Sot ditëlindja e Da Vinçit, 16-të fakte interesante për gjeniun e Rilindjes

Misteri i emrit, piktura më e hershme, mësuesi i shastisur, mënyra e të shkruarit dhe aksidentet e fëmijërisë. Si iu shkatërruan 12 vite punë në një minutë. Dhe a e dinit që Njeriu Vitruvian është një mënyrë për të treguar zgjerimin e universit tonë?

Lexoni këto 16 fakte shumë interesante për jetën e një gjeniu të vërtetë.

1. Një fëmijë i paligjshëm!

Ai lindi si biri jashtë martese i Piero Fruosino di Antonio Vinçit (babait) dhe Caterina (nëna). Prindërit e tij kurrë nuk u martuan dhe ai ishte i vetmi fëmijë i tyre. Megjithatë, ai kishte 17 gjysmë-vëllezër e motra me partnerë të tjerë të prindërve të tij.

2. Emri i një qyteti!

Ai lindi në Anchiano, Toscana (tani në Itali), që është afër qytetit të Vinçit, me të cilin ne e asociojmë mbiemrin e tij sot.

3. Pa arsimim formal!

Përtej leximit dhe shkrimit bazë, ai nuk mori asnjë arsimim formal në ndonjë shkollë.

4. Personi që qëndron prapa aftësive të tij!

Talenti i tij artistik u vlerësua së pari nga babai i tij dhe kur Leonardo ishte 15 vjeç, babai e dërgoi të mësojë pranë piktorit dhe skulptorit Andrea del Verrocchio, në Firence. Ai përpunoi teknikat e skulpturës dhe pikturës së Leonardos për më shumë se një dekadë dhe e trajnoi atë në artet mekanike.

5. Piktura e tij më e hershme!

Megjithëse puna e tij e parë mendohet të jetë ajo e një vizatimi në stilolaps dhe bojë, e luginës së Arnos (siç raportohet nga burime të ndryshme) më 5 gusht 1473, “Shpallja” (diku rreth 1472-1475) mendohet të jetë vepra e tij më e hershme . Ajo paraqet engjëllin Gabriel, të cilit Perëndia i dërgoi fjalë, për të njoftuar virgjëreshën, Marinë, që ajo të krijonte dhe të lindte një djalë të quajtur Jezus, i cili do të quhej “Biri i Perëndisë”.

6. Kur mësuesi u impresionua me punën e tij!

Ai ndihmoi mentorin e tij Andrea del Verrocchio në pikturën e famshme “Pagëzimi i Krishtit”. Piktura përshkruan pagëzimin e Jezusit nga Gjon Pagëzori. Është thënë se engjëlli në të majtë u pikturua nga Leonardo i ri dhe kjo ishte një gjë, e cila i bëri shumë përshtypje mësuesit të tij.

7. Shkrimi, nga e djathta në të majtë!

Leonardo da Vinçi ishte majtosh dhe ishte mësuar që të shkruante nga e djathta në të majtë, gjë që rezultonte në një shkrim pasqyrë dhe i cili, ishte e vështirë për t’u lexuar nga të tjerët.

8. Adhurues i kafshëve!

Ai ishte shumë i mëshirshëm ndaj kafshëve dhe ishte kundër futjes së tyre në kafaze. Leonardo blinte shpesh herë kafshë në kafaze dhe më pas i lironte ato.

9. Një vegjetarian i rreptë!

Gjatë gjithë jetës së tij, Leonardo da Vinçi kishte qenë një vegjetarian i rreptë, gjë që supozohet të jetë pasojë e dashurisë së tij për kafshët.

10. Incidentet e fëmijërisë!

Leonardo mbante shenja vetëm dy nga incidente të fëmijërisë: njëri ishte kur një balonë ra nga qielli dhe bishti i saj i lëndoi fytyrën. I dyti kur zbuloi një shpellë ndërsa po eksploronte në male dhe u ndje i tmerruar nga që mendonte se aty mund të ndodheshin disa përbindësha.

11. Shtëpia e fëmijërisë!

Kush nuk dëshiron të eksplorojë shtëpinë e këtij artisti të madh të Rilindjes! Shtëpia e fëmijërisë e Leonardos ndodhet në një fshat të quajtur Anchiano brenda qytetit të Vinçit në Firence. Shtëpia është konvertuar në një lloj muzeu të veprave të famshme të Leonardos. Shtëpia u rihap për publikun në qershor të vitit 2012.

12. Vepra e parë e porositur

Në vitin 1478, ai u bë një mjeshtër i pavarur dhe rreth vitit 1482, filloi të pikturonte veprën e tij të parë të porositur – “Adhurimi i Magjistarëve”. Megjithatë, ai kurrë nuk mundi ta përfundonte atë vepër.

13. Kur 12 vite punë iu shkatërruan brenda një minute!

Në fund të shekullit të 15-të, ai u zhvendos në Milano për të krijuar një statujë kuajsh të lartë 5 metra (në bronz) për të nderuar Francesco Sforzën (themeluesi i dinastisë së klanit të atëhershëm Sforza). Ai punoi për 12 vjet në këtë projekt dhe përgatiti një model balte të kalit në vitin 1493. Megjithatë, gjatë luftës që afroi, ajo u shkatërrua kur Sforzat ranë nga pushteti në 1499.

14. Ai vizatonte një simetri të përsosur të trupit të njeriut!

Bazuar në punën e arkitektit Vitruvius, Leonardo da Vinçi përshkroi përmasat e trupit të njeriut në vizatimin e tij – Njeriu Vitruvian. Ai e vizatoi këtë rreth vitit 1490 dhe vizatimi supozohet të jetë zgjerimi i universit, në formën e trupit njerëzor.

15. Piktura murale më e famshme në botë!

Në fund të shekullit të 15-të, Leonardo da Vinçi krijoi një pikturë murale – “Darka e Fundit”. Ishte pjesë e një plani për të restauruar kishat e Milanos. Piktura murale përshkruan skenën e Darkës së Fundit të Jezusit me dymbëdhjetë dishepujt e tij, kur Jezusi njoftoi se njëri prej tyre do ta tradhëtonte.

16. Kur pikturoi një buzëqeshje misterioze!

Midis 1503 dhe 1506, Leonardo krijoi pikturën më të famshme në botë – Mona Lisa. Gruaja e përshkruar në pikturë ka qenë një objekt spekulimesh. Më parë mendohej të ishte Mona Lisa Gherardini, një kurtizane dhe më vonë, ajo u mendua të ishte Lisa del Giocondo, gruaja e tregtarit fiorentin Francisco del Giocondo. Piktura është e njohur për buzëqeshjen misterioze të gruas. Mbreti Francis I i Francës e kishte blerë pikturën dhe tani është pronë e Republikës Franceze. Piktura origjinale është shfaqur në Muzeun e Luvrit në Paris që nga viti 1797. Piktura ka fituar shumë lavdi, si më e vizituara, më e njohura, më e kënduara, më e shkruara etj./ KultPlus.com

Rexhep Qosja sot feston datëlindjen e 84-të

Akademiku i njohur shqiptar Rexhep Qosja sot feston datëlindjen e 84-të. Ai ka lindur më 25 qershor 1936 në Vuthaj te Kelmendit, Malit të Zi, shkruan KultPlus.

Katër klasat e para të fillores i kreu në Vuthaj, kurse gjysmëmaturën në Guci.Shkollën normale e mbaroi në Prishtinë. Më 1964 diplomoi në degën Gjuhë-letërsi të Universitetit të Prishtinës. Studimet pasuniversitare i kreu në Universitetin e Beogradit, Beograd ku në vitin 1971 mori titullin “Doktor i shkencave filologjike” me temën “Asdreni-jeta dhe veprat”. Ishte punonjës shkencor në Institutin Albanologjik të Universitetit të Prishtinës dhe drejtor i këtij Instituti prej vitit 1972 deri më 1981.

Është autor i mbi tridhjetë librave me studime për letërsinë dhe kritikë letrare, prozë artistike, tregime, romane dhe drama, publicistikë e shkrime polemike Ka botuar recensione, vështrime, artikuj, sprova, trajtesa e studime në revista shkencore e letrare, duke trajtuar në to çështje të veçanta të letërsisë shqipe dhe të krijimtarisë letrare në përgjithësi. Disa punime dhe vepra të tij janë përkthyer në gjuhë të tjera.

Për krijimtarinë shkencore e letrare është çmuar me: Shpërblimin e qytetit të Prishtinës, më 1968; me Shpërblimin Krahinor të Dhjetorit më 1969; me dy shpërblime të SHSH të Kosovës, më 1972 dhe 1974 dhe me Shpërblimin e RS të Serbisë – 7 Korriku, më 1975, me Çmimin “Pjetër Bogdani”, 2010 për romanin “Bijt e askujt”, Gjilani Çmimin letrar- Beqir Musliu, më 22 qershor 2012 ia dorëzoi akademikut Rexhep Qosja . Ai është marrë edhe me veprimtari politike; në periudhën 1998-2000 drejtoi një parti politike në Kosovë. Në vitin 2000 kryetari i Republikës së Shqipërisë i dha çmimin “Nderi i Kombit”. Qosja është anëtarë i rregullt i ASHA të Kosovës./ KultPlus.com

77 vjet nga lindja e Ukshin Hotit, veprimtarit të papërsëritshëm

Sot shënohet 76 vjetori i lindjes së njërit ndër intelektualët dhe veprimtarët më të shquar kosovarë, Ukshin Hotit, shkruan KultPlus.

Ukshin Hoti ka qenë dhe do të mbetet një ndër figurat më të fuqishme të rezistencës në vitet më të vështira për Kosovën.

Më 16 maj 1999, kur në Kosovë po zhvillohej lufta, Ukshin Hoti arrin te fundi i dënimit të tij politik në burgun e Dubravës, pasi u arrestua nga forcat serbe, por edhe pse doli nga burgu, ai asnjëherë nuk u kthye në shtëpi.

Më 19 maj 1999, burgu ishte rrethuar me tanke dhe me armë antiajrore të ushtrisë serbe, i cili bombardohet nga NATO.

Në ditët në vazhdim rojet dhe paramilitarët serbë radhisin në oborr 800 të burgosur shqiptarë nga 1000 që kishte burgu, ndërsa të tjerët fshihen nëpër qeli të burgut.

Rojet dhe paramilitarët serb zbrazin plumbat e tyre tek të burgosurit me të gjithë arsenalin që ata kishin në dorë: granata, mitralozë, snajperë dhe bazukë. Masakrohen 176 persona dhe plagosen mbi 200 të tjerë.

Human Right Watch shkoi në vendin e ngjarjes me 24 maj të vitit 1999 dhe vë në dukje dëmet që do t’i publikojnë në raportin e tyre. Mirëpo Ukshin Hoti nuk u gjet në mesin e tyre. Ai mbetet një nga mijërat personat e zhdukur që prej periudhës së luftës në Kosovë. / KultPlus.com

Leze Qena feston datëlindjen e 85-të

Aktorja e mirënjohur Leze Qena sot ka mbushur 85 vjet shkruan KultPlus. Leze Qena është një ndër aktoret e pakta që në këtë moshë është aktive në jetën kulturore, duke marrë pjesë edhe më në seriale të ndryshme televizive.

Leze Qena qysh në moshë të re ka nisë me aktrim duke qenë kështu një ndër aktoret e para të Teatrit të Kosovës, e për të vazhduar kështu edhe me shumë role të ndryshme.

Lezja edhe sot është personazh i dashur për ata që e duan artin e kulturën. E lindur në Prizren, ka luajtur në “Shkolla e fshatit”, “Familja moderne”, “Macja”, “I ikuri” e projekte të tjera. Lezes duhet ti jemi mirënjohjes dhe ti përulemi për këto vite hare, teatër hyjnor dhe emocione të cilat na i dha neve dhe ne i pranuam pa pyetur më shumë. /KultPlus.com

Aktorja Eva Alikaj feston sot datëlindjen e 57-të

Aktorja e cila arriti famën me rolin komik të Elsas në komedinë e famshme shqiptare “Pallati 176” feston sot datëlindjen. Ajo mbush plot 57 vite jetë, shkruan KultPlus.

Eva Alika ka dhënë mjaft shumë nga vetja për kinematografinë shqiptare ndër vite. Eva Alikaj lindi në Tiranë më 25 prill 1961. Kur ishte vetëm 21 vjeç, fitoi Kupën si Aktorja më e mirë e Festivalit V të Filmit Artistik Shqiptar, me filmin “Njeriu i mirë” (1982). Një vit më pas, u diplomua për aktore në Akademinë e Arteve të Tiranës dhe iu bashkua trupës së Teatrit Kombëtar.

Eva, në teatër ka një fillim shumë të mirë, me rolin e Xhulietës në tragjedinë “Romeo e Xhulieta” të Shekspirit. Vazhdon të luajë me sukses në filma, me rolin Linda tek “Shirat e vjeshtës” (1984), Etleva tek “Treni niset në shtatë pa pesë” (1988). Role të tjerë janë Ilona në “Botë e padukshme” (1987), Ana në “Jeta në duart e tjetrit” (1990), Evgjenia në “I paharruari” (1984), Drita në “Vendimi” (1984), Irena në “Hije që mbeten pas” (1985), Edlira në “Stolat në park” (1988). Ajo është bërë popullore për rolin komik të Elsës në komedinë “Pallati 176”./ KultPlus.com

Mirush Kabashi feston 70-vjetorin, ambasadori i teatrit në skenat botërore

Artisti i Merituar dhe Mjeshtri i Madh i skenës shqiptare, Mirush Kabashi feston sot 70-vjetorin e tij. Ai vijon të përcjellë emocion, me forcën e vërtetë të fjalës shqipe në skenat më prestigjoze të botës.

Me një karrierë shumë të pasur 48- vjeçare, mes skenës dhe ekranit, aktori i mirënjohur vazhdon të punojë intensivisht brenda dhe jashtë vendit, kudo ku ka shqiptarë.

Ai ka lartësuar gjuhën dhe teatrin shqiptar në skenat më prestigjioze të Parisit, Vjenës Kajros, Kievit, Torontos, Athinës, Beogradit, duke marrë duartrokitje dhe vlerësime të veçanta.


Që nga mesi i viteve ’90, kur ngriti në skenë “Apologjinë e vërtetë të Sokratit”, ai punon në mënyrë unike, duke krijuar një profil të veçantë aktorial.

Aktori Mirush Kabashi numëron në karrierën e tij mbi 100 role në teatër dhe më shumë se 20 të tjerë në kinematografi.

Çmimet dhe Nderimet

Pasioni për aktrimin u shfaq që në fëmijëri tek artisti. Interpretimi dhe ngjyrimi emcional i roleve, e veçojnë Mirush Kabashin.

Personazhet e mishëruara nga Kabashi bien në sy për origjinalitet, për elegancën, duke frymuar karaktere me ndryshime të ndjeshme nga njëri te tjetri, të përzgjedhur me mençuri dhe intuitë. Spikat në rolet satirike dhe komike.

Në festivalin Kombëtar të teatrove profesioniste 1989 u shpall “Aktori më i mirë” me rolin e Sadush Nezirit te komedia “Hija e tjetrit” e Ruzhdi Pulahës.

Po me këtë rol, në Festivalin Teatror Ballkanik të zhvilluar në Korinth të Greqisë, u vlerësua ndër aktorët më të mirë. Në vitin 2002 fitoi çmimin e “Aktorit më të mirë” si protagonist në Festivalin e Aktrimit “Apollon 2002” me rolin e Nokës në komedinë “Sa mirë bëri që vdiq” të Ilir Bezhanit.

Më 1997 në edicionin e nëntë të Festivalit Eksperimental të teatrit të organizuar në Kajro të Egjiptit, Mirush Kabashi është vlerësuar me “Sfinksin e artë” si interpretuesi më i suksesshëm mes 1000 aktorëve pjesëmarrës nga 46 vende të botës.

Mirush Kabashi, në vitin 2014 u nderua me titullin e lartë “Nderi i Kombit”, duke iu shtuar titujve të fituar më parë “Artist i Merituar”dhe “Mjeshtër i Madh i Punës”./a.a/ KultPlus.com

Anektoda dhe situata komike nga jeta e aktorit Aleksandër Moisiu (FOTO)

Nga Pjeter Logoreci

Është në natyrën e njerëzve të kenë kureshtje për shumë gjëra që i rrethojnë. Aq më shumë kur bëhet fjalë për figura të spikatura të botës artistike, politike, sportive…. Mua më ngacmoi kurioziteti për të njohur jetën e të madhit Aleksandër Moisiu. Ndodhë që kur ndeshesh me gjëra të reja, kurioziteti kthehet në interesim e interesimi në qëllim, e ndoshta në hobby. U ndodha fatmadh që munda të kem në dorë e të shoh gjëra që jo çdonjëri mund ti shohë, nga jeta e këtij kolosi. Foto madhështore, për nga profesionalizmi e përmbajtja, letra imtime familjare e shoqërore, gazeta me artikuj kritik të kohëve kur jetoj artisti (në shumë gjuhë), procesverbale dhe fatura shpenzimesh, vërtetime honorarësh që mbanin firmën e bashkatdhetarit tim.

Pas disa shkrimeve në SUPLEMENTIN RILINDASI që patën informacione të panjohura nga jeta artistike e private e Moisiut, dëshiroj kësaj here të shuaj kureshtjen e lexuesit shqiptar duke zbuluar anën tjetër të këtij gjeniu, atë njerëzore, shpirtin optimist e plot humor me të cilin ai kaloj shumë situata të vështira në jetë.

Natyrshëm edhe një person i famshëm, si kushdo tjetër , përjeton momente në jetë të cilat e sjellin në situata tragjikomike.

Edhe Sandro-ja i ynë, që në vitet e fëmijërisë kishte natyrë të heshtur e të shkujdesur, por dallohej për karakterin e tij të ndjeshëm, për inteligjencë, për fantazi e humor. Familjarët tregojnë që ai gjithmonë krijonte situata gazmore, ku përfshiheshin të gjithë.

Një herë për të tërhequr vëmendjen e nënës dhe për të “ndëshkuar” motrën e cila zgjohej shumë vonë nga gjumi, ai ishte gjunjëzuar te fundi i shtratit të saj dhe me duar të bashkuara, bënte sikur lutej për një njeri që nuk “do të zgjohej më” . Situata komike dhe humori i sjelljes së tij detyruan nënën, e cila ishte natyrë shumë autoritare, të vejë buzën në gaz dhe ti qortojë të dy….

Motra Melanie kujton: gjatë kohës të pushimeve të verës, familja kalonte disa ditë pranë detit, në Grignano. Sandro, që ishte një notar i mrekullueshëm, hidhej nga shkëmbinjtë e lartë në ujë dhe argëtohej shumë. Një herë hipur mbi një shkëmb të bregdetit filloj të këndojë këngën e dëgjuar të detareve: mbi kuvertë qëndroj, në mes të shtrëngatës, lamtumirë Atdheu im i dashur, unë i përkas detit…. dhe në fjalën e fundit u hodh dhe notoj aq shumë nën ujë, saqë nëna vrapoj e merakosur drejt detit duke thirrur: ku është ai, ku është ai?? Dha ai ….. “huch…”….u ngrit me zhurmë tek këmbët e nënës së frikësuar: …duke thirrur….ja tek jam …. përsëri në tokën italiane…

Më vonë kur ai ndodhej në udhëtime apo në turne në vende të ndryshme të botës, dërgonte në shtëpi karta ekspres për të përshëndetur familjen e veçanërisht nënën duke bërë të njohur dhe vendin ku gjendej. Paguhej mirë për shfaqjet, por edhe biznesi i shitjes së pllakave të gramafonit me zërin e tij i solli shumë të holla. Në festat e fundit të vitit, kur qëllonte të ndodhej larg familjes, kujdesej që karta e urimit të krishtlindjeve ti arrinte nënës me saktësi në natën e festës. Një herë në këtë vigjilje ai dërgoj një shumë të madhe parash për familjen të shoqëruar me një kartoline mbi të cilën shihej “koka e tij mbi një pllakë gramafoni”…. Nëna që i kuptonte mirë “lojërat e tij”, na e zbërthej “mesazhin” … shuma e parave që ka dërguar vjen nga fitimi i madh që ai ka kohët e fundit nga shitja e pllakave të gramafonit…

Kur ndodhej në ndonjë hotel në Paris apo kur darkonte në ndonjë restaurant, ai bënte shumë humor me kamerierët dhe punonjësit e hotelit të cilët e njihnin mirë: …kur erdha për herë të parë në Francë , i tregonte atyre, mundesha krejt mirë të flas frëngjisht, flisja ngadalë, por qartë dhe më kuptonin kudo, por….unë vetë… dhe gajasej së qeshuri ; – unë vetë nuk kuptoja gati asgjë çfarë më flisnin…

Moisiun e shihje kurdoherë të rrethuar nga gratë, ishte heroi i tyre. Aq sa i famshëm e specialist ishte ai për “skenat e vdekjes”, po aq i famshëm dhe specialist ishte ai me gratë. Lidhjet e tija dashurore diheshin nga të gjithë fansat e gazetarët. Por kur bëhej fjalë për familjen apo gruan e tij, ai ishte shumë xheloz. Një herë gruaja e tij e dytë nga Berlini, Hetha Hambach e lodhur nga xhelozia e tij e pakuptimtë, vendosi ti bëjë një “leksion surprizë”…. Më të hyrë në apartamentin e tij në Berlin, Aleksandri u përball me një letër të hedhur si për shpejt mbi dysheme. Letra përmbante pak fjalë të shkruara keq nga nervoziteti. “ Isha KOTELJA ..yte, tashti jam e vdekur” . Me një tronditje të papërshkruar në shpirt, duke ndjerë veten fajtorë për situatën e krijuar, ai alarmon policinë e cila fillon të kërkojë kufomën e Hertha-s. Atij i vjen ndër mend që e shoqja e kishte kërcënuar se “do të hidhej në lum po qe se nuk do të kishte tjetër në jetë….” ..E tmerrshme…mendon Aleksandri, a thua të ketë ngjarë….dhe kërkoj gjatë gjithë natës së bashku me policët, ndërkohë që Hertha gjindej te një shoqe e saj duke shijuar këtë “kurth hakmarrje”.

Në botën e artit që e rrethonte ai përballej shpesh edhe me intriga apo thashetheme për të cilat gazetarët ishin shumë të ndjeshëm.

Gjatë një mbrëmje festive, kujton e shoqja Terwin, në praninë e shtypit, regjisori Reinhardt tha: …djaloshi i ri që sapo njoha, është aktori që më duhet. Të nesërmen në një ndër gazetat ditore të Berlinit shkruhej: zotëri Moisiu është aktori i zgjedhur nga Max Reinhardt, ai do të marrë fitimin, tash i mungon vetëm talenti…..

Moisiu ishte shumë i njohur për zërin e tij të veçantë. Ai këndonte shumë, por edhe i duhej të kujdesej për zërin. Ndodhte që nga njëherë zëri nuk i bindej ose kishte ngërçe nga të bërtiturat e forta në rolin e Fedjas. Ndodhi që në provën gjenerale të “KUFOMES SE GJALLE” që ishte roli më i zgjedhur e më i dashur i jetës së tij, të pushtohej nga emocionet. Një ndjenjë ankthi që në gardërobë bëri që ai ti lutej shumë herë regjisorit Max Reinhardt që të ndërpresë provën…, zëri ju bllokua dhe sytë i lotonin pa pushim. “Ky është risku i punës së aktorit shpjegonte Moisiu..këto janë gjëra që nuk mund ti parandalosh…e rëndësishme është të mos ngjasë në premierë..”

Në mesin e dhjetorit 1930 në një gazetë ditore Vjeneze doli një lajm i pazakontë i cili bëri që emri i Sandros të përflitej ditë me radhë. Gjëja e pazakontë ishte jo emri i Aleksandër Moisiut, por një vjedhje spektakolare në vilën e tij në Hernals të Vjenës. Shtëpia, ku banonte Moisiu kur ndodhej në Vjenë, ishte në një zonë kodrinore të rrethuar me pyll e jo shumë të populluar të qytetit. Hajdutët hynë në vilë duke thyer xhamin e një dritareje në katin përdhes dhe meqenëse vila ishte e pabanuar, ato patën kohë gjithë natën për të “punuar” të qetë duke i bërë shtëpisë një kontroll të hollësishëm. Pasi përcaktuan gjërat që do të merrnin me vehte u ulen me nge të shijonin të patrazuar dy shishe me shampanjë që gjetën, e më vonë iu erdhi frymëzimi për të bërë humor apo komedi, duke veshur me radhë kostumet që aktori mbante në gardërobën e tij. Rrethuar nga dekori i këndshëm i shtëpisë, dy grabitësit u ndjenë për orë të tëra aristokratë, saqë kur u larguan, duke marrë me vehte peliçe të çmueshme, kostume dhe stoli prej argjendi me një vlerë rreth 10 000 Shilling.. , dolën të veshur si gjentelmen, sipas modës më të re “në kokë me cilindër vezullues e në këmbë këpucë lustrafino”. Por eleganca e tepruar i tradhtoj pasi tërhoqën vëmendjen e kalimtarëve që i njohën, gjë që qoj në kapjen e tyre një ditë më pas. Të dy hajdutët ishin personazhe të njohur në atë zonë, njëri i quajtur Franz Horn ishte ndihmësi i kasapit të lagjes dhe tjetri Ferdinand Guttmann ndihmës në dyqanin e argjendarisë aty pranë. Të dy pranuan vjedhjen dhe treguan që gjërat i kishin shitur tek një i njohur i tyre për 158 Shilling, ku dhe u gjetën të padëmtuara. Hajdutët u dënuan nga gjykata për vjedhje me thyerje të pronës private.

Shfaqjet përfundonin shumë herë me vdekjen e personazheve kryesorë të cilët i interpretonte Moisiu dhe shpesh atë e lodhte mendimi që të mos “vdesë njëlloj me herët përpara”. Ndodhi në Teatrin Gjerman, gjatë shfaqjes të George Bernard Shaw “Dilema e Doktorit” ku ai interpretonte piktorin Debudat, që në aktin e katërt duhej “të vdiste”. Ishte një skenë makabre….Moisiu , i veshur me këmishe nate ishte i ulur në një karrocë të sëmurësh, në agoni. Gruaja e tij (të cilën e interpretonte aktorja Tilla Durieux) i qëndronte pranë, ndërsa mjekët po prisnin vdekjen e tij. Asnjë fjalë…..atmosfera ishte e tendosur. …..Aleksandri gjysmë i vdekur ishte i heshtur ………papritur e pakujtuar hidhet dhe flet….. jo sot nuk dua të vdes, nuk dua …të …vdes…. Mjekët aktorë të befasuar nga kjo çmenduri, me zor mbanin të qeshurat…. Gruaja, që i ndodhej pranë e befasuar filloj ti lutej: … ti duhet të vdesësh tashti, o zot i madh, ti duhet të vdesësh, të lutem… Moisiu thërriste i papërmbajtur….Nuk dua….sot nuk dua të vdes……. e padiskutueshme nuk do të vdes këtu…. më nxirr në dhomën pranë….ndoshta …aty mund të vdes…Njerzit të cilët nuk e njihnin pjesën kujtuan se ishin fjalët që përmbante roli. Gruaja (Durieux) me zgjuarsi drejtoj karrocën drejt dhomës tjetër e ndërsa perdja ra, në sallë, publiku i habitur dëgjoj thirrjet e Durieux….. i shkreti burri im, po vdes …..vdiq….

Një mike e Aleksandrit, shkrimtarja Therese Rie alias L. Andro tregon: Moisiu nga pamja e jashtme dukej çuditërisht shumë i ri. Një herë gjatë një aktiviteti në Neuen Wiener Bühne, në zyrën e drejtoreshës Ellen Geyer Neustäder, ai u takua me një aktore të re e cila, meqë nuk e njihte atë, e kujtoj për një fillestar. Me deshirën për të dijtë dicka më shumë për kolegun, vajza e pyet nëse ai ka “gjetur punë” apo luan ndonjë rol diku? Moisiu natyrshëm pohon me kokë. “E ku,… vazhdon me kërshëri vajza,… në Neuen Wiener Bühne? Cilin rol keni ju ketu?” Aleksandri i buzëqeshur përgjigjet: ….po ja ….si të them….luaj Hamletin, … Fedjan te Kufoma e gjallë…..” Çfarë, hidhet vajza, këto janë rolet e Moisiut?” Duke qeshur nga situata e krijuar zonja Neustädter e sqaron aktoren e re që përballë saj ndodhet i gjiganti i skenës gjermane, Aleksandër Moisi./ KultPlus.com