“Biznesmenët amerikanë preferohen në Shqipëri për këtë arsye…”, një rrëfim i rrallë i Faik Konicës

Nga Aurenc Bebja, Francë – 2 Gusht 2022

“The Washington Post” ka botuar, të enjten e 15 korrikut 1926, në ballinë, një rrëfim të rrallë dhe intim të Faik Konicës, asokohe i porsaemëruar ambasador i Shqipërisë në SH.B.A, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar:

Prerja e flokëve 2.000 vjeçare, thotë i dërguari shqiptar

Stil i modës së vjetër në vendin e tij, Ministri i Ri raporton – Nuk do të hyjë në shoqëri këtu – Ka prirje për shkrimin e dramave.

Burimi : The Washington Post, e enjte, 15 korrik 1926, ballinë
Burimi : The Washington Post, e enjte, 15 korrik 1926, ballinë

Prerja e flokëve është modë e vjetër në Shqipëri, deklaroi Faik Konica, ministër I porsaemëruar në Shtetet e Bashkuara nga ai vend, pasi mbërriti dje në hotelin Willard.

Shkrimtari–d iplomat shpjegoi se gratë në vendin e tij i presin flokët që prej 2.000 vitesh.

Z. Konica nuk shqetësohet për jetën shoqërore dhe nuk ka ndërmend të luajë këtu “lojën sociale”. Ai refuzoi emërimet diplomatike në Londër dhe Romë për shkak të mospëlqimit të tij për shoqërinë. Teatri, pranoi ai, është hobi i tij. Ndërsa vetë dramaturg, zoti Konica i konsideron esetë e tij veprën më të mirë letrare. Megjithatë, ai ka shkruar më shumë se një partiturë dramash. Z. Konica mbart idetë më liberale dhe më të avancuara mbi skenografinë.

Në “The Whisker”, prodhuar prej tij në Marlboro, Mass., tre vjet më parë, ministri nuk kishte as skenë dhe as dekor, siç konceptohet përgjithësisht në teatër.

Audienca e tij gjithashtu nuk qëndroi ulur gjatë performancës. Ajo i ndoqi lojtarët (aktorët) në një zonë të hapur. Ndjekja e kastit u jep spektatorëve një ndjenjë pjesëmarrjeje në komplotin (intrigën) që ai shpjegoi.

Z. Konica planifikon të vazhdojë të shkruajë gjatë shërbimit diplomatik në Uashington. Aktualisht është duke punuar për përkthimin e “Twelfth Night – Nata e Dymbëdhjetë” në gjuhën e tij amtare. Loja e fjalëve të Shekspirit (përkthimi – përshtatja) e bën të vështirë punën e tij, rrëfeu zoti Konica.

George Bernard Shaw është dramaturgu i preferuar i ministrit, dhe ai numëron Mencken, Dreiser, Anderson dhe Cabell ndër romancierët e tij të preferuar. Gjatë pesë viteve të qëndrimit në Londër, zoti Konica nuk humbi kurrë një shfaqje shekspiriane të prodhuar atje.

I fundit në familjen diplomatike është një beqar, 51 vjeç. Zoti Konica nuk kërcen. Në shpjegim, ai shprehu frikën se ishte “shumë i trashë”. Ai është me trup masiv, me shpatulla të gjera.

Burimi : The Washington Post, e enjte, 15 korrik 1926, f.21
Burimi : The Washington Post, e enjte, 15 korrik 1926, f.21

Ministri pranoi një admirim të madh për bukurinë e grave amerikane. “Ka një përqindje më të madhe të grave të bukura në Amerikë,” pohoi ai, “se në çdo qytet të huaj në botë, me përjashtim të Vjenës”.

Ministri do t’i prezantohet zyrtarisht Sekretarit të Shtetit Kellogg brenda një ose dy ditëve në vijim. Z. Konica ka lindur në Shqipërinë e Jugut në vitin 1876 dhe ka studiuar në Francë dhe në Universitetin e Harvardit. Nga viti 1912 deri më 1914 ai ishte delegat në Londër, Romë dhe Vjenë, duke kërkuar pavarësinë e Shqipërisë. Gjatë luftës botërore ai u mbajt i burgosur në qytetin e fundit. Në vitin 1923 z. Konica u zgjodh deputet në asamblenë kushtetuese të Shqipërisë.

Biznesmenët amerikanë janë të kërkuar në Shqipëri për të zhvilluar vendin industrialisht, tha Z. Konica, “Biznesmenëve europianë nuk u besohet”, deklaron ai, “sepse nuk mund të dihet kurrë kur ata janë të nxitur nga motive politike në aktivitetet e tyre të biznesit. Amerikanët janë të preferuar sepse shqiptarët e dinë që ata bëjnë biznes vetëm për hir të biznesit.”

https://www.darsiani.com/la-gazette/the-washington-post-1926-biznesmenet-amerikane-ne-krahasim-me-ata-europiane-preferohen-ne-shqiperi-per-kete-arsye-nje-rrefim-i-rralle-dhe-intim-i-faik-konices/ / KultPlus.com

Faik Konica, i cili do të jetë ministri i parë i Shqipërisë në këtë vend pas shumë vitesh. Selia e tij ndodhet në hotelin Willard. – Burimi : Harris & Ewing – The Washington Post, e enjte, 15 korrik 1926, f.24


Kur legjenda e futbollit shqiptar, Naim Kryeziu shprehej për rezultatin e derbit Roma-Lacio

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 25 Janar 2022

“L’Unità” ka botuar, të premten e 10 nëntorit 1972, në faqen n°10, një shkrim në lidhje me mendimin asokohe të legjendës së futbollit shqiptar (kosovar) Naim Kryeziut për rezultatin e derbit Roma – Lacio, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar.

Kryeziu: Roma është më teknike

Të ftosh Naim Kryeziun për të folur për derbin është njësoj si të nxitësh një fëmijë të luajë me lodrën e preferuar. E bën me entuziazëm, fugë, duke hedhur haptazi qoftë edhe pak nga zemra e tij romaniste në fjalim. Ish-anësori i djathtë i verdhëkuqve i vitit të “Skudetos” aktualisht stërvit djemtë e Almas dhe e bën këtë në mënyrë metodike, me kompetencë, siç e tregon edhe klasifikimi i grupit D të serisë D, i cili e sheh ekipin bardhejeshil në krye të renditjes, me shpresa të shkëlqyera promovimi.

Arritëm të takonim Kryeziun, pikërisht gjatë stërvitjes, në fushën e skuadrës dhe intervista solli vrojtime të mprehta dhe të menduara, tipike të njeriut kompetent dhe modest.

Unë do të thosha menjëherë – filloi Kryeziu – se kurrë më parë tifozët romakë nuk do të mund të ndjekin një derbi argëtues dhe luftarak si këtë herë. Të dyja skuadrat, në fakt, do të paraqiten në terrenin e Olimpico-s me skeptrin e të parit në renditje; një skeptër i merituar, për më tepër, pasi nga sa kemi parë deri më tani, Roma dhe Lacio bëjnë një lojë të gjallë dhe efektive.

Nuk mund të bëj krahasime – vazhdoi ai – mes lojës së kohës sime dhe asaj aktuale. Nuk e zbuloj ujin e nxehtë nëse them se loja duke adoptuar “metodën” e famshme apo “sistemin” lejonte një manovër më spektakolare. Sot, dy skuadrave kryeqytetase u mungon një anësor i vërtetë, njeriu që sprinton dyzet apo pesëdhjetë metra dhe më pas, pasi ka arritur në fund, lëshon krosin në qendër, një tmerr i vërtetë për portierët e kohës.

Detyrat e lojtarëve në ditët e sotme janë të ndryshme dhe nuk u mungojnë dy skuadrave romake, nëse shkojmë dhe shohim, kampionë autentikë në rolet e tyre. Cordova, për shembull, është thjesht i mrekullueshëm kur lëkundet përpara nga mesfusha, me sytë e kthyer nga sulmi në kërkim të shokut të skuadrës i pambrojtur, dhe më pas i shërben atij me një prekje të thatë dhe të pastër, tipike për lojtarin shumë të talentuar.

Edhe Lacio, besoj, mund të krenohet me lojtarët e vet; sidomos me Chinaglia-n dhe këtu nuk po them asgjë të re.

Është e vështirë të prononcohem për rezultatin e “derbit” të së dielës. Derbet janë përtej çdo parashikimi, por në përgjithësi, besoj vërtet se verdhekuqtë do të përfundojnë fitues. Dhe e imja nuk është një deklaratë e diktuar vetëm nga zemra, ajo buron edhe nga disa konsiderata teknike, që nuk mund të neglizhohen: Romës, për të qenë vërtet e shkëlqyer, i duhen vetëm disa mbrojtës të mirë (pa ofendim për këta aktualë që janë gjithashtu profesionistë të ndershëm) dhe një sulmues. Pjesa tjetër, nga publiku te trajneri, nga mesfushorët te portieri, është gati për ngjitjen në titull.

Përmendja e publikut nuk ishte e rastësishme. Roma është një nga qytetet e pakta që mund të mburret se ka një tifozeri të jashtëzakonshme. Në kohën time stadiumi ishte destinacion, në rastet e mëdha, të 30 mijë njerëzve, tani flitet edhe për një stadium 200 mijë vendesh. Dhe më pas të rinjtë, të cilët janë një forcë jetike për klubet e futbollit. Anzalone, me inteligjencë, vazhdon t’u ofrojë disa lehtësi djemve dhe shpërblehet me një prezencë të vazhdueshme dhe të zjarrtë në tribuna, në çdo rast, ndaj çdo kundërshtari.

Megjithatë, për fat të keq, nuk e di nëse do të jem në tribunë, por zemra ime me siguri do të jetë aty, së bashku me tifozët e Romës, për t’u gëzuar për një fitore të mundshme, në të vërtetë… të sigurt. Veç kësaj, unë që kam përjetuar gëzimin e fitimit të një “Skudeto” me fanellën e verdhekuqve, shpresoj që “ujqërit” të mund të përjetojnë të njëjtin gëzim sa më shpejt, ndoshta këtë vit.

Dhe në këtë deklaratë të fundit ne marrim leje, duke e lënë këtë njeri në punën e tij që kushedi se çfarë do të jepte për të qenë në gjendje të veshë edhe një herë fanellën me numrin shtatë, të hidhet në fushën vendimtare, të godasë rrjetën nga një distancë prej njëzet metrash, siç bënte tridhjetë vjet më parë.

g. d. a.

Në foto: KRYEZIU.

https://www.darsiani.com/la-gazette/l-unita-1972-kur-legjenda-e-futbollit-shqiptar-naim-kryeziu-ish-kampion-i-verdhekuqve-ne-1942-shprehej-per-rezultatin-e-derbit-roma-lacio-intervista/ / KultPlus.com

Burimi : L’Unità, e premte, 10 nëntor 1972, f.10

Kur Avni Rrustemi shpjegonte në gjyqin e tij arsyen e vrasjes së Esat Pashës

Nga Aurenc Bebja, Francë – 20 Janar 2017

Më 13 qershor të 1920, në kryeqytetin francez, Esat Pasha po dilte nga hotel « Continental », i shoqëruar nga një mik dhe një mikeshë, për të shkuar në drejtim të automjetit të tij, i parkuar në rrugën « Castiglione ». Avni Rustemi, i cili po priste mbi trotuar, qëllon dy herë mbi të duke e lënë të vdekur në vend.

Si rrjedhim, gazeta franceze, « Le Matin », ka botuar, në faqen e parë të saj, më datë 30 nëntor 1920, një artikull mbi proçesin gjyqësor të kësaj vrasje të bujshme. Ajo ka botuar shkëmbimet e ndryshme në sallën e gjyqit, ku bie veçanërisht në sy gjakftohtësia e Avni Rustemit.

Më 20 qershor 1920, Avni Rustemi shfaqet para Gjykatës së Krimeve të Rënda të « Seine-s ». Gazeta e përshkruan autorin 27 vjeçar, si të dobët fizikisht, që dukej sikur të ishte 20 vjeçar, me një pamje të mprehtë, i cili ishte i sigurtë kur shprehej, me një kokëfortësi që haset tek të gjithë vrasësit politikë. Dhe si ata, ai dinte të përdorte lehtësisht « klishetë ».

Në vijim, seanca gjyqësore e rrëfyer në gazetën franceze : 

« Seanca është udhëhequr nga kryetari i gjykatës, këshilltari Z. Drioux.

Avokati i Përgjithshëm Bloch – Laroque mbështet akuzën.

E veja e Esat Pashës përfaqësohet , si palë civile, nga avokatët Freyssanges et Lyon – Caen.

Avokati De Monzie (Anatole) mbron të akuzuarin.

Pas formaliteteve, fillon marrja në pyetje e Avni Rustemit.

I akuzuari, i lindur në një familje me prona përreth Janinës, është shkolluar në Konstandinopojë, Gjenevë dhe Romë. Ai i ishte destinuar mësimdhënies. Në vitin 1913, u bashkohet Shqiptarëve që luftonin kundra Greqisë me qëllim « lirimin e Epirit ».

***

Z. Drioux : Në atë moment të caktuar, ju nuk e njihnit Esat Pashën ?

Avni Rustemi : Oh, kanë folur shumë për të !

Z. Drioux : Po ju paralajmëroj se do të jem tepër i kujdesshëm në këtë terren. Unë pranoj se jam i paditur në çështjet e historisë dhe politikës shqiptare. Mbi këtë bazë, unë do të ju lejoj të thoni atë që ju dëshironi.

***

Rustemi përfiton nga leja për të afirmuar se në Shqipëri kishte vetëm një qeveri legjitime, ajo e cila luftoi Esat Pashën.

…Në maj të vitit 1920, partizani i ri kthehet në Shqipëri, ku takon « një zyrtar të lartë, i cili i shpjegon situatën » dhe kuptohet se është kundra « Esatiste ». Në vijim niset për në Paris.

***

Z. Drioux : Çfarë burimesh financiare keni ?

Avni Rustemi : Pak më shumë se 6000 lireta.

Z. Drioux : Nga vijnë këto para ?

Avni Rustemi : Nga vëllai im.

Avokati i Rustemit, De Monzie : Kjo dëshmon se Rustemi nuk është vrasës me pagesë.

***

Rustemi e përgjonte Esatin nga hoteli i rrugës « Saint – Hyacinthe », komshi me hotelin « Continental », ku jetonte Esati. Iu desht vetëm një « hap » për ta gjetur. Më 13 qershor u takua papritmas me pashain në trotuarin e rrugës « Castiglione » dhe aty ndodhi gjithçka.

***

Avni Rustemi : Kur pashë këtë njeri u turbullova dhe nuk u kontrollova dot.

Z. Drioux : Dhe pastaj, ju qëlluat ?

Avni Rustemi : Ishte një gjest ashtu si marrja e Bastijës !

Z. Drioux : Ju u bëni aluzion, pa i njohur mirë, disa fakteve të historisë sonë. Shumë të huaj shprehen kështu. Në një tekst të shkruar nga pala juaj mbrojtëse, miqtë tuaj e kanë krahasuar viktimën me Luigjin e XVI ! Ju paralajmërova se mund të thoni gjithçka në lidhje me politikën shqiptare. Ne, francezët, ne nuk mund të harrojmë se Esati ishte miku ynë, që u detyrua të largohej prej austriakëve, që ka punuar në shpëtimin e ushtrisë serbe, dhe për arsye të këtyre fakteve, ai u dekorua me Kryqin e Madh të Legjionit të Nderit.

Avokati i Rustemit, De Monzie : Franca ka besuar disa herë gabimisht.

***

Proçesi gjyqësor mbyllet me këto fjalë të akuzuarit :

Avni Rustemi : Unë nuk e kam paramenduar vrasjen. Unë kam qenë gjithmonë i shtyrë nga ndjenjat e pastra.

***

Nga ky moment, mbaron proçesi i Avni Rustemit dhe fillon i Esatit.

***

Dëshmitarët e parë, doktori Paul, eksperti i armëve Flobert, roja (gjuetari) Cavet që ndaloi vrasësin u dëgjuan me shpejtësi.

Avokati i Rustemit, De Monzie, me aftësinë e madhe për të mbrojtur klientin e tij, do të tërheqë vëmendjen e sallës në vijim.

***

Avokati i Rustemit, De Monzie : Një patriot shqiptar, si Rustemi, a ka pasur ndaj Esatit ankesa të bazuara (të mjaftueshme) për të eliminuar tiranin dhe tradhtarin ?

***

Sipas gazetës, dhjetë dëshmitarë mbrojnë të vrarin.

Gjenerali Gouraud i ka shkruajtur Z. Drioux për të vërtetuar bujarinë e Esatit. Z. Edouard Julia e konsideron Esatin si një mik të Francës.

***

Z. Julia : Figura e tij ushtarake ishte ajo e një heroi. Ishte ai që mundësoi dialogun me mbretin Konstandin. Personaliteti i tij politik nuk ishte më pak i shquar. Ai ka kontribuar shumë në fitoren e aleatëve. Pa atë, asnjë serb nuk do t’i kishte shpëtuar fatkeqësisë, asnjëri prej tyre nuk do të arrinte në Korfuz. Unë nuk jam këtu për të shkatërruar një njeri të ndriçuar nga pasioni i tij politik, por do t’i them të akuzuarit, se duke vrarë Esatin, ai ka sakrifikuar fatin e fundit për bashkim dhe pavarësi që i kishte mbetur shtetit të tij.

Avokati i Rustemit, De Monzie : Esati, a nuk e dorëzoj Shkodrën në 1913 armiqëve të shtetit të tij ? Dëshmitarë të tjerë do të vijnë të tregojnë. »

***

Ekspertë të tjerë kanë vazhduar të flasin në gjyq si për shembull gjenerali Sarrail, ish-shefi i byrosë së ushtrisë Orientale, Z. Ancel, apo Z. Auguste Gauvain, Z. Gaston Richard, koloneli Lamouche dhe konsulli francez në Selanik, Z. Graillet.

Të gjithë këta zotërinj nuk kanë rënë dakord me pohimet e njëri – tjetrit.

Gjatë kësaj seance gjyqësore nuk është marrë një vendim i menjëhershëm për Avni Rustemin. / KultPlus.com

https://www.darsiani.com/la-gazette/gazeta-franceze-le-matin-1920-kur-avni-rustemi-shpjegonte-ne-gjyqin-e-tij-arsyen-e-vrasjes-se-esat-pashes/?fbclid=IwAR0qyRzYoA0-C9YdMscPqFbn0PK5228q1IAk-p6rH0wnJbcxisl3-7c6Gqk