisti sërb e shënjestroi, dhe plumbi e goditi Vaughan-in. Por, në zallamahinë e përgjithshme dhe në përqendrimin për t’u tërheqë i sigurt drejt veturës së ndodhur me kilometra larg, Vaughan as nuk e kuptoi se ishte goditë. E mori vesh veç kur u kthye në veturë dhe nxori nga çanta e lidhur rreth brezit shaminë ku kish mbështjellë pakon e cigareve, një tufë prej 3 mijë markash gjermane dhe telefonin mobil me të cilin donte me i telefonu gruas. Telefoni ishte kthy në një deng copash metali, e plumbi kish mbetë i ngulitur në baterinë e tij. Markat gjermane e kishin të gjitha nga një vrimë të rrumbullakët mespërmes. Kur Vaughan çoi këmishën, pa një mavijosje të madhe në bark, por asgjë më shumë. Të mos e kishte çantën rreth brezit, plumbin do ta kishte në bark.”, shkroi Rama.
I pari i Prishtinës përgëzoi Smithin për punën gjatë luftës, ku tha se asnjë kameraman tjetër, nuk ia doli të vijë aq afër sa bëri britaniku autoblindave të Serbisë gjatë aktiti të rrënimit të shtëpive.
“Si videogazetar i pavarur, Vaughan ka fitu – individualisht dhe si pjesëtar i ekipeve – 28 çmime lajmesh. Shumicën e këtyre i ka për filmin “Lugina”, në të cilin portreton luftën në Kosovë, e i cili mbetet njëri nga dokumentarët më të vlerësuar që të jetë shfaqë në televizionet britanike. Në vitin 2010, kur unë po punoja në projekt-propozimin për konservimin e shtëpive-muze të familjes Jashari, Vaughan më dha shumë bujarisht të drejta të plota me i përdorë filmimet e tij”, u tha mes tjerash në postimin e Ramës.
Më 11 qershor, Smith do ta vizitojë Kosovën përsëri, me ç ‘ rast do të shpallet edhe qytetar nderi. /KultPlus.com
Rrufeja gati 800 kilometra e gjatë që ndriçoi qiejt mbi tre shtete amerikane është më e madhja në histori, kanë konfirmuar shkencëtarët. Rrufeja në vitin 2020 u shtri mbi 477.2 milje (768 kilometra) dhe ndriçoi qiejt mbi Misisipin, Louisianan dhe Teksasin.
Rekordi i mëparshëm ishte 440.6 milje (709 km) dhe u regjistrua në Brazil në vitin 2018. Rrufeja rrallë zgjat mbi 10 milje dhe zakonisht zgjat më pak se një sekondë, shkruan BBC.
Një tjetër rrufe u regjistrua në vitin 2020 – në Uruguaj dhe Argjentinë – që vendosi një rekord të ri në 17.1 sekonda. Rekordi i mëparshëm ishte 16.7 sekonda.
“Këto janë ngjarje të jashtëzakonshme”, tha profesori Randall Cerveny, raportues i Organizatës Botërore Meteorologjike (WMO) për motin dhe ekstremet klimatike. Sipas WMO-së, të dy regjistrimet ndodhën në zona të prirura ndaj stuhive intensive që prodhojnë “mega-rrufe”. / KultPlus.com
Ndotja plastike është një problem urgjent global që kërkon një marrëveshje ndërkombëtare të detyrueshme të OKB-së, thuhet në një raport të Agjencisë Kërkimore (EIA).
OJQ-ja mjedisore thotë se ka prova të shumta për efektet e dëmshme të plastikës dhe argumenton se ndotja plastike është një problem po aq i rëndësishëm sa edhe ndryshimi i klimës.
Ajri që thithim sot përmban mikrogrimca plastike, plastika u gjet në borën e Arktikut dhe gjithashtu gjendet në tokë dhe ushqim, shkruan BBC.
Kjo mbështetet nga një raport që thotë se rreth 20 elefantë ngordhën në Tajlandë pasi hëngrën mbetje plastike nga deponitë.
Autorët e raportit u bëjnë thirrje kombeve të bien dakord për një marrëveshje detyruese të OKB-së që synon reduktimin e prodhimit të plastikës dhe mbetjeve plastike.
“Është koha që ne ta trajtojmë këtë problem vdekjeprurës”, tha Tom Gammage nga EIA.
“Nëse kjo valë ndotjeje vazhdon, deri në vitin 2040 pesha e mbetjeve plastike në dete mund ta kalojë peshën totale të të gjithë peshqve detarë”. / KultPlus.com
Sipas një hetimi të ri, është identifikuar pas 77 vitesh, i dyshuari që mund të ketë tradhtuar Anne Frank dhe familjen e saj te nazistët. Anna Frank vdiq në një kamp përqendrimi nazist në vitin 1945, në moshën 15-vjeçare, pas dy vitesh fshehje, shkruan BBC
Ditari, i botuar pas vdekjes së saj, është prova më e fuqishme e jetës së hebrenjëve gjatë luftës. Një ekip që përfshin një ish-agjent të FBI-së tha se Arnold van den Bergh, një figurë hebreje në Amsterdam, “u dorëzua” për të shpëtuar familjen e tij.
Ekipi, i përbërë nga historianë dhe ekspertë të tjerë, iu deshën 6 vite duke përdorur teknika moderne hetimore për të zgjidhur çeshtjen. Van den Bergh kishte qenë anëtar i Këshillit Hebre të Amsterdamit, një organ i detyruar të zbatonte politikën naziste në zonat hebraike. Organizata u shpërbë në vitin 1943 dhe anëtarët e saj u dërguan në kampet e përqendrimit, raporton abcnews.al
Por ekipi zbuloi se van den Bergh nuk u dërgua në një kamp dhe përkundrazi jetonte në Amsterdam.
“Kur van den Bergh nuk ishte më i mbrojtur, ai duhej të siguronte diçka të vlefshme për nazistët, në mënyrë që ai dhe familja e tij të ishin të sigurt, sipas një agjenti të ish FBI-së, Vince Pankoke.
Ekipi tha se një tjetër person hebre mund të ishte tradhtari. Por gjeti gjithashtu prova që sugjerojnë se Otto Frank, babai i Anës, mund ta ketë pasur dijeni për diçka të tillë dhe e ka mbajtur të fshehtë. Ata gjetën një kopje të një shënimi anonim dërguar Otto Frank që identifikonte Arnold van den Bergh si tradhtarin e saj, raporton abcnews.al
Pankoke tha se antisemitizmi mund të ketë qenë arsyeja që ai nuk u bë kurrë publik. Gazeta holandeze de Volkskrant raporton se van den Bergh vdiq në vitin 1950 . Në një deklaratë, muzeu i Shtëpisë së Anne Frank tha se ishte “i impresionuar” me gjetjet e ekipit hetimor.
Drejtori ekzekutiv i saj, Ronald Leopold, shtoi se kërkimi i ri kishte “gjeneruar informacione të reja të rëndësishme dhe një hipotezë magjepsëse që meriton kërkime të mëtejshme”. /abcnews.al /KultPlus.com
Gazeta britanike, BBC, ka bërë një përzgjedhje të disa prej fotografive më të fuqishme të bëra nga fotografët e agjencive të lajmeve në mbarë botën këtë vit, përcjell KultPlus.
Bota ishte e mbushur me befasi nga më të ndryshmet në vitin 2021, derisa viti i ardhshëm do të na pres në vitin e tretë pandemike, pa zgjidhje dhe me probleme të ndryshme. /KultPlus.com
*Photos are taken by:AFP, Getty Images and Reuters*.
Muzika, gjatë vitit që po lëmë pas, edhe pse në pandemi, ka luajtur një rol të madh në jetën e çdonjerit. U realizuan ngjarje muzikore, u vlerësuan këngëtarë, dhe u ndanë edhe çmime në ceremoni muzikore. Kur jemi te kjo, shumë këngë kanë kryesuar në top lista në vende të ndryshme. BBC bëri përzgjedhjen e dhjetë këngëve më të mira të vitit, për të cilat u bazua në listat e këngëve të publikuara nga revista muzikore me ndikim, faqe interneti, gazeta e transmetues rreth botës.
Sipas BBC-së, në pozitën e parë vjen Olivia Rodrigo me këngën “Good 4U”. Kjo këngë u lansua në maj të 2021-tës, ndërkaq është singli i tretë i Rodrigos nga albumi i saj “Sour m”.
Në pozitën e dytë u vlerësua kënga e Lil Nas X “Montero (Call Me By Your Name)”. Kjo këngë u debutua në krye të Billboard Hot 100, duke u bërë kështu hiti i dytë i Nas pas “Old Town Road”. Veç SHBA-ve, kjo këngë kryesoi toplistat edhe në disa vende të tjera të botës, si Kanada, Francë e Britani të Madhe.
Pozita e tretë vjen me këngën e Silk Sonic “Leave The Door Open”. Kënga dhe videoja e saj muzikore u nominuan për disa çmime, përfshirë këtu incizimin dhe këngën e vitit në ceremoninë e 64-të vjetore të ndarjes së Gremive.
BBC në pozitën e katërt për këngën më të mirë të vitit 2021 vlerësoi “All Too Well”, të Taylor Swift. Kjo këngë arriti sukses ndërkombëtar, duke kryesuar kështu në toplistat e disa vendeve. Ajo po ashtu theu rekordin botëror për këngën më të gjatë që ka kryesuar në Billboard Hot 100, për kohëzgjatje prej dhjetë minutash.
Kënga e Wizkid ft Tems “Essence”, u pozicionua në vendin e pestë. Kjo është kënga e parë nigeriane që u vlerësua në historinë e Billboard Hot 100 dhe në Billboard Global 200. Një remiks i saj u lansua në bashkëpunim me këngëtarin kanadez, Justin Bieber. Kjo këngë u nominua në kategorinë Best Global Music Performance në ceremoninë e 64-të të Grammy.
Kënga e gjashtë më e mirë për 2021-tën është “Bunny is a Rider”, e Caroline Polachek.
Në pozitën e shtatë u radhit kënga e Billie Eillish “Happier than ever”. Kjo këngë u debutua në krye të Billboard 200, dhe kryesoi edhe në 20 vende të ndryshme.
BBC në pozitën e tetë zgjodhi këngën “Drivers Liscence” të Olivia Rodrigo. Kjo këngë u pozicioua në vendin e parë të 25 toplistave në vende të ndryshme, e po ashtu ka kryesuar për disa javë në toplista në Australi, Kanada, Irlandë, Zelandë të Re dhe Britani të Madhe. Kënga Drivers Liscence në Spotify arriiti mbi një miliard transmetime.
Kënga Wet Leg e Chaise Longue u vlerësua në pozitën e nëntë. Kjo këngë u bë virale gjatë vitit që po lëmë pas.
Dhe e fundit, në pozitën e dhjetë vjen kënga Silk Chiffon, e Muna ft Phoebe Bridgers. Revista “Rolling Stone” këtë këngë e quajti të gjallë, me deklaratë të qartë për dashuri të çuditshme. / KultPlus.com
Mbretëria e Bashkuar po përballet me një valë të re të infeksioneve me variantin Omicron, raporton BBC.
Numri i viktimave nga varianti Omicron deri në fund të prillit të vitit të ardhshëm mund të variojë nga 25,000 në 75,000, në varësi të asaj se sa mirë funksionojnë vaksinat.
Kështu thonë ekspertët e shëndetësisë.
Hulumtimi i realizuar nga ta bazohet në supozimin se Omicron është më pak i rëndë nëse jeni të vaksinuar. Ndërsa, marrja e dozës përforcuese të vaksinës ka të ngjarë të zbusë ndikimin e valës së re Omicron, thanë studiuesit, shkruan BBC.
Nick Davies, një nga autorët tha se Omicron po përhapej “shumë shpejt”, ishte “mjaft shqetësues” dhe kishte të ngjarë të ishte forma dominuese e virusit në Angli deri në fund të vitit.
Raporti thotë se numri i personave të infektuar aktualisht po dyfishohet çdo 2.4 ditë në Angli, kjo pavarësisht se vendi ka numër të madh të të vaksinuarve.
Davies tha: “Bazuar në atë që po shohim, mund të presim që të ketë një valë të madhe të Omicron në MB.”
“Në skenarin më të keq, mund të nevojiten kufizime më të ashpra – në krye të masave aktuale në fuqi në Mbretërinë e Bashkuar për të ndaluar mbingarkesën e spitaleve”, thanë hulumtuesit. / KultPlus.com
Themeluesi i Amazonit, Jeff Bezos, ka thënë se Fondi i Bezosit për Tokën do të shpenzojë 2 miliardë dollarë për të rigjeneruar natyrën dhe transformuar sistemet ushqimore, raporton BBC.
Ai në konferencën e klimës COP26 në Glasgo] ka thënë se ka kuptuar brishtësinë e natyrës kur udhëtoi në hapësirë.
Sipërmarrësit, përfshirë këtu edhe Bezosin, janë kritikuar se po shpenzojnë para për të udhëtuar në hapësirë në vend se të zgjidhin problemet në Tokë.
Amazoni është kritikuar gjithashtu nga punonjësit për praktikat mjedisore.
Duke folur në konferencën COP26, Bezos tha: “Në shumë pjesë të botës, natyra tashmë po kthehet në një lavaman karboni, në një burim karboni”.
Fondi i Bezosit për Tokën planifikon të shpenzojë 10 miliardë dollarë për të luftuar ndryshimet klimatike në përgjithësi. / KultPlus.com
Pamjet shokuese të policëve amerikanë hipur mbi kuaj duke i rrethuar imigrantët haitianë përgjatë kufirit me Meksikën po nxisin krahasime të errëta me epokën e skllavërisë në ShBA dhe me keqtrajtimin historik të personave me ngjyrë në këtë shtet.
Fotografitë që janë shpërndarë shumë, të bëra nga një fotograf i agjencisë AFP këtë javë, shfaqin agjentë të patrullës kufitare të ShBA-së, të hipur në kuaj, duke i përdorur rripat e frerëve të kuajve kundër imigrantëve haitianë, duke i shtyrë ata drejt lumit Rio Grande, i cili e ndan Teksasin nga Meksika.
Sekretari amerikan për Sigurinë e Atdheut, Alejandro Mayorkas, ka thënë se oficerët ishin duke u përpjekur që t’i menaxhonin imigrantët që po e kalonin lumin. Ai është zotuar se departamenti i tij do t’i hetojë raportet për abuzime, shkruan BBC, transmeton KultPlus.
Shumë amerikanë i kanë krahasuar pamjet me skllavërinë historike, e cila kishte marrë fund më 1865, dhe me periudha tjera të errëta për njerëzit me ngjyrë në Shtetet e Bashkuara.
Në një fotografi të shpërndarë shumë në internet, pamjet e kësaj jave në kufi krahasohen me një vizatim historik të një skllavi afrikan, i cili tërhiqet i lidhur me litar dhe goditet me kamxhik. / KultPlus.com
Nuk është thënë kot se libri është shoku më i mirë i secilit. Tashmë, me zhvillimin e teknologjisë veçse është lehtësuar afërsia me librin, sidomos kur libri nuk është fizik.
Në vijim, KultPlus sjell një artikull të BBC-së, ku janë listuar librat më të mirë të këtij viti.
”Vajza tjetër me ngjyrë” nga Zakiya Dalila Harris
Kjo është novela e parë e Harris dhe flet për dy vajza me ngjyrë të cilat punojnë në një zyrë me njerëz të bardhë në një shtëpi publikuese në Amerikë. Libri menjëherë u bë bestseller në Neë York Times me publikimin që pati në Qershor. Vajza tjetër me ngjyrë është një libër me ritëm të shpejtë, dhe përzierje të veꞔantë të horrorit, satirës dhe sci – fi.
”Paqet” nga Helen Oyeyemi
Në këtë libër të zhanrit fiktiv, Helen Oyeyemi luan me lloje të ndryshme të zhanrit – ku shpesh bota e fantazisë ngjeshet me botën reale. Novela e saj e fundit, Paqet, ka pesë protagnoistë enigmatikë të cilët udhëtojnë me një tren të ꞔuditshëm. Ndërveprimi mes karaktereve është shumë interesant dhe me kohë shpalosen sekrete të secilit.
”Premtimi” nga Damon Galgut
Libri i fundit nga novelisti dhe shkrimtari Damon Galgut fokusohet në historinë e një familjeje të bardhë të cilët jetojnë në Afrikë të Jugut në 1980-at. Libri ndjek fatin e tre fëmijëve të familjes pas vdekjes së matriarkat Rachel. Të tre karakteret lidhen me premtimin që i kishin bërë shërbëtores së tyre me ngjyrë. Ky libër u vlerësua nga The Observer si një vepër që përqon emocione të thella me intensitet të lartë artistik.
”Rregullat e Shpalosjes” nga Lisa Mclnerney
Autorja irlandeze Lisa Mclerney fitoi çmimin e Grave për novelën e saj The Glorious Heresies, një triologji për botën e krimit në qytetin Cork. Libri i saj i fundit Rregullat e Shpalosjes fokushet në shprehitë dhe mendimet filozofike të një shitësi të drogës, i cili është i biri një gangsteri alkoholik. Rezultati është një libër sarkastik, i mençur dhe me humor të thellë.
”Rrethi i Madh” nga Maggie Shipstead
I listuar si një nga librat më të mirë nga Booker Prize, ky bestseller i Neë York Times sjell historinë e dy grave të cilat jetojnë në dekada dhe kontinente të ndryshme. Njëra prej grave ështe Marian Graves, një pilote e cila tenton të udhëtojë rreth botës me aeroplanin e saj dhe tjetra është një aktore e famshme e cila përfshihet në një skandal. Jetërat e të dy grave takohen në mënyra të çuditshme.
”Vendi i dytë” nga Rachel Cusk
Në Vendin e Dytë, narratorja e librit e fton një artist të famshëm në rezidencën e saj që gjindet në fshat, ku ajo jeton bashkë me familjen e saj. Por, derisa vera kalon, prezenca e artistit fillon të shqetësojë familjen dhe shkaktojë kaos në qetësinë e tyre. Novela është një trajtim humoristik i gjinisë dhe privilegjit, dhe po ashtu një eksplorim i artit, marrëdhenieve dhe moralit.
”Prona të Paura” nga Deborah Levy
Novela e saj e tretë në triologjinë autobiografike është një memoir mbresëlënës dhe i fuqishëm, me analiza kulturore dhe kritika feministe. Në Prona të Paura ne e gjejmë autoren duke udhëtuar rreth botës, deri sa ajo i afrohet moshës 60 vjecare duke e kujtuar të kaluarën e saj, shkrimtarët të cilët e kanë influencuar dhe statusi i grave në një shoqëri patriarkale.
”Klara dhe Dielli” nga Kazuo Ishiguro
Klara dhe Dielli është novela më e re e Kazuo Ishiguro që prej se autori fitoi çmimin Nobel Prize për literaturë ne vitin 2017. Narratorja është Klara, një robot me intelegjencë e cila e observon botën rreth saj. Ajo zgjedhet të jetojë me një familje, dhe kështu libri eksploron raportet e ndryshme sociale dhe dashurinë. / KultPlus.com
BBC shpreson të bëjë ndryshime për skandalin e prezantuesit Martin Bashir duke paguar rreth 1.5 milion funte “dëmshpërblim” për një organizatë bamirëse të zgjedhur nga Familja Mbretërore.
Donacioni i pashembullt përfshin 1.15 milion funte (1.34 milion euro) – shuma që Korporata e bëri nga shitja e të drejtave globale për intervistën e famshme të Princeshës Diana – plus dëmshpërblimet, shkruan DailyMail.
Një hetim nga Lord Dyson në maj zbuloi se Bashir kishte gënjyer për të marrë intervistën e vitit 1995, duke përdorur metoda “mashtruese” të mbuluara më vonë nga një hetim i brendshëm “mjerisht joefektiv” nga Tony Hall, i cili më vonë u bë drejtor i përgjithshëm i BBC-së.
Ndërsa kushtet e sakta ende nuk janë përfunduar dhe nuk ka një datë të caktuar për paratë e paguara, kuptohet se do të vijnë nga BBC Studios, krahu tregtar i Korporatës – një operacion tregtar i pa financuar nga tarifa e licencës.
Burimet mbretërore thonë se Princat William dhe Harry ka të ngjarë të përfshihen në vendosjen se si duhet të përdoren paratë e dëmshpërblimit.
Mbrëmë shoqja e ngushtë e Dianës, Rosa Monckton, tha: “Ky është një vendim i admirueshëm, edhe pse padyshim që nuk mund të zhbëjë dëmin që është bërë ose të fshijë fajin e BBC–së”.
Edhe pse skandali u zbulua nga kjo gazetë 25 vjet më parë, BBC-së iu desh deri në fillim të këtij viti të pranonte keqbërjen e Bashirit, pasi e kishte shfajësuar atë më parë.
Pas publikimit të raportit të Lord Dyson, William dënoi Korporatën për mashtrimin e nënës së tij, shkatërrimin e jetës së saj dhe ndihmën për të shpejtuar divorcin e saj.
Ai tha se dështimet e BBC-së kishin kontribuar në ‘frikën, paranojën dhe izolimin’ e Dianës në vitet e saj të fundit, dhe se intervista dha një “kontribut të madh në përkeqësimin e marrëdhënies së prindërve të tij”.
Kuptohet që ideja e dhurimit u sugjerua për herë të parë nga vëllai i Dianës, Earl Spencer, i cili tha se disa nga paratë e fituara nga BBC duhet të shkojnë për organizatat bamirëse të Dianës.
Është gjithashtu e kuptueshme që zyrtarët e Pallatit nuk i kërkuan një donacion BBC-së dhe ende nuk janë informuar për detajet.
Lëvizja vjen në sfondin e diskutimeve të vazhdueshme, të filluara nga William, midis transmetuesit televiziv dhe oborrtarëve të Pallatit.
Thuhet se William beson se ka prova të tjera për të zbuluar dhe shprehu interes për të vazhduar bisedat private me BBC-në “për të parë se çfarë del”.
Sidoqoftë, drejtori i përgjithshëm aktual, Tim Davie, tani ka të ngjarë t’i shikojë dëmshpërblimet si një mënyrë për të tërhequr një vijë nën çështjen. Ai tashmë i ka dërguar letra falje pa kushte Mbretëreshës, Princit Charles, Princit William, Princit Harry dhe vëllait të princeshës së ndjerë, Earl Spencer.
Ato thuhet se përfshinin rrëfimet poshtëruese se si ‘Martin Bashir përdori gënjeshtra dhe dokumente të rreme për të fituar qasje tek princesha’ dhe se ai ‘bëri një seri pretendimesh të turpshme dhe të pavërteta’.
Davie gjithashtu kërkoi falje nga Matt Wiessler, sinjalizuesi që zbuloi mashtrimin e Bashir, dhe i cili tani është vendosur të marrë nga 750,000 deri në një milion funte kompensim.
Artisti grafik i vlerësuar me çmime doli para një çerek shekulli më parë për të ekspozuar reporterin e Panoramës për udhëzimin e tij për të prodhuar deklarata bankare të rreme që thuhet se janë të rëndësishme për të siguruar intervistën e Dianës.
Wiessler besonte se ato ishin riprodhime besnike të dokumenteve të mirëfillta, por kur më vonë zbuloi se çfarë kishte bërë Bashir, ai u rendit në listën e zezë nga BBC.
Ai më në fund u shfajësua nga pyetja e Lord Dyson.
Dy muaj më parë u raportua se Davie kishte rënë dakord të mos transmetonte përsëri intervistën e vitit 1995, por tha se përdorimi i klipeve të shkurtra në kontekst duhet të ishte i hapur për diskutime të mëtejshme.
Pretendohej se refuzimi për të dhënë një premtim më të gjerë për të mos treguar fragmente zemëroi Pallatin – oborrtarët kërkuan një angazhim nga BBC për të vendosur kufij të fortë në përdorimin e tij.
Princi Charles u tha se ishte zemëruar për “gënjeshtrat e turpshme” në intervistë, përfshirë pretendimin se ai nuk ishte i përshtatshëm për të qenë monark.
Ai besohet të jetë thellësisht i shqetësuar se ky klip nuk do të transmetohet kurrë për shkak të ndikimit që mund të ketë në perceptimin publik të entuziazmit të tij për trashëgimin e fronit.
Bashir u punësua nga BBC si redaktor i fesë në vitin 2016, por papritmas dha dorëheqjen më 14 maj, duke cituar shëndetin e dobët.
BBC dhe Pallati Kensington nuk pranuan të përgjigjen lidhur me ngjarjen./KultPlus.com
Kritikët e filmit të BBC Culture, Nicholas Barber dhe Caryn James kanë zgjedhur filmat më të mirë deri më tani të këtij viti, në mesin e të cilëve janë edhe Minari, Nomadland dhe The Father, transmeton KultPlus.
Më poshtë mund të gjeni listën e 12 filmave më të mirë të vitit 2021 sipas BBC:
Judas and the Black Messiah
Minari
Raya and the Last Dragon
Nomadland
French Exit
Supernova
Night of the Kings
Another Round
Summer of Soul (…or, When the Revolution Could Not Be Televised)
Ylli i muzikës, Billie Eilish i ka bërë publike detajet rreth emisionit të ardhshëm special për kanalin “BBC”, me titull “Billie Eilish: Up Close”.
Para disa javësh u zbulua se ylli i hitit “Bad Guy”, ishte duke punuar në një projekt special për fansat e saj, në bashkëpunim me platformën mediale gjigante.
Dhe tani është konfirmuar lajmi se emisioni në fjalë do të transmetohet të shtunën më 31 korrik në kanalin “BBC One”, derisa DJ Clara Amfo nga “BBC Radio 1” do ta intervistojë pop yllin 19-vjeçar për rrugëtimin e saj drejt famës, dhe faktin se anembanë botës konsiderohet një person model, transmeton KultPlus.
Program 45-minuta do të transmetohet një ditë pas lansimit të albumit dytë të shumëpritur të këngëtares së shpërblyer me “Grammy”, me titull “Happier Than Ever”.
“Në emisionin special të xhiruar në vendlindjen e Billie Eilishit, Los Angeles, DJ Clara Amfo nga ‘BBC Radio 1’ do të bisedojë me këngëtaren rreth albumit të saj të fundit, ‘Happier Than Ever’, rrugëtimit të jashtëzakonshëm drejt famës, do ta kthejë atë prapa në kohë për t’i kujtuar disa prej sukseseve më të njohura, do të diskutohet për efektet që këto suksese të karrierës i kanë pasur në jetën e saj si dhe rolin e artistes si inspirim për të rinjtë anembanë botës”, thuhej në një komunikatë për media, transmeton tutje KultPlus.
Në të kaluarën, yje të njohur të tillë si Adele, Ariana Grande dhe Harry Styles, kanë arritur marrëveshje për realizimin e një emisioni të tillë special me kanalin “BBC”.
Ndërkohë, Billie sapo ka njoftuar se është duke e shfaqur përvojën e saj kinematografike, ekskluzivisht në platformën “Disney+”.
Filmi koncertal me titull “Happier than Ever: A Love Letter to Los Angeles”, do të transmetohet në këtë platformë digjitale më 3 shtator të këtij viti.
Projekti që i sjellë përjetimet e një koncerti special të këngëtares, do të përfshijë performanca intime të secilës këngë të albumit të ardhshëm të Eilishit, për herë të parë dhe të vetme, nga skena legjendare “Hollywood Bowl” në Los Angeles.
Në një prononcim për media, pop këngëtarja kishte deklaruar: “Kompania ‘Disney’ është jashtëzakonisht ikonike, prandaj të bashkëpunoj me ta në një projekt të këtillë, është një nderë i madh për mua. Ta kem rastin ta prezantoj albumin tim të dytë në këtë mënyrë dhe t’ia dedikoj atë qytetit që e dashuroj dhe ku jam rritur, është diçka shumë emocionuese për mua. Shpresoj do t’iu pëlqejë ky projekt”.
Filmi koncertal “Happier than Ever: A Love Letter to Los Angeles” vjen me regji të dyshes, Robert Rodriguez dhe Patrick Osborne, si dhe do të përfshijë elemente të animuara, duke i dërguar shikuesir në një rrugëtim si nëpër ëndrra përmes vendlindjes së Eilishit, Los Angeles, dhe disa nga sfondet më ikonike të këtij qyteti. / KultPlus.com
Elizabeth Gowing rrëfen udhëtimin e saj në Veri të Shqipërisë, në Kukësin ku mblidhen lule, bimë medicinale të cilat janë të pasqyruara në kremrat e bukurisë së kompanive ndërkombëtare. Për BBC Travel ajo rrëfen bisedat me disa prej grave që punojnë në majën e maleve, eksportin, kërkesat dhe një vizitë në shtëpinë e një prej tyre: ‘Ekziston një thënie e tmerrshme nga Kanuni i rregullave tradicionale të Shqipërisë: “gruaja është një plaçkë për t’u përdorur mirë”. Por këtu, gratë me shamitë e tyre dhe gërshetat e gjata të zeza ishin ato që i përdornin mirë plaçkat.’
Nga Elizabeth Gowing
Ndërsa bimët e egra shqiptare kërkohen ndërkombëtarisht, industria ofron mundësi të mëdha ekonomike dhe pavarësi për gra si Donika Musaj në Kukës.
Ishte një fillim i nxituar për udhëtimin tim të mëngjesit, dhe ndërkohë po kërkoja ndonjë krem kundër diellit. Hipa në autobus, po largohesha nga qyteti shqiptar i Kukësit dhe më kishin paralajmëruar se do të ishte dy orë udhëtim me ‘turbullira’. Autobusi ishte i mbushur me njerëz. Pasagjerët kishin lëkurë të pastër dhe strukturë të shkëlqyeshme të kockave, që jam mësuar të shoh tek burrat dhe gratë e rajoneve malore të veriut të Shqipërisë, por bagazhet e tyre më befasuan.
Ekziston një thënie e tmerrshme nga Kanuni i rregullave tradicionale të Shqipërisë: “gruaja është një plaçkë për t’u përdorur mirë”. Por këtu, gratë me shamitë e tyre dhe gërshetat e gjata të zeza ishin ato që i përdornin mirë plaçkat. Pranë meje, një grua kishte një trajstë me bukë të bardhë të freskët, sapo kishte dalë nga furra. Para saj ishte gruaja që dëgjova duke debatuar me shoferin për vendosjen e një çarçafi të madh me kërcej dhe lule, disa prej të cilave kishin mbushur dyshemenë e autobusit.
Për fat të mirë dhe për kureshtinë time, njoha gruan e cila mu prezantua si Gruaja e Naimit. Ishte eksperte e bimëve dhe e zonja e çarçafit që po kthehej në shtëpi nga Kukësi. Më tregoi se tashmë bimët kërkoheshin pa kërcell dhe këto të fundit ua jepte dhenve kur kthehej në shtëpi.
Bimët që kishte mbledhur ishin medicinale dhe janë pjesë e një tregu të madh ndërkombëtar. Më tregoi lulen e verdhë që njihej si lulja e gishtit, pasi sapo ta merrje në duar mblidhej si gishtat e dorës. Një euro për kilogram ishte.
Një tjetër kishte mbledhur lule murrizi. Unë ndërkohë po mësoja më shumë, edhe për fshatin. Të gjitha lulet që këta koleksionistë mblodhën, përfundimisht u larguan nga malet dhe zbritën në Kukës për t’u shitur për eksport. Fshati i njohur si Çaj është tipik për pjesën më të madhe të Shqipërisë, është 77% malor dhe përfiton nga një klimë dhe tokë mesdhetare me fare pak ndotje kimike.
Të gjithë këta faktorë i bëjnë bimët e mbledhura të egra shqiptare veçanërisht të kërkuara ndërkombëtarisht. Industria ofron mundësi të mëdha ekonomike për gratë që ishin në autobusin tim, megjithëse të korrat e tyre duhet të përmbushin standardet ndërkombëtare si p.sh. të mos kenë shumë material të papërdorshëm – si kërcell.
Kur mbërrita në shtëpinë e familjes së Donika Musaj, “Bujtina Musaj”, shpresoja se mund të përshëndetesha me nënshkrimin “çaj mali”, një pije qetësuese, e verdhë si drita e llambës, që është bërë nga bima, Sideritis syriaca. Në vend të kësaj më shërbyen një tisane më të errët, të bërë nga boronicat e thata. “Ne kemi mbledhur 100 kg boronicë vitin e kaluar,” tha Musaj ndërsa piva lëngun e antioksidantëve me kënaqësi.
Kjo familje dhe ato të përfaqësuara në autobus ishin vetëm disa nga më shumë se 100,000 familje shqiptare të përfshira në kultivimin ose korrjen e bimëve medicinale dhe aromatike. Në të gjithë vendin, kjo është afërsisht një në çdo shtatë shtëpi të lidhura me këtë sektor, i cili gjeneron deri në 28 milion dollarë në eksporte. Midis viteve 2018 dhe 2019.
“Eja të shohësh”, tha Musaj dhe më çoi lart për të më treguar kontributin e fundit në atë tonazh të madh bimësh. Ballkoni i saj i sipërm dukej si livadh. Kishte bërë një qilim me lëpusha që thahen në ajrin e ngrohtë të verës. Ajo i kishte lidhur dhe nuk kishte rrezik të binin.
Nga Kukësi, përmes ndërmjetësuesve dhe eksportuesve, bimët e tyre shkonin në kompanitë jashtë vendit që janë të uritura për një cilësi të mirë të primula veris. Përdoren si toners, serume dhe maska sysh me epitete si “shkëlqim” dhe “përsosje e lëkurës”, “shkëlqyes” ose “anti-plakje”, por ato produkte që ne shohim në revistat tona të bukurisë varen nga procesi i tharjes në këto ballkone shqiptare. Mendova për kremin që vura këtë mëngjes dhe pyeta veten se sa orë u desh për ta bërë.
Ndërsa udhëtoja edhe më në veri të Shqipërisë, në anë të rrugës gjeta një grup tjetër grash me çehre të freskëta që tërhiqnin gjethet. Ata thanë se kishin udhëtuar nga një fshat aty pranë i quajtur Gruemirë – emri përkthehet si “Grua e Mirë”. Ata ishin duke punuar me helikrium dhe unë pyeta nëse mund t’u bëja një fotografi.
“Po, por të lutem më bëj të dukem bukur”, tha me buzëqeshje njëra prej tyre. A i detyrohesha ta bëja? Në fakt e kishte në dorë sekretin e bukurisë.
*Autorja Elizabeth Gowing prej vitit 2006 jeton në Kosovë. Ajo është autore e librave “Udhëtime në Gjak dhe Mjaltë”, “Edith dhe unë”, “Gruaja e Zgjedhësit të Plehrave”, “The Thread Silver” dhe “Pozicionet e Nuk ka gjasa në vende të papritura”.
Ajo flet rrjedhshëm shqip dhe është përkthyese e biografisë së Adem Demacit dhe të kujtimeve të Hasan Prishtinës për kryengritjen e vitit 1912. Ajo është gjithashtu një kontribuese e rregullt e programit ‘Nga Korrespondenti ynë Vetë’ i Radio 4.
Në vitin 2016 Presidenti i Kosovës i dha asaj medaljen “Nënë Tereza” për Punë Humanitare dhe në 2017 kryeministrja Theresa May i dha asaj çmimin ‘Pika e Dritës’ për vullnetarët në të gjithë botën. / diasporashqiptare.al / KultPlus.com
Në një qendër amerikane të ndalimit në shkretëtirën e Teksasit, fëmijët imigrantë kanë jetuar në kushte alarmante, ku sëmundjet janë të shfrenuara, ushqimi mund të jetë i rrezikshëm dhe ka raportime edhe për abuzime seksuale, sipas intervistave që televizioni BBC ka realizuar me stafin e kësaj qendre dhe me fëmijët.
Muajve të fundit, Shtetet e Bashkuara janë përballur me rritje masive të numrit të imigrantëve dhe azilkërkuesve nga Amerika Qendrore. Dhuna, fatkeqësitë natyrore dhe vështirësitë ekonomike të lidhura me pandeminë janë disa nga arsyet e kësaj rritjeje, thonë ekspertët.
Kampi me tenda në bazën ushtarake “Fort Bliss” në El Paso të Teksasit është vendbanim i përkohshëm për mbi 2.000 fëmijë adoleshentë, të cilët e kanë kaluar kufirin ShBA – Meksikë të vetëm dhe tashmë po e presin ribashkimin me familjen në Shtetet e Bashkuara, shkruan BBC, transmeton Gazeta Express.
Gjetjet nga hulumtimi i BBC-së përfshijë pretendime për abuzim seksual, përhapje të Covid-it dhe morrave, një fëmijë që ka pritur disa orë për kujdes mjekësor, mungesë të rrobave të pastra dhe fëmijë të uritur që u është ofruar mish i pagatuar.
BBC-ja ka folur me punëtorët e kampit për këto kushte dhe ka parë fotografi e video që janë nxjerrë tinëz nga stafi. Kampi në bazën “Fort Bliss” përbëhet nga 12 tenda, në disa prej të cilave mbahen qindra fëmijë njëkohësisht. Fëmijët e kalojnë shumicën e ditës në tenda, dalin jashtë për një ose dy orë për rekreacion ose për të pritur në rresht me qindra të tjerë për një racion ushqimi.
Disa tenda janë vendosur vetëm për akomodimin e fëmijëve të sëmurë. Fëmijët ia kanë lënë emrin “qyteti Covid”. “Qindra fëmijë kanë dalë pozitiv për Covid”, tha një punëtor që kërkoi të mbetet anonim për shkak se stafi nuk ka të drejtë të flasë rreth kampit. / KultPlus.com
Të enjten mbrëma u publikua emisioni ku kasti i serisë së famshme amerikane “Friends” u bashkuan për diskutim, 17 vjet që kur kjo seri ka përfunduar.
Në fillim të programit Matt LeBlanc thotë se gjithçka po i duket më e vogël tani në sheshxhirim, dhe më pas ata pohojnë se ka episode që as që iu kujtohen t’i kenë xhiruar.
Gjatë programit po ashtu pati edhe fragmente nga prapaskenat e serisë që publiku nuk i kishte parë më herët.
Moment prekës ishte rrëfimi i Mathew Perry-t kur tha se gjatë tërë kohës e ndiente presionin e vlerësimit nga audienca dhe nevojën që ata të qeshnin.
Gjatë programit pati edhe rrëfime te tjera, sikur ai kur LeBlanc e kishte lëvizur supin nga vendi gjatë një skene të serisë, apo kur e luajtën kuizin e famshëm që e luanin në seri.
Pikë interesante ishin edhe mysafirët specialë të serisë si Justin Bieber, James Corden, Malala Yousafzai.
Në program u mësua nga producentët që Matt LeBlanc krejt në fund kishte arritur pas një gare të ngushtë me Louis Mandylor, që ta siguronte rolin e Joey Tribbiani-t.
Te “Friends” pati mysafirë edhe nga ata që kishin luajtur personazhe dytësore por me të cilët ishin familjarizuar fansat e zjarrtë të “Friends”.
Për fund, filmi i përfolur i “Friends”, sipas atyre që u thanë, nuk do të realizohet kurrë pasi që seria ishte përfunduar, sipas tyre, ashtu si i kishte hije. /klankosova/ KultPlus.com
BBC nuk arriti standardet e saj të larta të integritetit dhe transparencës mbi intervistën e Martin Bashir në 1995 me Princeshën Diana. Është ky përfundimi i një hetimi të drejtuar nga gjykatësi në pension Lord Dyson.
Z. Bashir veproi në një mënyrë “mashtruese” dhe falsifikoi dokumente për të marrë intervistën dhe hetimi i brendshëm i BBC-së për atë që ndodhi në 1996 ishte “fatkeqësisht i paefektshëm”, thuhet në raport.
BBC dhe z. Bashir të dy kanë kërkuar falje, ndërkohë që BBC tha se raporti tregoi “dështime të qarta”, duke pranuar se duhej të kishte bërë më shumë përpjekje për të arritur në fund të asaj që ndodhi në atë kohë.
Z. Bashir tha që tallja me dokumentet “ishte një gjë idiote” dhe ai u pendua, por tha që ata nuk kishin asnjë ndikim në vendimin e Dianës për t’u intervistuar.
Gjykatësi Lord Dyson zbuloi se z. Bashir mashtroi vëllain e Dianës, Earl Spencer, duke i treguar atij dokumentet false për të fituar besimin e tij në mënyrë që ai ta prezantonte z. Bashir me princeshën Diana.
“Duke fituar akses te princesha Diana në këtë mënyrë, z. Bashir mund ta bindte atë të pranonte të jepte intervistën”, zbuloi raporti.
Hetimi tha se Z. Bashir më vonë kishte gënjyer kur u tha menaxherëve të BBC se nuk i kishte treguar askujt dokumentet false.
Në një deklaratë, Z. Bashir kërkoi falje për talljen me dokumentet, por tha se ai ishte “jashtëzakonisht krenar” për intervistën.
Ai tha: “Deklaratat bankare nuk kishin asnjë lidhje me zgjedhjen personale nga princesha Diana për të marrë pjesë në intervistë.
“Provat e dorëzuara në hetim me shkrimin e saj të dorës (dhe të botuara krahas raportit sot) e konfirmojnë pa dyshim këtë, dhe provat e tjera bindëse të paraqitura Lord Dyson e përforcojnë atë.”
Hetimi gjithashtu ka publikuar, për herë të parë, shënimin e shkruar nga princesha në dhjetor 1995.
Ishte hera e parë që një mbretëror kishte folur kaq hapur për jetën në Familjen Mbretërore. Ajo foli për martesën e saj të palumtur me Princin Charles, punët e tyre dhe buliminë e saj. / KultPlus.com
Presidentja në detyrë e Kosovës, Vjosa Osmani nesër do të marrë pjesë në njërin nga emisionet më të ndjekura në BBC, ‘Hard Talk’ me Stephen Sackur, shkruan KultPlus.
Lajmi është bërë i ditur nga Prindon Sadriu i cili në profilin e tij në Fcaebook ka shkruar se prezenca e Vjosa Osmanit në programe të tilla është forma më e mirë e PR-it.
“Nesër Presidentja në detyrë në programin më të ndjekur të BBC, ‘Hard Talk’ me Stephen Sackur. CNN Amanpour para pak ditësh, tani BBC Hard Talk, PR më të mirë se kaq nuk ka si të bëhet për Kosovën. Dy programet politike më të ndjekura në botë nga audienca ndërkombëtare”, ka shkruar Sadriu.
Në përshkrimin e bërë nga BBC ndër të tjera shkruhet se Vjosa Osmani është pjesë e një brezi të ri të politikanëve, të pasluftës që sfidojnë gardën e vjetër të luftës.
“Trashëgimia e konfliktit dhe urrejtjes së lënë pas rënies së Jugosllavisë nuk kapërcehet lehtë. Ata e dinë se Kosova, e cila deklaroi shtetësinë e pavarur një duzinë vjet më parë, ende nuk ka bërë një paqe të qëndrueshme me Serbinë fqinje. Tani për tani Kosova po përjeton një ndryshim të madh politik. Stephen Sackur flet me presidenten e përkohshme të vendit Vjosa Osmani. Ajo është pjesë e një brezi të ri të politikanëve të rinj, të pasluftës që sfidojnë gardën e vjetër të luftës për pavarësinë e Kosovës. Ajo premton një qeveri të pastër dhe një fillim të ri, por a mund ta realizojë?”, është përshkrimi i shkurtër që ka bërë BBC për të paralajmëruar intervistën me Vjosa Osmanin./ KultPlus.com
Dua Lipa pjesë e listave “Albumi më i mirë i vitit” dhe “Kënga më e mirë e vitit”, të përpiluara nga BBC.
Mediumi i njohur britanik BBC i ka renditur albumet dhe këngët më të mira të vitit 2020, bazuar në 35 listat e publikuara në fundvit nga disa prej revistave muzikore portaleve, gazetave dhe radiostacioneve më me ndikim në botë.
Këtu përfshihen portal NME, revista “Rolling Stone”, radiot “BBC 6 Music” dhe “Double J” nga Australia, revista “Gaffa” nga Danimarka dhe të tjerë.
Këngëtarja me prejardhje kosovare, Dua Lipa, ka arritur të jetë pjesë e dy kategorive duke u pozicionuar e nënta në listën e këngëve më të mira të vitit me hitin “Physical”, dhe e katërta në listën e albumeve më të mira me albumin e saj të dytë, “Future Nostalgia”.
“I hijshëm, i freskët dhe mjaft bashkëkohor, i mbushur me këngë atraktive të cilat të dërgojnë në kohë të ndryshme, si diskotekat ndërgalaktike me këngën “Levitating”, stërvitjet intensive me plot energji me këngën “Physical, që të gjitha të kompletuara me hitin e padiskutueshëm “Don’s Start Now”, i cili e kaloi një vit të tërë në maje të toplistës së 100 këngëve më të mira në Britani të Madhe”, kështu është përshkruar albumi i Lipës, nga BBC-ja.
Sa i takon pozitave të para të këtyre listave, “Albumi më i mirë i vitit 2020” është emëruar albumi “Fetch The Bolt Cutters” nga Fiona Apple, ndërsa “Kënga më e mirë” është shpallur “WAP” nga dyshja e njohur e muzikës rep, Cardi B dhe Megan Thee Stallion./ Koha.net/ KultPlus.com
Uniformat e lezetshme të shkollës, ditët e ngrohta të Mançesterit dhe salla e refugjatëve, formojnë impresionet e hershme të shpëtuar nga Kosova. Fragmente këto të shkëputura nga letrat që ajo dërgoi në shtëpi.
Saranda Bogujevci, 22 vjeçare, gëzoi ikjen më të mrekullueshme nga paramilitarët serb, të cilët shpuan trupin e saj me 16 plumba, në masakrën që ndodhi në kopshtin e shtëpisë së saj, në një fshat në Podujevë, më 28 Mars të vitit 1999. Gjashtë anëtarë të familjes së saj u vranë, përfshirë këtu nënën dhe vëllain e saj.
Saranda la gjakderdhjet prapa saj në Prishtinë dhe u vendos në Mançester, ku u shërua nga plagët që kishte marrë. Por tmerri i vrasjes së familjes së saj ende e ndjek atë dhe pas disa vitesh kur ajo u kthye prapë në rajon për të dëshmuar kundër vrasësve.
Më poshtë janë fragmente nga letrat që ajo i shkroi gjyshes së saj, ndërsa po mësohej me ambientin e ri në veri-lindje të Anglisë.
10 SHTATOR 1999
E dashura gjyshe! Kanë kaluar shumë muaj që kur të kam parë dhe shumë gjëra kanë ndodhur qysh atëherë. Dua të tregoj se si përfundova këtu, e shtrirë në spitalin e Mançesterit, në Angli. Të katër kushërinjtë ishim të shtruar në spitalin e Prishtinës. Këtu na sollën disa ushtarë, pasi familja jonë u godit.
Jashtë ishte shumë errët – zi si korbi. Dritat në korridor ishin shumë të zbehta. Brenda ishte shumë qetë. Unë shihja infermieret që endeshin poshtë e lartë nëpër korridor, por nuk shihja asnjë ushtar. Zakonisht korridori ishte i mbushur me ushtarë të dehur e të plagosur. Ata bënin shumë zhurmë, bërtisnin, qeshnin, këndonin, bile ndonjëherë edhe shtinin me armë. Por këtë natë, asgjë e tillë nuk ndodhte.
Në mëngjes, kur erdhi koha që infermieret t’më zgjonin nga gjumi, asgjë nuk ndodhi. Kështu që unë dhe vajza me të cilën ndaja dhomën e spitalit, u ngritëm të shkojmë në banjo. Ndërsa prisja atë, hodha shikimin nga dritarja dhe pashë shenjat e NATO-s nëpër tanke. Edhe pse isha e lodhur dhe e rraskapitur, vrapova nëpër korridor dhe i tregova kushërirës time, Jehonës. Më bëhej të bërtisja me aq zë sa kisha.
2 SHKURT 2000
E dashura gjyshe. Herën e fundit kur të shkrova, isha e shtrirë në spital. Nejse, që atëherë gjërat janë përmirësuar. Ende më duhet të shkoj tek fizioterapeuti tërë kohën, ndonjëherë deri në pesë herë në javë, por të paktën në mbrëmje mund të shkoj në shtëpi.
Para pothuaj tre muajsh, pata një operacion të madh në krah. Të lutem mos u merakos për plagët e mia, sepse doktorët këtu kujdesen shumë për mua. Aq shumë, saqë jam kthyer në shkollë. Është kënaqësi të jem së bashku me moshatarët e mi. Plus, unë e vesh uniformën e shkollës që është shumë e lezetshme. Askush nga nxënësit në Kosovë nuk do t’i vishte, por këtu të gjithë vijnë në shkollë me funde ngjyrë hiri, pulovra dhe kollare ngjyrë vjollce.
Mësimet ma heqin mendjen nga ajo që ndodhi vitin e kaluar. Edhe pse mësoj vetëm shkencë, matematikë dhe tek-tuk ndonjë mësim arti, unë humb veten me detyrat që kam. Po ashtu, nxënësit dhe mësuesit sillen shumë mirë me mua, gjë që ma lehtëson jetën.
Më vjen çudi, se si sistemi shkollor këtu është ndryshe nga ai në Kosovë. Në vend që mësuesit të kenë sallën e arsimtarëve, ata kanë një dhomë në klasën time dhe atyre iu duhet të rrinë me ne.
Edhe pse po shërohem përbrenda, prapë se prapë ka gjëra që ma zenë rrugën. Unë nuk mund të shprehem siç duhet. Ka shumë raste kur nuk mund të shpreh mendimet e mia sepse nuk e flas gjuhën angleze aq mirë. Fakti i tillë po më çmend. Dua t’iu them njerëzve:”Unë nuk po tregoj veten time, unë nuk po shprehem ashtu siç synoj!”
Por nuk kam mundësi, kështu që ndjehem sikur të isha dikush tjetër. E urrej këtë gjendje. Unë kurrë nuk kam qenë aq e urtë në shtëpi, po këtu mësuaesit mendojnë se jam shumë e sjellshme. Sikur t’më njihnin! Më ka marrë shumë malli për ty dhe shtëpinë. Shpresoj të shihemi së shpejti. Me dashuri, Saranda.
20 GUSHT 2002
E dashura gjyshe. Sapo isha duke menduar për ty. Tashmë e kam sistemin e muzikës dhe kënga e kushëririt tonë Ismetit ishte duke kënduar. E di cila, ajo kënga e dasmave. Po që se mbylli sytë, e shoh veten në kopshtin tonë në Podujevë, në një ditë me diell. Sot është nxehtë edhe këtu. Kjo nuk ndodh shumë shpeshë, por në Mançester ndonjëherë bëhet mjaft ngrohtë, por jo si tek ne.
Sidoqoftë, kam ca lajme të mira. Sot kam marrë rezultatet e GCSE-së (ato janë si provime që i kryen në fund të shkollës fillore). Kam marrë notën më të lartë në lëndën e artit!
Unë mendoj se pata mësues të mirë, por prapë se prapë ndjehem paksa çuditshëm, sepse nuk i pata kryer detyrat ashtu siç duhet. Nuk isha e sigurt se a do t’i kaloja provimet apo jo. Kalova vitin me nota të larta dhe kjo ishte gjëja e fundit që prisja.
Meqë ra fjala, kohën fundit kam më shumë besim kur flas me njerëz në gjuhën angleze. Tashmë, unë me të vërtetë mund të them atë çka mendoj. Gjatë viteve të kaluara, jam ndjerë e tejdukshme dhe më vjen mirë që dikush tjetër nuk flet në vendin tim. Mendoj që të studioj artin në kolegj sepse pata notën më të lartë. Shkolla e artit ku kam vendosur të shkoj është shumë e mirë.
A të kujtohet kur mendoja të bëhem farmaciste? Se si ndryshojnë gjërat. Të them të drejtën, mendoj se nuk do të isha bërë shumë farmaciste e zonja, mbase është edhe për të mirën e shëndetit të tjerëve. Shpresoj të të shoh së shpejti. Me dashuri, Saranda.
MARS 2003
E dashura gjyshe. Po ndjehem çuditshëm sot. Ne u kthyem dje nga aeroporti, por ende nuk më besohet që gjykimi përfundoi. Që kur serbët erdhën dhe na goditën me armë, unë doja që ata të dalin para drejtësisë. Kur i pashë ata ulur në sallën e gjyqit, në njërën anë u ndjeva e lumtur sepse mund të rrëfeja se çfarë na bënë ata ne, por në të njejtën kohë isha e frikësuar.
Ne ishim të shqetësuar se diçka mund të ndodhte përsëri. Ishte vështirë t’a kalonim tërë procesin sepse kishim nevojë për mbrojtje gjatë 24 orëve, që nga momenti kur shkuam në Beograd, deri në momentin kur u larguam.
Ishte disi e çuditshme sepse më duhej të dëshmoja ditëlindjen e nënës time dhe më kujtohet kur u ktheva me veturë, shikoja diellin dhe kisha vënë kokën në dritare. Ishte një ditë e shndritshme. Nejse, brenda një sekondi, ja ku ishte, atë e kisha përballë duke më buzëqeshur. Kisha harruar se sot ishte ditëlindja e saj, megjithatë e kisha rregjistruar në kalendarin e celularit në mënyrë që ta kujtoja. Kur e ndeza celularin, u ndez alarmi me mesazhin, “Ditëlindja e mamit”.
Na u desh të nisemi dhe më u kthyem përsëri në shtëpi, këtu në Mançester. Kam kaluar shumë kohë duke menduar se çfarë ndodhi gjatë vitit 1999, dhe tani, të paktën ndjehem se mund të eci përpara. Më duket se është në rregull të eci përpara sepse njerëzit që më bënë këtë mua, ty, tërë atyre femrave dhe fëmijëve të tjerë, tashmë janë dënuar. Më mungon. Me dashuri, Saranda.
SHTATOR 2004
E dashura gjyshe. Sapo u ktheva nga qyteti, ku u takova me një shoqe. Ajo është si unë. Edhe ajo e ka familjen nga një vend tjetër dhe plotësisht e kupton se çka do të thotë të kesh në jetën tënde dy kultura, të kesh një këmbë në Mançester dhe një këmbë në një vend tjetër. Ajo është shumë e qetë dhe nuk më gjykon fare.
Përveç Claire, unë po zë shoqëri edhe me të tjerët. Është qesharake, sepse kur u ktheva në shtëpi këtë verë dhe u mundova të shoqërohem me shokët dhe shoqet e mija që kam pasur, ishte edhe më vështirë nga ç’e prisja. Shumica prej tyre janë martuar, apo kanë shkuar nëpër vende të tjera. Supozoj se të gjithë jemi ndarë. Ne nuk jemi të njëjtit njerëz siç ishim në shkollën fillore.
Po ashtu, ka edhe gjëra të tjera të mira në Mançester. Unë kam filluar të merrem me shumë aktivitete të tjera. Teatri lokal, Royal Exchange, ka mbledhur refugjatë që aktrojnë dhe ne po përgatisim një shfaqje për një studio teatri. Kam mësuar shumë nga roli. Shumica prej nesh nuk kishim aktruar më parë dhe kjo na ofroi më shumë me njëri-tjetrin. Shfaqja që ne përgatitëm është quajtur Ballë për Ballë – dashuria në Britaninë e Madhe dhe e tëra ka lidhje me marrëdhëniet. Të bën shumë për të qeshur. Sa do të kisha dëshirë që ti t’a shihje. Me dashuri, Saranda.
30 QERSHOR 2007
E dashura gjyshe, kam mjaft kohë që të shkruaj sepse jam në pushimet verore universitare. Kurrë nuk mund t’ia qëllosh se ku do të shkoj vitin e ardhshëm…Kanada. Më kujtohet kur kam qenë fëmijë dhe dëshiroja të shkoja nëpër vende të ndryshme, veçanërisht në Angli. Kurrë nuk kisha besuar se do të jetoj këtu dhe tashmë po shkoj prapë në një vend tjetër.
Mezi pres t’iu shoh të gjithë juve. Kosova do të jetë gjithmonë vendi i fëmijërisë time dhe vendlindja ime, po Mançesteri do të jetë vendi ku u bëra e rritur. Do të kisha dëshirë të flas me mamin dhe t’a pyes se çka mendon për mua si një e rritur. A është Saranda e rritur ajo që gjithmonë ka pasur në mendje? Kurrë nuk do ta di. Do të shkruaj së shpejti. Me dashuri, Saranda./ KultPlus.com
Elina Duni, këngëtarja shqiptare në Zvicër, ka performuar mbrëmjen e djeshme “live” në programin “Radio 3” të medias britanike BBC. Një performancë unike në ambientet e “Royal Festive Hall”.
Ajo ka interpretuar së bashku me partnerin e saj në muzikë, Rob Luft dhe bandën muzikore.
Elina Duni është larguar nga Shqipëria për në Gjenevë, Zvicër në moshën 10 vjeçare, ku ka jetuar sëbashku me nënën e saj.
U specializua në rrymën “Jazz” pranë Universitetit të Arteve në Bern të Zvicrës dhe që nga viti 2004 ajo luan së bashku me kuartetin nën emrin e saj.
Stili i saj inovativ në rrymën “Jazz”, me një ndikim të madh nga muzika popullore shqiptare, u vlerësua me nominimin për çmimin Seiss Music Prize në vitin 2017.
Ajo eshte e fokusuar me muzikën jazz, por është e njohur me se shumti për rrymën etno jazz ku disa këngë të vjetra shqiptare i ka ripërpunuar dhe i ka sjellë në këtë zhanër./ KultPlus.com