‘E kisha tradhtuar me të tjera, veç asaj duke i qëndruar besnik’

Poezi nga Czesław Miłosz

Duke i dhënë lamtumirën sime shoqeje, Janinës

Vajtojcat ia kthenin motrën e tyre zjarrit.
Dhe zjarri, njëlloj si ai që soditnim së toku.
Ajo dhe unë, martuar kaq vite.
Bashkuar me besën për të keq e për të mirë, zjarri
Në oxhakë dimrit, kampeve, qyteteve që digjen,
Themelor, i kulluar, prej zanafillës së planetit Tokë,
Ia zhvishte lumin gri të flokëve,
I rrëmbente gojë e gushë, e gëlltiste, zjarri.
Ai që në gjuhën njerëzore shpreh dashurinë.
S’doja t’ia dija për gjuhë. As për fjalët e lutjes.
E kisha dashur, pa ditur cila qe në të vërtetë.
E kisha bërë të vuante, teksa gjurmoja vegime.
E kisha tradhtuar me të tjera, veç asaj duke i qëndruar besnik.
Jetuam mes një lumturie e fatkeqësie të paanë,
Mes ndarjesh, arratish që s’kanë të rrëfyer. Dhe tanimë ky hi.
Dhe deti rreh bregun teksa çapitem shëtitores së shkretë.
Dhe deti rreh bregun. Dhe përvoja e gjithësishme.
Si mund të mbrohesh prej hiçit? Cila forcë
Mund ta ruajë atë që ish dikur, nëse kujtesa këputet?
Se pak gjëra më vijnë në mend. Kaq pak gjëra më vijnë në mend.
Vërtet, rijetimi i kujtesës do të ishte Gjyqi i Fundmë,
Që Mëshira jonë ndoshta e shtyn nga dita në ditë.
Zjarr, çlirim prej rëndesës. Molla s’rrëzohet përdhe,
Mali tundet nga vendi. Përtej perdes së zjarrit,
Një qengj që rri në livadhin e trajtave të pabjerrshme.
Shpirtrat në Purgator përzhiten. Herakliti i marrë
Sheh flakën tek përpin themelet e botës.
A besoj në ringjalljen e trupit? Jo prej këtij hiri.
Thërras, përgjërohem: shpërbëhuni, elementë!
Rilindni në tjetrën, që ardhtë, Mbretëri!
Përtej zjarrit tokësor ndërthuruni edhe një herë!

Përktheu: Romeo ÇollakuKultPlus.com

Fotografia: Sophie Bassouls /Sygma/ Getty Images

‘Kush e sheh veten nga distanca e largët, shërohet nga çdo sëmundje’

Poeti i madh nga Polonia, Czesław Miłosz, ka fjalët më të mira për dashurinë.

Fituesi i Çmimit Nobel, të cilin e dashurojnë plot lexues të botës, na tregon shumë për dashurinë. Diplomati, autori disident, eseisti dhe poeti tregon kësisoj:

Dashuria

Dashuri do të thotë ta shohësh veten
njashtu si shihen gjërat në distancë
sepse ashtu je ti, një gjë në mesin e shumë gjërave.
Dhe kushdo që e sheh veten ashtu, shërohet
pa e ditur, prej shumë sëmundjeve.

Një zog dhe një dru i thonë njeriut: shok
dhe ai e përdorë veten dhe gjësendet tjera
që ato të qëndrojnë në shkëlqimin e pjekurisë
Nuk ka rëndësi nëse njeriu nuk e di se çka shërben:
Kush shërben dashuri jo gjithmonë kupton.

Poezia tek fundi i saj flet për kuptimin e dashurisë, një kuptim i shtrirë që na kërkon të largohemi nga jeta jonë e përditshme dhe rutinore dhe ta shikojmë veten dhe objektin e dashurisë tonë nga një distancë e largët, shkruan KultPlus.

Miłosz ka lindur në Lituani ndërsa vdiq në Poloni. Ai fliste gjuhën polake, gjuhën e Lituanisë, rusishten, frëngjishten dhe anglishten. Në vitin 1980 fitoi Nobelin për Letërsi. / KultPlus.com