Etiketë: Çernobil

Seriali i Çernobilit, sprova e kujtimeve të dëshmitarëve

Posted on by Kult Plus

Sot shënohet 37-vjetori i katastrofës në Çernobil, e i cili shpërthim la pasoja të pashlyeshme jo vetëm në Ukrainë por edhe më tej

Në mesin e filmave që pasqyron këtë katastrofë, është edhe miniseriali amerikan “Chernobyl”, me personazh kryesor Oleksei Ananenko.

Ai mori një meritë të veçantë si një nga personat që shmangën një katastrofë edhe më të rëndë në aksidentin më tragjik bërthamor në histori.

Aktualisht ai banon një shtëpi modeste, me dy dhoma, në periferi të Kievit.

Oleksei Ananenko shprehet me modesti se nuk është një hero.

”Unë nuk jam ndjerë kurrë si një hero. Ishte detyra ime”, pohon për median 59-vjeçari, ish-inxhinier, i cili vuri në rrezik jetën në vitin 1986 në aksidentin në centralin bërthamor të Çernobilit, që ndodhet rreth 100 kilometra larg shtëpisë së tij.

Në një nga episodet më tragjike, miniseriali i realizuar nga televizioni HBO tregon historinë e Ananenkos dhe dy inxhinierë të tjerë, Valeri Bespalov dhe Boris Baranov, të cilët zbritën poshtë në zemër të reaktorit në flakë të Çernobilit për të zbrazur rezervuarin me ujë që ndodhej në rreth tre metra thellësi.

Në ekran, tre burrat të vetëdijshëm për rrezikun e pashmangshëm dolën vullnetarë për këtë mision për të shmangur një tragjedi, miliona të vdekur, që do të shkaktonte një shpërthim i dytë, që mund të shkaktohej nga kontakti i lëndës djegëse bërthamore me ujin e rezervuarit.

Në realitet, edhe pse frika e një shpërthimi të dytë ishte diçka e pritshme, intensiteti i përhapjes nuk ishte i qartë./ KultPlus.com

Pse bretkosat në Çernobil janë të zeza?

Posted on by Kult Plus

Germán Orizaola, një shkencëtar spanjoll në Universitetin e Oviedos, ka publikuar një studim në të cilin heton pse bretkosat e San Antonios lindore, të cilat normalisht kanë një ngjyrë të gjelbër dhe të ndezur, janë të zeza në Çernobil.

Studimi, i cili filloi në vitin 2017, lidh ngjyrën e errët me një përqendrim më të lartë të melaninës, e cila mund të zvogëlojë dëmtimin e shkaktuar nga rrezatimi në organizmat e gjallë. Ngjyra e errët shpërndan një pjesë të rrezatimit dhe mund të zvogëlojë veprimin e tij.

“Incidenti i Çernobilit (1986) përfaqëson lëshimin më të madh të materialit radioaktiv në mjedis”, tregon studimi, i cili thekson se “ngjyra e lëkurës ishte më e errët në vendet më afër zonave me nivele të larta rrezatimi”.

“Ngjyrimi i errët dihet se mbron nga burime të ndryshme të rrezatimit, duke neutralizuar radikalet e lira dhe duke reduktuar dëmtimin e ADN-së dhe në veçanti, pigmentimi i melaninës është propozuar si një mekanizëm mbrojtës kundër rrezatimit jonizues”, thotë studimi.

Për të kryer studimin, studiuesi Orizaola mori mostra bretkosash në 12 vende: 8 brenda Zonës së Përjashtimit të Çernobilit dhe 4 jashtë Çernobilit, rreth 40 km në lindje të zonës së përmendur. Në total, hulumtimi analizoi 189 ekzemplarë të bretkosave mashkullore, nga të cilat u matën ngjyra, doza e rrezatimit të absorbuar dhe niveli i stresit oksidativ.

Pothuajse të gjitha bretkosat e mbledhura jashtë Zonës së Përjashtimit kishin një ngjyrë të gjelbër të ndezur, ndërsa bretkosat e gjetura pranë zonës kishin pigmentim më të errët, një proces i seleksionimit natyror që mendohet se i ka mbrojtur bretkosat nga rrezatimi./A2CNN/ KultPlus.com

“Chernobyl”, seriali më i mirë i të gjitha kohërave

Posted on by Kult Plus

Në 01:23 më 26 prill 1986 reaktori numër katër në uzinën e Çernobilit, pranë Pripyat – shpërtheu.

Konsiderohet të jetë fatkeqësia bërthamore me e madhe në histori, dy persona vdiqën në shpërthimin e parë me avull, por vdekjet më pas janë shkaktuar nga helmimi me rrezatim, transmeton Klan Kosova.

Në vitin 2005 Raporti i përgatitur nga Forumi Çernobilit, të udhëhequr nga Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike dhe Organizata Botërore e Shëndetësisë tregon se 56 të vdekje të lidhura drejtpërdrejt me helmimin, 47 punëtorë dhe nëntë fëmijë.

Më pas thuhet të ketë pasur mbi 4 mijë vdekjeve nga kanceri në mesin e rreth 600 mijë njerëzve të ekspozuar.

Shpërthimi që rezultoi me avull në uzinën nxori aq shumë rrezatim saqë pjesa më e madhe e zonës përreth do të jetë e pabanueshme për 20 mijë vjet – atë kohë 336 mijë njerëz ishin shpërngulur.

Izotope të dëmshme u përhapën nga erërat deri në Irlandë brenda vetëm një jave.

Këto ngjarje, si dhe intrigat politike të veprimeve të qeverisë sovjetike, janë subjekt i serisë së dramës historike të HBO-së, “Chernobyl”.

Seria ishte ranguar nga kritikët si më e mira e të gjitha kohërave. Komentet erdhën menjëherë pas episodit të fundit i cili ishte transmetuar në Amerikë më 3 qershor.

“Chernobyl” pati lënë pas edhe seritë historike si “Breaking Bad”, “American Crime Story” dhe “The Crown”. / KultPlus.com

Çka po ndodh me Çernobilin aktualisht?

Posted on by Kult Plus

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike dërgoi një mision në Çernobil për të kontrolluar vendin e ish-stacionit të energjisë bërthamore pasi forcat ruse e patën atë nën pushtim për javë të tëra.

Duke i cilësuar nivelet e rrezatimit si “jonormale”, drejtori i përgjithshëm i agjencisë Rafael Grossi tha: “Ka pasur disa momente kur nivelet janë rritur për shkak të lëvizjes së pajisjeve të rënda që forcat ruse po sillnin këtu dhe kur ato u larguan. Ne po e vëzhgojmë atë ditë pas dite”.

“Situata ishte absolutisht jonormale dhe shumë, shumë e rrezikshme”, shtoi ai.

AFP raportoi se ai po fliste pikërisht kur mbërriti në “sarkofagun” që kishte në synim të kufizonte ndotjen radiaktive nga reaktori numër katër i ish-centralit bërthamor pas katastrofës së vitit 1986.

IAEA tha se misioni i saj në Çernobil kishte për qëllim të dërgonte pajisje, të kontrollonte nivelet e rrezatimit dhe të rivendoste sistemet mbrojtëse dhe monitoruese në vend.

Trupat ruse morën ish-centralin bërthamor më 24 shkurt, ditën e parë të pushtimit të Ukrainës dhe qëndruan atje për disa javë.

Punëtorët i thanë BBC-së se ishin të detyruar të vidhnin karburant për të mbajtur gjeneratorët në punë dhe për të parandaluar një rrjedhje të rrezikshme të materialit radioaktiv. / KultPlus.com

Shkencëtarët, të shqetësuar nga gjetjet e reja në Çernobil

Posted on by Kult Plus

26 prilli i vitit 1986 ishte një nga ditët më tragjike në historinë e njerëzimit. Reaktori 4 i qendrës bërthamore të Çernobilit, në Ukrainë, shpërtheu duke shkaktuar vdekjen e dy punëtorëve.

Më pas, rreth 30 punëtorë dhe zjarrfikës vdiqën si pasojë e radiacionit.

Pavarësisht shifrës zyrtare të viktimave, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) tha se efektet e këtij shpërthimi mund të kenë shkaktuar 4000 viktima nga kanceri, ndërsa organizata të tjerë pretendojnë se numri i viktimave nga pasojat e shpërthimit të reaktorit është rreth 100 000.

Banorët u evakuuan dhe reaktori u “varros” me një mbulojë mbrojtëse, por kthimi i jetës normale në zonë nuk u arrit dot. Ende sot, në Çernobil mund të dallohen qartë pasojat e asaj ngjarjeje të rëndë dhe disa prej tyre po shqetësojnë tej mase shkencëtarët.

Aktualisht, në “zonën e ndaluar” të Çernobilit ka vetëm kafshë dhe bimë të egra. Niveli i radiacionit aty është shumë i ulët tashmë dhe sipas shkencëtarit spanjoll, German Orizaola, Çernobili është kthyer në “parajsën e ujqërve”. Gjithashtu, në këtë zonë po shfaqen edhe specie të reja, si ariu i murrmë, që kishte 100 vite që nuk shihej në Çernobil. / KultPlus.com

​34 vjet nga katastrofa bërthamore në Çernobil

Posted on by KultPlus

Më 26 prill 1986, Ukraina u trondit nga shpërthimi gjatë një testi të zhvilluar në reaktorin bërthamor në Çernobil. Nga retë radioaktive që u krijuan si pasojë e shpërthimit, u dëmtuan afërsisht 7 milionë persona.

Shpërthimi ka bërë që një re e madhe e materialit radioaktiv të kalojë kufijtë e Ukrainës, në Rusi, në Bjellorusi dhe në Evropën veriore.

Numri i njerëzve të vrarë nga katastrofa mbetet i diskutueshëm.

Mendohet se 30 persona kanë vdekur në momentin e shpërthimit dhe në operacionin e shpëtimit.

Por, një raport i Kombeve të Bashkuara, i publikuar në vitin 2005, ka llogaritur se 4,000 veta mund të kenë vdekur nga sëmundje që lidhen me materialin radioaktiv, transmeton KultPlus.

Niveli i radioaktivitetit vazhdon të mbetet i lartë edhe sot në zonat përreth vendit të fatkeqësisë. Një organizatë bamirëse, “Urat në Bjellorusi”, tërheq vërejtjen se foshnjat në rajonin pranë kufirit me Ukrainën vazhdojnë të lindin me deformime të rënda, ndërsa një numër jashtëzakonisht i lartë i njerëzve kanë forma të rralla të kancerit.

Përvjetori i fatkeqësisë ka marrë vëmendje shtesë për shkak të përfundimit të afërt të një strukture të veshur me çelik, që do të forcojë reaktorin e goditur dhe do të parandalojë rrjedhjet e mëtejshme radioaktive për 100 vjetët e ardhshëm.

Projekti është financuar me donacione nga më shumë se 40 qeveri. Kryeministri i Ukrainës, Volodymyr Groysman, ka thënë se mësimet e nxjerra nga Çernobili duhet të merren parasysh në gjithë botën.

Fatkeqësia në Çernobil dhe reagimi i qeverisë patën nxjerrë në pah të metat e sistemit sovjetik, me burokraci të papërgjegjshme dhe kulturë të sekreteve. Për shembull, urdhri për evakuim është bërë 36 orë pas aksidentit.

Ish-udhëheqësi sovjetik, Mikhail Gorbachev, ka thënë se e konsideron Çernobilin si një nga gozhdat kryesore në arkivolin e Bashkimit Sovjetik, i cili është shpërbërë në vitin 1991.

Ngjarja në Çernobil mbetet katastrofa më e keqe bërthamore në histori. / KultPlus.com