Etiketë: e ardhmja

E ardhmja e teknologjisë AI: Çfarë na pret?

Posted on by Kult Plus

Inteligjenca artificiale nënkupton aftësinë e softuerit, makinerive dhe robotëve për të kryer detyra të shumta (njerëzore) që kërkojnë përdorimin e inteligjencës. Nëse keni përdorur ndonjëherë shërbime si ChatGPT dhe Midjourney, ndoshta, si shumë, jeni mahnitur nga aftësitë e tyre. Megjithatë, me shpresë të madhe vjen edhe ankthi.

Të gjithë bëjnë një pyetje: “Çfarë na sjell e ardhmja?” A rrezikojmë të zëvendësohemi plotësisht nga inteligjenca artificiale në punët tona apo do të bëhet “thjesht” asistenti ynë i vlefshëm? Ja çfarë thotë hulumtimi i besueshëm.

AI është këtu për të qëndruar

E ardhmja është e ndritshme për teknologjinë e re. Ekspertët presin që inteligjenca artificiale do të vazhdojë të zhvillohet dhe të përmirësohet, duke çuar në ndryshime revolucionare në shumë sektorë si shëndetësia, bankat, industria e automobilave dhe shumë të tjerë.

Praktikisht asnjë sektor nuk do të mbetet i paprekur nga kjo teknologji.

Ndër ndryshimet më të rëndësishme që do të sjellë inteligjenca artificiale në disa sektorë janë:

• Aftësia për të bërë një diagnozë dhe për të rekomanduar trajtimin e duhur mjekësor bazuar në një byzylyk dixhital.

• Menaxhimi i parasë së gatshme duke analizuar një numër të madh variablash dhe duke mundësuar vendimmarrje më të shpejtë.

• Përmirësimi i sigurisë kombëtare nëpërmjet automatizimit të armëve që nuk kërkojnë përdorimin e njerëzve.

• Rritja e makinave vetëdrejtuese: Deri në vitin 2025, numri i automjeteve të pajisura me AI parashikohet të rritet me 109%.

Ndikimi i inteligjencës artificiale në tregun e punës

Të gjitha këto parashikime konfirmojnë një gjë: tregu i punës do të ndryshojë ndjeshëm. Kështu, disa profesione dhe pozicione do të kalojnë plotësisht në duart e inteligjencës artificiale, por në të njëjtën kohë do të krijohen një numër i madh pozicionesh të reja që do të përfshijnë aplikimin e aftësive të reja.

Raporti i Forumit Ekonomik Botëror për të ardhmen e punës deklaroi se punët me inteligjencë artificiale do të jenë më të kërkuarat në 5 vitet e ardhshme. Kjo komplikohet nga parashikimet se në vitin 2023, numri i pozicioneve për ekspertët e AI do të rritet me 46%.

Me fjalë të tjera, AI nuk do të zëvendësojë njerëzit, por aplikimi i saj do të kërkojë që kandidatët të trajnohen për të kryer punë të reja dhe për të punuar në pozicione të ndryshme. Kjo është arsyeja pse të gjithë ata që duan të kenë një punë të sigurt në të ardhmen duhet të konsiderojnë marrjen e njohurive dhe aftësive për të punuar me sistemet e inteligjencës artificiale.

Zhvilluesi i AI – një nga profesionet më premtuese

Inteligjenca artificiale ka treguar se disa gjëra mund të funksionojnë pa njerëzit, por ajo që është e sigurt është se inteligjenca artificiale nuk ekziston pa programues.

IT është një nga fushat më premtuese sot, dhe falë zhvillimit të inteligjencës artificiale, programuesit e trajnuar për të punuar me këtë teknologji do të jenë veçanërisht të kërkuar. Duke qenë se Python është teknologjia kryesore për krijimin e AI, kjo do të thotë se programuesit që punojnë me këtë gjuhë do të jenë ndër më të kërkuarit.

Është një teknologji e thjeshtë dhe e fuqishme që edhe fillestarët e plotë mund ta zotërojnë në vetëm 12 muaj arsim cilësor. Përveç ofrimit të një perspektive të shkëlqyer kur bëhet fjalë për të punuar me teknologjinë e re, Python përdoret gjithashtu për të punuar në lojëra video, aplikacione dhe faqe të tjera të ndryshme tregtare. Kjo është arsyeja pse zhvilluesit e Python janë ndër më të kërkuarit, duke fituar rreth 100,000 dollarë në vit, atje.

Inteligjenca artificiale nënkupton aftësinë e softuerit, makinerive dhe robotëve për të kryer detyra të shumta (njerëzore) që kërkojnë përdorimin e inteligjencës. Nëse keni përdorur ndonjëherë shërbime si ChatGPT dhe Midjourney, ndoshta, si shumë, jeni mahnitur nga aftësitë e tyre. Megjithatë, me shpresë të madhe vjen edhe ankthi.

Të gjithë bëjnë një pyetje: “Çfarë na sjell e ardhmja?” A rrezikojmë të zëvendësohemi plotësisht nga inteligjenca artificiale në punët tona apo do të bëhet “thjesht” asistenti ynë i vlefshëm? Ja çfarë thotë hulumtimi i besueshëm.

AI është këtu për të qëndruar

E ardhmja është e ndritshme për teknologjinë e re. Ekspertët presin që inteligjenca artificiale do të vazhdojë të zhvillohet dhe të përmirësohet, duke çuar në ndryshime revolucionare në shumë sektorë si shëndetësia, bankat, industria e automobilave dhe shumë të tjerë.

Praktikisht asnjë sektor nuk do të mbetet i paprekur nga kjo teknologji.

Ndër ndryshimet më të rëndësishme që do të sjellë inteligjenca artificiale në disa sektorë janë:

• Aftësia për të bërë një diagnozë dhe për të rekomanduar trajtimin e duhur mjekësor bazuar në një byzylyk dixhital.

• Menaxhimi i parasë së gatshme duke analizuar një numër të madh variablash dhe duke mundësuar vendimmarrje më të shpejtë.

• Përmirësimi i sigurisë kombëtare nëpërmjet automatizimit të armëve që nuk kërkojnë përdorimin e njerëzve.

• Rritja e makinave vetëdrejtuese: Deri në vitin 2025, numri i automjeteve të pajisura me AI parashikohet të rritet me 109%.

Ndikimi i inteligjencës artificiale në tregun e punës

Të gjitha këto parashikime konfirmojnë një gjë: tregu i punës do të ndryshojë ndjeshëm. Kështu, disa profesione dhe pozicione do të kalojnë plotësisht në duart e inteligjencës artificiale, por në të njëjtën kohë do të krijohen një numër i madh pozicionesh të reja që do të përfshijnë aplikimin e aftësive të reja.

Raporti i Forumit Ekonomik Botëror për të ardhmen e punës deklaroi se punët me inteligjencë artificiale do të jenë më të kërkuarat në 5 vitet e ardhshme. Kjo komplikohet nga parashikimet se në vitin 2023, numri i pozicioneve për ekspertët e AI do të rritet me 46%.

Me fjalë të tjera, AI nuk do të zëvendësojë njerëzit, por aplikimi i saj do të kërkojë që kandidatët të trajnohen për të kryer punë të reja dhe për të punuar në pozicione të ndryshme. Kjo është arsyeja pse të gjithë ata që duan të kenë një punë të sigurt në të ardhmen duhet të konsiderojnë marrjen e njohurive dhe aftësive për të punuar me sistemet e inteligjencës artificiale.

Zhvilluesi i AI – një nga profesionet më premtuese

Inteligjenca artificiale ka treguar se disa gjëra mund të funksionojnë pa njerëzit, por ajo që është e sigurt është se inteligjenca artificiale nuk ekziston pa programues.

IT është një nga fushat më premtuese sot, dhe falë zhvillimit të inteligjencës artificiale, programuesit e trajnuar për të punuar me këtë teknologji do të jenë veçanërisht të kërkuar. Duke qenë se Python është teknologjia kryesore për krijimin e AI, kjo do të thotë se programuesit që punojnë me këtë gjuhë do të jenë ndër më të kërkuarit.

Është një teknologji e thjeshtë dhe e fuqishme që edhe fillestarët e plotë mund ta zotërojnë në vetëm 12 muaj arsim cilësor. Përveç ofrimit të një perspektive të shkëlqyer kur bëhet fjalë për të punuar me teknologjinë e re, Python përdoret gjithashtu për të punuar në lojëra video, aplikacione dhe faqe të tjera të ndryshme tregtare. Kjo është arsyeja pse zhvilluesit e Python janë ndër më të kërkuarit, duke fituar rreth 100,000 dollarë në vit, atje./alsatm/KultPlus.com

Albion Rrahmani, nga ideja për të lënë futbollin deri te suksesi kolosal për t’u bërë kampion

Posted on by Kult Plus

Uranik Emini

Nuk mjaftojnë vetëm ëndrrat për të shkëlqyer në futboll. Sfidat nëpër të cilat kalon një futbollist janë nga më të ndryshmet, duke filluar nga vështirësitë financiare, mungesa e ambientit për të ushtruar, vështirësit për të gjetur ekipin e duhur dhe probleme të tjera të ndryshme të cilat mund të shfaqen gjatë rrugës. I ri në moshë por me një karrierë tanimë të bujshme, Albion Rrahmani, vjen si një kampion në një intervistë për KultPlus, duke shpjeguar shumëçka nga e kaluara e tij dhe e ardhmja, të cilën e pret edhe më të suksesshme sesa ajo tani, shkruan KultPlus.

I njohur ndryshe edhe sikurse “Lewandoski”, një prej sulmuesve më të mirë në botë, Rrahmani ka kaluar në disa klube gjatë karrierës deri tani, mirëpo shkëlqimin e suksesin më të madh e shijoi me klubin nga Suhareka “FC Ballkani”.

Rrahmani arriti që të plotësojë ëndrrën e tij të fëmijërisë, duke u shpallur kampion i Superligës së Kosovës dhe gjithashtu arriti suksese kulminante në arenën ndërkombëtare, duke qenë njëri prej golashënuesve më të mirë në “Conference League”.

Rrahmani tregon se fëmijëria e tij ka qenë shumë e vështirë për shkak të kushteve të cilat kanë qenë në Kosovë.

“Së pari kam filluar të stërvitem me babin tim, pastaj jam regjistruar te klubi i futbollit “KF Llapi”, ku aty i kam kaluar të gjitha kategoritë deri te U-19. Unë si futbollist nuk e kam pas fare lehtë për arsye të ndryshme në të cilat i kam kaluar, me dëshirë, vullnet dhe pasion për futbollin, nuk jam ndalur asnjëherë deri këtu ku jam sot. Ëndrrat e mia të fëmijërisë kanë qenë dhe janë të mëdha për t’u bërë një futbollist i nivelit të lartë pasi qe idoli im është Cristiano Ronaldo”.

Ai tutje rrëfen se klubi KF Besiana ishte klubi të cilin e ka ndjekur që kur ishte një fëmijë i vogël dhe inspirimi i tij më i madh ishte pikërisht babai.

“Klubi që e kam ndjekur më herët ka qenë KF Besiana po ashtu edhe Llapi pasi që babi im ka qenë pjesë e këtyre dy klubeve për shumë vite dhe ka qenë dëshira ime që një ditë të bëhem si ai”, tregon Rrahmani.

Albion dhe Driton Rrahmani (babai i tij)

Shumë njerëz gjejnë inspirim prej gjërave të ndryshme, dikush duke ndjekur edhe idhujt që i kanë përcjellë gjatë gjithë jetës. Njësoj ishte edhe për Albionin, i cili është rritur duke shikuar portugezin Cristiano Ronaldo.

“Idoli im është Cristiano Ronaldo, e kam përcjell që nga fëmijëria gjatë gjithë kësaj periudhe dhe do të mbetet gjithmonë preference ime. Është modeli më i mirë për t’u ndjekur nga një futbollist”, thotë ai.

Kalimin nëpër disa faza si një futbollist i ri, Rrahmani e kishte bërë te qyteti nga ku edhe ai vjen, pikërisht te KF Llapi.

“Kur kam përfunduar U-19 te klubi i Llapit nga aty kam kaluar në Ligen e dytë te klubi i Minatorit të Magurës për një gjysmë sezone ku kam shënuar 18 gola. Në sezonin e dytë kam kaluar te klubi KF Bashkimi Koretin ku aty kemi zhvilluar vetëm dy ndeshje dhe kam shënuar katër gola, pastaj është ndërprerë kampionati për shkak të Covid-19. Në sezonin e re kam kaluar te klubi FC Malisheva ku kam qëndruar një vit dhe kemi arritur që të shpallemi kampion dhe të futemi në histori të klubit të Malishevës, ku në atë vit kam shënuar 18 gola, pastaj nga Malisheva kam kaluar te klubi FC Ballkani. E pikërisht atë vit jemi shpalluar kampion për herë të parë në histori të klubit dhe kemi marrë pjesë në garat evropiane”, rrëfehet tutje Rrahmani.

Sukses kolosal për të arritur qëllimet e mëdha

“Realizimin e qëllimeve të mia te FC Ballkani janë bërë realitet, e unë besoj që e kam ndihmuar klubin në objektivat që ka pasur gjatë gjithë këtyre viteve. Jam shumë krenar që e kemi arritur këtë sukses për t’u kualifikuar për herë të parë në garat evropiane në histori të futbollit të Kosovës”, thotë tutje, Rrahmani, duke shpjeguar gjithashtu se për të arritur te ky sukses ka qenë një rrugë e vështirë dhe ka kërkuar punë e angazhim të madh.

Sulmuesi kryesor i skuadrës së Ballkanit, pati paraqitje magjepsëse në garat evropiane, duke arritur që të shënojë shtatë gola dhe të asistojë tre herë. E sipas tij, ky sukses nuk do të arrihej asnjëherë pa ndihmën e bashkë lojtareve, pa të cilët nuk do të ishte këtu ku është tani.

Moment “pendese” përpara shpërthimit

Lojtari i Superligës së Kosovës rrëfen se kishte menduar që një ditë ta linte futbollin, për shkak të një momenti negativ që iu ishte paraqitur gjatë kohës sa ishte “Junior” te KF Llapi.

“Po e kam një moment shumë negativ që e kam menduar ta lërë futbollin kur kam përfunduar Junioret e Llapit, por me insistimin dhe dëshirën e babit qe ka pasur çdo herë për futbollin, unë nuk jam ndalur asnjëherë që ta bëj krenar dhe ai të mburret me sukseset e mia”, thotë ai.

“Nder dhe krenari të veshësh fanellën e kombëtares, jemi një Kosovë e Shqipëri”

Rrahmani shton se është një dëshirë edhe më e veçantë që t’i mbrojë ngjyrat e Kombëtares së Kosovës sepse këtu u lind dhe u rrit si një futbollist, por asnjëherë nuk do të refuzonte një ofertë nga Kombëtarja e Shqipërisë.

“Patjetër që është një dëshirë shumë e veçantë që t’i mbroj ngjyrat e Kombëtares së Kosovës sepse këtu kam lindur dhe jam rritur si futbollist dhe dëshira ime është për të luajtur për vendin tim, por edhe te Kombëtarja e Shqipërisë do isha krenar që ta pranoja ftesën sepse ne jemi një, është nder dhe krenari ta veshësh fanellën e këtyre dy kombëtareve, për të cilat krenohemi që i kemi”, shpjegon ai.

Edhe pse sporti i futbollit mbetet një prej sporteve më të popullarizuara në Kosovë, infrastruktura e këtij sporti në vendin tonë nuk është më e zhvilluara në botë dhe rrjedhimisht një prej qëllimeve kryesore që të rinjtë kanë, është largimi drejt një klubi evropian dhe pjesëmarrja në garat evropiane.

“Qëllimet e mia janë që të luaj për ndonjë klub të madh europian, por ende nuk ka oferta konkrete kështu që mbetet të shihet gjatë afatit kalimtar”.

“Mos u dorëzoni asnjëherë”,

është një prej mesazheve që Rrahmani tenton t’ua përcjellë lexuesve të KultPlus, pasi ai beson se një ditë do të shpërblehet puna gjithsesi, pa marrë parasysh vështirësitë që i kaloni gjatë rrugës.

Ndërsa, sa i përket mesazhit për vitin 2023 dhe qëllimeve të tija të ardhshme, Rrahmani thotë se synim kryesor i tij është përsëritja e suksesit të vitit të kaluar.

“Nëse nuk kaloj te ndonjë klub evropian qëllimet e mia janë që të shënoj gola sa më shumë, ta ndihmoj klubin drejt mbrojtjes së titullit kampion dhe pse jo ta përsërisim përsëri atë sukses që kemi pasur në Arenën Ndërkombëtare”, përfundon ai.

Disa njerëz janë të destinuar që të kenë sukses në jetën e tyre dhe të kalojnë nëpër shumë sfida për t’u kurorëzuar kampion në fundin e rrugëtimit të tyre. Njësoj bëri edhe Albion Rrahmani, i cili duke punuar, rritur dhe angazhuar vazhdimisht, jehoi emrin e tij në gjithë arenën ndërkombëtare, duke treguar se fjala dorëzim nuk ekziston një fjalorin e tij. /KultPlus.com

Teknologjitë që do të ndryshojnë të ardhmen

Posted on by Kult Plus

Produktet e qumështit të prodhuara në laborator

Ju mund të keni dëgjuar për “mishin” e kultivuar në laborator. Por ç’mund të themi për ushqimet e tjera me bazë shtazore? Një numër kompanish bioteknike në rritje, po shqyrtojnë mundësinë e bulmetit të prodhuar në laborator, përfshirë qumështin, akulloren, djathin dhe vezët.

Dhe më shumë sesa një kompani mendon se e ka arritur tashmë këtë gjë. Industria e qumështit nuk është aspak miqësore me mjedisin. Ajo është përgjegjëse për 4 për qind të emetimeve të karbonit në atmosferë, më shumë sesa emetimet e udhëtimeve ajrore dhe transporti detar të marra së bashku.

Krahasuar me mishin, qumështi nuk është aq i vështirë për t’u prodhuar në një laborator. Në vend se ta prodhojnë atë nga qelizat burimore, shumica e studiuesve përpiqen ta prodhojnë atë në një proces fermentimi, duke synuar të prodhojnë proteinat e qumështit.

Disa produkte kanë dalë tashmë në treg në SHBA, nga kompani të tilla si “Perfect Day”. Ndërkohë, studiuesit po punojnë për mocarelën e prodhuar në laborator, që shkrihet në mënyrë të përsosur mbi një picë, ashtu si dhe djathërat e tjerë dhe akulloret.

Avionët me hidrogjen

Emetimet e karbonit janë një shqetësim i madh kur flitet për fluturimet komerciale. Por ekziston një zgjidhje e mundshme edhe për këtë problem. Një projekt rreth 15 milionë paundnë Britaninë e Madhe ka zbuluar planet për ndërtimin e një avioni që furnizohet me energjinë e prodhuar nga hidrogjeni .

Projekti “Fly Zero” po drejtohet nga Instituti i Teknologjisë Ajrore në bashkëpunim me qeverinë britanike. Ideja është prodhimi i një avioni me madhësi mesatare, që furnizohet me hidrogjen të lëngshëm. Ai do të kishte kapacitetin për të fluturuar me rreth 279 pasagjerë në bord deri në gjysmën e perimetrit të botës pa u ndalur. Nëse do të mund të realizohet kjo teknologji, do të kemi fluturime me zero emetime karboni në atmosferë dhe pa ndalesa midis Londrës dhe Amerikës Perëndimore, apo Londrës dhe Zelandës së  Re me një ndalesë të vetme.

“Binjakët” dixhitalë që analizojnë shëndetin tuaj

Në sagën e famshme “Star Trek”, ku lindën shumë nga idetë tona për teknologjinë e së ardhmes, qeniet njerëzore mund të ecnin në “medbay” dhe të skanonin të gjithë trupin e tyre në mënyrë dixhitale për shenja sëmundjesh apo lëndimesh.

Arritja e kësaj në jetën reale, thonë ekspertët e kompanisë “Q Bio”, do të përmirësonte gjendjen shëndetësore të njerëzve, dhe do të lehtësonte ngarkesën e mjekëve. Kompania amerikane ka ndërtuar një skaner, që do të matë qindra biomarkera në rreth 1 orë, nga nivelet e hormoneve tek dhjami i grumbulluar në mëlçinë tuaj, nga shënuesit e inflamacionit deri tek çdo lloj kanceri.

Ai synon t’i përdorë këto të dhëna për të prodhuar një avatar dixhital 3D të trupit të pacientit – i njohur si binjaku dixhital – që mund të gjurmohet me kalimin e kohës dhe të përditësohet me çdo skanim të ri. Shefi ekzekutiv i “Q Bio”, Xhef Kadic shpreson se kjo shpikje të çojë në një epokë të re të mjekësisë parandaluese, të personalizuar, në të cilën sasitë e mëdha të tëdhënave të mbledhura do të  ndihmojnë jo vetëm mjekët që t’i japin përparësi pacientëve të caktuar, por do të zhvillojnë mënyra më të sofistikuara për diagnostikimin e sëmundjes.

Universet e realitetit virtual

Pasi bëri ndryshimin e emrit, kompania e njohur dikur si Facebook njihet sot si Meta.

Kjo shënon lëvizjen e Zuckerberg dhe ekipit të tij të madh drejt metaversit, një internet i aksesuar kryesisht përmes realitetit virtual dhe atij të shtuar.

Si pjesë e kësaj lëvizjeje, Meta do t’i  kushtojë më shumë kohë pajisjeve për të hyrë në këtë botë të re. E promovuar në vitin 2021, Meta ka zhvilluar një lloj kufje të re “Project Cambria”. Në dallim nga “Oculus Quest 2”, kjo nuk do të jetë një pajisje për konsumatorin e zakonshëm.

Përkundrazi, ajo synon të ofrojë përvojën më të mirë të realitetit virtual. Cambria është e përqendruar në gjurmimin e përparuar të syve dhe fytyrës, ka një rezolucion më të lartë, fushëpamje më të gjerë, dhe madje përpiqet t’i bëjë kufjet dukshëm më të vogla. Midis Meta, Google, Sony dhe shumë kompanive të tjera të mëdha të teknologjisë, realiteti virtual do të ketë përmirësime drastike gjatë 2 viteve të ardhshme.

Kapja e Drejtpërdrejtë e Ajrit

Nëpërmjet procesit të fotosintezës, pemët kanë mbetur një nga mënyrat më të mira për të reduktuar nivelet e dioksidit të karbonit (CO2) në atmosferë. Megjithatë, një teknologji e re mund të kryejë të njëjtin rol si pemët, duke thithur dioksid karboni në nivele më të larta.

Kjo teknologji njihet si Kapja e Drejtpërdrejtë e Ajrit (DAC). Ajo përfshin thithjen e dioksidittë karbonit nga ajri dhe ruajtjen e CO2 në vrima të thella gjeologjike nën tokë, ose përdorimin e tij në kombinim me hidrogjenin për të prodhuar lëndë djegëse sintetike.

Ndërsa kjo teknologji ka një potencial të madh, për momentin është  shumë e ndërlikuar, pasi modelet aktuale kërkojnë një sasi të madhe energjie. Nëse mund të reduktojë nivelet e energjisë në të ardhmen, DAC mund të jetë një nga përparimet më të mira teknologjike për të ardhmen e mjedisit.

Funeralet e gjelbra

Vdekja e njeriut priret të jetë një proces që prodhon shumë karbon. Djegia e një trupi thuhet se çliron rreth 400 kg dioksid karboni në atmosferë. Cila është zgjidhja? Në shtetin e Uashington në SHBA, trupat e pajetë vendosen në dhoma së  bashku me lëvore pemësh, kashtë dhe komponime të tjera që nxisin dekompozimin natyror.

Brenda 30 ditëve, trupi i të ndjerit shndërrohet në një tokë pjellore e cila mund të shpërndahet në një kopsht ose pyll. Në vitin 2019, aktori i ndjerë Luk Perri u varros me një “kostum kërpudhash” të dizajnuar nga start-up “Coeio”. Kompania pretendon se kostumi i saj, përbehet nga kërpudha dhe mikroorganizma të tjerë që ndihmojnë dekompozimin e trupit dhe neutralizojnë toksinat që çlirohen kur dekompozohet një trup./bota.al/ KultPlus.com

Shkencëtarët paralajmërojnë: Njerëzimi po vrapon drejt një të ardhme të tmerrshme të cilën po e nënvlerëson

Posted on by Kult Plus

Pas dekadave të dështimeve në një përpjekje për ta ngadalësuar ndryshimin e klimës dhe të gjitha pasojat e saj, civilizimi është në prag të kolapsit, pohon një ekip shkencëtarësh.

“Shkalla e kërcënimit ndaj biosferës dhe të gjitha formave të saj të jetës – përfshirë njerëzimin – është në të vërtetë aq e madhe sa është e vështirë të kuptohet edhe nga ekspertë të mirëinformuar”, theksojnë studiuesit në revistën Conversation.

Autorët shpjegojnë se edhe ekspertët, meqenëse zakonisht kanë njohuri vetëm në fusha të kufizuara të ekspertizës së tyre, e kanë të vështirë ta kuptojnë shkallën e problemeve me të cilat përballet civilizimi ynë. Sigurisht, është edhe më e vështirë për njerëzit laikë.

“Njerëzit mesatarë kanë vështirësi ta kuptojnë madhësinë e kësaj humbjeje, pavarësisht nga erozioni i vazhdueshëm i indeve të civilizimit njerëzor”, shkruajnë autorët, duke theksuar se arsyeja pse madhështia e fjalëve të tyre mund të duket e tepruar është fakti se rolet për të cilat flasin janë tepër të larta.

“Mesazhi ynë mund të mos jetë i popullarizuar, por është vërtet i frikshëm”, shkruajnë studiuesit në vlerësimin e tyre në revistën Conversation.

“Por shkencëtarët duhet të jenë të sinqertë dhe të saktë nëse duan që njerëzimi ta kuptojë madhësinë e sfidave me të cilat përballemi”, shtuan ata.

Studimi i botuar analizoi më shumë se 150 studime dhe 17 shkencëtarë kryesorë punuan në të, duke përfshirë disa nga Universiteti Flinders, Stanford dhe Universiteti i Kalifornisë.

Në këtë studim, ekspertët përshkruajnë prirjet e mundshme në të ardhmen në humbjen e biodiversitetit, zhdukjen masive, ndryshimin e klimës dhe ndotjen toksike.

“Problemet në lidhje me konsumin njerëzor dhe rritjen e popullsisë pothuajse me siguri do të përkeqësohen gjatë dekadave të ardhshme. Dëmi do të ndihet për shekuj dhe do të kërcënojë mbijetesën e të gjitha specieve, përfshirë tonën”, thonë autorët.

Ata thonë se së pari u përpoqën ta përcaktonin shkallën në të cilën ekspertët e kuptojnë shkallën e kërcënimit për biosferën dhe format e saj të jetës, përfshirë njerëzimin. Fatkeqësisht, rezultatet e tyre treguan se kushtet e ardhshme të jetesës do të jenë shumë më të rrezikshme sesa besojnë aktualisht ekspertët.

Ata paraqitën të gjitha të dhënat përkatëse, si dhe ato që na presin, çfarë “u zhduk” nga faqja e tokës dhe si askush nuk bëri asgjë. Gjithashtu, në analizën e tyre, ka udhëzime se çfarë mund dhe duhet të bëhet, por kërkohet të paktën të përpiqemi ta ngadalësojmë këtë skenar të zi. /Express/ KultPlus.com

OBSh-ja: Fëmijët e botës përballen me të ardhme të pasigurt

Posted on by KultPlus

Organizata Botërore e Shëndetësisë ka thënë se asnjë shtet i botës tash për tash nuk ofron njëkohësisht mundësi për rritje të shëndoshë të fëmijëve dhe mjedis të përshtatshëm për të ardhmen e tyre.

Ekspertët e kësaj organizate paralajmërojnë se ndryshimet klimatike dhe reklamimi i dëmshëm që i nxit konsumimin e ushqimit të shpejtë dhe pirjen e alkoolit nën moshën e pjekurisë po i rrezikojnë fëmijët.

Britania e Madhe u rendit në mesin e dhjetë vendeve me kushtet më të mira në botë për shëndetin dhe mirëqenin e fëmijëve. Megjithatë, ajo shënoi kthim prapa sa i përket sigurimit të mjedisit për përshtatshëm për të ardhmen e fëmijëve, shkruan “BBC”, transmeton Gazeta Express.

Në raportin e Fondit për Fëmijë, i cili është pjesë e Kombeve të Bashkuara, u vlerësuan 180 shtete për mundësitë që ofrohen për fëmijët, me përqendrim te shëndeti, mirëqenia, shkollimi dhe ushqimi.

Rreth 40 ekspertë paralajmëruan se përparimi i arritur në dy dekadat e kaluara sa i përket mirëqenies së fëmijëve pritet të marrë drejtim të kundërt, nëse nuk bëhen ndryshime radikale nga qeveritë në mbarë botën.

Ata shtuan se rritja e temperaturës për 4 gradë deri në vitin 2100 do të ketë pasoja shkatërruese shëndetësore për gjeneratat e ardhshme, përfshirë rritjen e nivelit të oqeaneve, valëve të të nxehtit dhe shtimit të sëmundjeve ngjitëse. / KultPlus.com