Etiketë: Blendi Fevziu

Dy fjalë për godinën e Teatrit Kombëtar

Posted on by KultPlus

Nga Blendi Fevziu

Teatri Kombëtar u shemb! Ky ishte lajmi që gjeta sot në mëngjes, në ekranin e celularit tim, nisur me njoftimin e dedikuar, nga gjithë portalet. Nuk ka nevojë të them se si çdo njeri që e ka jetën të lidhur prej dekadash me këtë qytet, ndjeva jo pak keqardhje. Keqardhjen për një pjesë të historisë sonë, të shndrruar në një grumbull rrënojash. Keqardhjen për një pjesë të kujtesës personale, të zhdukur tashmë, si shumë pjesë të tjera të këtij qyteti. Ndaj vendosa të postoj në Instagram dhe Facebook një pamje të Teatrit te shembur me dedikimin që kishte lidhje vetëm me mua: “Iku edhe një pjesë e historisë së këtij qyteti”. Qytet të cilin unë besoj se e dua shumë dhe këtë dashuri nuk kam nevojë as ta ndaj me njeri dhe as të ma konfirmoje kërkush.

Nuk e prisja që inbox-i të më mbushej me qindra komente, ku një pjesë shfrynin se përse nuk ngrihemi ta rrezojme këtë diktature, përse nuk bëjmë thirrje për të burgosur Edi Ramen dhe të tjera shfrynin me po kaq mllef se po bëj lojën e opozitës dhe po mbroj një godinë tallashi që do bëhet më e bukur ca vjet më pas.

Meqenese humba jo pak orë për të kthyer pergjigje të dedikuara dhe s’ja dola dot, po mundohem të jap shikimin tim ketu.

E para, çështja e Teatrit ndahet në dy pjesë: në atë që lidhet me godinën dhe trashegiminë dhe në atë që lidhet me anën ligjore të transferimit dhe shembjes së saj. Po e nis nga e para.

Sot në mëngjes nuk është prishur Teatri Kombëtar. Teatri Kombëtar mund të mbledhe plaçkat e tij e të shkojë në një godinë tjetër. Mund të vijojë me vite të tjera të japë shfaqje e të ndërrojë breza aktorësh. Sot është prishur një godinë, ku që prej vitit 1945, në mos gaboj, operonte Teatri Kombëtar.

Godina, ose me mirë kompleksi, ka nisur të ndertohet në vitin 1938 me projekt të arkitektit italian Xhulio Berte dhe përfundoi në vitin 1940. Ai u quajt në atë kohë “Rrethi Skenderbeg” dhe shërbeu si zona e elitës kulturore dhe të emancipuar shqiptare. Në të u vendos jo vetem kinemaja dhe teatri, por edhe Instituti i Studimeve Shqiptare dhe u ngritën bari dhe restoranti më “in” i qytetit. Nuk po zgjatem me rolin historik të kompleksit, qe ishte qendra e jetës intelektuale të qytetit. Më 1944 ajo u quajt “Kinema Kosova”, ndërsa më 1945, Teatri Popullor. Më 1945 aty u zhvillua Gjyqi Special që çoi ne ekzekutim disa nga emrat e njohur të politikës dhe firmëtare të Aktit të Pavarësisë. Ende sot, disa i quajne patriotë e disa kolaboracionistë. Si çdo gjë në Shqipëri që nuk gjen konsensus.

Qe prej vitit 1945 Teatri ka pasur aty selinë e tij, e për një kohë edhe “Klubi i Lidhjes se Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë”. Që prej vitit 2000 u hodh ideja që godina nuk ishte më funksionale për një teatër, ndaj ai duhej të zhvendosej diku tjetër, ose të rindërtohej aty. Idenë e mbronte kryesisht Ministri i Kulturës Edi Rama. Për fat të keq, që atëherë, e deri dje, debati u fut në rrugë të shtrembër dhe krejt të gabuar. Me shumë se sa një debat për Trashegiminë Kulturore, ai u spostua si një debat mbi Teatrin Kombëtar.

Pra në vend që të ishte një debat për vlerat historike të godinës dhe lidhjen e saj me kompleksin arkitektonik të qendrës së kryeqytetit, u shndrua në një debat se si aktorët të kishin një sallë më të mire dhe u ftuan ata të flisnin për të.

E para, Teatri dhe godina janë dy gjëra krejt të ndara. Godina mund të mos vlente për teatër më dhe unë e besoj këtë. Por ajo mund të restaurohej dhe të shndrohej në muzeum të qytetit, të arkitekturës racionaliste apo të çdo gjëje tjetër. Të mbetej dëshmi e një kohe dhe një arkitekture që për mua, mbetet më interesantja në Tiranë. Me këtë llogjikë, se projektet e reja mund të jenë më magjike ne mund të shembim edhe xhaminë, edhe sahatin edhe kalanë dhe të ndërtojme godina moderne, por që nuk kane asnjë lidhje me trashëgiminë. Pra thënë ndryshe, përfshirja e aktorëve në këtë histori qe një absurditet. Aktoret mund të vendosin si duan sallën e Teatrit, por jo shembjen dhe zëvendësimin e trashëgimisë kulturore që ju takon gjithë shqiptarëve. Kjo do të ishte njësoj, sikur për shembjen e Teatrit të Kukullave, ish- parlamentit të parë, godinës më historike të Tiranës, të pyeteshin aktorët e tij. Pra, godina mund të mos ishte teatër dhe duhej transferuar që aty, por godina nuk kishte përse te prishej. Ajo ishte pjesë e këtij qyteti.

E dyta, shembja e godinës, duhet të na bëjë të reflektojme menjëherë dhe të shohim sërish listën e monumenteve të rëndësishme në vend. Është e patolerueshme që IMK nuk e ka përfshirë Teatrin në zonën monumentale në vitin 2007. Nga pakujdesia apo nga mendësia e viteve të komunizmit që arkitekturën racionaliste e shihte si fashiste. Nëse ne nuk bëjmë sa më parë një listë të mbrojtur dhe të votuar, nuk do jetë çudi që godina e Teatrit do pasohet nga të tjera. Zona e rrugës së Kavajës, ajo e Kalasë, Zona e Kodrës së Kuqe apo e Bllokut janë të mbushura me godina historike të kërcënuara. Ato mund mund të mbrohen rast, pas rasti, por me një ligj që mos ta ndryshojë më askush. Vlerën historike se përcaktojme dot as me opinion, as me kriter estetik personal, por me ligj. Unë nuk jam kundër zhvillimit modern të qytetit; as besoj se qyteti është shkatërruar nga 4 – 5 kulla ikonike të ndërtuara keto 30 vjet. E pëlqen apo jo arkitekturën e tyre. Unë mendoj se qyteti është rënduar nga mungesa e ligjit, nga mbi 60 mijë ndërtime pa leje që kanë mbirë si mostra në oborret mes pallateve, në kodrat rrethuese rrotull qytetit, në parqet e fushat e dikurshme, madje edhe në mes të rrugëve, duke e shndruar atë në një hibrid të cuditshëm. Dikush mund të dojë trashëgimine, dikush as pyet për këtë. Garancitë duhet t’i japë ligji. Jo pëlqimet personale!

Ana ligjore e problemit është një tjetër aspekt. Përderisa presidenti i qe drejtuar Gjykatës Kushtetuese dhe përderisa BE dhe struktura të tjera kishin kërkuar dialog, vendimi mund të merrej më vonë. Edhe Mbledhja e Këshillit Bashkiak mund të bëhej e hapur e me debat, që gjithsecili të njihte qëndrimin e anëtarëve të tij.

Ndërkohë, ideja e ngritjes së një teatri të ri, modern e funksional, është çështje që e vendos bashkia. Ajo ka tagrin ta marrë këtë vendim dhe mendimi im as vlen dhe as ndryshon asgjë. Por personalisht jam 1000 herë kunder ngritjes së një Teatri të ri, me kosto të larta ndërtimi dhe operimi, që nuk përputhet fare me nivelin e zhvillimit teatror ne vend. Jam kundër qe fondet publike të hidhen në një godinë të tillë, qoftë e projektuar edhe nga një prej arkitekteve më të rëndësishëm në Europë. Personalisht ky projekt s’më thotë asgjë, edhe pse ka të tjerë që e pëlqejnë atë.

Përgjigje e gjatë për gjithë ata që më kanë shkruajtur sot, por më e shkurtër se sa ajo që do doja të trajtoja në një rrethanë tjetër.

Blendi Fevziu

Fevzi, kush të ka “përdhunuar” në fëmijëri?

Posted on by KultPlus

Nga Bledi Mane

1./
Ti e mban mend, e mban mend atë beharin e djersitur të vitit 2002. Rexhep Meidanit po i mbaronte mandata dhe politika shqiptare kërkonte një President Republike konsensual. I ndjeri shkrimtar Teodor Laço nga rradhët e opozitës propozoi Ismail Kadarenë, por ky burri gjirokastrit nga Parisi ktheu përgjigje të prerë:
-Jo! Unë jam dhe mbetem një shkrimtar që i shërbej iluminizmit të atdheut tim nëpërmjet letërsisë.
Ndryshe nga çeku disident Vaclav Havel, Kadare fisnikëroi edhe një herë tjetër profesionin dhe nacionalitetin e rrënjëve të tija.
2./
17 vite më pas, 11-17 nëntor 2019.
Fillimjava u ngrys me programin Opinion te TV Klan, Blendi Fevziu si gjithmonë në ekranin kombëtar. Pastaj e marta me Fevziun, e mërkura me Fevziun, e enjtja me Fevziun, si për çudi edhe e premtja e Zonës së Lirë të Arjan Çanit me mysafir Blendi Fevziun.
Të shtunë robi shkonte në Panairin e Librit por përsëri aty ishte Blendi Fevziu me botimin për gjyshet ndërkohë e djela te stadiumi i ri në ndeshjen kundër Francës na gjeti me Blendi Fevziun veshur kuqezi në shkallët e Arenës Kombëtare.
Facebook me Fevziun, instagram me Fevziun, ekranet televizive me Fefziun, portalet me Fevziun, udhëtimet nëpër botë me Fevziun, botime librash me Fevziun. Ndoshta ju nuk e dini por edhe protestat e studentëve të dhjetorit 1990 me Fevziun janë. Protestat moderne të studentëve dhjetor 2018 me Fevziun, gjyqet për prona te Pedonalja e Tiranës dhe Gjirit të Lalëzit në Durrës prapë Fevziun protagonist kanë. Mos përtoni, mësoni edhe disa fakte të reja:
Kur filloi botimin gazeta e parë opozitare Rilindja Demokratike në janar 1991, Fevziu botonte shkrime. Edhe në zgjedhjet e majit 1996 kur partia e Neritan Cekës, Aleanca Demokratike doli kundër Berishës, Blendi Fevziu ishte kandidat për deputetet.
3./
Çdo natë nëpër ekranet e televizioneve janë ata, tashmë edhe me botime librash nuk ngurojnë të shfaqen ata, ata rutinëzuesit e së përditshmes tonë:
Grida Duma, Iva Tiço, Anxhela Martini, Mustafa Nano, Andi Bejtja, Edmond Tupe, Preç Zogaj, Besnik Mustafaj, Blendi Fevziu, shef Renato Mekolli, Arbana Osmani.
Harrova tu them që këtë vit ka botuar libër edhe vajza e Niko Peleshit!
4./
Ismail Kadare është përkthyer anembanë planetit në më shumë se 46 gjuhë të ndryshme. Ka fituar dhjetëra çmime prestigjioze, dhe mos harroni për rreth 25 vite kandidohet për Çmimin Nobel në Letërsi.
Ndërthurur stilistikën e tij unike me tregimtarinë e historisë dhe dramat e Shqipërisë. Ka ngritur në art orientimin tonë kolektiv oksidental e përsëri mbetet modest dhe racional.
Ismail Kadare është dashuri e patjetërsueshme, e nevojshme, eterne e megjithatë nuk shfaqet kaq dendur e kaq besdisshëm edhe si shkrimtar, edhe si gazetar, si prezantues, si kuzhinier, si bloger, si fashionist, si opinionist, si politikan, si sharlatan.
Lexo Kadarenë, mëso, reflekto dhe oriento veten! / KultPlus.com

Nga Arbana Osmani, Angela Martini dhe Princeshë Elia, fytyrat publike që shkruan libra për këtë panair

Posted on by KultPlus

Panairi i Librit ‘Tirana 2019’ i çelur prej disa ditësh në Pallatin e Kongreseve ka sjellë për lexuesit disa vepra nga personazhe të njohura të ekranit shqiptar, transmeton KultPlus.

Moderatorja e njohur Arbana Osmani ka sjellë librin e saj për amvisat shqiptare të titullin ‘Receta për 5 Minuta’ duke sjellë në panair jo vetëm njerëz të apasionuar pas leximit dhe gatimit por edhe fansa të vetë moderatores.

Një tjetër personazh i njohur i ekranit gazetari dhe moderatori Blendi Fevziu solli librin ‘Tirana e Nonës’ i cili për ditë me radhë u reklamua jo vetëm në stendën e panairit, por edhe në rrjetet sociale.  Gazetari Andi Bejtja solli librin e tij me poezi  “Atdhe dashuri, me pesëdhjetë poezi t’i thuash të gjitha”.

Një libër në këtë panair solli edhe bashkëshortja e princ Leka Zogut, Elia Zaharia një përrallë me ilustrime për Mbretëreshën Geraldinë, me titull ‘Trëndafili i Bardhë’.

Ndërsa befasoi edhe modelja e njohur me Angela Martini e cila erdhi si autore e librit ‘Dashuri, shpresë, dritë’. /shqiptarja.com/ KultPlus.com

Blendi Fevziu në ‘Letërsi në nxitim’, komenton fyerjet e Edi Ramës ndaj gazetarëve (VIDEO)

Posted on by Kult Plus

I ftuar për të folur për “Letërsi në nxitim” në Festivalin Ndërkombëtar të Letërsisë të zhvilluar në Tiranë, gazetari Blendi Fevziu, interesit të bashkëbiseduesve për polemikat e shkaktuara nga sulmi i Kryeministrit Edi Rama ndaj gazetarëve iu përgjigj kështu:

“Nuk Besoj se i ka fyer, sepse që të të fyejë duhet të jetë njeri shumë i rëndësishëm. Unë mendoj se Rama më shumë se sa në raport me mediat, ka tentuar të tërheqë vëmendjen nga skandalet e radhës dhe ka tentuar të tërheqë furtunën mbi vete dhe kjo është një strategji PR-i në të cilën për hir të së vërtetës Rama është shumë i mirë”, ka thënë Fevziu.

Si autor i dy librave biografik ai për Enver Hoxhën dhe Ahmet Zogun, ai vlerëson se politikani që mund të jetë në të ardhmen personazh i librave të tij është Sali Berisha.

“Është shumë interesant. Pas vitit 1990, por edhe tani vazhdon të ketë një ndikim, Berisha ka qenë ndoshta personazhi më influent i historisë së Shqipërisë”, thotë tutje ai.

I mendimit se çdokush që angazhohet të shkruajë, pavarësisht vlerave letrare, jep një kontribut për vendin e tij, Blendi Fevziu e ka një kritikë edhe për historianët, qofshin ata të vjetër apo të rinj.

“Kanë një paaftësi totale të reagimit ndaj shikimit serioz të historisë. Në qoftë se ne kemi një fushë që e kemi sot më problematike dhe gati-gati qesharake, ajo është historiografia.”

Cili është roli i medias?

“Po mund të kishe pyetur Edi Ramën më mirë për këtë sepse këto ditë është edhe më në formë për këtë çështje.”
Në bashkëbisedimin me të rinjtë dhe nën moderimin e gazetares Alda Bardhyli, Blendi Fevziu foli për poezinë e tij të parë të shkruar në klasë të shtatë për Arbëreshët e Italisë, për dy kritikët që i beson krijimtarinë e tij, Aurel Plasari dhe Pirro Misha, për interesin e momentit ndaj librave historikë dhe shkrimtarin e fundit që lidhet me luftën në Kosovë.(Marrë nga KlanTV)./ KultPlus.com

O Zot, shpëtoje Blendi Fevziun!

Posted on by KultPlus

Shkruan: YLLI RAKIPI

U mbyll një javë, që kolegët e mi, gazetarë të shumtë, miq, të afërt dhe të largët, më telefononin orë e çast dhe më isnin vetëm për Blendi Fevziun. “Mitoman, i rrjedhur, i çmendur, i ikur nga kjo botë… si s’ka turp… si s’ka cipë…” Të them të drejtën nuk kam dëgjuar kurrë kaq fjalë kundër një njeriu, dhe të mendosh që gjithë kjo shfryrje, ky lumë sharjesh, kjo batare e papërmbajtur, bëhet kundër njeriut të mirë dhe të pafajshëm Blendi Fevziu. Se për të qenë të saktë, duhet të themi që Fevziu është vërtet një njeri i mirë.

Mesditën e sotme, deri në orët e para të mëngjesit, Blendi Fevziu ka lluar të festojë 20 vjetorin e emisionit të tij “Opinion”.

Në fakt, festa dhe përvjetorë të tillë, njerëzit e kësaj bote bëjnë dendurisht, por festa e Fevziut nuk është thjesht një festë e madhe. Kjo festë, ka kohë që ka lluar dhe i kalon të gjitha përmasat e një feste. Ky 20 vjetor i “Opinion”-it të Blendi Fevziut, ka marrë gjatë këtyre ditëve dhe në vijim, më shumë kohë dhe hapësirë se inagurimi i Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Kjo festë, nuk ngjan aspask me përmasat e dasmës së Bes Kallakut, apo festat e panumërta të Konsullit të Nderit të Meksikës, Ylli Ndroqit. Kjo që ndodhi dhe po ndodh, këto 24 orë në Shqipëri, në 20 vjetorin e “Opinion”-it të Blendi Fevziut, nuk ka ndodhur dhe nuk do të ndodhë kurrë, në asnjë vend të botës demokratike dhe jo demokratike.

E megjithatë të gjithë këtë teprim le ta quajmë për një moment normal. Teprimet janë pjesë e kësaj bote të shkujdesur dhe shpesh qesharake. Por kjo ngjarje nuk është thjesht një teprim. Kjo është një marrëzi. Në këtë festë, njeriu i mirë dhe i pafajshëm, Blendi Fevziu, ka thirrur dhe ka vendosur në rresht, mbarë botën shqiptare.

Parlamenti i Kosovës ka anulluar për ditën e sotme, seancën për formimin e qeverisë së re, vetëm që krerët të ishin të pranishëm në festën e Fevziut. Në këtë festë është e pranishme e gjithë qeveria e Republikës së Shqipërisë, edhe kjo ende e pa mandatuar, me në krye zotin Edi Rama.

Presidenti i Kosovës Hashim Thaçi ka vrapuar të jetë në krye të festës së Fevziut. Kryeministri i qeverisë në formim të Kosovës, Ramush Haradinaj, krerët shqiptarë të Maqedonisë. Ilir Meta, që sigurisht nuk mungon në asnjë festë apo ditëlindje. Kryetari, tashmë i shkrirë i opozitës, Lulzim Basha. Njerëzit më të famshëm dhe më të kamur të botës Shqiptare, elitat politike dhe intelektuale të vendit. Dhe jo vetëm kaq.

Për 20 vjetorin e “Opinion”-it, po gatuajnë gjellëbërës dhe kuzhinierë të ndritur, po slojnë vajza të përndritura. Dhe sigurisht nuk mungon Henri Çili, këtë herë me një gjetje origjinale, me Të gjithë të gjallët janë prezent në 20 vjetorin e “Opinionit”, por edhe të gjithë të vdekurit, që kanë parakaluar në emision këto 20 vjet. Shqipëria ka ndalur frymën para Blendi Fevziut.

S’ka ndodhur një pjesëmarrje dhe solemnitet i tillë, që nga koha e vdekjes së Enver Hoxhës. Lajmet për çmendurinë e Liderit Suprem të Koresë së Veriut, Kim Jong Un, kanë kaluar në plan të dytë dhe kjo, sepse çmenduria, siç thonë, del me çmenduri. Një çmenduri më e madhe ka përfshirë sot gjithë botën shqiptare, në rajon dhe më gjerë. Lajmet me stuhitë dhe uraganet, që kanë pushtuar Amerikën kanë ndaluar. Uragani Irma, është zëvendësuar nga uragani Fevzi.

Sandri është detyruar të bëjë atë që nuk ja ka marrë mendja kurrë, ka ndaluar për 24 orë novelat Turke. Është nata e njeriut të mirë dhe të pafajshëm Blendi Fevziu… Them i pafajshëm, sepse një njeri, qoftë ky edhe Blendi Fevziu, mund të çmendet.

Mund të çmenden edhe dhjetë apo njëqind njerëz. Kështu është kjo botë. Por kur është çmendur e gjithë kjo që ne i themi elita e Shqipërisë, kur është çmendur Edi Rama, Hashim Thaçi, Ilir Meta, oligarkët, ministrat, si mund të ngarkojmë me faj dhe të dënojmë Blendin tonë të mirë?!

Paralel me 20 vjetorin e “Opinion”-it të Fevziut, rastisi edhe 20 vjetori i emisionit të famshëm të BBC-së, “Hard Talk”. Në BBC, nuk pati festë, por vetëm një episod 30 minuta, me gazetarët Tim Sebastian, Sarah Montague, Stephen Sackur dhe Zeinab Badawi, gazetarë të famshëm, të cilët kanë drejtuar ndër vitë këtë program. Vetëm në 30 minuta ata e përkujtuan këtë përvjetor.

Në Britani, nuk u paraqit as Mbretëresha Elizabetë, as Kryeministrja May, dhe as kuzhinieri më i mire i botës, Gordon Ramsey. Në Angli nuk u çmend askush. Ndërsa këtu në Shqipëri, në Kosovë, në rajon, ndoshta dhe më gjerë, Fevziu na ktheu të gjithëve në një pavion të marrësh.

Si mund të ndodhë që gjithë këta njerëz, të rreshtohen në mënyrë kaq hipokrite dhe kur dalin jashtë llojnë të tallen me Fevziun. Si nuk e kuptojmë, që para se të tallemi me Fevziun, jemi tallur me vetëveten?! Çfarë hipokrizie! Çfarë maskarade! Unë e kam mik Blendi Fevziun.

E kam pranuar ashtu siç ai është, siç më ka pranuar edhe ai mua, kështu siç jam dhe ndoshta kjo më detyroi, që unë t’i shkruaj këto pak radhë, së pari për mikun tim Fevzi, por mbi të gjitha, këto fjalë unë i shkruaj për të gjithë ata njerëz që e rrethuan Fevziun, duke i dhënë udhë çmendurisë së tij dhe çmendurisë tonë të përbashkët.

Duke ndjekur të gjithë këto skena që ndodhin vetëm tek ne, skena kaq qesharake dhe të çmendura, së brendshmi klitha; – O Zot, shpëtoje Blendi Fevziun! Por më kot… Askush nuk mu përgjigj… Ndoshta edhe vetë Zoti, nuk është aq i fuqishëm, sa të na shpëtojë të gjithëve nga marrëzia e madhe që na ka pllakosur.