Pas një dimri të ashpër e të gjatë, njerëzit në lashtësi mirëprisnin ardhjen e pranverës përmes riteve të shumta, disa prej të cilave janë trashëguar edhe sot në botën moderne.
Kremtimi i ndryshimit të ciklit natyror, bëhej për të festuar jo vetëm ardhjen e një stine të re, por edhe ardhjen e ditëve më të gëzuara, të begata dhe të mbara.
Për mijëra vjet, njerëzit kanë festuar këtë kohë të “ringjalljes” përmes festivaleve apo ritualeve misterioze, atë që për shkencën njihet si ekuinoksi i pranverës (termi latin “ekuinoksium”, që do të thotë “barazi midis ditës dhe natës”).
CNN Travel rendit disa nga vendet e ndryshme në botë që akoma dhe sot ndjekin disa prej këtyre traditave të trashëguara. Shumë prej tyre janë një rimarrje nga fetë monoteiste, por rrënjët e tyre datojnë shekuj më parë.
Nevruzi (Viti i Ri Persian), pavarësisht se sot kremtohet kryesisht nga bektashianët, përfaqëson një nga festimet më të vjetra të njerëzimit, që shkon prapa mijëra vjet më parë dhe festohet nga më shumë se 300 milionë njerëz. Kjo përfshin Iranin, si dhe vendet që kanë ndjerë ndikimin persian gjatë epokave si Ballkani, Pellgu i Detit të Zi, Kaukazi, Azia Qendrore dhe Lindja e Mesme.
Dita e Ekuinoksit Vernal: Japonia, është një nga vendet e tjera në botë, që mirëpret përmes festash ardhjen e stinës së luleve. Traditë është bashkimi me njerëzit e familjes dhe vizitat në vende të shenjta. Simbolikë e kësaj feste, që tashmë është kthyer edhe në simbolin e Japonisë, është lulja e qershisë.
Holi, një tjetër festë aziatike, një festival shumë i vjetër, përmendet për herë të parë në një poezi të shekullit të katërt. Një festë kombëtare kjo në Indi e njohur për pluhurat me ngjyra të ndezura, me të cilat njerëzit mbulojnë veten dhe të tjerët.
Në Spanjë, në qytetin e Kordobës, çdo pranverë organizohet “Festival del Patios”, një ritual i mbrojtur nga UNESCO. Shtëpitë, rrugët dhe i gjithë qyteti mbushen me lule, si karafila, trëndafila dhe barbaroza.
Ballkani, po ashtu, kremton ardhjen e pranverës përmes traditave pagane të trashëguara deri më sot. Tradita që përfshijnë receta me bimë të ndryshme, festa karnavalesh, ndezje zjarresh dhe kapërcimi i tyre.
Paraardhësit tanë kishin një vetëdije të mprehtë për stinët dhe lëvizjen e diellit e yjeve të tjerë. Ndaj, ata ndërtuan disa vende misterioze të vizituara gjatë solsticeve dhe ekuinokseve, që ende vizitohen.
Në Meksikë p.sh. në kompleksin e rrënojave Chichen Itza, njerëzit marshojnë çdo vit gjatë ekuinokseve të pranverës dhe vjeshtës. Në piramidën “El Castillo”, dielli i vonë i pasdites krijon iluzionin e hijes së një gjarpri që rrëshqet ngadalë nëpër shkallë. Mijëra mblidhen aty për të parë këtë spektakël dhe ka një atmosferë karnavalesh me muzikë, valltarë etj.
Në Maltë, çdo fillim pranvere në tempujt Mnajdra, që datojnë nga viti 3600 para K. deri në vitin 2500 p.K., njerëzit presin të shohin rrezet e para të diellit që kalojnë nëpër hollin kryesor të këtij vendi të shenjtë.
Në Angli, në një nga strukturat më të famshme neolitike, Stonehenge, gjatë ekuinoksit të pranverës, por edhe festave të tjera pagane, mijëra njerëz marshojnë dhe festojnë. /demokracia/ KultPlus.com
