Përkujtohet akademiku Aleks Buda

 Muzeu Historik Kombëtar përkujton sot 7 shtatorin 1910, ditën kur lindi Aleks Buda.

Mësimet e para, i nisi kur ishte 7 vjeç në shkollën fillore të qytetit të lindjes. Pa kryer klasën e dytë i vijoi studimet në Leçe të Italisë. Më 1920 bashkë me dy vëllezërit e tij shkon me studime në Austri. Atje plotësoi filloren dhe kreu më 1929 gjimnazin në Salzburg.

Më tej ndoqi studimet në Universitetin e Vjenës, në Institutin Ballkanistik, në vitet 1930 – 1935 ku mori mësime nga profesorë të njohur, si Karl Paç, Reiniger dhe Norbert Jokl. Gjatë kësaj periudhe u aktivizua në Shoqëninë e studentëve shqiptarë Albania të Vjenës, së bashku me Lasgush Poradecin, Skënder Luarasin, Eqrem Çabejn, Krist Malokun, Qemal Butkën etj., duke qenë edhe bashkëpunëtor i revistës “Dialëria” të kësaj shoqërie.

Në vitin 1938 u kthye në Shqipëri. Punoi së pari, si arsimtar në Gjimnazin e Tiranës. U lidh me Lëvizjen Nacionalçlirimtare dhe më 1944 u zgjodh nënkryetar i Këshillit Antifashist të qarkut të Elbasanit. Në vitin 1955 u bë njëri nga organizatorët dhe studiuesit më me përvojë të Institutit të Historisë dhe të Gjuhësisë, i sapokrijuar.

Me krijimin e Universitetit të Tiranës më 1957, Aleks Buda do të ishte një nga themeluesit e katedrës së historisë dhe të kursit të historisë së Shqipërisë në këtë universitet.

Aleks Buda vdiq pas një sëmundjeje të rëndë, në Tiranë, më 7 korrik 1993./atsh/ KultPlus.com

Përkujtohet Aleks Buda, historiani dhe themeluesi i Akademisë Shqiptare të Shkencave

Muzeu Historik Kombëtar ka përkujtuar Mësuesin e Popullit, Aleks Budën, në përvjetorin e 31-të të vdekjes së tij.

Aleks Budën (1910-1993), Historian i shquar, profesor, kryetar i parë i ASHSH. Lindi në Elbasan në një familje të njohur intelektuale. Shkollën fillore e kreu në Leçe (Lecce, Itali), të mesmen në Zalcburg (Salzburg, Austri), studimet e larta në Fakultetin e Filozofisë (dega filozofi-letërsi) të Universitetit të Vjenës (1929-1935). Më pas (1939-1943) punoi si mësues në Liceun e Tiranës e në atë të Korçës.

Mori pjesë në Lëvizjen ANÇ; më 1944 u zgjodh nënkryetar i Këshillit ANÇ të qarkut të Elbasanit. Në vitet 1945-1946 qe drejtor i Bibliotekës Kombëtare. Me formimin më 1955 të Institutit të Historisë e të Gjuhësisë Aleks Buda si një ndër organizatorët e tij dhe punonjësit shkencorë më me përvojë, themeloi sektorin e historisë së mesjetës dhe me këtë hodhia bazat e medievistikës shqiptare.

Punoi veçanërisht për përgatitjen e historianëve të rinj e sidomos të studiuesve të historisë mesjetare të Shqipërisë. Si kryetar i ASHSH që në themelimin e saj (1972) dhe si studiues me formim e kulturë të gjithanëshme, historike gjuhësore, arkeologjike, etnografike, të artit mesjetar etj., Aleks Buda dha një kontribut të çmuar në organizimin e punës kërkimore-shkencore sidomos në fushën e albanologjisë.

Ka marrë “Çmimin e Republikës” të shkallës së parë, është dekoruar me “Urdhërin e Lirisë” të kl. I dhe me “Urdhërin e Flamurit të Punës” të kl. I. Presidenti i Republikës së Austrisë e ka dekoruar më “Medaljen e Madhe të Artë” (1990)./ KultPlus.com

Një njeri nuk quhet i mençur vetëm sepse flet, por nëse ai është i qetë, i dashur dhe i patrembur, atëherë

Nëse keni dashur t’i keni shprehjet më të bukura të Buddhas në një artikull të vetëm, atëherë ky postim të ju pëlqejë.

Por fillimisht duhet ta dijm se kush ishte burrë i madh i njohur si Gautama Buddha?
Buddha ishte një mësues shpirtërorë i cili ka jetuar në Indi, diku mes shekullit të gjashtë dhe të kartërt para lindjes së Krishtit.

Filozofia e tij e ka themeluar religjionin e quajtur “Budizëm” dhe i cili priret të kundërshtoj shumë nga ato të cilat ne në perëndim i kemi mësuar.Pas shumë viteve të shpenzuara në meditime, ai e kuptoi se fiksimi dhe lakmia dërgojnë në palumturi. Ai besonte se ndriçimi ose “Nirvana” arrihet kur mendja bëhet e mëshirshme, e çliruar nga fiksimet dhe e fokusuar në të tashmen.

Ai e shpenzoi të gjithë jetën e vetë duke i mësuar të tjerët se sit a çlirojnë veten nga dhimbja dhe ta jetojnë një jetë të mëshirshme, pa frikë dhe plotë kënaqësi.

Më poshtë i keni 25 thëniet më të bukura nga Gautama Budhha:
Mbi të tashmen
“Mos rro në të kaluarën, mos ëndërroo për të ardhmen, por fokusoje mendjen në të tashmen.”
“Sekreti i shëndetit për mendjen dhe trupin nuk qëndron në vajtimin për ta kaluarën e as në brengosjen për të ardhmen, por në të jetuarit mençurisht dhe me zell në të tashmen.”
Mbi arritjen e ndriçimit
“Askush nuk na ruan neve. Askush nuk mundet dhe askush nuk duhet. Ne vetë duhet ta ecim shtegun.”
“Një njeri nuk quhet i mençur vetëm sepse flet përsëri e përsëri; por nëse ai është i qetë, i dashur dhe i patrembur, atëherë ai me të vërtetë mund të quhet i mençur.”
“Dëlirësia ose papastëria varen nga vetë personi. Askush nuk mund ta njollosë ose ta pastrojë dikë tjetër.”
“Ashtu sikur gjarpëri që e zhvesh lëkurën e vetë, ashtu edhe ne vazhdimisht duhet të zhvishemi nga e kaluara jonë.”
“Paqja vjen nga brenda. Mos e kërko atë nga jashtë.”
“Lumturia kurrë nuk do të vijë tek ata që dështojnë ta vlerësojnë atë që tashme e kanë.”
Mbi dashurinë
“Dashuria e vërtetë lind nga mirëkuptimi.”
“Ti, vetë, më shumë se sa çdokush tjetër në univerz, e meriton dashurinë tënde.”
Mbi mendjen
“Asgjë nuk është me pabindur se sa një mendje e padiciplinuar, ndërsa asgjë nuk është me e bindur se sa një mendje e diciplinuar.”
“Ne jemi të formësuar nga mendimet tona; ne bëhemi ashtu siç mendojmë. Kur mendja është e çiltër, kënaqësia të përcjell si një hije e cila kurrë nuk të braktis.”
Mbi zemërimin
“Ju nuk do të ndëshkoheni për zemërimin tuaj. Ju do të ndëshkoheni nga zemërimi juaj.”
“Të mbash zemërim është njësoj sikur të kapësh një thëngjill të nxehtë me qëllimin që ta hudhësh në drejtim të dikut tjetër, por jeni ju ai që digjeni.”
Mbi dhembshurinë
“Nëse dhembshuria jote nuk e përfshin edhe veten tënde, atëherë ajo nuk është e plotë.”
“Me qindra qirinjë mund të ndizen nga flaka e një qiriu të vetëm, dhe prap jeta e atij qiriu nuk do të pakësohet. Lumturia kurrë nuk zvogëlohet duke u shpërndarë.”
“Urrejtja kurrë nuk mund të mposhtet me urrejtje. Urrejtja mposhtet me dashuri. Ky është një ligj i pandryshueshëm.”
Mbi mendjen
“Më e mirë se njëqind fjalë boshe, është një fjalë e vetme që sjell paqe.”
“Cilatdo fjalë që ne i shqiptojmë, duhet të përzgjidhen me kujdes sepse njerëzit i dëgjojnë dhe ndikohen nga to, për të mirë ose për të keq.”
Mbi idetë
“Një ide e cila është zhvilluar dhe është vënë në veprim, është shumë më e rëndësishme se sa ideja që ekziston vetëm si ide.”
Mbi vuajtjen
“Dhimbja është e sigurtë, vuajtja është opsionale.”
“Duhet të kesh dhembshuri për të gjitha krijesat, si ato të pasurat ashtu edhe ato të varfërat; secila nga ato i ka vuajtjet e veta; disa vuajnë tepër shumë, disa tepër pak.”